REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Transakcje ze spółkami osobowymi (jeszcze) bardziej ryzykowne

Artur Tim
LL.M. Eur. (LMU), Tłumacz przysięgły języka niemieckiego, doradca podatkowy, doradca restrukturyzacyjny, Tax Data Scientist, Doktorant z zakresu technologii podatkowej Uni. St.Gallen (Szwajcaria).
Transakcje ze spółkami osobowymi (jeszcze) bardziej ryzykowne
Transakcje ze spółkami osobowymi (jeszcze) bardziej ryzykowne
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

W wyroku z 3 października 2017 r., SK 31/15, Trybunał Konstytucyjny rozstrzygnął o niekonstytucyjności ułatwienia dla wierzycieli w dochodzeniu wierzytelności od wspólników niewypłacalnych spółek osobowych. W ślad za wyrokiem, ze skutkiem od 5 stycznia 2019 r., ustawodawca dokonuje zmian w art. 778(1) kpc, wskazując, iż nie jest możliwe rozszerzenie tytułu egzekucyjnego wydanego przeciwko spółce osobowej na tych wspólników, którzy w chwili wszczęcia postępowania przeciwko spółce nie byli jej wspólnikami.

Dwóch wspólników (A i B) zbyli C i D swoje „udziały spółkowe” w Spółce X. Po zbyciu udziału spółkowego, wierzyciel wniósł powództwo przeciwko Spółce osobowej X. Na etapie egzekucji okazało się jednak, że Spółka X nie posiada żadnego majątku. Po zakończeniu postępowania, wierzyciel może rozszerzyć tytuł egzekucyjny i prowadzić egzekucję także z majątku C i D.

Jeśli okaże się, że egzekucja z majątków C i D również jest bezskuteczna, Wierzyciel nie może rozszerzyć już tytułu egzekucyjnego przeciwko A i B (co było praktykowane przed wyrokiem TK). W tym celu całe postępowanie trzeba powtórzyć od nowa, jeśli wraz ze Spółką osobową X nie zostali pozwani solidarnie wszyscy wspólnicy – A, B, C i D (co jest wcale nierzadko spotykane w praktyce).

REKLAMA

Autopromocja

Orzeczenie TK potęguje przy tym problemy, wynikające z jedynie deklaratoryjnego wpisu do KRS. Tak naprawdę wierzyciel nigdy nie ma gwarancji, czy w określonym dniu dany podmiot jest wciąż wspólnikiem spółki osobowej.

Dla skuteczności zmiany wspólnika w spółce osobowej nie jest wymagane ujawnienie zmian w KRS. Oznacza to, że w momencie pozywania wspólników nie ma się pewności, czy osoby ujawnione w KRS wciąż są wspólnikami, którzy odpowiadają za długi spółki. Można oczywiście rozważać odpowiedzialność wynikającą z rękojmi wiary publicznej wpisów do KRS, co jednak znacznie komplikuje postępowanie.

Orzeczenie TK chroni przede wszystkim tych wspólników, którzy zbyli ogół praw i obowiązków („udział spółkowy”) i następnie, nie będąc pozwanymi w sprawie oraz w wyniku niewłaściwego prowadzenia postępowania przez nowych wspólników – zostali pociągnięci do odpowiedzialności za długi spółki.

W pewnych wypadkach pozwana spółka przegrywa proces jednak nie dlatego, że postępowanie prowadzone jest w sposób niewłaściwy wbrew woli ustępującego  wspólnika - ale dlatego, że aktualni wspólnicy wydają się być podmiotami przypadkowymi (wręcz „podstawionymi”) i spółka nie tylko faktycznie nie prowadzi dalej działalności gospodarczej, ale zostaje faktycznie zupełnie wyeliminowana z obrotu gospodarczego– np. poprzez nieodbieranie korespondencji, czy zmianę siedziby na miejsce odbiegające od przyjętych standardów. W tym zakresie wyrok TK zamyka jedną z dróg dochodzenia wierzytelności przez wierzyciela, istotną w sprawach o bardzo wyrazistym stanie faktycznym oraz gdy dochodziło do nie dość wnikliwego prowadzenia postępowania przez wierzyciela (spraw takich jest zaskakująco dużo).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: INFORLEX Ekspert

Polecamy: INFORLEX Biznes

Jedna, ale nie jedyna droga dochodzenia wierzytelności

REKLAMA

W wyniku kontrowersyjnego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego oraz wobec nie dość przezornego prowadzenia postępowania przez wierzyciela, spółki osobowe stają się mechanizmem sprzyjającym unikaniu odpowiedzialności za zobowiązania zaciągnięte w obrocie gospodarczym. Aby zabezpieczyć się przed niekorzystnymi skutkami wyroku TK oraz dokonanej zmiany legislacyjnej, należy bądź odpowiednio ukształtować taktykę procesową (np. zawsze pozywać wszystkich wspólników, co nie gwarantuje jednak odzyskania całej kwoty wierzytelności), bądź – co stanowi rozwiązanie optymalne – zabezpieczyć się już na etapie rozpoczynania współpracy ze spółkami osobowymi (np. zabezpieczenia rzeczowe takie jak hipoteka czy zastaw, jak również przewłaszczenie na zabezpieczenie). Ta druga metoda odbiega jednak od praktyki występującej w obrocie gospodarczym i mogłaby narazić przedsiębiorcę na trudności ze znalezieniem kontrahentów.

Rozwiązaniem zapewniającym odpowiedni balans pomiędzy możliwościami zaspokojenia wierzyciela a minimalizowaniem skutków braku zabezpieczenia wierzytelności mogą być natomiast instytucje prawa upadłościowego, wykorzystywane do dochodzenia wierzytelności w ramach postępowania upadłościowego bądź poza nim, na poziomie negocjacyjnym - między innymi instytucja zakazu prowadzenia działalności gospodarczej przez wspólnika na okres od roku do 10 lat.

Dotychczasowa praktyka wskazuje, iż uczestnicy obrotu gospodarczego nie są świadomi obowiązków wynikających z prawa upadłościowego, co umożliwia wierzycielowi „niestandardowe” dochodzenie wierzytelności. W kontekście spółek osobowych ustępujący wspólnicy zazwyczaj zbywają „udział spółkowy” już w momencie trwania niewypłacalności spółki, uchybiając obowiązkom wynikającym z prawa upadłościowego. W następstwie narażają się na sankcję w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej od roku do lat 10. Wskazane rozwiązanie, odpowiednio i profesjonalnie wykorzystane, otwiera drogę do zwiększenia motywacji dłużnika do uregulowania należności, choćby formalnie nie posiadał on jakichkolwiek składników majątkowych.

Artur Tim, doradca restrukturyzacyjny (licencja syndyka), doradca podatkowy

Arturtim.com

syndyk.arturtim.com

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duże zmiany w ordynacji podatkowej od 2026 r. Przedawnienie, zapłata podatku, zwrot nadpłaty, MDR. Ponad 50 różnych zmian w projekcie nowelizacji

W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany są bardzo liczne i mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Ministerstwo Finansów informuje, że celem tej nowelizacji jest poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości. Zobaczmy jakie zmiany czekają podatników od początku przyszłego roku.

Obowiązkowe e-Doręczenia od 1 kwietnia 2025 r. dla firm zarejestrowanych w KRS. Jak założyć skrzynkę i aktywować Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE)

W komunikacie z 27 marca 2025 r. Poczta Polska przypomina o nadchodzącym terminie: 1 kwietnia 2025 r., kiedy to obowiązek korzystania z systemu e-Doręczeń zostanie rozszerzony na przedsiębiorstwa zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed początkiem bieżącego roku.

Ekologiczne opakowania w e-handlu - ogromne wyzwanie dla logistyki

Europejski klient e-commerce ma sprzeczne oczekiwania wobec opakowań, w których dostarczane są jego zamówienia. Domaga się ekologicznych rozwiązań, ale rzadko zrezygnuje z zakupu, jeśli nie otrzyma alternatywy zrównoważonej klimatycznie. Nie chce też płacić za spełnienie postulatów środowiskowych, a długa lista rozbieżności generuje ogromne wyzwania po stronie sprzedawców i logistyki. Ekologiczna rewolucja nie jest tania, dodatkowo nowe unijne przepisy wymuszają daleko idące zmiany w procesie realizacji zamówień.

Praca w KAS - rekrutacja 2025. Gdzie szukać ogłoszeń?

Praca w KAS a rekrutacja w 2025 roku. Jakie zadania ma Krajowa Administracja Państwowa? Kto może pracować w KAS? Gdzie szukać ogłoszeń? Jakie są wymagania są w trakcie rekrutacji w 2025 roku?

REKLAMA

Roczne zeznanie podatkowe CIT tylko do 31 marca. Jak złożyć CIT-8

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przypominają, że 31 marca 2025 r. upływa termin złożenia zeznania CIT-8 za 2024 rok dla tych podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. CIT-8 można złożyć także elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego.

PKPiR 2026: będzie 15 poważnych zmian i nowe rozporządzenie od 1 stycznia. Terminy wpisów, dodatkowe kolumny do KSeF, dowody księgowe i inne nowości

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir). Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

REKLAMA

Składka zdrowotna w 2026 roku – będzie ewolucja czy rewolucja?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

REKLAMA