Odszkodowanie z ugody pozasądowej - skutki w PIT i CIT

Zwolnienie od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych

Zgodnie z art. 21 ust.1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawy o PIT).

Wolne od podatku dochodowego są: otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe;

Z treści przywołanej regulacji wynika, że nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne korzystają ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zobacz także: Darowizna pieniędzy dla pracownika - skutki w PIT

Ze zwolnienia przedmiotowego korzystają bowiem jedynie te odszkodowania i zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy. Wyłączeniu podlegają m.in. odszkodowania wypłacane według ww. uregulowań, ale wynikające z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

W związku z powyższym by wypłacona kwota należności/odszkodowania korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o PIT, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

• jego wysokość lub zasady ustalania muszą wynikać z przepisów odrębnych ustaw,
• podstawą jego przyznania nie może być zawarta umowa lub ugoda inna niż ugoda sądowa.

W odniesieniu do pierwszej przesłanki powstaje pytanie jak należy rozumieć odszkodowanie którego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw.