Wypłacamy dywidendę zagranicznemu akcjonariuszowi w dewizach. Jak przeliczyć taką transakcję? Kupujemy na ten cel walutę i księgujemy po kursie sprzedaży, a rozchód na rachunek akcjonariusza po kursie kupna banku. Powstaje różnica kursowa, czy prawidłowe jest to rozliczenie i czy powstała różnica jest kosztem podatkowym?
Zakupiona waluta powinna być księgowana po kursie sprzedaży z dnia nabycia walut, zapłata natomiast według kursu sprzedaży z dnia faktycznej zapłaty. Powstała różnica jest kosztem podatkowym, ponieważ jest to różnica od własnych środków.
Wycena aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych normowana jest przez art. 30 ustawy o rachunkowości. Zakup walut w banku wyceniany jest według kursu sprzedaży banku. Zapłata zobowiązań zagranicznych również wyceniana jest według kursu sprzedaży banku finansującego jednostkę. Jeżeli walutowe polecenie zapłaty realizowane jest z rachunku bieżącego w określonym dniu, a jednostka nie posiada dewiz, jest ono związane z zakupem dewiz na ten cel, a różnice kursowe nie powstają. Jeżeli natomiast spółka posiada rachunek walutowy i zakupuje uprzednio walutę, a następnie, w innym dniu, dokonuje zagranicznych płatności związanych z zapłatą zobowiązań z tytułu wypłaty dywidendy, wtedy powstaje różnica kursowa wynikająca z różnych kursów: sprzedaży z dnia zakupu waluty i sprzedaży z dnia zapłaty zobowiązania. Powstała tak różnica wiąże się bezpośrednio z zapłatą dywidendy, która nie jest zapłatą zobowiązań z tytułu dostaw i usług, ponadto nie jest kosztem poniesionym w celu osiągnięcia przychodów. Będzie ona jednak różnicą kursową od własnych środków uprzednio nabytych i będzie w związku z tym stanowić koszty finansowe dla celów podatkowych. Ustawa o podatku od osób prawnych wymienia te koszty w art. 15 ust. 1a.
PRZYKŁAD
Zgromadzenie akcjonariuszy 31 maja 2005 r. postanowiło uchwałą o podziale zysku netto i o wypłacie dywidendy. Przeznaczono na ten cel 200 000,00 zł, z czego 80 000,00 zł przypada na akcjonariusza zagranicznego i zostanie wypłacone nie w PLN, lecz w EUR. Ponieważ na rachunku walutowym spółka nie posiadała środków w walucie, dokonano ich zakupu w ilości 20 000 EUR w dniu 1 czerwca 2005 r. po kursie sprzedaży banku 4,20 zł, ewidencjonując je na kwotę 84 000,00 zł. Polecenie zapłaty złożono w dniu 8 czerwca 2005 roku, gdy kurs sprzedaży w banku wyniósł 4,18 zł, w związku z czym złożono je na kwotę 80 000,00 zł : 4,18 zł = 19 138,76 EUR i w takiej kwocie zaksięgowano.
Na rachunku walutowym pozostało 861,24 EUR po kursie 4,20 zł, o wartości 3617,21 zł.
19 138,76 EUR x (4,20 PLN/EUR – 4,18 PLN/EUR) = 382,78 zł (niedokładność o jeden grosz to różnica z zaokrągleń).
• Zarachowanie zobowiązania z tytułu dywidendy:
Wn konto 861 „Rozliczenie wyniku finansowego roku ubiegłego” 80 000,00 zł
Ma konto 205 „Pozostałe rozrachunki” w analityce rozliczenia z tytułu wypłat dywidend 80 000,00 zł
• Zakup dewiz (20 000 EUR)
Wn konto 132 „Bankowy rachunek walutowy” w analityce „Bankowy rachunek walutowy w euro” 84 000,00 zł
Ma konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” 84 000,00 zł
• Zapłata zobowiązania z tytułu dywidendy
Wn konto 205 „Pozostałe rozrachunki” w analityce rozliczenia z tytułu wypłat dywidend 80 000,00 zł
Ma konto 132 „Bankowy rachunek walutowy” w analityce „Bankowy rachunek walutowy w euro” 80 000,00 zł
• Zaewidencjonowanie różnicy kursowej
Wn konto 753 „Koszty finansowe z tytułu różnic kursowych” 382,79 zł
Ma konto 132 „Bankowy rachunek walutowy” w analityce „Bankowy rachunek walutowy w euro” 382,79 zł
Ewa Szczepankiewicz
Autorka jest praktykiem, główną księgową w spółce z o.o.
PODSTAWA PRAWNA
• Art. 30 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694; ost. zm. Dz.U. z 2005 r. nr 10, poz. 66).
• Art. 15 ust 1a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654; ost. zm. Dz.U. z 2004 r. nr 254, poz. 2533).
