REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Weryfikacja cen transferowych - pominięcie transakcji i recharakteryzacja

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Russell Bedford Poland Sp. z o.o.
Grupa doradcza Russell Bedford jest członkiem międzynarodowej sieci niezależnych firm doradczych Russell Bedford International, zrzeszających prawników, audytorów, doradców podatkowych, księgowych, finansistów oraz doradców biznesowych. Russell Bedford doradza klientom w ponad 90 krajach na całym świecie. Grupa posiada ponad 290 biur i zatrudnia ok. 7.000 profesjonalnych doradców.
Weryfikacja cen transferowych - recharakteryzacja i pominięcie transakcji /fot. Shutterstock
Weryfikacja cen transferowych - recharakteryzacja i pominięcie transakcji /fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Organy podatkowe uprawnione są do oszacowania dochodu podmiotów powiązanych wyłącznie poprzez korektę ceny, z drugiej strony wyposażone są w dwa instrumenty do przeprowadzenia weryfikacji cen transferowych, tj. pominięcie transakcji oraz recharakteryzacja.

Jedną z istotnych zmian w zakresie cen transferowych, która weszła w życie 1 stycznia 2019 r., jest uzyskanie przez organy podatkowe narzędzi służących do kwestionowania rozliczeń pomiędzy podmiotami powiązanymi.

REKLAMA

Od początku bieżącego roku obowiązuje art. 11c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa CIT), nadający nowe brzmienie naczelnej zasadzie, którą powinny kierować się podmioty powiązane w relacjach ze sobą, tj. zasadzie ceny rynkowej oraz definiujący warunki, na jakich powinny być zawierane transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi.

REKLAMA

Zgodnie z obowiązującymi regulacjami warunki ustalone pomiędzy podmiotami powiązanymi – już w momencie zawierania transakcji kontrolowanej – nie powinny odbiegać od tych, jakie ustaliłyby między sobą racjonalnie działający kontrahenci niezależni w porównywalnych transakcjach i okolicznościach.

Przepis art. 11c ustawy CIT z jednej strony wskazuje na uprawnienie organów podatkowych do oszacowania dochodu podmiotów powiązanych wyłącznie poprzez korektę ceny, z drugiej strony poprzez wprowadzenie ust. 4 do art. 11c ustawy CIT wyposaża organy podatkowe w dodatkowe dwa instrumenty do przeprowadzenia weryfikacji cen transferowych, zgodnie z którymi organ podatkowy– będzie mógł:

  • uznać, że w porównywalnych okolicznościach podmioty niepowiązane, kierujące się racjonalnością ekonomiczną, albo nie zawarłyby danej transakcji (pominięcie transakcji) albo
  • zawarłyby inną transakcję, lub ewentualnie dokonałyby innej czynności (recharakteryzacja).

Przy recharakteryzacji oraz pominięciu transakcji organ podatkowy uwzględnia:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • warunki, które ustaliły pomiędzy sobą podmioty powiązane,

  • fakt, że warunki ustalone między podmiotami powiązanymi uniemożliwiają określenie ceny transferowej na takim poziomie, na jaki zgodziłyby się podmioty niepowiązane kierujące się racjonalnością ekonomiczne uwzględniając opcje dostępne w momencie zawarcia transakcji.

Tym samym w badaniu transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi organy podatkowe biorą pod uwagę faktyczny przebieg transakcji i okoliczności jej zawarcia oraz rzeczywiste zachowanie stron w transakcji, a niekoniecznie zapisy umowne czy inne ustalenia dokonane pomiędzy stronami.

Organ nie może dokonać żadnej z czynności, jeśli uzasadnieniem zastosowania narzędzi recharakteryzacji lub pominięcia transakcji miałaby być wyłącznie:

  • trudność w weryfikacji ceny transferowej,

  • brak porównywalnych transakcji występujących pomiędzy podmiotami niepowiązanymi w porównywalnych okolicznościach.

REKLAMA

Organy podatkowe oceniają rynkowość warunków badanych transakcji realizowanych pomiędzy podmiotami powiązanymi na podstawie ich racjonalności ekonomicznej, która nie ma legalnej definicji w ustawie CIT. Pojęcie racjonalności ekonomicznej jest natomiast wykorzystywane w Wytycznych OECD w celu przeprowadzenia weryfikacji, mającej na celu ustalenie czy analizowana transakcja pomiędzy podmiotami powiązanymi zostałaby dokonana w taki sam sposób pomiędzy podmiotami niepowiązanymi w porównywalnych okolicznościach ekonomicznych.

W zaktualizowanych Wytycznych OECD z 2017 r. w części D2 sekcje 1.122–1.128 zostały wskazane przykłady recharakteryzacji transakcji czy uznania, że transakcja nie powinna mieć miejsca. W szczególności w sekcji 1.126 części D2 Wytycznych OECD wskazany jest następujący przykład transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi, która mogłaby być uznana przez organy podatkowe za niewystępującą pomiędzy podmiotami niezależnymi.

Przykład 1

Podmiot 1 posiada zakład produkcyjny położony w strefie podatnej na coraz częstsze powodzie w ostatnich latach. Podmiot ten nabywa od podmiotu powiązanego ubezpieczenie posiadanego majątku i uiszcza odpowiednią składkę wraz z roczną premią stanowiąca 80% wartości zapasów, nieruchomości. W tym przykładzie Podmiot 1 wszedł w transakcję nieracjonalną handlowo, ponieważ nie ma rynku ubezpieczeń, biorąc pod uwagę prawdopodobieństwo istotnych roszczeń, i przeniesienie lub nieubezpieczenie może być atrakcyjniejszą realistyczną alternatywą. Transakcja jest nieracjonalna z handlowego punktu widzenia, nie ma cen akceptowalnych zarówno dla Podmiot 1, jak i podmiotu powiązanego z ich indywidualnych perspektyw".

W takiej sytuacji organ podatkowy mógłby dokonać pominięcia transakcji realizowanej pomiędzy podmiotami powiązanymi, uzasadniając że na wolnym rynku transakcja nie zostałaby zrealizowana, ponieważ żaden ubezpieczyciel nie zdecydowałby się na zawarcie umowy o tak wysokim poziomie ubezpieczanego ryzyka. W takim przypadku organ podatkowy określiłby dochód podatnika bez uwzględnienia obciążeń z tytułu realizacji przedmiotowej transakcji. 

Natomiast w sekcji 1.128 w części D2 Wytycznych OECD z 2017 r. wskazany jest przykład transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi, która mogłaby być uznana przez organy podatkowe za nieodpowiednią i organy podatkowe mogłyby określić inną transakcję pomiędzy podmiotami powiązanymi i określić dla niej odpowiednią cenę transakcyjną. 

Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów 2019/2020

Przykład 2

Podmiot 1 prowadzi działalność badawczą w celu opracowania wartości niematerialnych, wykorzystywanych do tworzenia nowych produktów. Spółka zamierza przenieść na podmiot powiązany nieograniczone prawa do wszystkich wartości niematerialnych, które mogą powstać w wyniku jej przyszłych prac w okresie dwudziestu lat, za wynagrodzeniem ryczałtowym. Umowa ta jest nieracjonalna z handlowego punktu widzenia obu stron, ponieważ ani Podmiot 1, ani podmiot powiązany nie dysponują żadnymi wiarygodnymi sposobami pozwalającymi ustalić, czy płatność odzwierciedla odpowiednią wycenę, zarówno dlatego, że nie jest pewne, jaki zakres działalności mógłby prowadzić Podmiot 1 w tym okresie, jak i dlatego, że wycena potencjalnych wyników byłaby całkowicie spekulacyjna. 

Zgodnie ze wskazówkami zawartymi w Wytycznych OECD umowa zawarta pomiędzy podmiotami powiązanymi, w tym forma płatności, powinna zostać zmodyfikowana dla celów analizy cen transferowych. 

Struktura zastępcza zastosowana przez organ podatkowy powinna kierować się cechami istotnymi z punktu widzenia działalności gospodarczej, w tym pełnionymi funkcjami, wykorzystywanymi aktywami i podejmowanym ryzykiem w relacjach handlowych. Na podstawie powyższej analizy umowa mogłaby zostać przekształcona m.in. jako zapewnienie finansowania przez podmiot powiązany, jako świadczenie usług badawczych przez Podmiot 1 lub jeśli można zidentyfikować konkretne angażowane wartości niematerialne, jako licencja warunkowa na rozwój tych konkretnych wartości niematerialnych.

Jak wynika z powyższych przykładów, kluczowym pytaniem, które organy podatkowe powinny sobie zadać, dokonując ewentualnego oszacowania dochodów przy zastosowaniu nowych instrumentów weryfikacji cen określonych w art. 11c ust. 4 ustawy CIT, jest czy faktyczna transakcja zawarta pomiędzy podmiotami powiązanymi została zawarta z przesłanek racjonalnych ekonomicznie, które zostałyby uwzględnione między niepowiązanymi podmiotami w porównywalnych okolicznościach ekonomicznych.

Uznanie przez organy podatkowe transakcji za niebyłą, w przypadku gdy posiada ona znamiona racjonalności ekonomicznej, należałoby ocenić jako nieodpowiednie stosowanie zasady ceny rynkowej.

Mając na uwadze powyższe, można wskazać, iż nie wystarczy wyłącznie odpowiedź na pytanie, czy taką samą transakcję zawierają podmioty niepowiązane. Wskazują też na to Wytyczne OECD, iż sam fakt, że transakcja nie jest stosowana między niezależnymi podmiotami nie oznacza, że nie należy jej uznawać. Podmioty powiązane mogą mieć bowiem znacznie większe możliwości dotyczące wzajemnych ustaleń niż niezależne przedsiębiorstwa i mogą zawierać transakcje, które nie występują lub są bardzo rzadko spotykane między niezależnymi podmiotami.

Organy podatkowe powinny stosować wskazane powyżej instrumenty weryfikacji cen transferowych z dużą ostrożnością, każdorazowo biorąc pod uwagę przesłanki racjonalności ekonomicznej, które brały pod uwagę podmioty powiązane podczas ustalania warunków współpracy.

Russell Bedford
Artykuł pochodzi z RB Magazine wydawanego przez Russell Bedford

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA