Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a Wielką Brytanią – kompendium wiedzy dla polskich rezydentów podatkowych

• Umowa Polska–Wielka Brytania i ustawa o PIT
• Metody unikania podwójnego opodatkowania
• Dochody
• Certyfikat rezydencji – jak i po co go zdobyć?
• Najczęstsze błędy i pytania
• Praktyczne przykłady
• Podsumowanie – kluczowe wnioski

Umowa Polska–Wielka Brytania i ustawa o PIT

Gdy dochód powstaje w jednym kraju (UK), ale osoba fizyczna podlega obowiązkowi podatkowemu w innym kraju (PL), może dojść do podwójnego opodatkowania tego samego dochodu. Aby tego uniknąć, Polska i Wielka Brytania zawarły umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Autopromocja

Podstawą regulującą zasady opodatkowania dochodów między oboma państwami jest:

• Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zysków majątkowych, podpisana 20 lipca 2006 r. (Dz.U. z 2006 r. Nr 250, poz. 1840).
• Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) – szczególnie art. 27 i 27g.

Zanim przejdziemy do konkretów, trzeba ustalić rezydencję podatkową, bo to ona decyduje, w którym kraju należy rozliczyć cały globalny dochód.

Osoba jest polskim rezydentem podatkowym, jeśli:

Autopromocja

Konferencja: Podatki 2025
przegląd zmian i nowelizacja przepisów w 2025 roku

Sprawdź

• posiada w Polsce centrum interesów życiowych (np. rodzina, nieruchomość, działalność), lub
• przebywa w Polsce powyżej 183 dni w roku podatkowym.

Wówczas podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu – musi rozliczyć w Polsce wszystkie dochody, również zagraniczne.

Metody unikania podwójnego opodatkowania

W umowie z UK obowiązuje metoda proporcjonalnego odliczenia (ang. credit method). Oznacza to, że dochód uzyskany za granicą (np. w UK) jest opodatkowany również w Polsce, ale podatek zapłacony za granicą można odliczyć od podatku należnego w Polsce. Jeśli zagraniczny podatek jest niższy niż polski, dopłacamy różnicę w Polsce.

Zgodnie z art. 14 umowy:

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

• dochód z pracy najemnej opodatkowany jest w kraju, w którym praca jest wykonywana, chyba że pracownik przebywa tam krócej niż 183 dni w ciągu 12 miesięcy i wynagrodzenie wypłaca pracodawca spoza tego kraju.

Dla polskiego rezydenta, który pracuje w UK na etacie przez większość roku:

• UK pobiera podatek u źródła (np. PAYE),
• w Polsce należy wykazać ten dochód i zastosować metodę proporcjonalnego odliczenia.

Dochody

Z działalności gospodarczej

Zgodnie z art. 7 umowy, dochód z działalności gospodarczej opodatkowany jest w kraju siedziby firmy, chyba że istnieje zakład w drugim państwie.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Jeśli polski rezydent prowadzi działalność gospodarczą tylko w UK (np. jako self-employed):

• opodatkowuje dochód w UK,
• musi go wykazać również w Polsce, stosując metodę proporcjonalnego odliczenia.

Z dywidend

Zgodnie z art. 10 umowy:

• dywidendy wypłacone przez spółkę z UK mogą być opodatkowane w Polsce,
• UK może pobrać podatek u źródła, ale nie wyższy niż 10%.

Z emerytur i rent

Zgodnie z art. 17 i 18 umowy:

• emerytury i renty z systemów publicznych (np. brytyjskie NHS lub państwowa emerytura) są opodatkowane tylko w UK,
• prywatne emerytury mogą podlegać opodatkowaniu w Polsce.

W praktyce większość świadczeń emerytalnych z UK nie podlega opodatkowaniu w Polsce, ale trzeba je wykazać w rocznym PIT.

Z majątku – nieruchomości i zyski kapitałowe

Nieruchomości (art. 6): dochód z najmu lub sprzedaży nieruchomości opodatkowany jest w kraju, w którym położona jest nieruchomość.

Zyski kapitałowe (art. 13): dochody ze zbycia majątku ruchomego (np. akcji) opodatkowane są zwykle w kraju rezydencji podatkowej – czyli w Polsce.

Certyfikat rezydencji – jak i po co go zdobyć?

Certyfikat rezydencji to dokument potwierdzający, w którym kraju dana osoba ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

W praktyce:

• przy wypłacie dywidendy, odsetek lub należności z UK, warto przedstawić brytyjskim podmiotom polski certyfikat rezydencji, by ograniczyć pobór podatku u źródła,
• w Polsce należy pozyskać go z urzędu skarbowego (formularz CFR-1), ważność: 12 miesięcy.

Czy po Brexicie coś się zmieniło? Brexit nie unieważnił umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Umowa z 2006 r. nadal obowiązuje, ponieważ jest to umowa bilateralna, a nie oparta na prawie UE.

Jednak:

• zmieniły się formalności – więcej przypadków wymaga dokumentacji lub certyfikatów,
• trudniej uzyskać niektóre zaświadczenia z UK (np. o zapłaconym podatku),
• niektóre zasady (np. w VAT lub ZUS) mogą wyglądać inaczej, ale nie wpływa to na PIT.

Najczęstsze błędy i pytania

Do najczęstszych błędów należą:

• Brak zgłoszenia zagranicznych dochodów w Polsce – mimo zapłaty podatku w UK, obowiązek wykazania dochodu w PIT nadal istnieje.
• Zła metoda unikania podwójnego opodatkowania – błędne zastosowanie metody wyłączenia z progresją zamiast metody proporcjonalnej.
• Brak certyfikatu rezydencji – może prowadzić do nadpłaty podatku u źródła.
• Niewłaściwe przeliczenie walut – trzeba stosować kursy NBP z dnia poprzedzającego uzyskanie przychodu.

Praktyczne przykłady

Praca w UK przez cały rok: Anna, polska rezydentka, pracuje w UK, zarabia 30 000 GBP, płaci 3 500 GBP podatku. W Polsce wykazuje dochód i stosuje proporcjonalne odliczenie – dopłaca różnicę, jeśli podatek w PL wychodzi wyższy.

Dywidenda z UK: Tomasz, inwestor z Polski, otrzymuje 5 000 GBP dywidendy, UK pobiera 500 GBP (10%). Tomasz dolicza 5 000 GBP do PIT-38 i odlicza 500 GBP.

Dochód z firmy w UK: Marta prowadzi działalność jako self-employed. Dochód 50 000 GBP, podatek w UK – 7 500 GBP. Marta wykazuje dochód w PIT-36 i odlicza zapłacony podatek brytyjski.

Podsumowanie – kluczowe wnioski

Polska i UK mają aktualną, działającą umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania. Dla polskich rezydentów kluczowe jest rozpoznanie dochodów i zastosowanie właściwej metody rozliczenia. Metoda proporcjonalnego odliczenia oznacza konieczność rozliczenia dochodu w Polsce i ewentualnej dopłaty podatku. Niezbędne jest dokumentowanie dochodów i podatków zapłaconych w UK – certyfikat rezydencji, zaświadczenia o podatku. Brexit nie zmienił zasad rozliczenia dochodów z UK w zakresie PIT.