REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co zrobić, gdy zagraniczny kontrahent nie płaci? Wskazówki radcy prawnego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
windykacja należności, dług, dłużnik
Co zrobić, gdy zagraniczny kontrahent nie płaci? Wskazówki radcy prawnego
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jednolity rynek Unii Europejskiej ułatwia obrót gospodarczy pomiędzy podmiotami z państw członkowskich. Podejmując współpracę z kontrahentem z UE, polski przedsiębiorca często nie kalkuluje ryzyka związanego z brakiem zapłaty i potrzebą dochodzenia swojej wierzytelności w obcym państwie. Zakłada uczciwą i bezkonfliktową kooperację, która jednak czasem ma swój finał w sądzie. W artykule sygnalizujemy podstawowe dylematy, jakie musi rozstrzygnąć polski przedsiębiorca, zanim  zdecyduje się na spór sądowy z podmiotem z kraju UE.

Regulacje UE (cały czas modyfikowane i rozszerzane) mają ułatwiać windykację w ramach państw członkowskich. Pierwsze z nich zostały wprowadzane do naszego porządku prawnego już ponad dekadę temu. Cały czas pojawiają się też kolejne. Pomimo długoletniego obowiązywania niektórych z tych przepisów, jest to nadal specjalistyczna i wąska dziedzina procedury cywilnej, jakiej cały czas „uczą się”, nie tylko profesjonalni pełnomocnicy, ale też polskie sądy. 

REKLAMA

Autopromocja

Spór sądowy z kontrahentem z UE: dylematy polskiego przedsiębiorcy 

W pierwszej kolejności należy wziąć pod uwagę problem ekonomiczny związany z opłacalnością inicjowania takiej sprawy. Chodzi w szczególności o adekwatność dochodzonej kwoty oraz potencjalnych kosztów procesowych. 

Drugi problem, to ocena faktycznej możliwości odzyskania tej kwoty, czyli wiedza o sytuacji finansowej dłużnika, a w szczególności weryfikacja możliwości potencjalnego zaspokojenia się z rachunku bankowego dłużnika (ustalenie takiego rachunku). 

Podejmując działania sądowe wobec dłużnika zagranicznego, często nie identyfikujemy tych podstawowych problemów i działamy schematycznie – po prostu kierujemy sprawę do sądu. Dopiero wielość pojawiających się komplikacji i kolejnych kosztów, uświadamia nam, że sprawa wymaga specjalistycznego podejścia. Niezbędne jest biegłe poruszanie się w różnorakich procedurach, jakie wprowadziły, również do naszego porządku prawnego, regulacje UE. 

Warto się przygotować do sporu sądowego

Zanim w wyniku typowej sprawy sądowej, kolejno ponoszonych kosztów, długotrwałej procedury doręczeń zagranicznych itd. uzyskamy w końcu tzw. zaświadczenie europejskiego tytułu egzekucyjnego, powinniśmy dokonać analizy, jakie procedury i jakie regulacje UE, możemy wykorzystać w celu optymalizacji naszych działań. W szczególności chodzi o orzeczenia uzyskiwane w specjalnych postępowaniach wprowadzonych do naszego porządku prawnego (zwykle wiążą się one z niższymi kosztami i pewnymi uproszczeniami w stosunku do typowego postępowania sądowego). Inne z kolei umożliwiają uzyskanie zabezpieczenia na zagranicznym rachunku bankowym dłużnika, zarówno na etapie trwania sporu, jak i po jego prawomocnym zakończeniu. 

Wybór określonego działania zależy w pierwszej kolejności od właściwej identyfikacji jurysdykcji krajowej, dalej zaś właściwego wyboru sądu, następnie rozstrzygnięcia, czy sprawa nadaje się do jednego ze specjalnych trybów postępowań (Europejskiego postępowania nakazowego, Europejskiego postępowania w sprawach drobnych roszczeń), czy też musi być dochodzona w zwykłym procesie cywilnym (ewentualnie w postępowaniu upominawczym). 

Nasze decyzje związane z wyborem i przebiegiem samego postępowania sądowego, pozwalają w pewnych sytuacjach zakończyć spór bez jego merytorycznego rozstrzygania. Dotyczyć to będzie zwłaszcza takich  okoliczności, kiedy dalsza kontynuacja procesu jest możliwa tylko przed sądem zagranicznym. Wtedy decyzja o umorzeniu postępowania może być bardziej opłacalna niż konieczność zlecenia sprawy zagranicznemu prawnikowi i ponoszenia dodatkowych kosztów. Wybór właściwego trybu postępowania będzie też ważny z punktu widzenia możliwości uzyskania Zaświadczenia europejskiego tytułu egzekucyjnego. 

Warunki obowiązujących w tym zakresie regulacji (kilku regulacji), nie zawsze dają możliwość wydania stosownego orzeczenia (zaświadczenia), stwierdzającego wykonalność każdego polskiego tytułu egzekucyjnego w innym państwie UE. Do tego niezbędne jest spełnienie dodatkowych warunków wynikających z różnych Rozporządzeń WE  - w szczególności nr 805/2004, nr 1896/2006, nr 861/2007, nr 1215/2012 (w tym miejscu pomijamy inne szczególne regulacje dotyczące na przykład roszczeń alimentacyjnych).

Ustalenie oraz uzyskanie zabezpieczenia na rachunku bankowym kontrahenta

Często o tym, czy celowe jest kontynuowanie sprawy sądowej z zagranicznym kontrahentem, decydować będzie możliwość ustalenia danych jego rachunku bankowego, a także jego blokada na czas procesu. W tym zakresie do wykorzystania pozostaje instytucja Europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym, regulowana przepisami polskiego k.p.c. oraz Rozporządzenia WE nr 655/2014. Po spełnieniu warunków określonych w art. 7 tego rozporządzenia możliwa jest blokada rachunku podmiotu zagranicznego, z którym prowadzimy spór sądowy. Co ważne, instytucja ta pozwala uzyskać zabezpieczenie roszczenia na etapie prowadzonej, niezakończonej jeszcze prawomocnie sprawy, ale może być stosowana także wtedy, kiedy dysponujemy już orzeczeniem polskiego sądu nadającym się do wykonania (orzeczeniem prawomocnym).

Zanim zatem zdecydujemy się na skierowanie sprawy do zagranicznego organu egzekucyjnego, mamy możliwość ustalenia, czy i w jakich bankach posiada on rachunki bankowe (jeśli ich nie znamy) lub mamy możliwość ich zablokowania (jeśli je znamy). Informacje o zagranicznych rachunkach bankowych, ich numery i nazwy banków je prowadzących, pozyskiwane są za pośrednictwem Ministerstwa Sprawiedliwości w specjalnej procedurze wynikającej z regulacji rozporządzenia nr 655/2014.  

Warto podkreślić, że w taki sam sposób możemy też ustalić i w konsekwencji zablokować, nie tylko rachunek dłużnika zagranicznego, ale również dłużnika zamieszkałego lub mającego siedzibę w Polsce. Będzie tak wtedy, kiedy mamy uzasadnione podejrzenia, że korzysta on z rachunków zagranicznych, a egzekucja prowadzona w Polsce z jego rachunków bankowych nie przynosi rezultatów.       

Sławomir Wątroba, radca prawny, Partner w Kancelarii Gorazda, Świstuń, Wątroba i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

REKLAMA

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

REKLAMA