Czym jest podatek u źródła?

Ograniczony i nieograniczony obowiązek podatkowy

Zgodnie z zapisem art. 3 ust. 1. ustawy z dnia 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) oraz analogicznie ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) osoby fizyczne/podatnicy, jeżeli mają miejsce zamieszkania/siedzibę lub zarząd na terytorium RP, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów/przychodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów/bez względu na miejsce ich osiągania. Jest to tak zwany nieograniczony obowiązek podatkowy. W Polsce od całości swoich dochodów/przychodów podatek dochodowy rozliczają jedynie polscy rezydenci podatkowi.

Natomiast zagraniczni podatnicy, którzy zgodnie z ustawą są traktowani jako nierezydenci podatkowi w Polsce, nie mają obowiązku rozliczenia podatku dochodowego w naszym kraju z wyjątkiem dochodów/przychodów osiąganych na terytorium RP - jest to tak zwany ograniczony obowiązek podatkowy.

Dochody osiągane na terytorium RP

Istota podatku u źródła kryje się w definicji „dochodów osiąganych na terytorium RP”. Wprowadzona regulacja w zakresie katalogu przypadków, w których dochód/przychód nierezydentów podatkowych uznaje się za uzyskany na terytorium RP, ma na celu ograniczenie możliwości unikania podatku przez nierezydentów.

Definicję dochodów osiąganych na terytorium RP reguluje art. 3 ust. 3 ustawy o CIT (analogicznie art. 3 ust. 2b ustawy o PIT). Jak podkreśla ustawodawca są to w szczególności dochody/przychody z:

1) wszelkiego rodzaju działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;

2) położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;

3) papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;

4) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym albo instytucji wspólnego inwestowania, w których co najmniej 50% wartości aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;

5) tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia.

Zwolnienie z podatku u źródła odsetek i należności licencyjnych

Do końca 2016 roku ustawodawca w art. 21 ust. 3 ustawy o CIT, posługiwał się definicją „odbiorcy należności”, co powodowało różne, rozbieżne interpretację podatkowe. Przez co w uzasadnieniu do projektu zmian ustawy o CIT zaproponowano doprecyzowanie tego przepisu. W obecnym brzmieniu ustawy o CIT, aby móc skorzystać z zwolnienia z podatku u źródła odsetek i należności licencyjnych, podatnik dodatkowo musi być rzeczywistym właścicielem należności.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Wysokość podatku u źródła

Zarówno w ustawie o CIT w art. 21 oraz w ustawie o PIT w art. 29 ustawodawca ustala wysokość zryczałtowanego podatku, w większości wymienionych przypadków jest to wartość 20% przychodów. Co ważne przepisy ustaw o podatku dochodowym należy stosować z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnego opodatkowania. Umowy międzynarodowe mogą określać preferencyjną stawkę podatku lub zwolnienie z obowiązku pobrania i rozliczenia podatku u źródła, natomiast aby móc zastosować warunki określone w umowie międzynarodowej z danym krajem należy posiadać certyfikat rezydencji podatkowej