Dochody z pracy w Portugalii – gdzie zapłacić podatek?

Kwestia rezydencji podatkowej

Zgodnie z przepisami polskiej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT) za polskiego rezydenta podatkowego, uznaje się osoby, które przebywają w Polsce dłużej niż 183 dni w danym roku, bądź też posiadające tu ośrodek interesów życiowych.

Oznacza to, że jeżeli dana osoba, która podejmuje pracę w Portugalii np. pozostawi najbliższą rodzinę w Polsce, dla celów rozliczeń z fiskusem będzie ona traktowana jako polski rezydent podatkowy.

Wiąże się z tym obowiązek deklarowania i opodatkowania w Polsce dochodów uzyskiwanych w innych państwach.

Jednak w sytuacji, w której ta sama osoba  przeniosłaby do Portugalii swój ośrodek interesów życiowych i spędzałaby w Polsce mniej niż 183 dni w roku, będzie ona uważana za nierezydenta podatkowego Polski.

Z kolei za portugalskiego rezydenta podatkowego w Portugalii, uważa się pracownika, którego pobyt na terytorium Portugalii przekroczy 183 dni w roku podatkowym. Podobnie jak w Polsce pokrywa się on z rokiem kalendarzowym.

Jednak portugalskie przepisy podatkowe, przewidują również dodatkowe kryterium, determinujące posiadanie statusu tamtejszego rezydenta podatkowego. Uzyskają go mianowicie osoby, które mają na terytorium Portugalii miejsce zamieszkania dostępne w dniu 31 grudnia danego roku, jeśli okoliczności wskazują, że jest to stałe miejsce zamieszkania.

Warto dodać, że portugalskim rezydentem staje się także małżonek portugalskiego rezydenta.

Istnieje możliwość, że pracownik wyjeżdżający z Polski do pracy w Portugalii w świetle przepisów tamtejszego prawa uzyska tam rezydencję, a jednocześnie pozostanie nadal polskim rezydentem podatkowym.

W takim przypadku konieczne będzie zastosowanie odpowiednich norm, wynikających z umowy zawartej pomiędzy Polską a Portugalią w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

Ostateczna rezydencja zostanie wówczas ustalona w oparciu o następujące kryteria (stosowane kolejno, aż do jednoznacznego rozstrzygnięcia):

- stałe miejsce zamieszkania; 

- silniejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych); 

- zwykłe przebywanie w danym kraju;

- obywatelstwo.

W sytuacji, gdy żadne z wymienionych kryteriów nie daje rozstrzygnięcia w tym zakresie, konieczne jest wzajemne porozumienie władz skarbowych Polski i Portugalii.

Jakie obowiązki rozliczeniowe?

W zależności od miejsca zamieszkania dla celów podatkowych pracownika, który wyjechał z Polski do pracy w Portugalii, różne też będą jego obowiązki.