Od czego wolno odliczać VAT

Jednostka budżetowa realizująca roboty w ramach programu likwidacji barier architektonicznych dla osób niepełnosprawnych nie ma możliwości odzyskania podatku od towarów i usług, gdyż budynek, w którym prowadzone są prace przystosowawcze, wykorzystywany jest wyłącznie do prowadzenia zwolnionej działalności edukacyjnej.

Jednostka złożyła wniosek o dofinansowanie realizacji Programu wyrównania różnic między regionami do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. W ramach tego programu zostały przekazane środki na likwidację barier architektonicznych, gdzie 75 proc. kosztów pokrywa PFRON, a pozostała część, tj. 25 proc., zostanie pokryta ze środków własnych jednostki. Zakres prac związanych z realizacją projektu dotyczy remontu toalet z ich przystosowaniem do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz instalowania platformy pionowej umożliwiającej wejście do szkoły osób ze schorzeniem narządu ruchu. Szkoła i jednostka nie będzie osiągać żadnych dochodów z tego tytułu. Czy będąc podatnikiem VAT jednostka ma możliwość odliczenia podatku od towarów i usług w systemie VAT lub poza nim w związku z realizacją robót w ramach projektu dotyczącego likwidacji barier architektonicznych?

Jednostka jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT. Na mocy art. 86 ust. 1 ustawy o VAT podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony tylko w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Natomiast budynek, w którym prowadzone są omawiane roboty wykorzystywany jest wyłącznie do prowadzenia działalności edukacyjnej, a usługi w zakresie edukacji - PKWiU ex 80, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT - jako wymienione w poz. 7 załącznika nr 1 do ustawy o VAT, zwolnione są od podatku.

Wobec tego, że jednostka nie będzie prowadzić działalności opodatkowanej VAT, realizacji której służyłyby wydatki poniesione na remont toalet z ich przystosowaniem do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz zainstalowanie platformy pionowej umożliwiającej wejście do szkoły osób ze schorzeniem narządu ruchu, nie ma możliwości odzyskania - w systemie podatku od towarów i usług - podatku naliczonego uiszczonego przy nabyciu towarów i usług służących realizacji tych robót.

Jednostka, stosownie do art. 33, art. 33b i art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. nr 91, poz. 578 z późn. zm.) jest jednostką budżetową powiatu. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.) zwalnia się od tego podatku jednostki budżetowe. Jednostka, korzystając ze zwolnienia od opodatkowania CIT, nie ma więc prawnych możliwości zaliczenia nieodliczonego VAT poza systemem tego podatku poprzez zmniejszenie zobowiązań z tytułu CIT.

AGNIESZKA ADAMCZYK, konsultant podatkowy, departament doradztwa podatkowego HLB Frąckowiak i Wspólnicy

Jeśli jednostka budżetowa jako podatnik podatku od towarów i usług wykorzystywałaby zakupione towary i usługi zarówno do wykonywania czynności, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżania kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, istniałaby możliwość częściowego obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od dokonanych zakupów. Podatnik nie będzie miał jednak prawa do odliczenia podatku naliczonego od dokonanych zakupów, jeśli są one w całości związane z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub też zwolnionymi z opodatkowania tym podatkiem.

Jednostka budżetowa nie może skorzystać także ze szczególnego trybu zwrotu podatku, przewidzianego w par. 27 rozporządzenia ministra finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem źródłem finansowania przeprowadzonych prac remontowych nie były środki finansowe z bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Jednostka budżetowa jako zwolniona podmiotowo od podatku dochodowego od osób prawnych nie będzie mieć również możliwości odzyskania nierozliczonego VAT poprzez zaliczenie go do kosztów uzyskania przychodów.