REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zastaw rejestrowy jako zabezpieczenie postanowień umowy w obrocie gospodarczym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Zastaw rejestrowy jako zabezpieczenie postanowień umowy w obrocie gospodarczym
Zastaw rejestrowy jako zabezpieczenie postanowień umowy w obrocie gospodarczym
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zastaw jest najskuteczniejszym i najpowszechniejszym sposobem zabezpieczenia rzeczowego postanowień umowy w obrocie gospodarczym. Skutecznie zapobiega długotrwałemu dochodzeniu majątku od dłużnika. W ustawie o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów uregulowany został tzw. zastaw rejestrowy. Czym różni się zastaw rejestrowy od zastawu zwykłego, a także jak skutecznie przeprowadzić procedurę ustanowienia zastawu rejestrowego?

REKLAMA

REKLAMA

Zastaw rejestrowy kontra zastaw zwykły

Zastaw rejestrowy do obowiązującego porządku prawnego został wprowadzony poprzez ustawę z dnia z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów (Dz. U. z 1996 Nr 149, poz. 703 ze zm., dalej jako: ZastRejU). Wskazana ustawa reguluje ustanawianie, przeniesienie i wygaśnięcie zastawu rejestrowego, przedmiot tego zastawu, prawa i obowiązki zastawcy i zastawnika, zbieg zastawu rejestrowego z innym ograniczonym prawem rzeczowym, zaspokajanie zastawnika oraz prowadzenie rejestru zastawów. – Należy zauważyć, że podstawową funkcją zastawu rejestrowego w odróżnieniu od zastawu zwykłego jest zabezpieczenie kredytu produkcyjnego – mówi mec. Robert Nogacki, założyciel Kancelarii Prawnej Skarbiec, specjalizującej się w obsłudze prawnej podmiotów gospodarczych. Nie są to jednak jedyne różnice pomiędzy tymi rodzajami instytucji zastawu.

REKLAMA

Uregulowany przepisami ustawy dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 Nr 16, poz. 93 ze zm., dalej jako: „k.c.”) zastaw umowny powstaje na podstawie umowy pomiędzy właścicielem rzeczy, a wierzycielem. Do powstania zastawu nie wystarcza tylko zawarcie umowy, ponieważ niezbędne jest wydanie rzeczy wierzycielowi. Funkcją zastawu jako ograniczonego prawa rzeczowego jest zabezpieczenie określonej wierzytelności, która przysługuje np. jednemu z podmiotów, którym może być kontrahent. Zastaw zabezpiecza również roszczenia o odsetki nieprzedawnione, a w szczególności o odszkodowanie z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (art. 314 k.c.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

– Zastaw rejestrowy stanowi z kolei jeden z najpopularniejszych sposobów zabezpieczenia roszczeń – mówi mec. Nogacki. – Podkreślić należy, że w momencie ustanowienia zastawu wierzyciel nabywa prawo, zgodnie z którego treścią będzie mógł dochodzić zaspokojenia z obciążonej rzeczy bez względu na to, czyją stała się własnością. Będzie miał też pierwszeństwo przed innymi wierzycielami właściciela obciążonej rzeczy – wyjaśnia. Zgodnie z art. 1 ust. 2 ZastRejU w sprawach nieuregulowanych w przedmiotowej ustawie  do zastawu rejestrowego stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego.

Ponadto, do najważniejszych różnic pomiędzy obiema instytucjami należą: przedmiot zastawu, strony umowy zastawu rejestrowego, sposób ustanowienia, prawa i obowiązki zastawcy i zastawnika, pierwszeństwo zastawu rejestrowego, przeniesienie i wygaśnięcie tego prawa jak również tryb zaspokojenia zastawnika.

Katalog przedmiotów zastawu rejestrowego

Ustawa o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów wskazuje na katalog przedmiotów, które mogą zostać objęte zastawem rejestrowym. Katalog stanowią przede wszystkim rzeczy ruchome i zbywalne prawa majątkowe, poza wyjątkami wskazanymi w art. 7 ust. 1 pkt 1–3 ZastRejU, do których należą: prawa mogące być przedmiotem hipoteki, wierzytelności na których ustanowiono hipotekę oraz statki morskie oraz statki w budowie mogące być przedmiotem hipoteki morskiej. Artykuł 7 ust. 2 ZastRejU zawiera z kolei przykładowe wyliczenie przedmiotów zastawu, wskazując, że zastawem rejestrowym można w szczególności obciążyć:

  1. rzeczy oznaczone co do tożsamości;
  2. rzeczy oznaczone co do gatunku, jeżeli w umowie zastawniczej określona zostanie ich ilość oraz sposób wyodrębnienia od innych rzeczy tego samego gatunku;
  3. zbiór rzeczy ruchomych lub praw, stanowiący całość gospodarczą, choćby jego skład był zmienny;
  4. ;
  5. prawa na dobrach niematerialnych;
  6. prawa z papierów wartościowych;
  7. prawa z niebędących papierami wartościowymi instrumentów finansowych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2014 r. poz. 94 ze zm.).

Polecamy: Jednolity Plik Kontrolny - Ewidencja VAT od 1 stycznia 2017


Procedura ustanowienia zastawu rejestrowego

           

Do ustanowienia zastawu rejestrowego wymagane są umowa o ustanowienie tego zastawu (umowa zastawnicza) między osobą uprawnioną do rozporządzania przedmiotem zastawu (zastawcą), a wierzycielem (zastawnikiem) oraz wpis do rejestru zastawów (art. 3 ust.1 ZastRejU). Przedmiotowa umowa zastawnicza powinna być pod rygorem nieważności zawarta na piśmie. Do umów o ustanowienie zastawu rejestrowego na wierzytelnościach i prawach nie stosuje się przepisów o formie pisemnej szczególnej określonej w odrębnych przepisach (art. 3 ust. 1 ZastRejU).

Zastawnik lub zastawca w terminie miesiąca od daty zawarcia umowy zastawniczej powinni złożyć wniosek o dokonanie wpisu zastawu rejestrowego do rejestru zastawów. Wniosek o wpis do rejestru zastawów składa się wyłącznie na urzędowych formularzach. Ustawodawca przewidział w przypadku nie dotrzymania wskazanego terminu oraz wymogu formalnego obowiązek odrzucenia wniosku. Podkreślić należy, że zgodnie z art. 2 ust. 2 ZastRejU. Rzeczy obciążone zastawem rejestrowym, a także papiery wartościowe lub inne dokumenty dotyczące praw obciążonych takim zastawem mogą być pozostawione w posiadaniu zastawcy lub osoby trzeciej wskazanej w umowie o ustanowienie zastawu rejestrowego, jeżeli wyraziła ona na to zgodę.

Przeniesienie zastawu rejestrowego lub jego wygaśnięcie

Zgodnie z unormowaniami przewidzianymi przez ustawodawcę w art. 17 ust. 1 ZastRejU przeniesienie zastawu rejestrowego może być dokonane tylko wraz z przeniesieniem wierzytelności zabezpieczonej tym zastawem. Przeniesienie zastawu rejestrowego jest skuteczne od daty wpisu nabywcy do rejestru zastawów. W tym miejscu wskazać należy na przypadki, kiedy zastaw rejestrowy wygaśnie, a mianowicie jeżeli umowa zastawnicza tak stanowi i określa co najmniej:

1) stosunek prawny, z którego wynika lub może wynikać nowa wierzytelność,

2) termin, w którym powinien powstać nowy stosunek prawny, nie dłuższy jednak niż 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia wierzytelności zabezpieczonej zastawem oraz

3) najwyższą sumę zabezpieczenia dla nowej wierzytelności, przy czym suma ta nie może być wyższa od ujawnionej w rejestrze.

Autorem jest: Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizująca się w przeciwdziałaniu bezprawiu urzędniczemu i w kontrolach podatkowych

Zobacz także: Prawo

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od kiedy KSeF: co to za system faktur, co warto wiedzieć? Dla kogo będzie obowiązkowy w 2026 roku?

No i staje przed nami nowe wyzwanie. Nadchodzi koniec tradycyjnego modelu księgowości. Od 1 lutego 2026 r. największe podmioty będą musiały wystartować z wystawianiem faktur przez KSeF. Natomiast wszyscy odbiorcy będą musieli za pośrednictwem KSeF te faktury odbierać. Dla kogo w 2026 r. system KSeF będzie obowiązkowy?

Konsekwencje dla łańcucha dostaw przez zamknięcie kolejowego przejścia granicznego w Małaszewiczach w związku z manewrami Zapad-2025

Polska zdecydowała o czasowym zamknięciu kolejowych przejść granicznych z Białorusią, w tym kluczowego węzła w Małaszewiczach. Powodem są zakrojone na szeroką skalę rosyjsko-białoruskie manewry wojskowe Zapad-2025. Decyzja ta, choć motywowana względami bezpieczeństwa, rodzi poważne skutki gospodarcze i logistyczne, uderzając w europejsko-azjatyckie łańcuchy dostaw.

KSeF a JDG – rewolucja w fakturach dla jednoosobowych działalności

Krajowy System e-Faktur (KSeF) to największa zmiana dla firm od lat. Do tej pory dla wielu przedsiębiorców prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze (JDG) faktura była prostym dokumentem np. wystawianym w Wordzie, Excelu czy nawet odręcznie. W 2026 roku ta rzeczywistość diametralnie się zmieni. Faktura będzie musiała być wystawiona w formie ustrukturyzowanej i przekazana do centralnego systemu Ministerstwa Finansów.

Liczne zmiany w podatkach PIT i CIT od 2026 roku: nowe definicje ustawowe, ulga mieszkaniowa, amortyzacja, programy lojalnościowe, zbywanie nieruchomości, estoński CIT, IP Box

W wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów, prowadzonym na stronach kancelarii premiera, została opublikowana informacja o pracach nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten, nad którym pracuje Ministerstwo Finansów, ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Zmiany mają wejść w życie (najprawdopodobniej) od 2026 roku.

REKLAMA

Bank prosi o aktualizację danych twojej firmy? Oto dlaczego nie warto z tym zwlekać

Otwierasz serwis elektroniczny swojego banku i widzisz wiadomość o konieczności zaktualizowania danych osobowych lub firmowych? To nie przypadek. Potraktuj to jako priorytet, by działać zgodnie z prawem i zapewnić swojej firmie ciągłość świadczenia usług bankowych. Szczególnie że aktualizację można zrobić w kilku prostych krokach i w dogodnej dla ciebie formie.

Czy ominie Cię KSeF? Może jesteś w grupie, która nie będzie musiała stosować e-faktur w 2026 roku

W 2026 roku wchodzi w życie obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) dla większości przedsiębiorców w Polsce. System pozwala na wystawianie faktur ustrukturyzowanych i automatyczne przesyłanie ich do administracji podatkowej. Choć wielu przedsiębiorców będzie zobowiązanych do korzystania z platformy, istnieją wyjątki i odroczenia. Sprawdź!

Czy prawo stoi po stronie wierzyciela? Termin 60 dni, odsetki, rekompensaty, windykacja na koszt dłużnika, sąd

Nieterminowe płatności potrafią sparaliżować każdą firmę. Jest to dokuczliwe szczególnie w branży TSL, gdzie koszty rosną z dnia na dzień, a marże są minimalne. Każdy dzień zwłoki to realne ryzyko utraty płynności. Pytanie brzmi: czy prawo faktycznie stoi po stronie wierzyciela, a jeśli tak – jak z niego skutecznie korzystać?

KSeF dla rolników – rewolucja, która zapuka do gospodarstw w 2026 roku

Cyfrowa rewolucja wkracza na wieś! Już w 2026 roku także rolnik będzie musiał zmierzyć się z KSeF – Krajowym Systemem e-Faktur. Czy jesteś gotowy na koniec papierowych faktur, łatwiejsze rozliczenia i nowe wyzwania technologiczne? Sprawdź, co dokładnie się zmienia i jak przygotować swoje gospodarstwo, żeby nie zostać w tyle.

REKLAMA

KSeF tuż za rogiem: 5 pułapek, które mogą sparaliżować Twoją firmę. Jak się przed nimi uchronić?

Do obowiązkowego KSeF zostało już niewiele czasu. Choć większość firm twierdzi, że jest gotowa, praktyka pokazuje coś zupełnie innego. Niespodziewane błędy w testach, odrzucane faktury czy awarie mogą sparaliżować sprzedaż. Sprawdź pięć najczęstszych pułapek i dowiedz się, jak ich uniknąć.

Mały ZUS 2026: Podwyżka może niewielka, ale składka zdrowotna znów boli

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dna 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2026 r., minimalne wynagrodzenie w 2026 roku wyniesie 4806 zł, a minimalna stawka godzinowa 31,40 zł. Minimalne wynagrodzenie wpłynie również na wysokość preferencyjnych składek ZUS, tzw. mały ZUS oraz limit dla działalności nierejestrowanej. Znaczny wzrost też nastąpi w składce zdrowotnej.

REKLAMA