Ulga na dziecko - korzyść nawet, gdy brakuje podatku do odliczenia

Jeśli z rocznego zeznania podatkowego rodzica wynika 1 112 zł podatku dochodowego, dzięki uldze prorodzinnej nie zapłaci fiskusowi ani złotówki. Tyle wynosi kwota zmniejszająca roczny PIT, przysługująca podatnikowi wychowującemu dziecko. Skorzystać z niej można po spełnieniu kilku warunków, ale nie ma wśród nich takiego, który nie pozwala odliczyć ulgi w przypadku podatku niższego niż sama ulga – przypomina Tax Care, kontynuując cykl artykułów „PIT Last Minute”.

Odliczą składający PIT-36 i PIT-37

Ulga na dzieci wraz z częścią zapłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne to najbardziej popularne odliczenie od podatku dochodowego. Kwota odliczeń z tytułu ulgi sięga prawie 7 mld zł, co daje około 1,5 tys. zł przeciętnej kwoty przypadającej na jednego korzystającego z niej podatnika – wynika z danych resortu finansów za 2015 r. Im więcej pociech w domu, tym większa kwota odliczenia. Przykładowo rodzice trójki dzieci mogą odliczyć ponad 4 tys. zł.

kwota odliczenia za:	za każdy miesiąc	rocznie
pierwsze dziecko	92,67 zł	1112,04 zł
drugie dziecko	92,67 zł Autopromocja KOMPLET PODATKI 2026 Sprawdź	1112,04 zł
trzecie dziecko	166,67 zł	2000,04 zł
czwarte dziecko i każde kolejne dziecko	225 zł	2700 zł

Z ulgi prorodzinnej w rozliczeniu 2016 r. można skorzystać, jeśli w 2016 r.:

• rodzice wykonywali władzę rodzicielską,
• rodzice uzyskali dochody opodatkowane według skali podatkowej, tj. rozliczają się na PIT-36 i PIT-37,
• roczne dochody osób wychowujących jedno dziecko nie przekroczyły 112 tys. zł,
• dziecko było małoletnie,
• dziecko było pełnoletnie, ale otrzymywało zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
• dziecko było pełnoletnie, ale uczyło się i nie skończyło 25. roku życia oraz – jeśli pracowało –  zarobiło maksymalnie 3089 zł z pracy objętej skalą lub z kapitałów pieniężnych.

Polecamy: PIT-y i ulgi podatkowe 2016

Przykład 1

Pani Anna wychowuje dwójkę dzieci, które w 2016 r. pracowały dorywczo. Syn w trakcie 2016 r. ukończył pełnoletność, a córka nie. Do chwili uzyskania pełnoletności syn zarobił 4 tys. zł, a po uzyskaniu pełnoletności 3 tys. zł. Córka zarobiła 5 tys. zł. Łączny roczny zarobek dzieci wyniósł 12 tys. zł. Na potrzeby ulgi prorodzinnej pani Anna powinna wziąć pod uwagę jedynie dochody syna, jakie uzyskał będąc już pełnoletnim. Te nie przekroczyły 3 089 zł, więc pani Anna może skorzystać z ulgi „na dzieci” i odliczyć od podatku 2 224,08 zł.

Po rozwodzie ulga w proporcji

Jeśli władza rodzicielska w stosunku do dziecka przysługuje każdemu z rozwiedzionych rodziców i oboje ją wykonują, rozwód nie pozbawia prawa do ulgi na dziecko. Byli małżonkowie mogą odliczyć kwotę ulgi po połowie albo w dowolnej ustalonej proporcji każdy w swoim oddzielnym rocznym PIT. Pary pozostające w związku małżeńskim ulgę na dzieci mogą również odliczyć w częściach w dwóch osobnych zeznaniach rocznych (jak wyżej) lub łącznie we wspólnym zeznaniu.

---

Zwrot niewykorzystanej ulgi jest możliwy, ale limitowany

Załóżmy, że pani Anna chce odliczyć od podatku 2 224,08 zł tytułem ulgi na dzieci, ale jej podatek za 2016 r. wyniósł 1,8 tys. zł. W takiej sytuacji, nawet jeśli rodzicowi „zabrakło” podatku do odliczenia pełnej kwoty ulgi, może odzyskać również jej niewykorzystaną cześć, tj. te nieodliczone 424,08 zł z przykładu.

Przysługująca rodzicowi kwota niewykorzystanej ulgi jest jednak limitowana. Różnica pomiędzy kwotą przysługującego odliczenia (2 224,08 zł) a kwotą odliczoną w zeznaniu podatkowym (1,8 tys. zł) nie może przekroczyć kwoty zapłaconych przez rodzica w 2016 r. składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne podlegających odliczeniu, pomniejszonych o składki odliczone w ewentualnych zeznaniach rocznych. W praktyce na limit powinni zwracać uwagę ci, którzy zapłacili niskie składki, co obrazujemy w przykładzie drugim.

Przykład 2

Pani Anna w 2016 r. prowadziła własną firmę objętą podatkiem liniowym, jednocześnie wychowywała dwójkę dzieci i przez część roku pracowała na umowie o pracę. W rocznej deklaracji PIT-36L rozliczyła zarobek z działalności, odliczając składki ZUS i zdrowotne, jakie opłacała jako przedsiębiorca.

Z racji tego, z tytułu umowy o pracę potrącono jej jedynie składki zdrowotne – w sumie 2 tys. zł. Ta kwota stanowi górny limit. Z pracy na etacie jej podatek do wykazania w deklaracji PIT-37 wyniósł 1,8 tys. zł. Niewykorzystana kwota ulgi prorodzinnej to 424,08 zł (1 8000 zł – 2 224,08 zł). Jest ona niższa niż górny limit, stąd pani Anna skorzysta z ulgi na dzieci w całości.

Rozliczeniu kwoty dodatkowego zwrotu służą specjalne części formularzy rocznych deklaracji, tj. cześć K w PIT-36 oraz część H w PIT-37. Na druku rocznej deklaracji ulgę na dzieci wpisuje się częściami w dwóch polach, a przysługującą całość w załączniku PIT/O.

Katarzyna Miazek, Tax Care