Czy hipoteka zmniejsza podatek od spadków i darowizn?

Nieodpłatne zniesienie współwłasności

Przedmiotem pewnej interpretacji podatkowej było planowane nieodpłatne (bez spłat i dopłat) zniesienie współwłasności nieruchomości, składającej się z lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym, piwnicy, miejsca postojowego pod budynkiem oraz gruntów i udziałów w częściach wspólnych, w tym drogach.

Nieruchomość jest obciążona hipoteką na rzecz banku jako zabezpieczenie kredytu udzielonego na zakup tej nieruchomości. Stroną umowy kredytu są współwłaściciele nieruchomości.

Jeden ze współwłaścicieli stanie się jedynym właścicielem nieruchomości i jednocześnie przejmie wszystkie obciążenia wynikające z umowy kredytu.

Współwłaściciele zadali pytanie Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie, czy przy ustalaniu podstawy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn wartość nieruchomości może być pomniejszona:

- o wartość hipoteki, którą obciążona jest nieruchomość, czy też

- o faktyczną wartość zadłużenia z tytułu kredytu z dnia zniesienia współwłasności?

Opodatkowanie podatkiem od spadków i darowizn - tylko od przysporzenia

Na podstawie art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Zniesienie współwłasności polega na dokonaniu podziału rzeczy wspólnej. Nowe rzeczy powstałe w wyniku podziału fizycznego stanowią wyłączną własność poszczególnych współwłaścicieli. W świetle przepisów art. 211 i 212 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) zniesienie współwłasności może nastąpić przez:

- podział fizyczny rzeczy wspólnej (podział polegający na przyznaniu każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej części rzeczy, np. działek, w przypadku gdy przedmiotem tej czynności cywilnoprawnej jest nieruchomość),

- przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli,