Co trzeba wiedzieć nawiązując współpracę z firmą ze Szwecji

Argumenty te wskazują na atrakcyjność rozpoczęcia współpracy gospodarczej ze szwedzkim kontrahentem. Przemawiają także za ewentualnym rozpoczęciem działalności gospodarczej na terytorium szwedzkim. Jednak zawsze istnieje ryzyko, że trafimy na niesolidnego kontrahenta. Dlatego też, by zabezpieczyć nasze działania w możliwie najpełniejszy sposób we współpracy ze szwedzkimi partnerami biznesowymi, powinniśmy kierować się poniższymi zasadami.

Po pierwsze – wiarygodność

Każdą współpracę powinniśmy zacząć od sprawdzenia informacji o naszym kontrahencie. Niewielki rekonesans może uchronić przed oszustami czy bankrutami, a my możemy uniknąć straty pieniędzy, zszarganych nerwów i wieloletnich procesów sądowych. W tym celu, powinniśmy wejść na stronę internetową szwedzkiego odpowiednika naszego Krajowego Rejestru Sądowego - Szwedzkiego Urzędu Rejestracji (Bolagsverket) - http://www.bolagsverket.se/. Strona internetowa jest przygotowana w języku szwedzkim, ale można też zmienić język na angielski.

W rejestrze można nieodpłatnie sprawdzić podstawowe dane szwedzkiego kontrahenta, a za dodatkową opłatą, wahającą się w przedziale 40 – 100 SEK (koron szwedzkich) można dokonać zakupu rocznych raportów, zaświadczeń o wpisie do rejestru, statutów, raportów okresowych i planów finansowych. Jeżeli informacje pozyskane z Bolagsverket są dla nas niewystarczające, zawsze możemy skierować pytanie do izby handlowej lub wyspecjalizowanej firmy zajmującej się pozyskiwaniem danych dotyczących sytuacji gospodarczej przedsiębiorstw.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Po drugie – uzgodnij treść Umowy

Jeżeli już uznamy, że chcemy współpracować ze szwedzką firmą, to przed rozpoczęciem współpracy musimy ustalić jej warunki. Zasady współpracy powinny zostać ujęte w umowie. Tam powinny zostać precyzyjnie opisane obowiązki obydwu stron, włącznie z wykonaniem przedmiotu umowy, oraz warunkami wypłaty wynagrodzenia. W przypadku rozpoczęcia współpracy transgranicznej (a taka powstanie gdy umowę zawrze polska oraz szwedzka firma), ważne może się okazać ustalenie prawa właściwego stosowanego w umowie. Zgodnie z tą klauzulą, dane regulacje umowne będą oceniane zgodnie z przepisami prawa wybranego. Strony mogą dowolnie wybrać, jakie prawo będzie dla nich właściwe.

Mało kto pamięta, że w szczególnych przypadkach, nawet pomimo wyboru jako prawa właściwego np. prawa polskiego dla zawartej umowy, prawo to nie będzie stosowane dla całej umowy. Jeżeli strony zawarły umowę sprzedaży, tak w ograniczonym zakresie dojdzie do zastosowania przepisów Konwencji Wiedeńskiej o międzynarodowej sprzedaży towarów z roku 1980. Jednakże, jeżeli strony sobie tego życzą, mogą za pomocą zgodnych oświadczeń stron wyłączyć stosowanie przepisów Konwencji i ponownie w całej rozciągłości poddać się przepisom wybranemu przez siebie prawu.

Podobnie, stronom przysługuje możliwość określenia sądu, przed którym może toczyć się ewentualny spór, jeżeli dojdzie do jego powstania na tle zawartej umowy. Klauzula taka przybiera nazwę klauzuli jurysdykcyjnej, a jej zastosowanie w relacjach pomiędzy polskim a szwedzkim przedsiębiorstwem umożliwia Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012, tzw. Bruksela I BIS.

Strony mogą też zawrzeć klauzulę arbitrażową. Zgodnie z nią, polski i szwedzki przedsiębiorca oddają spór pod rozstrzygnięcie sądu arbitrażowego. Wyrok sądu arbitrażowego ma moc wyroku sądu powszechnego, po nadaniu mu odpowiedniej klauzuli wykonalności. Zaletą takiego postępowania jest jego szybkość. Wyłączona zostaje możliwość przeniesienia sporu do sądów powszechnych. Jest to częsty sposób rozwiązywania konfliktów w relacjach gospodarczych. Popularnym sądem arbitrażowym wybieranym przez szwedzkich przedsiębiorców jest Instytut Arbitrażowy przy Sztokholmskiej Izbie Handlowej (szw. Stockholms Handelskammares Skiljedomsinstitut, ang. Arbitration Institute at the Stockholm Chamber of Commerce). Pamiętać trzeba, że postępowanie przed sądem arbitrażowym może być kosztowne. Akurat Instytut Arbitrażowy w Sztokholmie jest w tym zakresie pomocny, i na swojej stronie internetowej http://sccinstitute.com/dispute-resolution/calculator/ umożliwia ze skorzystania kalkulatora. Dzięki temu, jeszcze przed wprowadzeniem umowy, każdy z kontrahentów może sprawdzić, podając przykładowe dane co do wielkości żądanej kwoty w sporze, na jakie wydatki może się narazić. Na przykład, jeżeli któraś ze stron domagałby się zapłaty 50.000 EUR, to średnie wydatki związane z arbitrażem oscylowałyby w kwocie około 12.650 EUR plus podatek VAT, z czego 8.000 EUR byłoby to średnie wynagrodzenie jednego arbitra.

Po trzecie – gdy szwedzki kontrahent nie płaci

Załóżmy, że już zawarliśmy umowę ze szwedzką firmą. W jej ramach wykonaliśmy wymagane od nas świadczenie. Niestety, ale szwedzki przedsiębiorca spóźnia się z zapłatą. Co teraz? Jeżeli w umowie ustaliliśmy, że stosujemy prawo polskie i że sądem właściwym jest sąd polski, będziemy składać pozew na zasadach przewidzianych w polskim prawie.

Jeżeli jednak właściwym sądem będzie sąd szwedzki, a zastosowanie znajdą przepisy prawa szwedzkiego, wtedy będzie trzeba złożyć pozew zgodnie z prawem szwedzkim. Pozew taki należy skierować co do zasady do sądu I instancji – Tingsrätt. Postępowanie sądowe w Szwecji przed sądami I instancji zazwyczaj trwa od 6 do 12 miesięcy. Może jednak ulec przedłużeniu, ze względu na skomplikowanie sprawy. By pozew został złożony skutecznie, powód będzie usiał zapłacić opłaty sądowe. Wahają się w przedziale od 900 SEK (około 400 PLN) do 2,800 SEK (około 1260 PLN). Dodatkowo, ze względu na postępowanie na podstawie prawa szwedzkiego, a co za tym idzie, w języku szwedzkim, niezbędna może się okazać pomoc szwedzkiego prawnika. Koszty jego pomocy zaczynają się od około 50.000 SEK (22.000 PLN). Jeżeli wyrok sądu I instancji nas nie satysfakcjonuje, możemy odwołać się do sądu II instancji – Hovrätt.

Na koniec warto wspomnieć, że w celu przyśpieszenia zapłaty wymaganej przez Nas wierzytelności, możemy wszcząć postępowanie w ramach tzw. europejskiego postępowania nakazowego. Na podstawie europejskiego nakazu zapłaty, polski wierzyciel może dochodzić spłaty swoich należności od podmiotów mających miejsce zamieszkania lub siedzibę w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, w tym w Szwecji (wyjątkiem jest domaganie się roszczeń w Danii). Jest to uproszczona procedura oparta na formularzach. Polski przedsiębiorca powinien jednak pamiętać o dwóch kwestiach. Po pierwsze, zgodnie z Brukselą I BIS, co do zasady pozew należy złożyć do właściwego sądu w państwie, gdzie pozwany ma miejsce zamieszkania lub siedzibę. Po drugie, od wydanego nakazu zapłaty można wnieść sprzeciw. W przypadku jego złożenia, spór będzie się toczył w trybie zwyczajnym w państwie członkowskim, gdzie nakaz został wydany. Jeżeli nakaz zostałby wydany przez sąd szwedzki i zostałby złożony do niego sprzeciw, to postępowanie sądowe będzie przebiegało w Szwecji.

Zawierając umowę ze szwedzkim przedsiębiorcą, zawsze warto sprawdzić jego wiarygodność. Następnie, powinno dojść do ustalenia warunków na jakich zostaje zawarta umowa, uwzględniając wybór prawa oraz wybór sądu. W przypadku powstania sporu (np. przy braku wypłaty należności przez szwedzkiego partnera biznesowego) zastosowanie odpowiednich klauzul może przyczynić się do skuteczniejszego odzyskiwania swoich długów.

Piotr Mrowiec, radca prawny, mediator

Rödl & Partner, Gdańsk

Przemysław Rogiński, aplikant radcowski

Rödl & Partner, Gdańsk

6 kwietnia 2017 roku w Gdyni odbędzie się organizowane przez Rödl & Partner seminarium o nazwie „Crossing the Baltic Sea”. Dedykowane jest szwedzkim przedsiębiorcom zainteresowanym inwestowaniem w Polsce i polskim, których interesuje lokowanie kapitału w Szwecji. Rödl & Partner, wraz z partnerami wydarzenia, doradzi uczestnikom jak najsprawniej taki proces przeprowadzić. Infor.pl jest patronem medialnym tego wydarzenia. Wcześniej takie seminarium odbyło się 23 marca 2017 r. w Sztokholmie.