REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Korekta cen transferowych – uzasadnienie biznesowe, skutki podatkowe i karnoskarbowe

EMPIRIUM Jaroń Klęczar spółka cywilna
DORADCY PODATKOWI I RADCOWIE PRAWNI
Korekta cen transferowych – uzasadnienie biznesowe, skutki podatkowe i karnoskarbowe /Fot. Fotolia
Korekta cen transferowych – uzasadnienie biznesowe, skutki podatkowe i karnoskarbowe /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zmiana realiów rynkowych wywołana światową pandemią COVID-19 w wielu przypadkach będzie wiązać się z koniecznością rewizji uzgodnień biznesowych w grupach kapitałowych. Odzwierciedleniem obrotu towarowego i usługowego między powiązanymi jednostkami jest dokumentacja TP sporządzana zgodnie z przepisami CIT. Nie wszyscy przedsiębiorcy są świadomi, że korekta cen transferowych może również wpływać na rozliczenie VAT oraz wymiar należności celnych.

Korekta cen transferowych musi mieć uzasadnienie biznesowe

Popularnym modelem współpracy w wielu grupach kapitałowych jest pełnienie przez lokalną spółkę zależną roli producenta kontraktowego lub dystrybutora o ograniczonym ryzyku. Podmiot taki na zlecenie spółki-matki (centrali) wytwarzając i sprzedając np. na terenie Polski, otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenie pokrywające koszty oraz zapewniającą mu zysk marżę. Praktykowany model biznesowy stanowi podstawę do sporządzenia wymaganej przepisami CIT dokumentacji cen transferowych (TP), która potwierdza, że ustalone między powiązanymi podmiotami warunki transakcji odpowiadają tym, jakie przyjęłyby w relacjach gospodarczych niezależne jednostki.

Autopromocja

Biorąc pod uwagę, że spowolnienie gospodarcze wywołane epidemią koronawirusa niewątpliwie wpływa na wysokość obrotów, skalę produkcji, utrudnia zbyt towarów i obniża zapotrzebowanie na usługi spółek z grupy, znaczącej zmianie ulegnie w konsekwencji rentowność całego biznesu. Należy spodziewać się, że w takiej sytuacji pryncypał, na rzecz którego lokalny partner np. produkuje towary, dokona rewizji poziomu dotychczas wypłacanej mu marży i zechce dostosować jej wysokość do aktualnego poziomu rynkowego. Nie można wykluczyć, że w trudnej sytuacji gospodarczej podmiot dominujący zechce pójść jeszcze dalej, decydując o czasowym niewypłacaniu marży z tytułu usług świadczonych na jego rzecz przez zależny podmiot powiązany. W takiej sytuacji dotychczas stosowane w grupie ceny transferowe i sporządzona w związku z nimi dokumentacja TP będą musiały zostać zmienione z uwagi na ich nieadekwatność w świetle cen praktykowanych w obrocie rynkowym.

Fiskus będzie kontrolował „rynkowość” korekty TP

W powyższej sytuacji rewizja cen transferowych może zostać zakwestionowana przez organy podatkowe, które mogą uznać, że ustawowe przesłanki korekty cen transferowych nie zostały spełnione. Jest ona bowiem możliwa m.in. w przypadku, gdy w transakcjach między powiązanymi jednostkami ustalone zostały zasady jakie przyjęłyby podmioty niepozostające w takich relacjach, jak również istotnej zmianie uległy okoliczności gospodarcze skutkujące koniecznością zapewnienia zgodności przyjętych cen transferowych z realiami rynkowymi. W wypadku sporu z fiskusem podatnik będzie musiał wykazać, że w istocie doszło do takiej szczególnej zmiany okoliczności, co niewątpliwie w wielu sytuacjach może być kwestią ocenną, niepoddającą się wymiernym kryteriom. Stosowany poziom cen transferowych, odpowiadający realiom rynkowym, musi „bronić się” natomiast przez cały okres rozliczeniowy, za który sporządzona została dokumentacja TP.

Kontrolujący mogą również argumentować, że to centrala, jako podmiot gromadzący w ubiegłych latach zyski na transakcjach z powiązanymi podmiotami powinna ponieść ciężar i ryzyko zmiany realiów gospodarczych, a nie przerzucać je na kontraktora np. poprzez ograniczenie lub wyłączenie należnej mu marży. Nie można także wykluczyć zarzutu, że ustalona w ramach benchmarkingu zmiana poziomu cen rynkowych powinna zostać uwzględniona dopiero dla potrzeb ustalania cen transferowych za przyszłe okresy. Z tego względu kwestia utrzymania poziomu rynkowego cen stosowanych w relacjach z powiązanymi kontrahentami za cały rok jest niezmiernie istotna. Aby uniknąć dotkliwych konsekwencji w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego oraz sankcji karnoskarbowych, poziom cen transferowych przyjętych między podmiotami powiązanymi musi zostać poparty wnikliwą analizą ekonomiczną oraz biznesowym uzasadnieniem. Trzeba zadbać o wykazanie rynkowego charakteru transakcji, m.in. należycie przedstawiając przesłanki przemawiające za rewizją dotychczas stosowanego poziomu cen. Z perspektywy zobowiązań podatkowych, ale również odpowiedzialności za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe kluczowe znaczenie ma realizacja obowiązków z zakresu TP z zachowaniem należytej staranności i zgodnie z najlepszą posiadaną wiedzą.

Ceny transferowe a sankcje karnoskarbowe wobec osób odpowiedzialnych

Jakkolwiek dokumentacja TP ma fundamentalne znaczenie z punktu widzenia rozliczeń podatkowych zobowiązanego podmiotu, należy również zwrócić uwagę na możliwe konsekwencje, w tym karnoskarbowe, grożące osobom fizycznym reprezentującym spółkę i zajmującym się jej sprawami finansowymi. W świetle Kodeksu karnego skarbowego zarządzający spółką, ale także m.in. księgowi i dyrektorzy finansowi mogą odpowiadać za nieprawidłowości związane z korektą cen transferowych skutkujące zaniżeniem i narażeniem na uszczuplenie należnego podatku. Biorąc pod uwagę, że podmioty zobowiązane do posiadania dokumentacji TP mają także obowiązek składać oświadczenie o jej sporządzeniu z uwzględnieniem warunków rynkowych, nie można w praktyce wykluczyć odpowiedzialności za poświadczenie uwzględnionych w nim informacji w sposób niezgodny ze stanem rzeczywistym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Celem ograniczenia ryzyka z tytułu odpowiedzialności karnoskarbowej w omawianym zakresie, należy podjąć działania, które wykażą zasadność korekty stosowanych cen transferowych. W przypadku, gdy zmiana ustaleń biznesowych zostanie spółce narzucona przez centralę, trzeba pamiętać o udokumentowaniu należytej staranności członków zarządu, w tym ich aktywnego udziału w uzgodnieniach z pryncypałem. Dobrym rozwiązaniem będzie z pewnością przeprowadzenie niezależnej, odrębnej od dokonanej na poziomie spółki dominującej, analizy porównawczej potwierdzającej rynkowy poziom korekty TP z perspektywy lokalnej. Celem podjętych działań powinno być zgromadzenie dokumentacji w postaci defence file, stanowiącym materiał dowodowy i zbiór argumentów na wypadek sporu z fiskusem dotyczącym obowiązków z zakresu TP.

Wyrównanie dochodowości rodzi problemy w VAT

Problematyka cen transferowych powszechnie kojarzy się z kalkulacją podatku dochodowego i niewątpliwie w tym zakresie wywołuje najistotniejsze skutki. Nie wszyscy podatnicy zdają sobie jednak sprawę, że korekta dochodowości w obrocie z powiązanymi podmiotami, odzwierciedlająca ustalony w polityce TP poziom zyskowności transakcji (ang. TP adjustment, true-up),  może wpływać także na ich rozliczenia VAT. Zasady wyrównywania dochodowości są zazwyczaj uregulowane w umowie obowiązującej w danej grupie, a celem takiego TP adjustment jest dostosowanie na koniec okresu rozliczeniowego cen, stosowanych przez pryncypała np. wobec dystrybutora, do poziomu marży (dochodowości) określonego w przyjętej polityce cen transferowych.

W takiej sytuacji pojawia się wątpliwość, czy wyrównanie będzie skutkować obowiązkiem korekty należnego VAT i jakie konsekwencje grożą podatnikom, którzy nie uwzględnią korekty dochodowości w podstawie opodatkowania VAT. Nie jest też jasne, czy TP adjustment powinien być traktowany na gruncie VAT jako osobna dostawa towarów lub świadczenie usług, a jeśli tak, to czy i w jakim okresie należałoby takie zdarzenie udokumentować fakturą VAT.

Potencjalne skutki niedokonania w takiej sytuacji korekty będą  odmienne w zależności od tego, czy TP adjustment dokonany będzie in plus czy in minus, a także czy wyrównanie dochodowości polegać będzie na zmianie cen towarów i usług lub jedynie na dokonaniu stosownych przepływów pieniężnych. W przypadku korekty in plus polegającej na korekcie cen, bez jednoczesnej korekty rozliczenia VAT, nabywca towarów i usług naraża się na zakwestionowanie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu dokonanych nabyć, z kolei w przypadku wyrównania dochodowości w postaci przepływu pieniężnego, dostawca może spotkać się z zarzutem zaniżenia obrotu z tytułu dokonanej dostawy towaru lub świadczenia usługi. Na zasadzie lustrzanego odbicia, w sytuacji korekty in minus polegającej na obniżeniu ceny, bez korekty VAT, pojawia się ryzyko zaniżenia obrotu przez dostawcę, a z kolei w razie rozliczenia w formie przepływu pieniężnego nabywca może nie mieć z tego tytułu prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Przedstawiony problem nie doczekał się szerszego omówienia w rozstrzygnięciach sądów administracyjnych i organów podatkowych, a tym samym brak jest ugruntowanego, konsekwentnego stanowiska, co do traktowania korekt dochodowości dla celów VAT. Tytułem przykładu można wskazać wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 listopada 2018 r. (sygn. III SA/Wa 340/18), w którym skład orzekający wskazał, iż gdyby nie uwzględniać wyrównania dla celów VAT, to stosowana marża pozostawałaby niejako poza opodatkowaniem. WSA podkreślił jednocześnie, że dla definitywnego rozstrzygnięcia tej kwestii konieczna jest analiza konkretnych postanowień umownych łączących kontrahentów w grupie. Kwestia ta nadal będzie zatem budzić wątpliwości w praktyce, a skutki podatkowe stosowanego modelu biznesowego powinny zostać potwierdzone w drodze interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS.

TP adjustment a należności celne

Wartość celna towaru, określona w zgłoszeniu celnym i stanowiąca podstawę kalkulacji należności celnych z tytułu importu towarów nie może być dowolnie korygowana przez dokonującego zgłoszenia. Z drugiej strony najczęściej stosowanym sposobem obliczania cła jest metoda wartości transakcyjnej obejmującej ceną towaru i wszystkie opłaty związane z zakupem. Biorąc zatem pod uwagę, że wartość celna powinna uwzględniać cenę faktycznie zapłaconą lub należną za towary, a zatem cenę ostateczną, wydaje się, że korekta dochodowości do poziomu założonego w polityce TP powinna mieć również wpływ na wysokość należności celnych od importowanych towarów.

Omawiana kwestia z pewnością wymaga rozważenia, gdyż w przypadku zidentyfikowania przez organ celno-skarbowy,  iż cena towaru po wyrównaniu dochodowości jest wyższa, niż przyjęta dla celów kalkulacji jego wartości celnej, importer może być zobowiązany do uiszczenia zaległo cła oraz VAT importowego wraz z odsetkami. Nie można również wykluczyć w takim przypadku zarzutu zaniżenia wartości celnej, a w konsekwencji odpowiedzialności karnoskarbowej z tego tytułu.

Uzyskanie zwrotu nadpłaconych należności na skutek korekty dochodowości in minus może okazać się natomiast niewątpliwie wyzwaniem w relacjach z organami celnymi i podatkowymi. Dodatkowo należy wziąć pod uwagę, że postępowania w tym zakresie należy wszcząć osobno w stosunku do poszczególnych transakcji importowych, a uzyskanie zwrotu całej nadpłaty w jednej, zbiorczej procedurze jest mało prawdopodobne. Jednak z uwagi na brak ukształtowanej praktyki administracji celnej odnośnie traktowania TP adjustment, niewątpliwie warto podjąć w tym zakresie dialog z organami KAS i „powalczyć” o pozytywne rozstrzygnięcie tej kwestii.

Jakub Jaroń
doradca podatkowy

Polecamy: Przedsiębiorca w kryzysie (PDF)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Będzie nowelizacja Ordynacji podatkowej. Ministerstwo pracuje nad projektem. Podatnicy zyskają.

    Oprocentowanie nadpłaty, powstałej w wyniku orzeczenia TSUE będzie przysługiwać za cały okres, aż do jej zwrotu. Podobnie będzie z nadpłatami powstałymi wskutek wyroków TK.

    Stawki VAT 2024 - zmiany w stawkach obniżonych od 1 kwietnia

    Stawki VAT od 1 kwietnia 2024 roku ulegną zmianie. Pojawi się nowa lista towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku do wysokości 8 proc. Stawka obniżona obejmie m.in. usługi kosmetyczne, manicure i pedicure.

    Fundacja rodzinna - podatkowe konsekwencje zbycia udziałów

    Otaczające nas środowisko prawno-ekonomiczne dynamiczne oddziałuje na wszystkich, dlatego wśród pojawiających się pytań coraz częstszymi są te odnoszące się do fundacji rodzinnej, która zapewnia kuszące preferencje podatkowe.

    Składka zdrowotna 2024. Min. Leszczyna: będą zmiany ale powrót do zasad sprzed Polskiego Ładu zbyt kosztowny

    Jeszcze w bieżącym tygodniu minister zdrowia razem z ministrem finansów przedstawią premierowi Tuskowi propozycje zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Taką informację przekazała 18 marca 2024 r. minister zdrowia Izabela Leszczyna.

    Zmiany w akcyzie od 2025 roku - opodatkowanie saszetek nikotynowych

    Ministerstwo Finansów chce zmienić od 2025 roku przepisy ustawy o podatku akcyzowym w zakresie saszetek nikotynowych. W komunikacie z 18 marca 2024 r. MF przedstawiło propozycje zmian. Resort zaprasza zainteresowanych tymi zmianami na spotkanie w celu uzgodnienia treści tej nowelizacji.

    "Nie stać nas na cztery dni pracy". Jednak skrócenie czasu pracy może ograniczyć zwolnienia

    "Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

    Wymiana walut w firmie. Jak to robić z korzyścią dla biznesu?

    Wymiana walut? Pierwsze skojarzenia to zagraniczne wakacje czy kredyt we frankach. Patrząc jednak na oficjalne statystyki wymiany handlowej to firmy operują dziś w wielu walutach. Tym bardziej, że coraz więcej firm prowadzi ekspansję zagraniczną, wychodząc na nowe rynki.

    Zmiany w rachunkowości od 2025 roku. Oprócz JPK KR (księgi rachunkowe) będzie JPK ST (środki trwałe)

    Od 1 stycznia 2025 roku podatnicy objęci podatkiem CIT (osoby prawne) będą mieli obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej i wysyłania ich w tej formie do urzędu skarbowego (tzw. JPK CIT). Aktualnie Ministerstwo Finansów konsultuje struktury logiczne pliku JPK_KR_PD oraz pliku  JPK_ST, a także przygotowuje zmianę projektu rozporządzenia wykonawczego w sprawie dodatkowych danych dołączanych do przekazywanych ksiąg.

    Inflacja 2024. Skokowy wzrost w kwietniu poza górną granicę celu inflacyjnego. Prognoza eksperta

    W marcu 2024 r. inflacja będzie najniższa w całym roku. A już w kwietniu nastąpi skokowy wzrost inflacji, która znajdzie się poza górną granicą celu. Taką prognozę przedstawił ekspert Konfederacji Lewiatan, Mariusz Zielonka. 

    Obligacje skarbowe 2024. Drastyczna obniżka oprocentowania od marca i kwietnia

    Inflacja w Polsce obniża się tak szybko, że jeszcze rok temu wydawało się to niemal nieprawdopodobne. Większość osób to cieszy, ale nie wszystkich. Hamująca inflacja to informacja, która może rozsierdzić osoby posiadające w portfelu detaliczne obligacje skarbowe. W skrajnym przypadku kwietniowa aktualizacja oprocentowania może doprowadzić do spadku stawki z prawie 20% do niewiele ponad 4%. 

    REKLAMA