Kontrole podatkowe z przymusem wykrywania nieprawidłowości

Według rankingu „Paying Taxes 2015” (obejmującego kraje UE oraz EFTA), oceniającego m. in. ilość czasu poświęcanego na rozliczanie podatków, Polska okazuje się lepsza jedynie od Republiki Czech i Bułgarii.

Głównym powodem takiego stanu rzeczy jest zawiłość krajowych regulacji podatkowych oraz ich ocenny charakter. Aby to zobrazować, nie trzeba przywoływać konkretnych przepisów i dokonywać ich wykładni. Wystarczy „rzut oka” na rozstrzygnięcia organów podatkowych z różnych województw, które (nierzadko) są ze sobą sprzeczne. Oznacza to tyle, że dla dwóch podatników, ten sam stan faktyczny, generuje inne skutki podatkowe. Aby się przed tym bronić, część przedsiębiorców korzysta z profesjonalnych usług doradczych, niwelujących ryzyko popełnienia, mogącego słono kosztować, błędu.

Nie zawsze to wystarcza

Całkiem niedawno, głośna stała się sprawa strażników miejskich i policjantów, którzy w nieformalnych rozmowach, ukrywając swój wizerunek, informowali o naciskach jakie wywierają na nich przełożeni, celem zwiększenia ilości nakładanych mandatów. Dobrym przykładem jest tutaj toruńska policja i jej dolny próg 17 mandatów na głowę.

Etyczne granice działań pełnomocników w sprawach podatkowych i karnoskarbowych – cz. I

Analogicznie jest w przypadku urzędników, przeprowadzających kontrole podatkowe. Z ich nieoficjalnych wypowiedzi wynika, że na nich również wywierana jest presja maksymalizacji sygnalizowania nieprawidłowości, nierzadko okraszona premią za jej realizację.

Może zatem zdarzyć się tak, że do rzetelnie wypełniającego obowiązki podatkowe przedsiębiorcy, zawitają pewnego dnia kontrolujący, zmotywowani w swych działaniach wytycznymi oraz premią, jak we wspomnianym, toruńskim przypadku.

Ordynacja podatkowa (nie) obroni

Wskazana ustawa za jedyny cel kontroli podatkowej uważa obiektywne ustalenie wywiązywania się przez podatników z obowiązków podatkowych. Łatwo zatem dostrzec, że przyjęcie minimalnego progu wykrywanych uchybień jest niemożliwe, bowiem jest to rzecz wtórna, w stosunku do końcowych wyników kontroli podatkowych. Z tego też względu żadne dane w tym zakresie nie mogą oficjalnie istnieć. Naturalnie, nie wyłączą to ich nieformalnego zakomunikowania przez organ nadzoru, jak to (rzekomo) uczyniono w opolskiej i białostockiej izbie skarbowej, o czym można było przeczytać w serwisach informacyjnych.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Bezsprzecznie, nie jest też tak, że wszelkie kontrole podatkowe są ukierunkowane na wykrycie wyimaginowanych nieprawidłowości. Można bowiem spotkać urzędników respektujących zasadę prawdy obiektywne. Można jednak spotkać także tych, którzy nie przykładają zbyt dużej uwagi do przepisów prawa, zostawiając wyprostowanie swoich błędów działowi orzecznictwa urzędu skarbowego.