REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Różnice kursowe w CIT - pojęcie „kursu faktycznie zastosowanego”

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Deloitte
Audyt, konsulting, zarządzanie ryzykiem, doradztwo finansowe, podatkowe i prawne
Różnice kursowe w CIT - pojęcie „kursu faktycznie zastosowanego”
Różnice kursowe w CIT - pojęcie „kursu faktycznie zastosowanego”
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zdaniem NSA, w kontekście ustalania różnic kursowych na rachunkach walutowych, o „kursie faktycznie zastosowanym” (wg art. 15a ust. 4 ustawy o PDOP) może być mowa wyłącznie w sytuacji, gdy w istocie doszło do przewalutowania, czyli do wyrażenia w danej walucie wartości pieniężnej określonej pierwotnie w innej walucie. Cechy faktycznego zastosowania kursu nie można odnieść do sytuacji, gdy w istocie nie dochodzi do wskazanej operacji w następstwie sprzedaży lub zakupu określonej waluty.

Ustalanie różnic kursowych na rachunkach walutowych - stan faktyczny

Podatnik występując do Ministra Finansów z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej przedstawił stan faktyczny, zgodnie z którym w ramach posiadanych przez niego rachunków walutowych prowadzonych w walucie obcej realizowane są i będą wpływy i wypływy środków. Na rachunkach tych nie miało dochodzić (w przeszłości ani w przyszłości) do przewalutowania wartości wyrażonych w walucie obcej na złote polskie w momencie dokonania powyższych operacji finansowych związanych z transferem środków.

REKLAMA

Podatnik wskazał, że dla potrzeb ustalania różnic kursowych stosuje metodę podatkową, określoną w art. 15a ustawy o PDOP i zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2012 r. brzmieniem art. 15a ust. 4 ustawy o PDOP:

1. dla różnic kursowych, które realizują się w dniu faktycznego wpływu na rachunek walutowy należności od przychodów podatkowych osiągniętych w walucie obcej oraz dla wyceny kredytu w dniu jego otrzymania, a także

2. dla różnic kursowych, które realizują się w dniu faktycznej zapłaty zobowiązań z tytułu kosztów uzyskania przychodów poniesionych w walucie oraz dla wyceny kredytu w dniu jego spłaty

- stosuje kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wpływu / wypływu środków na / z rachunku walutowego, zaś

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3. dla różnic kursowych, które realizowane są w dniu faktycznego przewalutowania

- stosuje faktycznie zastosowany kurs wynegocjowany z bankiem

Pytanie zadane przez podatnika dotyczyło przede wszystkim prawidłowości przyjętych przez niego założeń odnoszących się do stosowania kursu średniego ogłaszanego przez NBP w sytuacji, gdy nie dochodzi do sprzedaży lub kupna walut obcych lub innej formy przewalutowania środków w walucie obcej.

Działający z upoważnienia Ministra Finansów Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy nie zgodził się ze stanowiskiem podatnika stwierdzając m.in., że pomimo braku operacji faktycznego przewalutowania środków, podatnik powinien stosować kurs wynegocjowany z bankiem (nie zaś kurs średni NBP). Powyższe stanowisko organu zostało podtrzymane przez WSA w Szczecinie, który wskazał ponadto, że faktycznie zastosowany kurs waluty nie musi być wyłącznie kursem pieniężnej wymiany (przewalutowania), a użycie go przy wycenie np. otrzymanego przychodu świadczy, że jest to kurs faktycznie zastosowany.

O „kursie faktycznie zastosowanym” może być mowa tylko gdy doszło do przewalutowania

Wyrok NSA z 26 stycznia 2016 r. (sygn. II FSK 3002/13) przyznaje rację podatnikowi, zwracając uwagę, że poprzez nadanie nieprawidłowego znaczenia pojęciu "faktycznie zastosowany kurs waluty" Minister Finansów dokonał błędnej interpretacji art. 15a ust. 4 ustawy o PDOP i błędnej oceny konsekwencji podatkowych w zakresie objętym wnioskiem podatnika.

Najistotniejszym elementem argumentacji NSA było wyraźne zaznaczenie, że o „kursie faktycznie zastosowanym” może być mowa wyłącznie w sytuacji, gdy w istocie doszło do przeprowadzenia operacji finansowej przewalutowania, czyli do wyrażenia w danej walucie wartości pieniężnej określonej pierwotnie w innej walucie. Cechy faktycznego zastosowania kursu, wbrew stanowisku prezentowanemu przez Sąd pierwszej instancji i organ interpretacyjny, nie można odnieść do sytuacji, gdy w istocie nie dochodzi do wskazanej operacji w następstwie sprzedaży lub zakupu określonej waluty.

Potwierdzenie dotychczasowej linii orzeczniczej NSA

Komentowane rozstrzygnięcie wpisuje się w ukształtowaną od kilku lat jednolitą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego w podobnych sprawach. Z uwagi na brak ustawowej definicji, zwrot normatywny "faktycznie zastosowany kurs waluty" był w przeszłości przedmiotem licznych wątpliwości podatników i wielokrotnie również przedmiotem rozważań NSA (np. sygn. II FSK 1682/09, II FSK 524/10, II FSK 2580/10, II FSK 159/11).

W obliczu argumentacji przedstawionej przez Ministra Finansów, tezy komentowanego i wskazanych wyżej orzeczeń nie budzą szczególnych wątpliwości. W istocie trudno odmówić racjonalności twierdzeniom zakładającym takie rozumienie kluczowego w niniejszej sprawie przymiotnika „faktyczny”, które oznacza tyle co „rzeczywisty”, „zastosowany naprawdę”.

Stanowisko Ministra Finansów, zakładające zrównanie kursu bankowego (pomimo braku jego zastosowania, ze względu na brak operacji przewalutowania) z kursem faktycznym (czy rzeczywistym), nie znajduje uzasadnienia w literalnym brzmieniu interpretowanego przepisu.


W opisywanej sprawie kwestia problematycznego pojęcia nabiera bowiem szczególnego znaczenia ze względu na fakt, że w sytuacji podatnika do przewalutowania środków pieniężnych nie dochodzi i przy wycenie realizowanych przepływów w celu ustalenia różnic kursowych nie może być mowy o zastosowaniu kursu waluty innego niż jedynie hipotetyczny (np. bankowy) lub ogłoszony przez NBP.

Przyjęcie stanowiska innego niż przedstawione w komentowanym orzeczeniu oznaczałoby więc w praktyce zrównanie pojęć „faktycznie zastosowany” z „hipotetycznie użytym”. W tym kontekście, orzeczenie NSA potwierdzające prymat wykładni językowej w prawie podatkowym należy ocenić zdecydowanie pozytywnie, jako podtrzymujące rozważania prezentowane przez NSA w podobnych sprawach.

Łukasz Szula

Doradca podatkowy, Starszy Konsultant w Deloitte Doradztwo Podatkowe Sp. z o.o.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Inflacja w Polsce w 2025, 2026 i 2027 roku - prognozy NBP

Inflacja CPI w Polsce z 50-proc. prawdopodobieństwem ukształtuje się w 2025 r. w przedziale 3,5-4,4 proc., w 2026 r. w przedziale 1,7-4,5 proc., a w 2027 r. w przedziale 0,9-3,8 proc. - tak wynika z najnowszej projekcji Departamentu Analiz Ekonomicznych NBP z lipca 2025 r. Projekcja ta uwzględnia dane dostępne do 9 czerwca br.

Kiedy trzeba zapłacić podatek od prezentu ślubnego? Prawo rozróżnia 3 kategorie darczyńców i 3 limity wartości darowizn

Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.

Stopy procentowe NBP 2025: w lipcu obniżka o 0,25 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 1-2 lipca 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,25 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosić będzie od 3 lipca 2025 r. 5,00 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zaskoczeniem dla większości analityków finansowych i ekonomistów, którzy oczekiwali braku zmian w lipcu.

Jak legalnie wypłacić pieniądze ze spółki z o.o. Zasady i skutki podatkowe. Adwokat omawia wszystkie najważniejsze sposoby

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to popularna forma prowadzenia biznesu w Polsce, ceniona za ograniczenie ryzyka osobistego wspólników. Niesie ona jednak ze sobą szczególną cechę – tzw. podwójne opodatkowanie zysków. Oznacza to, że najpierw sama spółka płaci podatek CIT od swojego dochodu (9% lub 19%), a następnie, gdy zysk jest wypłacany wspólnikom, wspólnik musi zapłacić podatek dochodowy PIT od otrzymanych środków. Dla wielu początkujących przedsiębiorców jest to duże zaskoczenie, ponieważ w jednoosobowej działalności gospodarczej można swobodnie dysponować zyskiem i płaci się podatek tylko raz. W spółce z o.o. majątek spółki jest odrębny od majątku prywatnego właścicieli, więc każda wypłata pieniędzy ze spółki na rzecz wspólnika lub członka zarządu musi mieć podstawę prawną. Poniżej przedstawiamy wszystkie legalne metody „wyjęcia” środków ze spółki z o.o., wraz z krótkim omówieniem zasad ich stosowania oraz konsekwencji podatkowych i ewentualnych ryzyk.

REKLAMA

Odpowiedzialność członków zarządu za długi i niezapłacone podatki spółki z o.o. Kiedy powstaje i jakie są sankcje? Jak ograniczyć ryzyko?

W świadomości wielu przedsiębiorców panuje przekonanie, że założenie spółki z o.o. jest swoistym „bezpiecznikiem” – że prowadząc działalność w tej formie, nie odpowiadają oni osobiście za zobowiązania. I rzeczywiście – to spółka, jako osoba prawna, ponosi odpowiedzialność za swoje długi. Jednak ta zasada ma wyjątki. Najważniejszym z nich jest art. 299 Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), który otwiera drogę do pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.

Zakładanie spółki z o.o. w 2025 roku. Adwokat wyjaśnia jak to zrobić krok po kroku i bez błędów

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pozostaje jednym z najczęściej wybieranych modeli prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W 2025 roku proces rejestracji jest w pełni cyfrowy, a pozorne uproszczenie procedury sprawia, że wielu przedsiębiorców zakłada spółki „od ręki”, nie przewidując potencjalnych konsekwencji. Niestety, błędy popełnione na starcie mogą skutkować realnymi problemami organizacyjnymi, podatkowymi i prawnymi, które ujawniają się dopiero po miesiącach – lub latach.

Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

REKLAMA

Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

REKLAMA