REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przedawnienie roszczeń związanych z działalnością gospodarczą

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kredyt Inkaso S.A.
Nowoczesna windykacja
Przedawnienie roszczeń związanych z działalnością gospodarczą
Przedawnienie roszczeń związanych z działalnością gospodarczą
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Należnych pieniędzy i innych świadczeń nie można dochodzić po upływie terminu przedawnienia. Szczególnie przedsiębiorcy powinni o tym pamiętać, gdyż dla nich okres przedawnienia w niektórych sytuacjach jest krótszy.

Przedawnienie roszczeń

Przedawnienie jest instytucją, która ogranicza w czasie możliwość dochodzenia roszczenia. Jego skutkiem jest to, że po upływie terminu przedawnienia ten, przeciw komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia chyba, że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Przedawnienie zostało uregulowane w przepisach art. 117- 125 k.c. Przedmiotem przedawnienia roszczeń są tylko i wyłącznie majątkowe roszczenia cywilnoprawne.

REKLAMA

Od powyższej zasady istnieją jednak wyjątki. Nie przedawniają się majątkowe roszczenia cywilnoprawne o wydanie rzeczy tzw. roszczenie windykacyjne oraz roszczenia negatoryjne, ale tylko te odnoszące się do nieruchomości (art. 222 k.c. oraz 223 k.c.) czy też roszczenia o zniesienie współwłasności (art. 220 k.c.).

Nie przedawniają się również roszczenia niemajątkowe, czyli takie, które służą zaspokojeniu interesów o charakterze osobistym np. o naruszenie dóbr osobistych (art. 24 k.c.).

Przepisy kodeksu cywilnego regulujące instytucję przedawnienia mają charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że strony stosunku zobowiązaniowego nie mogą wyłączyć ich zastosowania na mocy zawartej między sobą umowy.

Kasy rejestrujące 2015 - PDF

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Terminy przedawnienia roszczeń

REKLAMA

Przepis art. 118 Kodeksu cywilnego stanowi, że roszczenia przysługujące osobom prowadzącym działalność gospodarczą i mające związek z prowadzoną przez uprawnionego działalnością gospodarczą podlegają trzyletniemu terminowi przedawnienia. Terminy wskazane w art. 118 k.c.  nie mogą być skracane, ani przedłużane przez czynność prawną. (art. 118 i 119 k.c.). Oznacza to, że strony nie mogą ustalić w umowie, że ich wzajemne roszczenia ulegną przedawnieniu w terminie dłuższym lub krótszym od tego, który został przewidziany w kodeksie cywilnym.

Roszczeniami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej są te, które służą osobie fizycznej lub prawnej profesjonalnie i zarobkowo trudniącej się działalnością gospodarczą, a której roszczenie związane jest właśnie z tym jej zakresem aktywności.

Od kiedy biegnie termin przedawnienia?

Termin przedawnienia liczy się od dnia, w którym roszczenie stało się lub mogło stać się wymagalne, czyli od chwili, w którym wierzyciel miał prawną możliwość domagania się spłaty długu.

REKLAMA

Strony postanowiły w umowie, że dłużnik winien zwrócić zaciągniętą pożyczkę w terminie miesiąca od dnia, w którym wierzyciel pożyczył mu pieniądze. Termin przedawnienia biegnie od dnia następującego po dniu, w którym dłużnik winien oddać wierzycielowi zaciągniętą pożyczkę.

Zasada ta jest jednak modyfikowana przez ustawodawcę w dwojaki sposób. Po pierwsze, jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez wierzyciela, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby wierzyciel podjął czynności w najwcześniejszym możliwym terminie (art. 120 § 1 zd. 2 k.c.). Taka regulacja wychodzi naprzeciw interesom dłużnika, gdyż zapobiega możliwości dowolnego przedłużania przez wierzyciela terminu spełnienia świadczenia poprzez zwlekanie z dokonaniem przez wierzyciela odpowiedniej czynności. Po drugie, w przypadku roszczeń o zaniechanie, bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym ten, przeciwko komu roszczenie przysługuje, nie zastosował się do treści roszczenia (art. 120 § 2 k.c.).

Wskaźniki i stawki

Kalkulatory

Przerwanie biegu przedawnienia

Pamiętaj, że istnieje możliwość niedopuszczenia do przedawnienia roszczenia. W tym celu, zanim upłynie termin przedawnienia, należy doprowadzić do przerwania jego biegu (art. 123 k.c.). Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo.

Bieg przedawnienia przerywa się przez:

  • każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia,
  • uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje,
  • wszczęcie mediacji

Czynnościami przerywającymi przedawnienie są w szczególności:

- złożenie pozwu w sądzie powszechnym np. o zapłatę,

- złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności,

- złożenie wniosku o wszczęcie egzekucji,

- zawarcie ugody z dłużnikiem,

- uznanie długu przez dłużnika.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Zawieszenie biegu przedawnienia

W stosunkach pomiędzy przedsiębiorcami, bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu wyłącznie, co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju - przez czas trwania przeszkody (art. 121 pkt. 4 k.c.).

Zarzut przedawnienia

Trzeba także pamiętać, że nawet, jeśli upłynął termin przedawnienia dłużnik, w celu uchylenia się od zapłaty, musi podnieść zarzut przedawnienia przed Sądem. Ten, przeciwko komu roszczenie przysługuje (czyli dłużnik), może jednak zrzec się korzystania z zarzutu przedawnienia. Zrzeczenie się może być ważnie dokonane dopiero po upływie terminu przedawnienia.

Skutkiem przedawnienia nie jest wygaśnięcie roszczenia. Roszczenie, bowiem nie wygasa, lecz przekształca się w tzw. roszczenie niezupełne, a zatem takie, które choć istnieje, nie może być już zasądzone ani przymusowo wyegzekwowane, jednak dłużnik może je dobrowolnie spełnić na rzecz wierzyciela.


Przykładowe terminy przedawnienia

 Choć trzyletni termin przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej i świadczeń okresowych oraz dziesięcioletni termin przedawnienia dla pozostałych roszczeń są zasadą, to jednak kodeks cywilny przewiduje wiele odmiennych terminów przedawnienia. Przykładowo:

- roszczenia z umowy spedycji – termin przedawnienia wynosi 1 rok (art. 803 k.c.)

- roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych – termin przedawnienia wynosi 2 lata (art. 554 k.c.)

- roszczenia z umowy o dzieło – termin przedawnienia wynosi 2 lata (art. 646 k.c.)

- roszczenia przysługujące przewoźnikowi przeciwko innym przewoźnikom 6 miesięcy (art.793 k.c.)

Krzysztof Nowosad, radca prawny, Kancelaria Prawnicza FORUM

Podstawa prawna:  

- art. 24, art. 117-125, art. 220, art. 222-223, art. 554, art. 646, art.793, art. 803, ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 r. Nr 16 poz. 93 z późn. zm.)

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA