REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rezydencja podatkowa zagranicznego pracownika – jak ją określić, jaki ma wpływ na wypłacane wynagrodzenie?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Nexia Advicero
Doradztwo podatkowe, księgowość, corporate services, obsługa płacowo-kadrowa
Rezydencja podatkowa zagranicznego pracownika – jak ją określić, jaki ma wpływ na wypłacane wynagrodzenie?
Rezydencja podatkowa zagranicznego pracownika – jak ją określić, jaki ma wpływ na wypłacane wynagrodzenie?

REKLAMA

REKLAMA

Pojęcie rezydencji podatkowej jest kluczowym czynnikiem pozwalającym określić obowiązek podatkowy zagranicznego pracownika. Wskazuje nam, w którym Państwie pracownik podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu oraz to, jakiego rodzaju dochód zagraniczny zostanie objęty obowiązkiem opodatkowania w danym państwie.

Zgodnie z art. 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) mówiąc o rezydencji podatkowej osoby fizycznej mamy na myśli pracownika posiadającego miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na pochodzenie i źródło uzyskiwanych przez niego przychodów.

Aby wskazać, iż dana osoba posiada miejsce zamieszkania na terenie danego kraju należy wziąć pod uwagę dwa aspekty:

REKLAMA

  • Czy pracownik przebywa na terenie danego kraju ponad 183 dni w ciągu danego roku podatkowego?
  • Czy posiada na terenie danego kraju centrum interesów życiowych lub gospodarczych?

Powyższe warunki nie muszą zostać spełnione łącznie aby móc jednoznacznie wskazać rezydencję podatkową osoby fizycznej. Do uznania, iż dany podatnik podlega nieograniczonemu obowiązkowy podatkowemu, wystarczy odpowiedź twierdząca na jedno z wyżej postawionych pytań.

Polecamy: PIT 2020. Komentarz

Centrum interesów życiowych

REKLAMA

Aby stać się rezydentem podatkowym, należy w danym kraju posiadać centrum interesów życiowych lub centrum interesów gospodarczych. Jak wskazuje interpretacja warszawskiej Izby Skarbowej nr IPPB4/415-43/11-2/SP, w tym celu należy uwzględnić takie okoliczności jak m.in.: powiązania rodzinne oraz towarzyskie podatnika (małżonek, dzieci, nieruchomości), adres zamieszkania, meldunek czy aktywność społeczną. Natomiast w przypadku interesów gospodarczych istotne będą takie aspekty jak: źródło uzyskiwanych przychodów, posiadany kapitał/inwestycje, posiadany majątek ruchomy czy zobowiązania wobec podmiotów z sektora bankowego.

REKLAMA

Każdorazowo określenie, w którym kraju znajduje się centrum interesów życiowych danego podatnika, wymaga przeprowadzenia odrębnej analizy i oceny stanu faktycznego, który pozwoli wskazać, z którym z państw daną osobę łączą silniejsze relacje zarówno gospodarcze jak i osobiste.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgodnie z komentarzem do modelowej konwencji OECD, który często przywoływany jest w interpretacjach i wyjaśnieniach organów skarbowych jest to, że ognisko domowe zostało utworzone przez danego podatnika i posiada ono charakter trwały. Podatnik dba o utrzymanie tego konkretnego miejsca w sposób długotrwały, użytkując je na własne potrzeby, w sposób ciągły i z zamiarem korzystania z niego w okresie późniejszym, co da się obiektywnie dostrzec przez zewnętrznego obserwatora. Sama chęć zamieszkania w danym miejscu nie może być kryterium decydującym o posiadaniu centrum interesów życiowych w tym państwie. Sam zamiar osiedlenia się bez powzięcia konkretnych działań, jak określił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 16 kwietnia 2013 r. sygn. akt II FSK 1658/11 nie posiada doniosłości prawnej, która pozwalałaby na zastosowanie tego kryterium jako wiążącego. W przypadku gdy można stwierdzić, iż dana osoba posiada ognisko domowe w dwóch państwach, należy zbadać szczegółowo jego powiązania gospodarczo-osobiste występują w obu przypadkach i określić, które z nich są bliższe podatnikowi. Najczęstszym kryterium w przypadkach spornych jest informacja, w którym miejscu znajduje się najbliższa rodzina podatnika. W przypadku braku bliskich powiązań rodzinnych należy pochylić się nad kryterium wynikającym z gospodarczej działalności a mianowicie, należy wziąć pod uwagę, w którym miejscu w przeważający sposób prowadzona jest działalność zarobkowa danej osoby.

Kryterium 183 dni

Kryterium 183 dni wydaje się dosyć prostym kryterium do zastosowania - nic bardziej mylnego. Pierwszym problemem, który pojawia się w przypadku zastosowania tego warunku jest sposób liczenia okresu 183 dni pobytu. Nie zostało bowiem jasno sprecyzowane czy do kalkulacji powinny zostać wzięte pełne dni przebywania osoby na terenie danego kraju czy również dni określane jako pobyt krótkotrwały np. kilkugodzinny. Organy podatkowe w Polsce stoją na stanowisku, iż pod uwagę powinny zostać wzięte wszystkie dni, w których osoba fizyczna przebywała na terenie Polski, z wyłączeniem przejazdu tranzytowego. Zasadne jest w tym przypadku również ujęcie w kalkulacji nie tylko dni roboczych, ale także weekendów, dni choroby, dni urlopu wypoczynkowego, czy dni przerw pomiędzy wykonywaniem obowiązków służbowych.

Kolejnym problemem, który pojawia się w przypadku kryterium 183 dni jest jego sprawdzalność. W praktyce, w dużej ilości przypadków, nie ma możliwości zweryfikowania, czy wskazany przez podatnika okres pobytu w danym państwie został wykazany w sposób prawidłowy. W przypadku obywateli państw Unii Europejskiej, którzy podróżują w obrębie strefy Schengen bez odnotowywania daty wjazdu oraz daty wyjazdu jest to praktycznie niemożliwe.

Warto zwrócić uwagę, iż sposób liczenia okresu 183 dni nie jest jednakowy dla każdego kraju. Zależy on bowiem od zapisów zawartych w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy dwoma umawiającymi się państwami i definiuje się go jako:

  • Okres 183 dni w ciągu następujących po sobie 12 miesięcy rozpoczynających się od pierwszego dnia pobytu danej osoby fizycznej na terenie innego kraju (np. Niemcy, Belgia)
  • Okres 183 dni w ciągu danego roku kalendarzowego/podatkowego (np. Francja, Austria)

W przypadku osoby fizycznej posiadającej w Polsce centrum interesów życiowych, będzie ona potraktowana jako polski rezydent do celów podatkowych nawet jeśli kryterium 183 dni pobytu w Polsce nie zostanie spełnione.

Przykład 1

Pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Jego stałe miejsce wykonywania pracy znajduje się w Polsce. Pracodawca postanowił oddelegować pracownika do pracy na terenie  Austrii na okres 8 miesięcy. Pracodawca nie posiada w tym kraju zakładu lub stałej placówki.
Pracownik rozpoczął świadczenie pracy na terenie Austrii w dniu 12 września 2019 r. Jego pobyt trwał do dnia 11 maja 2020 roku.

Okres pobytu do celów ustalenia rezydencji podatkowej należy liczyć odrębnie dla każdego roku podatkowego.

W roku 2019 pracownik wykonywał obowiązki służbowe na terenie Austrii przez okres 111 dni.
W roku 2020 pracownik wykonywał obowiązki służbowe na terenie Austrii przez okres 132 dni.

W powyższym przykładzie dochody podatnika od całości osiągniętego dochodu podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce.

Przykład 2

Pracownik w ramach obowiązków służbowych został oddelegowany do pracy na terenie Belgii przez swojego polskiego pracodawcę. Do celów realizacji umowy z belgijskim kontrahentem pracownik świadczył usługi na terenie Belgii w dwóch okresach:
1) od dnia 14 kwietnia do dnia 2 lipca 2019 – 80 dni
oraz
2) od dnia 13 sierpnia do dnia 30 września – 49 dni

Łączny okres pracy na terenie Belgii nie przekroczył 183 dni w okresie 12 kolejno następujących po sobie miesięcy rozpoczynających się od dnia 14 kwietnia. Dochody pracownika opodatkowane będą w całości w Polsce.

Problemem dla płatników może okazać się moment, w którym powinni oni określić rezydencję podatkową zatrudnionego podatnika. Najpóźniej należy zrobić to w momencie, gdy następuje obowiązek sporządzenia rocznego zeznania podatkowego. Jednak z praktycznego punktu widzenia należy ustalić to w momencie powstania stosunku prawnego pomiędzy płatnikiem i zatrudnionym, gdyż to na płatniku spoczywa obowiązek potrącenia i zapłaty zaliczek na podatek dochodowy. Ustalenie rezydencji staje się bardziej skomplikowane w momencie, gdy lata podatkowe danych krajów nie są jednolite.

Należy także pamiętać, iż w przypadku określenia rezydencji podatkowej należy dokładnie przeanalizować również rodzaj uzyskiwanego dochodu. Gdyż podatnik może uzyskiwać dochody z różnych źródeł, których sposób opodatkowania znajduje swoje odzwierciedlenie w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Certyfikat rezydencji podatkowej

Status rezydenta podatkowego, zgodnie z zapisami art. 5a pkt 21) ustawy o PIT posiada również podatnik, który legitymuje się certyfikatem rezydencji wydanym przez właściwy organ administracji podatkowej państwa, w którym podatnik posiada miejsce zamieszkania. Certyfikat podatkowy jest to dokument, który określa miejsce zamieszkania danej osoby fizycznej do celów podatkowych, a tym samym wskazuje, w którym państwie podatnik podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Nieposiadanie certyfikatu rezydencji nie przesądza o braku posiadania w danym państwie nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Certyfikat rezydencji podatkowej jest dokumentem, który może zostać sporządzony w wersji papierowej lub elektronicznej. Nie zostały określone konkretne elementy jakie powinien zawierać dokument, należy jednak przyjąć, iż powinien on zawierać informacje obligatoryjne analogiczne do pisma administracyjnego tj.:

  • nazwę organu wydającego dokument
  • datę wystawienia dokumentu
  • dane osobowe oraz adres zamieszkania podatnika 

Dokument może zawierać również inne dane fakultatywne, jednak przyjmuje się, że powyższe informacje to minimum, które powinien posiadać.

Pracownicy zagraniczni

Status polskiego rezydenta podatkowego nie ogranicza się tylko i wyłącznie do obywateli polskich, obejmuje również obywateli zagranicznych. W przypadku rezydencji podatkowej nie ma bowiem znaczenia posiadane przez podatnika obywatelstwo, a faktyczne miejsce zamieszkania.

W przypadku, gdy obywatel zagraniczny, nie spełnia żadnego z powyższych warunków, jest objęty ograniczonym obowiązkiem podatkowym na terenie RP, tzn. iż opodatkowaniu w Polsce podlegają tylko i wyłącznie dochody uzyskane przez niego na terenie naszego kraju.

W przypadku zawarcia przez polskiego pracodawcę umowy o pracę z cudzoziemcem dochód ten w całości podlega opodatkowaniu w Polsce na zasadach ogólnych. Nie ma w tym przypadku znaczenia fakt, czy obcokrajowiec przedstawić może certyfikat rezydencji, który pozwalałby na zastosowanie przepisów wyszczególnionych w odpowiedniej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania. Płatnik składek ma zatem za zadanie obliczania i pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłacanego wynagrodzenia za pracę obcokrajowca tak samo jak w przypadku zatrudnionych obywateli Polski.

Przy zawarciu umowy cywilnoprawnej z cudzoziemcem kwestia opodatkowania nie wydaje się już być taka prosta. W oparciu o art. 29 ust. 2 ustawy o PIT do umowy cywilnoprawnej z cudzoziemcem mogą zostać zastosowane przepisy odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pod warunkiem przedstawienia przez zleceniobiorcę zagranicznego certyfikatu rezydencji podatkowej, potwierdzającego zagraniczny adres zamieszkania podatnika.

Po otrzymaniu certyfikatu rezydencji podatkowej od zleceniobiorcy, pracodawca może zastosować sposób opodatkowania wynikający z zapisów umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. W takim przypadku zazwyczaj umowa ta określa, iż płatnik składek nie pobiera podatku od przychodu uzyskanego w ramach wolnego zawodu albo innej działalności o samodzielnym charakterze.

W przypadku, gdy cudzoziemiec nie posiada certyfikatu rezydencji podatkowej, jego ośrodek interesów życiowych znajduje się poza obszarem Polski i nie przebywa na terenie naszego kraju powyżej 183 dni, pracodawca zobowiązany jest do poboru od wypłaconego wynagrodzenia zryczałtowanego podatku w wysokości 20%, a na koniec roku podatkowego do przekazania do Urzędu Skarbowego deklaracji PIT-8AR oraz IFT-1/IFT-1R.

W przypadku, gdy cudzoziemiec nie posiada certyfikatu rezydencji podatkowej, jego ośrodek interesów życiowych znajduje się w Polsce lub przebywa na terenie naszego kraju powyżej 183 dni, pracodawca zobowiązany jest do poboru od wypłaconego wynagrodzenia podatku na zasadach ogólnych a na koniec roku podatkowego do przekazania do Urzędu Skarbowego deklaracji PIT-4R oraz PIT-11.

Przykład 3

Spółka z ograniczona odpowiedzialnością podpisała umowę zlecenie z obywatelem Ukrainy, który nie przedstawił certyfikatu rezydencji podatkowej oraz oświadczył, iż posiada centrum interesów życiowym na terenie Ukrainy i nie przebywa na terenie Polski powyżej 183 dni. Umowa została zawarta na okres 1 miesiąca na kwotę 3000 zł brutto.

Pracodawca obliczając kwotę netto do wypłaty po zakończonym zleceniu powinien zastosować do obliczeń stawkę 20% podatku zryczałtowanego bez pomniejszania podstawy opodatkowania o koszty uzyskania przychodu oraz składki ZUS.

Paulina Marcula, Senior Payroll Consultant w Advicero Nexia

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tajemnica przedsiębiorstwa pod ochroną – rząd szykuje rewolucję w przepisach o znakach towarowych

Rząd pracuje nad długo wyczekiwaną nowelizacją Prawa własności przemysłowej. Projekt UDER85 wprowadzi skuteczne mechanizmy ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa w postępowaniach przed Urzędem Patentowym. To przełom, który zmieni zasady gry w sporach o znaki towarowe i zwiększy bezpieczeństwo firmowych danych.

Ubezpieczenie zdrowotne przy delegowaniu pracownika do Niemiec – formularz A1, EKUZ i kasy chorych

Delegowanie pracowników do Niemiec wiąże się z szeregiem obowiązków administracyjnych. Jednym z kluczowych aspektów, często niedocenianym przez pracodawców, jest właściwe zabezpieczenie zdrowotne osoby delegowanej. W praktyce powtarzają się pytania: czy wystarczy formularz A1? Czy EKUZ chroni pracownika w Niemczech w razie wypadku? Co pokrywa niemiecka AOK? I czy warto wykupić prywatne ubezpieczenie? W tym artykule odpowiemy na te i inne pytania, wyjaśnimy czym jest formularz A1, co zapewnia karta EKUZ w Niemczech oraz czy trzeba zgłaszać się do niemieckiej kasy chorych?

Kryzys na rynku księgowych? Specjaliści są przemęczeni, a chętnych i wykwalifikowanych kandydatów do pracy brakuje

Co drugi pracownik obszaru księgowości uważa, że branża boryka się z niedoborem wykwalifikowanych specjalistów – wynika z badania SaldeoSMART. Wśród głównych powodów luki kompetencyjnej respondenci wymieniają trudność w nadążaniu za zmieniającymi się przepisami (64%) oraz wypalenie zawodowe (53%). Siedmiu na dziesięciu ankietowanych przyznaje, że w ostatnim kwartale często lub bardzo często odczuwało przeciążenie obowiązkami zawodowymi. Jednocześnie 44% upatruje w sztucznej inteligencji szansy na odciążenie pracowników i zwiększenie ich efektywności.

3 poprawki Senatu do ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF

Ustawa wprowadzająca Krajowy System e-Faktur została uchwalona przez Sejm 25 lipca 2025 roku i trafiła do Senatu. Na posiedzeniu w dniu 30 lipca 2025 r. Senacka Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zaproponowała jedynie 3 poprawki redakcyjne do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, nie wprowadzając innych zmian.

REKLAMA

ZUS wdraża nowe funkcje aplikacji mobilnej mZUS. Zaświadczenia dot. emerytur, rent i zasiłków. Odwołania, wycofania, załączniki i inne możliwości

Ponad 800 tys. osób ma już aplikację mobilną mZUS. To bardzo prosty i wygodny sposób kontaktu z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Można w niej sprawdzić stan swojego konta w ZUS, wysłać wnioski o świadczenia dla rodzin i wyliczyć prognozowaną emeryturę. Aplikacja wciąż jest wzbogacana o nowe funkcje i ma coraz więcej użytkowników.

Obligacje skarbowe (oszczędnościowe) - w sierpniu 2025 r. niższe oprocentowanie. Do końca lipca można kupić obligacje z wyższymi odsetkami

Po obniżkach oprocentowania obligacji skarbowych (detalicznych - oszczędnościowych) w maju i czerwcu 2025 r. - w sierpniu kolejny raz w tym roku Ministerstwo Finansów tnie (o 0,25 pkt proc.) odsetki nowych emisji tych obligacji.

43% podatków – tyle naprawdę oddajesz państwu. Nowy raport WEI ujawnia prawdziwe koszty systemu podatkowego w Polsce

Nowy raport Warsaw Enterprise Institute ujawnia, że realne obciążenie podatkowe przeciętnego Polaka wynosi aż 43% dochodu brutto. Choć nominalne stawki wydają się umiarkowane, ukryte składki i daniny skutecznie pomniejszają wypłaty. System jest skomplikowany i kosztowny – również pod względem czasu i wysiłku.

Pełny kontakt z fiskusem przez aplikację e-Urząd Skarbowy (e-US) w smartfonie. Nie tylko dla osób fizycznych. Jak to działa?

W styczniu 2025 r. Ministerstwo Finansów udostępnił aplikację mobilną e-Urząd Skarbowy (e-US), która zapewnia łatwy, szybki i bezpieczny dostęp do usług e-Urzędu Skarbowego przez smartfona. Dotychczas z aplikacji mobilnej e-US mogły korzystać tylko osoby fizyczne. Od 25 lipca 2025 r. aplikacja umożliwia również dostęp do konta organizacji w e-US. Dzięki temu organizacje mogą już korzystać z pełnego zakresu usług e-Urzędu Skarbowego w aplikacji mobilnej.

REKLAMA

Ustawa o obowiązkowym KSeF uchwalona przez Sejm. Terminy wdrożenia przesądzone

W dniu 25 lipca 2025 r. Sejm uchwalił ustawę wprowadzającą Krajowy System e-Faktur. Zgodnie z nowymi przepisami od 1 lutego 2026 r. firmy o sprzedaży przekraczającej 200 mln zł będą musiały wystawiać faktury za pośrednictwem KSeF. Mniejsze firmy ten obowiązek obejmie od 1 kwietnia 2026 r.

Oskarżony bez dowodów. Przedsiębiorca po 8 latach wygrywa z fiskusem i odzyskuje 400 tys. zł VAT!

Zwykła kontrola zamieniła jego życie w koszmar. Skarbówka oskarżyła go o udział w karuzeli VAT i zablokowała pół miliona złotych. Przez osiem lat walczył o swoje dobre imię. Teraz urzędnicy musieli przyznać: nie mieli żadnych dowodów. Poznaj historię przedsiębiorcy, który pokonał system.

REKLAMA