REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ustanowienie odrębnej własności lokalu w budynku podlega PCC

PwC Studio
Serwis prawno-podatkowy PwC
Piotr Kaim
Doradca podatkowy
ustanowienie odrębnej własności lokalu w budynku podlega PCC
ustanowienie odrębnej własności lokalu w budynku podlega PCC
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Współwłaściciele budynku zawierają czasem umowę o wyodrębnienie własności jednego bądź kilku lokali, które przechodzą na własność niektórych dotychczasowych współwłaścicieli. Gdyby wartość nabytych praw była wyższa niż wartość dotychczasowych udziałów we współwłasności, strony mogą wyrównać różnicę za pomocą dopłat. Umowa taka podlega opodatkowaniu PCC na podstawie przepisu o zniesieniu współwłasności.

Powyższe stwierdzenia to zasadnicze tezy wynikające z ustnego uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 5 marca 2013 r. (sygn. I SA/Kr 1724/12).

REKLAMA

Autopromocja

Wydzielenie własności lokalu we wspólnej kamienicy

Sprawa dotyczyła kilku osób korzystających ze wspólnej kamienicy. Osoby te zamierzały dokonać przekształceń własnościowych. Kluczowa dla sprawy transakcja zostałaby przeprowadzona w sytuacji, w której kamienica stanowiłaby jedną nieruchomość (budynek z gruntem, bez wydzielonych lokali) i byłaby przedmiotem współwłasności w częściach ułamkowych.

W tej sytuacji doszłoby do wyodrębnienia kilku lokali i przeniesienia pełnej własności tych lokali na niektóre osoby spośród dotychczasowych współwłaścicieli. Zostałoby to dokonane za pomocą umowy o ustanowieniu odrębnej własności lokali zgodnie z art. 7 i 8 ustawy o własności lokali.

Ustanowienie odrębnej własności lokalu z mocy prawa

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Właściciele wyodrębnionych nieruchomości utraciliby status współwłaścicieli całej kamienicy, za wyjątkiem tzw. części wspólnej (klatki schodowej, pomieszczeń wspólnych itd.), która zawsze jest przedmiotem współwłasności, o ile poszczególne lokale mają różnych właścicieli.

Mogłoby się zdarzyć, że powyższa transakcja doprowadziłaby do pewnych przesunięć majątkowych na korzyść (lub na niekorzyść) właścicieli wyodrębnionych lokali. Skutki tych przesunięć zostałyby zrównoważone za pomocą dopłat na rzecz tych uczestników transakcji, których ekonomiczny udział w nieruchomości zostałby zmniejszony.

Pytanie o PCC

W związku z powyższym, jeden z dotychczasowych współwłaścicieli złożył wniosek o interpretację do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach. Istotą tego wniosku było pytanie, czy ustanowienie odrębnej własności lokali będzie opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC). Zadając to pytanie, wnioskodawca przedstawił stanowisko własne, wedle którego transakcja będzie od tego podatku wolna.

Przyznał zarazem, że sprawa nie jest oczywista, bo zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy o PCC przedmiotem opodatkowania jest m.in. umowa o zniesienie współwłasności. Jednakże zdaniem wnioskodawcy umowa o ustanowieniu odrębnej własności lokali – dokonana zgodnie z art. 7 i 8 ustawy o własności lokali – nie może być utożsamiana z umową o zniesienie współwłasności. To prawda, że w pewnym zakresie planowana umowa doprowadziłaby do zniesienia współwłasności, ale – zdaniem wnioskodawcy – to nie miałoby znaczenia z uwagi na sposób uregulowania tych zagadnień w ustawie o PCC.

Podatek od czynności cywilnoprawnych - vademecum

Wnioskodawca podkreślił, że w świetle ustawy o PCC kluczowe znaczenie ma nie tyle ekonomiczny i prawny skutek umowy, ale jej rodzaj. Ustawa o PCC zbudowana jest w taki sposób, że przedmiotem opodatkowania są tylko takie czynności cywilnoprawne, które zostały wprost wymienione w katalogu zamieszczonym w art. 1.

Zdarza się często, że ten sam skutek prawny można osiągnąć za pomocą różnych transakcji, z których niektóre zostały wymienione, a inne – nie zostały. Zgodnie z utrwaloną doktryną, popartą orzecznictwem sądowym, sposób osiągnięcia skutku prawnego ma istotne znaczenie. Jeżeli strony transakcji wybrały czynność prawną, która nie została wymieniona w art. 1 ustawy o PCC, taka czynność nie podlega opodatkowaniu, choćby nawet prowadziła do tych samych skutków prawnych, co czynność, która została wymieniona.


Ustawa o PCC nie wymienia ustanowienia odrębnej własności

Odnosząc te uwagi do stanu faktycznego sprawy, wnioskodawca wywodził, że ustawa o PCC nie wymienia umowy o wyodrębnieniu własności lokali. Dlatego taka umowa nie może być opodatkowana na podstawie przepisu dotyczącego umowy o zniesieniu współwłasności.

Wnioskodawca podkreślał też, że – zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem – w obrocie prawnym występują transakcje znoszące współwłasność, które nie podlegają PCC. Jako przykład wymienił umowę o podziale majątku dorobkowego małżonków. Taka umowa nie podlega PCC, choćby podział został dokonany w nierównych częściach, z korzyścią dla jednej ze stron.

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – zakres i właściwości

Dodatkowym argumentem, aczkolwiek jedynie pomocniczym, jest to, że wyodrębnienie własności lokali nie pociąga za sobą zniesienia współwłasności w pozostałym zakresie. Część dotychczasowych współwłaścicieli pozostanie współwłaścicielami w odniesieniu do tej części kamienicy, która nie zostanie podzielona.

Niekorzystne rozstrzygnięcia

Po rozpatrzeniu wniosku, dyrektor IS wydał interpretację, w której stwierdził, że stanowisko wnioskodawcy było nieprawidłowe. Zdaniem dyrektora, planowana transakcja podlega opodatkowaniu PCC na podstawie przepisu o zniesieniu współwłasności. Wnioskodawca nie zgodził się z poglądem organu podatkowego, więc zaskarżył interpretację do WSA w Krakowie. W skardze i wystąpieniu przed WSA powtórzył argumentację, którą zreferowaliśmy powyżej.

Niestety, WSA także nie zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, a co za tym idzie – oddalił skargę. Ustne uzasadnienie wyroku ogłaszała przewodnicząca składu, sędzia Maja Chodacka. Pani sędzia stwierdziła, że nie ulega wątpliwości, że wydzielenie własności lokali prowadzi do częściowego zniesienia współwłasności. Dlatego transakcja jest opodatkowana PCC na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f ustawy o PCC.

Podatek od nieruchomości - vademecum

Krótki komentarz

Przedstawiony spór ujawnia niedoskonałość konstrukcji, wedle której skonstruowano ustawę o PCC. Skarżący podatnik miał wiele racji, kiedy twierdził, że ustawa nadaje wielkie znaczenie rodzajowi czynności cywilnoprawnej, a nie jej skutkom prawnym czy ekonomicznym. W rozmowie z autorem niniejszej relacji pełnomocnik skarżącego zapowiedział skargę kasacyjną do NSA. Wyrok tego sądu może być ciekawy i może wiele wyjaśnić, jeśli chodzi o rozumienie katalogu czynności opodatkowanych PCC.

Przy okazji warto dodać parę słów na temat konsekwencji podatkowych umowy o zniesienie współwłasności. Te dodatkowe uwagi będą miały znaczenie dla opisanej sprawy wtedy, gdy zostanie definitywnie stwierdzone, że wydzielenie własności lokali może być traktowane na równi ze zniesieniem współwłasności – tak jak postanowił dyrektor IS oraz krakowski WSA.

Przy tego typu transakcjach obowiązek podatkowy ciąży na tych osobach, które nabywają prawa lub rzeczy o wartości przewyższającej ich udział we współwłasności według stanu sprzed wydzielenia (art. 4 pkt 5 ustawy o PCC). Podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa nadwyżki (art. 6 ust. 1 pkt 5). Ponadto, jeżeli przedmiotem zniesienia współwłasności są nieruchomości, podatek wynosi 2 % podstawy opodatkowania – zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podatki 2025 - przegląd najważniejszych zmian

Rok 2025 przyniósł ze sobą dość znaczące zmiany w polskim systemie podatkowym. Aktualizacje te mają na celu dostosowanie polityki podatkowej do dynamicznie zmieniającego się otoczenia gospodarczego, zwiększenie przejrzystości procesów oraz zapewnienie większej sprawiedliwości finansowej. Poniżej przedstawiam najważniejsze zmiany, które weszły w życie od 1 stycznia 2025r.

Zakupy z Chin mocno zdrożeją po likwidacji zasady de minimis. Nadchodzi ofensywa celna UE i USA wymierzona w chiński e-commerce

Granice Unii Europejskiej przekracza dziennie 12,6 mln tanich przesyłek zwolnionych z cła, z czego 91% pochodzi z Chin. W USA to ponad 3,7 mln paczek, w tym prawie 61% to produkty z Państwa Środka. W obu przypadkach to import w reżimie de minimis, który umożliwił chińskim serwisom podbój bogatych rynków e-commerce po obu stronach Atlantyku i stanowił istotny czynnik wzrostu w logistyce, zwłaszcza międzynarodowym w lotnictwie towarowym. Zbliża się jednak koniec zasady de minimis, co przemebluje nie tylko międzynarodowe dostawy, ale także transgraniczny e-handel i prowadzi do znaczącego wzrostu cen.

Ceny energii elektrycznej dla firm w 2025 roku. Aktualna sytuacja i prognozy

W 2025 roku polski rynek energii elektrycznej dla firm stoi przed szeregiem wyzwań i możliwości. Zrozumienie obecnej sytuacji cenowej oraz dostępnych form dofinansowania, zwłaszcza w kontekście inwestycji w fotowoltaikę, jest kluczowe dla przedsiębiorstw planujących optymalizację kosztów energetycznych.

Program do rozliczeń rocznych PIT

Rozlicz deklaracje roczne z programem polecanym przez tysiące firm i księgowych. Zawiera wszystkie typy deklaracji PIT, komplet załączników oraz formularzy NIP.

REKLAMA

ETS 2: Na czym polega nowy system handlu emisjami w UE. Założenia, harmonogram i skutki wdrożenia. Czy jest szansa na rezygnację z ETS 2?

Unijny system handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) odgrywa kluczową rolę w polityce klimatycznej UE, jednak jego rozszerzenie na nowe sektory gospodarki w ramach ETS 2 budzi kontrowersje. W artykule przedstawione zostały założenia systemu ETS 2, jego harmonogram wdrożenia oraz potencjalne skutki ekonomiczne i społeczne. Przeanalizowano również możliwości opóźnienia lub rezygnacji z wdrożenia ETS 2 w kontekście polityki klimatycznej oraz nacisków gospodarczych i społecznych.

Samotny rodzic, ulga podatkowa i 800+. Komu skarbówka pozwoli skorzystać, a kto zostanie z niczym?

Ulga prorodzinna to temat, który każdego roku podczas rozliczeń PIT budzi wiele emocji, zwłaszcza wśród rozwiedzionych lub żyjących w separacji rodziców. Czy opieka naprzemienna oznacza równe prawa do ulgi? Czy ten rodzaj opieki daje możliwość rozliczenia PIT jako samotny rodzic? Ministerstwo Finansów rozwiewa wątpliwości.

Rozliczenie podatkowe 2025: Logowanie do Twój e-PIT. Dane autoryzujące, bankowość elektroniczna, Profil Zaufany, mObywatel, e-Dowód

W ramach usługi Twój e-PIT przygotowanej przez Ministerstwo Finansów i Krajową Administrację Skarbową w 2025 roku, można złożyć elektronicznie zeznania podatkowe: PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-37 i PIT-38 a także oświadczenie PIT-OP i informację PIT-DZ. Czas na to rozliczenie jest do 30 kwietnia 2025 r. Najpierw jednak trzeba się zalogować do e-US (e-Urząd Skarbowy - urzadskarbowy.gov.pl). Jak to zrobić?

Księgowy, biuro rachunkowe czy samodzielna księgowość? Jeden błąd może kosztować Cię fortunę!

Prowadzenie księgowości to obowiązek każdego przedsiębiorcy, ale sposób jego realizacji zależy od wielu czynników. Zatrudnienie księgowego, współpraca z biurem rachunkowym czy samodzielne rozliczenia – każda opcja ma swoje plusy i minusy. Źle dobrane rozwiązanie może prowadzić do kosztownych błędów, kar i niepotrzebnego stresu. Sprawdź, komu najlepiej powierzyć finanse swojej firmy i uniknij pułapek, które mogą Cię słono kosztować!

REKLAMA

Czym są przychody pasywne, wykluczające z Estońskiego CIT? Sądy odpowiadają niejednoznacznie

Przychody pasywne w Estońskim CIT. Czy w przypadku gdy firma informatyczna sprzedaje prawa do gier jako licencje, są to przychody pasywne, wykluczające z Estońskiego CIT? Na pytanie, czy limit do 50% przychodów z wierzytelności dla podatników na Estońskim CIT powinien być liczony z uwzględnieniem zbywania własnych wierzytelności w ramach faktoringu, sądy odpowiadają niejednoznacznie.

Dość biurokratycznych absurdów! 14 kluczowych zmian, które uwolnią firmy od zbędnych ograniczeń

Mikro, małe i średnie firmy od lat duszą się pod ciężarem skomplikowanych przepisów i biurokratycznych wymagań. Rzecznik MŚP, Agnieszka Majewska, przekazała premierowi Donaldowi Tuskowi listę 14 postulatów, które mogą zrewolucjonizować prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce. Uproszczenia podatkowe, ograniczenie kontroli, mniej biurokracji i szybsze procedury inwestycyjne – te zmiany mogą zdecydować o przyszłości setek tysięcy przedsiębiorstw. Czy rząd odpowie na ten apel?

REKLAMA