Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów niezamortyzowanej wartości środka trwałego

W przypadku sprzedaży nieruchomości, będących środkami trwałymi podatnik ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów niezamortyzowaną wartość tych nieruchomości.

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na:
a. nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,
b. nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a) środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części

Wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT, są jednak kosztem uzyskania przychodów:
- przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o PIT, oraz
- gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także
- w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT, bez względu na czas ich poniesienia.

Stosownie do przepisu art. 22c pkt 1 ustawy o PIT, amortyzacji nie podlegają grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Zgodnie z art. art. 23 ust. 1 pkt 45 lit. a ustawy o PIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie (z wyjątkiem nabytych w drodze spadku lub darowizny), jeżeli nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw.

Dlatego też nabycie składników majątkowych w formie darowizny nie stanowi przeszkody do ich amortyzacji i zaliczania odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem, że składniki są środkami trwałymi.

Stosownie do treści art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14 a kosztami uzyskania
- powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub
- pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.

Polecamy: serwis VAT

Zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT, u podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów, dochodem z odpłatnego zbycia środków trwałych (o ile są wykorzystywane na potrzeby działalności gospodarczej) jest różnica między przychodem z odpłatnego zbycia, a wartością początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Różnicę tą należy powiększyć jeszcze o sumę odpisów amortyzacyjnych, dokonanych od tych środków.

Za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w razie nabycia ich w drodze darowizny przedsiębiorstwa uważa się ich wartość rynkową z dnia nabycia. Jednak wartość początkowa tych środków trwałych (także wartości niematerialnych i prawnych) nie może być wyższa od od różnicy pomiędzy wartością tego przedsiębiorstwa a wartością składników mienia, niebędących środkami trwałymi ani wartościami niematerialnymi i prawnymi, określoną dla celów podatku od spadków i darowizn (art. 22g ust. 15 ustawy o PIT).

Dlatego też wartość początkową budynków oraz praw użytkowania wieczystego należy określić na poziomie wartości rynkowej z dnia nabycia, chyba że wystąpi przekroczenie wartości środków trwałych. W takiej sytuacji wartością początkową budynków oraz praw użytkowania wieczystego będzie stanowiła ich wartość rynkowa pomniejszona o przypadającą na nie proporcjonalnie część przekroczenia wartości środków trwałych.

Sposób określenia wartości rynkowej nieruchomości zawiera art. 19 ust. 3 ustawy o PIT mający w tej sytuacji zastosowanie na podstawie przepisu art. 22g ust. 16 ustawy o PIT, który stanowi, że wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.