REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zawieranie umów z członkami zarządu – problemy praktyczne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Lubasz i Wspólnicy
Kancelaria Radców Prawnych
Wojciech Szlawski
Radca prawny
Zawieranie umów z członkami zarządu – problemy praktyczne
Zawieranie umów z członkami zarządu – problemy praktyczne
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Kwestia reprezentacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w relacjach z innymi osobami na pierwszy rzut oka nie powinna sprawiać większych wątpliwości. Regulacja Kodeksu spółek handlowych jest oczywista – w myśl przepisu art. 201 § 1 K.s.h. spółkę reprezentuje zarząd, zgodnie z przyjętymi zasadami reprezentacji. Od tej zasady istnieje tylko jeden wyjątek, a mianowicie regulacja przewidziana w przepisie art. 210 K.s.h. Obserwacja praktyki obrotu gospodarczego wskazuje jednakże, że z zastosowaniem tej zasady i wyjątku bywają nieraz spore problemy.

Art. 210 Kodeksu spółek handlowych – o jakich sytuacjach mowa

Omawiamy wyjątek jest oparty wyłącznie o kryterium podmiotowe – zgodnie z przepisem art. 210 § 1 K.s.h., w umowie (lub sporze) między spółką a członkiem zarządu spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników. Przepis ten znajdzie zastosowanie zatem w szczególności w takich stosunkowo typowych sytuacjach jak zawarcie przez spółkę z członkiem zarządu umowy o pracę, umowy o zarządzenie spółką lub umowy pożyczki. Będzie on miał także oczywiście zastosowanie w przypadku zawierania innych umów dwustronnych łączących spółkę i członka zarządu.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Odnotować jednakże trzeba, że regulacja tego przepisu nie ogranicza się tylko do wyżej wymienionych wyliczeń, bowiem obejmuje ona także umowy wielostronne, w których uczestniczy zarówno członek zarządu, jak i spółka. Taka sytuacja może mieć miejsce w szczególności w sytuacji budowania struktur korporacyjnych, gdy np. wspólnikami zawiązującymi nową spółkę będą zarówno spółka jak i jej członek zarządu. Jako typowy przykład takiej struktury można wskazać konstrukcję spółki komandytowej, w której komplementariuszem jest spółka z o. o., a komandytariuszami osoby fizyczne, a wśród nich także osoby piastujące funkcje w zarządzie sp. z. o. o. (tj. komplementariusza zawiązywanej spółki komandytowej). Podkreślić przy tym należy, że zastosowanie art. 210 § 1 K.s.h. będzie miało miejsce także w sytuacji wprowadzenia zmian do umów takich spółek, o ile w dalszym ciągu konstelacja podmiotów zaangażowanych w czynność prawną będzie odpowiadała tej, o której mowa w art. 210 § 1 K.s.h.

Forma dokumentowa czynności prawnej – nowość w kodeksie cywilnym

REKLAMA

Innym przykładem umów wielostronnych, w których może zajść konieczność zastosowania regulacji przewidzianej przepisem art. 210 § 1 K.s.h jest zawieranie bardziej rozbudowanych umów inwestycyjnych, bądź umów dotyczących zabezpieczenia wierzytelności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak zatem widać, mimo dość wąskiego określenia zakresu stosowania przepisu art. 210 § 1 K.s.h., może on mieć kluczowe znaczenie w wielu różnorakich stanach faktycznych.

Na marginesie powyższego odnotować trzeba, że § 2 powyższego przepisu wprowadza jeszcze inne reguły zawierania czynności prawnych między jednoosobową spółką z ograniczoną odpowiedzialnością a jej jedynym członkiem zarządu, bowiem w takim wypadku przepisu art. 210 § 1 K.s.h. nie stosuje się, a czynność prawna między tym wspólnikiem a reprezentowaną przez niego spółką wymaga formy aktu notarialnego. Co więcej, o każdorazowym dokonaniu takiej czynności prawnej notariusz zawiadamia sąd rejestrowy, przesyłając wypis aktu notarialnego. Dalsze rozważania niniejszego artykułu poświęcone będą jednak wyłącznie regulacji przewidzianej w przepisie art. 210 § 1 K.s.h.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Konsekwencje naruszenia przepisu art. 210 § 1 K.s.h.

Podstawowym problemem dla obrotu, związanym ze stosowaniem art. 210 § 1 K.s.h. są sankcje, jakie doktryna i orzecznictwo przewidują w przypadku naruszenia dyspozycji tego przepisu. Zasadniczo uznaje się bowiem, że skutkiem niezastosowania się do zasad określonych w art. 210 § 1 KSH jest bezwzględna nieważność dokonanej czynności, na podstawie art. 58 KC (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 6 maja 2015 r., I ACa 244/15, tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 lipca 2009 r., II PK 36/09, oraz w wyroku z dnia 19 stycznia 2010 r., I UK 281/09).

Brak możliwości konwalidacji

W tej sytuacji, pojawia się pytanie, czy możliwe jest uzdrowienie umowy zawartej wadliwie, tj. z inną reprezentacją niż wynikającą z art. 210 § 1 K.s.h., tak by uniknąć sankcji nieważności.

Teoretycznie pod uwagę mogłaby wchodzić możliwość następczego potwierdzenia zawarcia takiej umowy przez spółkę, chociażby na podstawie odpowiednio stosowanego przepisu art. 103 k.c. Problem pojawia się jednakże w ustaleniu, kto, tzn. jaki organ lub podmiot, mógłby tego dokonać.

Pierwszą możliwość, tj. dokonanie potwierdzenia przez zarząd spółki, jako organ właściwy do jej reprezentacji, należy odrzucić, gdyż dopuszczenie tego rodzaju możliwości konwalidacji stałoby w oczywistej sprzeczności z celem przepisu art. 210 § 1 K.s.h.

Drugą z potencjalnych możliwości mogłoby być potwierdzenie dokonania czynności przez zgromadzenie wspólników spółki, które pierwotnie było władne do powołania pełnomocnika do zawarcia umowy z członkiem zarządu. Tu jednak pojawia się zasadniczy problem, bowiem zgromadzenie wspólników w myśl przepisów K.s.h. nie organem, w zakresie uprawnień którego znajduje się reprezentowanie spółki. Wobec braku wyraźnej podstawy ustawowej, nie jest zatem ono władne do działania za spółkę także i w tym wypadku.

W przypadku trzeciej potencjalnej możliwości, tj. dokonania potwierdzenia przez pełnomocnika powołanego uchwałą zgromadzenia wspólników na podstawie art. 210 § 1 K.s.h., również można postawić zarzut braku wyraźnej podstawy ustawowej dla pełnomocnika do dokonania potwierdzenia zawarcia umowy, bowiem ustawodawca przewiduje reprezentowanie spółki przez takiego pełnomocnika wyłącznie w umowie z członkiem zarządu oraz w sporze z nim. Możliwość potwierdzenia umowy z członkiem zarządu zawartej z naruszeniem przepisu art. 210 § 1 K.s.h. wykluczył m.in. Sąd Apelacyjny w Warszawie (wyrok z dnia 2 września 2015 r., VI ACa 1339/14), który wprost stwierdził, że taka umowa jest nieważna i nie może być konwalidowana przez jej późniejsze zatwierdzenie przez pełnomocnika, powołanego uchwałą wspólników.


Nieliczne odstępstwa w orzecznictwie

Reasumując powyższe stwierdzić należy, iż w orzecznictwie zasadniczo odrzuca się jakąkolwiek możliwość konwalidacji umowy zawartej z naruszeniem przepisu art. 210 § 1 K.s.h.

Jednakże odnotować należy, że poza głównym nurtem orzecznictwa pojawiają się także wyroki, w których sądy uwzględniając okoliczności konkretnych stanów faktycznych czyniły pewne odstępstwa od wyżej zarysowanej dominującej linii orzecznictwa.

Przykładowo w niektórych z nich, sądy dopuszczały możliwość zastosowania do pełnomocnictwa z art. 210 § 1 K.s.h. przepisów Kodeksu cywilnego o pełnomocnictwie (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 19 marca 2015 r., VI ACa 718/13), co potencjalnie otwiera pole do rozważeń o ewentualnej możliwości potwierdzenia czynności niewłaściwie umocowanego pełnomocnika.

W innej sprawie, z zakresu prawa pracy, Sąd Apelacyjny w Rzeszowie (wyrok z dnia 18 lutego 2015 r., III AUa 793/14) stwierdził, że mimo nieważności umowy o pracę zawartej z naruszeniem art. 210 § 1 K.s.h., która nie może być konwalidowana, strony mogą nawiązać umowny stosunek pracy przez czynności dorozumiane, a w szczególności wskutek dopuszczenia pracownika do pracy.

Zauważyć przy tym należy, że orzecznictwa, na podstawie którego można by budować twierdzenia o możliwości uniknięcia skutku w postaci nieważności umowy zawartej z naruszeniem przepisu art. 210 § 1 K.s.h. jest stosunkowo niewiele. Stąd też zasadniczo zainteresowanym spółkom i członkom zarządu pozostaje w praktyce jedynie ściśle przestrzeganie zasad reprezentacji wynikających z przepisu art. 210 § 1 K.s.h.

Wojciech Szlawski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF od A do Z: słownik najważniejszych pojęć

Przedsiębiorcy od kilku lat żyją w niepewności związanej z reformą w fakturowaniu, jaką jest Krajowy System e-Faktur. Rewolucja w wystawianiu faktur kojarzy im się z drastycznymi zmianami i obowiązkami, których woleliby uniknąć. Czy jednak wystawianie dokumentów w Krajowym Systemie e-Faktur rzeczywiście jest takie skomplikowane? Materiały szkoleniowe, zarówno komercyjne, jak i te opracowywane przez rząd, często napisane są bardzo skomplikowanym, nieprzystępnym językiem, przez co dla wielu osób bywają trudne do przyswojenia. A przecież ważne, żeby definicje były dla wszystkich jasne i zrozumiałe. Poniżej znajduje się wyjaśnienie podstawowych pojęć związanych z reformą.

Thermomix w kosztach? To możliwe, ale nie u każdego. Zasady są proste, ale nie każdy, je zna. Prowadzisz działalność gospodarczą? Sprawdź

Czy Thermomix może przyczynić się do uzyskania przez przedsiębiorcę przychodów? Na to pytanie dotyczące rozliczeń podatkowych nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wiadomo jednak, jakimi kryteriami należy się kierować dokonując w tym zakresie niezbędnej oceny.

Geopolityka zaczyna sterować światowym handlem i logistyką

OECD ostrzega, że masowy reshoring może kosztować świat 18 proc. spadku w handlu i 5 proc. ubytku w PKB. Coraz więcej managerów zarządzających logistyką deklaruje jednocześnie, że szuka nowych źródeł zaopatrzenia i alternatywnych wobec Chin lokalizacji dla produkcji i inwestycji. Nie ma już żadnych wątpliwości, że globalne łańcuchy dostaw ulegają transformacji, niestety nie widać tego w Polsce, choć mamy pewne przewagi, które stawiają nas w uprzywilejowanej pozycji w Europie.

KSeF 2026: obowiązek kodowania faktur ustrukturyzowanych. Dlaczego nie uprawnienie?

Obowiązek kodowania faktur ustrukturyzowanych oraz ich elektronicznych „zastępników” nie ma obiektywnie większego sensu – twierdzi prof. dr hab. Witold Modzelewski. I postuluje nowelizację przepisów, która powinna zamienić ten obowiązek na zwykłe uprawnienie podatnika.

REKLAMA

Prof. Modzelewski: Przepisy regulujące KSeF są sprzeczne z prawem UE

Jak twierdzi prof. dr hab. Witold Modzelewski, przepisy o KSeF są sprzeczne z art. 90 dyrektywy 2006/112/UE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, która nakazuje określić państwom członkowskim m.in. warunki zmniejszenia podstawy opodatkowania w przypadku anulowania faktur.

Najczęstsze błędy w zarządzaniu finansami firmowymi: co możesz zmienić nawet od jutra

Wielu przedsiębiorców zaczyna swoją działalność z pasją i determinacją, szybko zdobywając pierwszych klientów. Jednak po kilku miesiącach pojawia się rozczarowanie: są przychody, ale brakuje gotówki. To nie przypadek – to efekt powtarzalnych błędów w zarządzaniu finansami, które można wyeliminować, jeśli tylko się je rozpozna i zrozumie.

Decyzja RPP w sprawie stóp procentowych

Rada Polityki Pieniężnej obniżyła w środę stopy procentowe o 25 pkt. bazowych; stopa referencyjna wyniesie 4,5 proc. w skali rocznej. To czwarta obniżka stóp procentowych w tym roku.

Umowy o dzieło mniej popularne. ZUS pokazał statystyki

Umowy o dzieło w Polsce pozostają domeną krótkich zleceń – aż 28 proc. trwa jeden dzień, a najwięcej wykonawców tych umów to osoby w wieku 30–39 lat. Dane ZUS za pierwsze półrocze wskazują na rosnący udział sektorów kreatywnych, takich jak informacja i komunikacja.

REKLAMA

Reeksport po nieudanej dostawie – jak prawidłowo postąpić?

Eksport towarów poza Unię Europejską jest procesem wieloetapowym i wymaga zarówno sprawnej logistyki, jak i poprawnego dopełnienia obowiązków celnych oraz podatkowych. Pomimo starannego przygotowania, czasami zdarzają się sytuacje, w których kontrakt handlowy nie zostaje zrealizowany – odbiorca w kraju trzecim z różnych powodów nie przyjmuje przesyłki. W rezultacie towar wraca na teren Unii, co rodzi szereg pytań: jak ująć taki zwrot w dokumentacji? czy trzeba korygować rozliczenia podatkowe? jak ponownie wysłać towar zgodnie z przepisami?

Księgowość influencerów i twórców internetowych. Rozliczanie: barterów, donejtów, kosztów. Kiedy trzeba zarejestrować działalność?

Jak rozliczać nowoczesne źródła dochodu i jakie wyzwania stoją przed księgowymi obsługującymi branżę kreatywną? Influencerzy i twórcy internetowi przestali być ciekawostką świata popkultury, a stali się pełnoprawnymi przedsiębiorcami. Generują znaczące przychody z reklam, współpracy z markami, sprzedaży własnych produktów czy kursów online. Obsługa księgowa tej specyficznej branży stawia przed biurami rachunkowymi nowe wyzwania. Nietypowe źródła przychodów, różnorodne formy rozliczeń, a także niejednoznaczne interpretacje podatkowe to tylko część tematów, z którymi mierzą się księgowi influencerów. Jak poprawnie rozliczać tę branżę? Na co zwrócić uwagę, by nie narazić klienta na błędy podatkowe?

REKLAMA