Zawieranie umów zleceń z obywatelami Ukrainy nieposiadającymi certyfikatu rezydencji – skutki w PIT

Zastosowanie poszczególnych zasad opodatkowania przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej także "ustawa"), w przypadku gdy podatnik nie przedstawił certyfikatu rezydencji, dokonywane jest poprzez odniesienie do definicji osoby mającej miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określonej w art. 3 ust. 1a ustawy.

W powyższym przepisie za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy, osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Natomiast art. 3 ust. 2a ustawy stanowi, że osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Opodatkowanie przychodów osób, których okres pobytu w Polsce nie przekracza 183 dni

Zasady opodatkowania w Polsce przychodów uzyskanych przez osoby posiadające ograniczony obowiązek podatkowy (nierezydentów) reguluje m.in. art. 29 ww. ustawy. Za nierezydentów w tym przypadku uznaje się zleceniobiorców posiadających certyfikat rezydencji Ukrainy oraz zleceniobiorców nieposiadających certyfikatu rezydencji Ukrainy, których okres pobytu w Polsce nie przekracza 183 dni.

Stosownie do art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy, podatek dochodowy od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przez osoby niezamieszkałe na terytorium RP, przychodów z działalności wykonywanej osobiście (art. 13 pkt 2 i 6-9) oraz z odsetek innych niż wymienione w art. 30a ust. 1, z praw autorskich lub z praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego, w tym także środka transportu, oraz za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how) pobiera się w formie ryczałtu w wysokości 20% przychodu.

Przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji (art. 29 ust. 2 ww. ustawy).

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Brak certyfikatu rezydencji Ukrainy stanowi jedynie niespełnienie warunku zastosowania przepisów umowy i pozostaje bez wpływu na obowiązywanie zasady opodatkowania uregulowanej w powyższym przepisie ustawy.

W związku z powyższym od kwot wypłacanych obywatelowi ukraińskiemu, z którym zleceniodawca podpisał umowę zlecenia, mającemu miejsce zamieszkania na Ukrainie (nieposiadającemu certyfikatu rezydencji Ukrainy), którego okres pobytu w Polsce nie przekracza 183 dni, zleceniodawca będzie zobowiązany do pobierania zryczałtowanego podatku dochodowego na zasadach wynikających z art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli w wysokości 20% przychodu.

Na podstawie art. 42 ust. 1 ustawy, płatnicy przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby

W odniesieniu do zleceniobiorców nieposiadających certyfikatu rezydencji Ukrainy, których okres pobytu w Polsce nie przekracza 183 dni, zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zleceniodawca obowiązany jest przesłać podatnikom oraz właściwym urzędom skarbowym imienną informację IFT-1/IFT-1R w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym. Informacja IFT-1/IFT-1R obejmuje bowiem przychody (dochody), o których mowa w art. 29 ustawy, uzyskiwane przez osoby podlegające w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Opodatkowanie przychodów osób, których okres pobytu w Polsce wynosi powyżej 183 dni

W przypadku zleceniobiorcy mającego miejsce zamieszkania na Ukrainie i nieposiadającemu certyfikatu rezydencji Ukrainy, którego pobyt na terytorium Polski przekracza 183 dni w trakcie roku podatkowego, zostaje spełniony warunek, o którym mowa w art. 3 ust. 1a pkt 2 ustawy podatkowej. Osoba ta uznana zostaje za zamieszkałą na terytorium Polski, związku z tym, staje się podatnikiem podlegającym w Polsce opodatkowaniu na zasadach przewidzianych dla nieograniczonego obowiązku podatkowego, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychody wypłacane tej osobie nie będą podlegały opodatkowaniu zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy, ponieważ ten przepis znajduje zastosowanie wyłącznie w przypadku opodatkowania przychodów osób niemających zamieszkania na terytorium Polski. W tej sytuacji właściwe będzie opodatkowanie podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych.

W konsekwencji, kwoty wypłacane ww. zleceniobiorcy - ze względu na fakt, że osoba ta nie posiada certyfikatu rezydencji Ukrainy - po przekroczeniu 183 dni pobytu w Polsce w roku podatkowym, należy opodatkować na zasadach ogólnych od początku okresu przebywania na terytorium Polski w danym roku podatkowym.

W odniesieniu zatem do tej osoby zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zleceniodawca obowiązany jest wystawić imienną informację o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy PIT-11 w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym.

Opracowano na podstawie Interpretacji indywidualnej z dnia 28 lipca 2017, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.195.2017.1.AKR, wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.