Podatek od czynności cywilnoprawnych - vademecum

Zobacz wskaźnik: Podatek od czynności cywilnoprawnych

Autopromocja

Co podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) został uregulowany w ustawie z dnia 9 września 2000 roku ( tekst jednolity: Dz.U. z 2010 nr 101 poz. 649 ze zm.). Zgodnie z art. 1 ust.1 ustawy, opodatkowaniu PCC podlegają następujące czynności:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

Autopromocja

Praktyczny leksykon VAT 2024. Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Sprawdź

2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

3. umowy darowizny — w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

4. umowy dożywocia,

Autopromocja

Komplet 3 publikacji

Instrukcje księgowego. 100 praktycznych procedur z bazą narzędzi online

Sprawdź

5. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności — w części dotyczącej spłat lub dopłat,

6. ustanowienie hipoteki,

Autopromocja

Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian

Sprawdź

7. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

8. umowy depozytu nieprawidłowego,

9. umowy spółki,

10. zmiany umów wymienionych wyżej, jeżeli powodują podwyższenie podstawy opodatkowania PCC,

11. orzeczenia sądów, również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują takie skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione wyżej.

Aby czynności cywilnoprawne podlegały podatkowi, ich przedmiotem powinny być rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ewentualnie rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zobacz: Czy pożyczki w rodzinie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych?

Czy od umowy przedwstępnej należy zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych?

 Czy podział majątku po rozwodzie podlega opodatkowaniu PCC?

Obowiązek podatkowy i stawka podatku

Obowiązek podatkowy powstaje na ogół z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Ustawa w art. 4 określa na kim ciąży obowiązek przy poszczególnych typach czynności cywilnoprawnych: przy umowie sprzedaży- na kupującym, przy umowie darowizny- na obdarowanym, przy umowie pożyczki- na biorącym pożyczkę, a przy umowie zamiany- na stronach czynności.

Przepis art. 7 ustawy o PCC określa stawki podatku. I tak, od umowy sprzedaży nieruchomości i rzeczy ruchomych stawka wynosi 2% wartości rynkowej rzeczy. Od umowy pożyczki- 2% kwoty lub wartości pożyczki. Od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej- 19 zł.

Zobacz:  Kiedy powstaje obowiązek zapłaty PCC przy umowie pożyczki?

 W jakiej kwocie zapłacimy PCC od ustanowienia hipoteki?

 Od jakiej wartości trzeba liczyć PCC przy zamianie mieszkania?

Zwolnienia z PCC

Ustawodawca, w art. 8, przewidział szereg zwolnień podmiotowych, które obejmują m.in. państwa obce, międzynarodowe organizacje i instytucje, jednostki samorządu terytorialnego, osoby nabywające na własne potrzeby sprzęt rehabilitacyjny oraz organizacje pożytku publicznego. Ponad to ustawa zawiera również zwolnienie przedmiotowe odnoszące się m. in. do sprzedaży obcych walut, sprzedaży bonów i obligacji skarbowych oraz sprzedaży praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi.

Zobacz: Czy pożyczka udzielona spółce zoo przez jej wspólnika jest zwolniona z PCC?

PCC od pożyczki - kiedy nie trzeba płacić podatku

Rozliczanie PCC

Podatnicy są zobowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie PCC, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika. Płatnikiem jest np. notariusz, przy czynnościach cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.

Zobacz: Jak rozliczyć PCC od podwyższenia kapitału zakładowego

Zwroty

Podatek podlega zwrotowi, jeżeli uchylone zostały skutki prawne oświadczenia woli, nie spełnił się warunek zawieszający, od którego uzależniono wykonanie czynności cywilnoprawnej, podwyższenie kapitału spółki nie zostało zarejestrowane lub nie dokonano wpisu hipoteki do księgi wieczystej. Należy jednak pamiętać, że podatek nie podlega zwrotowi po upływie 5 lat od końca roku, w którym został zapłacony.

Zobacz: Podatek od czynności cywilnoprawnych bez tajemnic - PORADNIK

Zmiany w PCC od 22 kwietnia 2010 podniesienie kapitału spółki i obrót instrumentami finansowymi