REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w LIBOR i WIBOR w 2021 roku - nowelizacja rozporządzenia BMR

Subskrybuj nas na Youtube
Zmiany w LIBOR i WIBOR w 2021 roku - nowelizacja rozporządzenia BMR
Zmiany w LIBOR i WIBOR w 2021 roku - nowelizacja rozporządzenia BMR
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Komisja Europejska pracuje nad nowelą rozporządzenia BMR, dotyczącą zniknięcia m.in. kluczowego wskaźnika referencyjnego, co wymusiła perspektywa zaprzestania wyliczania szeregu stawek LIBOR z końcem 2021 r. W Polsce, po dostosowaniu WIBOR-u do rozporządzenia BMR, rynek będzie musiał zmierzyć się z kwestią rozwoju wskaźników alternatywnych.

Pod koniec lipca 2020 r. Komisja Europejska przesłała do konsultacji propozycje zmian w unijnym rozporządzeniu BMR (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych (...)), które odnoszą się do nieuregulowanej do tej pory sytuacji zniknięcia kluczowego wskaźnika referencyjnego. Zmiany wymusiła perspektywa opuszczenia UE przez Wielką Brytanię oraz zapowiedzi brytyjskiego nadzoru i zaprzestaniu publikacji szeregu stawek LIBOR z końcem 2021 r.

„Lipcowe propozycje KE dotyczące zdarzenia zniknięcia wskaźnika referencyjnego będą miały duży wpływ na cały światowy rynek wskaźników. W związku z Brexitem, stawki LIBOR dla wszystkich walut, nie tylko dla GBP, przestaną być publikowane w nieodległej przyszłości. Na taką okoliczność KE przygotowała propozycję dodania do rozporządzenia BMR nowego artykułu 23a, który reguluje zasady zastąpienia znikającego wskaźnika – odbywałoby się to automatycznie w umowach z klientami” – powiedział PAP Biznes Norbert Jeziolowicz, Dyrektor Zespołu Bankowości Detalicznej i Rynków Finansowych Związku Banków Polskich.
Według nowego art. 23a, KE będzie mogła wskazać zastępczy wskaźnik referencyjny w miejsce wskaźnika referencyjnego, który nie będzie już publikowany, jeżeli „zaprzestanie tej publikacji mogłoby spowodować istotne zakłócenia w funkcjonowaniu rynków finansowych w Unii”.

REKLAMA

REKLAMA

Choć nowe regulacje nie odnoszą się wprost do zaniku publikacji wskaźnika kluczowego (należy do nich oprócz LIBORu również WIBOR), to zapisy noweli oraz jej uzasadnienie jednoznacznie wskazują właśnie na problem zaniku tej kategorii wskaźnika.

„Mając na uwadze, że LIBOR nie będzie dłużej wskaźnikiem kluczowym w rozumieniu Rozporządzenia BMR od pierwszego stycznia 2021 r. (data Brexitu – PAP), właściwe jest wejście w życie niniejszych przepisów bez opóźnienia” – napisano w preambule projektu noweli.

Istotnym aspektem nowych rozwiązań jest to, że stosowanie zastępczego wskaźnika w umowach będzie obowiązywać odgórnie („z mocy prawa”), dzięki czemu nie zajdzie konieczność podpisywania dodatkowych aneksów lub modyfikacji już istniejących umów, co z kolei obniży ryzyko prawne w postaci ewentualnych procesów sądowych.

W ocenie KE, możliwość zastąpienia wskaźnika z mocy prawa pomoże uniknąć sytuacji, w której jedna ze stron umowy „odmawia wykonania zobowiązań umownych lub ogłasza złamanie klauzuli umownej w rezultacie dyskontynuacji benchmarku, którego zanik mógłby spowodować istotne zakłócenia w funkcjonowaniu rynków finansowych w Unii”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jeziolowicz wyjaśnia, że jeżeli chodzi o procedurę wyboru zastępczego wskaźnika, to KE wydaje akt delegowany, który wskazuje, jaki wskaźnik zastępuje znikający benchmark.

REKLAMA

„Rozporządzenie stosuje się bezpośrednio, nie ma implementacji do prawa krajowego, więc z punktu widzenia polskiej legislacji, myślę że nie byłoby problemu z nowymi rozwiązaniami. Oczywiście w naszym kraju sprawa nie dotyczy wyłącznie stawek LIBOR w umowach o kredyty hipoteczne w CHF, ale też obejmuje inne umowy odwołujące się do LIBORu także w kontekście innych walut. Nowe propozycje KE to z punktu widzenia relacji banków z klientami dobry ruch, dający pewność i przewidywalność” – powiedział.

Przy wyznaczaniu zastępczego wskaźnika Komisja będzie brała pod uwagę rekomendacje grup roboczych dotyczące stóp wolnych od ryzyka, działających przy bankach centralnych dla walut, których dotyczy konkretny wskaźnik.

„Kategoria wskaźnika zastępczego jest inna niż alternatywnego (replacement vs alternative benchmark). Choć nie ma tego napisanego w projekcie rozporządzenia, zastępczy wskaźnik może być nie tylko jednym z dostępnych obecnie na rynku wskaźników, ale też może to być wskaźnik +sztucznie+ wytworzony, specjalnie na potrzeby konkretnego znikającego wskaźnika” – wskazuje Jeziolowicz.

Odgórne obowiązywanie wskaźnika zastępczego dotyczyć będzie wszystkich umów, które obejmuje rozporządzenie BMR, także tych sprzed wejścia rozporządzenia w życie (1 stycznia 2018 r.). Umowy zawarte przed 2018 r., dotyczące kredytów hipotecznych i konsumenckich, nie zawierają zapisów odnoszących się do postępowania w przypadku zniknięcia wskaźnika referencyjnego, o który opiera się umowa. Według obowiązujących obecnie przepisów, gdyby doszło do zniknięcia benchmarku w takiej umowie, trzeba byłoby ją zmienić, np. dodając aneks. Nowe rozwiązania mają na celu wypełnienie także tej luki prawnej.

Nowe regulacje nie będą miały natomiast zastosowania do umów, które zawierają klauzule awaryjne („fall-back”), zapewniające kontynuację umowy w przypadku wygaśnięcia benchmarku.

Rozporządzenie BMR ustanowiło od 1 stycznia 2018 r. nowy standard dla opracowywania, udostępniania oraz stosowania wskaźników referencyjnych na terenie Unii Europejskiej.

Nowe regulacje mają na celu ochronę przed manipulacją poziomem wskaźników, w związku z doświadczeniami m.in. ze stawką LIBOR, oraz wzmocnienie wiarygodności stawek rynku pieniężnego. Zgodnie z BMR w metodologii wyznaczania nowych stawek w pierwszej kolejności należy brać pod uwagę wartość faktycznych transakcji na rynku, a dopiero później - w przypadku ich braku - wartość kwotowań (tzw. metoda kaskadowa).

Dwa kierunki poszukiwania alternatywnych wskaźników referencyjnych w Polsce

Zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia BMR podmioty nadzorowane, które stosują wskaźnik referencyjny, powinny sporządzić rzetelne plany określające działania, które podjęłyby na wypadek istotnych zmian lub zaprzestania opracowywania danego wskaźnika referencyjnego (w Polsce WIBOR). Jeżeli jest to możliwe i zasadne, plany takie powinny wskazywać jeden lub kilka alternatywnych wskaźników referencyjnych. Plany powinny zostać uwzględnione w umowach z klientami.

W Polsce, po dostosowaniu WIBOR-u do rozporządzenia BMR, rynek będzie musiał zmierzyć się z kwestią rozwoju wskaźników alternatywnych.

„Rynek wskaźników alternatywnych, których wprowadzenie przewiduje rozporządzenie BMR, wciąż jest +płytki+ w całej Europie, nie jest to wyłącznie polski problem. Na rynku europejskim wciąż nie ma idealnych wskaźników alternatywnych do wszystkich wskaźników podstawowych. Rynek wskaźników dopiero się tworzy. ESMA zarejestrowała już kilka z nich, jednak nie każdy jest uniwersalny i może zastępować dowolny inny wskaźnik. W Polsce jest to realny problem na przyszłość po wydaniu przez KNF decyzji ws. administrowania WIBOR-em dostosowanym do BMR (prawdopodobnie IV kw. br. – PAP)” – powiedział Jeziolowicz.

Z informacji PAP Biznes wynika, że na początku sierpnia odbyło się pierwsze posiedzenie Zespołu Roboczego Rady Rozwoju Rynku Finansowego ds. indeksów alternatywnych, działającego przy Ministerstwie Finansów. Zespół zajmować się ma m.in. wypracowaniem standardu rynkowego w zakresie kryteriów procedury wyboru wskaźnika alternatywnego.

Prezes GPW Benchmark Zbigniew Minda powiedział PAP Biznes, że bardzo ważne jest, aby Polska znalazła się na mapie krajów, które aktywnie poszukują wskaźnika alternatywnego.

"Wyraża się to m.in. w istnieniu grupy roboczej na szczeblu krajowym. Dobrze się stało, że Ministerstwo Finansów zainicjowało taką grupę na początku sierpnia br. z udziałem instytucji państwowych oraz podmiotów rynkowych. Rynek się zmienia, kanały transferu płynności również i ze względu na potrzebę gwarantowania stabilności systemu finansowego, należy w szerokim gronie szukać rozwiązania, czyli też innymi słowy koncepcji oraz przede wszystkim źródła informacji na temat aktywnego rynku, które zapewnią największą reprezentatywność wskaźnikom stosowanym w umowach z konsumentami oraz w instrumentach finansowych. Mamy w Polsce ten komfort, że WIBOR nie znika w takim trybie w jakim zniknąć ma LIBOR, co daje czas na spokojną pracę nad wskaźnikiem alternatywnym" - powiedział Minda.

Jeziolowicz wskazuje, że w Polsce można wskazać na dwa ogólne kierunki poszukiwań wskaźników alternatywnych.

„Z jednej strony mamy wskaźniki GPW Benchmark, bazujące na „rozszerzonym” WIBOR-ze (WIRF, WIRD) oraz na stawce overnight (WIBON ), które mogą potencjalnie stać się wskaźnikami alternatywnymi, gdyby banki chciały je wykorzystywać. Drugi obszar - to wskaźnik WKF opracowywany przez Instytut Rynków Finansowych, który mógłby być stosowany przez określoną grupę banków (poniżej sumy bilansowej 4 mld zł według metody)” – dodał.

WKF może zostać pierwszym oficjalnym wskaźnikiem alternatywnym w Polsce. KNF poinformowała na początku sierpnia, że najpóźniej w IV kw. 2020 r. podejmie decyzje dotyczące wniosków GPW Benchmark i Instytutu Rynku Finansowego ws. zgody na administrowanie stawkami, odpowiednio, WIBOR/WIBID oraz WKF, dostosowanymi do rozporządzenia BMR.

GPW Benchmark jako jeden z ewentualnych wskaźników alternatywnych proponowało także Warsaw Repo Rate (WRR), która opierałaby się na transakcjach repo/buy-sell back. Według przyjętej przez rząd Strategii Rozwoju Rynku Kapitałowego, transakcje zawierane na rynku regulowanym lub ASO mogłyby być podstawą do wyznaczania indeksów, w tym potencjalnego wskaźnika referencyjnego opartego na stawkach transakcji repo - WRR.

GPW Benchmark (100 proc. udziałów w spółce posiada GPW) jest organizatorem fixingu, na którym ustalane są stawki WIBOR i WIBID. Firma jest odpowiedzialna za opracowanie WIBOR-u, zgodnego z rozporządzeniem BMR, opartego przede wszystkim o transakcje rynkowe. Obecnie WIBOR wyliczany jest na podstawie deklaracji banków.

Wskaźnik WKF, opracowany przez IRF, reprezentuje krańcowy koszt pozyskania niezabezpieczonych funduszy, obliczany na podstawie danych o depozytach przyjętych przed podmioty przekazujące dane. WKF ma obrazować koszt pozyskania finansowania banków o sumie bilansowej mniejszej niż 4 mld złotych (powyżej tej sumy na podmiot naliczany jest podatek bankowy). WKF w 100 proc. oparty jest na danych transakcyjnych (realne transakcje zawarte przez panelistów wskaźnika).

Zdaniem Jeziolowicza, w kontekście wskaźników alternatywnych, jest zdecydowanie zbyt wcześnie, by nawet zaczynać dyskusję o tym jaka będzie przyszłość WIBOR-u.

„Wszystko będzie prawdopodobnie zależeć od tego, jak będą wyglądać wskaźniki alternatywne, które opracowuje GPW Benchmark. Byłbym daleki od stawiania tezy, że WIBOR musi z czasem odejść. Po dostosowaniu tego wskaźnika do BMR kaskada danych obejmuje dość szeroki zakres transakcji i jeżeli transakcyjność WIBOR-u będzie relatywnie wysoka, to może nawet się okazać, że mamy do czynienia z jego +odrodzeniem+. Wszystko zależy od całego zestawu zmiennych i w obliczu pandemii sytuacja jest mocno nieprzewidywalna” – powiedział.

Ekspert dodaje, że w otoczeniu bardzo niskich stóp procentowych, zapowiedź KNF o konieczności uwzględnienia transakcji z sektora przedsiębiorstw w kaskadzie danych w WIBOR-ze „nieco straciła na aktualności”, z uwagi na malejącą transakcyjność na tym rynku.

„Nie wiemy natomiast, jak będzie wyglądać sytuacja za 2 lata (zakładając, że GPW Benchmark do końca 2020 r. otrzyma zgodę na administrowanie WIBOR-em zgodnym z BMR), gdy GPW będzie dokonywać obowiązkowego przeglądu wskaźnika. Nie można przecież wykluczyć, że stopy do tego czasu wzrosną i będzie więcej transakcji” – ocenił.

Rafał Tuszyński (PAP Biznes)

asa/ asa/

Polecamy: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Polecamy: INFORLEX Biznes

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PKWiU 2025 - będzie nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015.

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

REKLAMA