REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sądy orzekają o bezprawnych działaniach organów podatkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Sądy orzekają o bezprawnych działaniach organów podatkowych /fot. Fotolia
Sądy orzekają o bezprawnych działaniach organów podatkowych /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Liczba uchyleń zaskarżonych decyzji, postanowień, interpretacji lub stwierdzeń ich nieważności przez sądy administracyjne z dnia 19 stycznia 2018 r. wynosi 12. Jeśli dodać do tego przychylenie się sądu do skargi na bezczynność dyrektora izby administracji skarbowej, to liczba ta wzrośnie do 13 przypadków orzeczeń o bezprawnych działaniach organów podatkowych w ciągu zaledwie jednego dnia roboczego.

REKLAMA

REKLAMA

Organ organowi oka nie wykole

Takim przykładem jest wyrok WSA w Gliwicach z 19 stycznia 2018 r., którym uchylono błędną decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego i jednocześnie poprzedzającą ją decyzję prezydenta miasta (IV SA/Gl 703/17). To dość częste w sporach podatników z aparatem skarbowym. Organy podatkowe bronią raz wydanych decyzji na każdym szczeblu odwoławczym. Mogą to robić, skoro w praktyce nie ponoszą za swoje działania żadnej odpowiedzialności. Według informacji Ministerstwa Finansów w latach 2014–2017 liczba naczelników urzędów skarbowych w Polsce, którzy ponieśli konsekwencje z tytułu naruszenia dyscypliny finansów publicznych, wynosi zero.

Rażące naruszenie prawa

Innym wyrokiem z 19 stycznia WSA w Gdańsku zobowiązał dyrektora izby administracji skarbowej do wydania decyzji w odpowiedzi na skargę dotyczącą jego bezczynności. W sentencji wyroku sąd stwierdził, że bezczynność organu nie wiązała się z rażącym naruszeniem prawa. To orzeczenie przypomina, że łamanie prawa przez fiskusa można miarkować. Jest to o tyle ważne, że tylko rażące naruszenie prawa przez organ jest przesłanką do stwierdzenia nieważności wydanej przez niego decyzji. Doniosły wydźwięk ma w tym zakresie orzecznictwo sądów, które w mocnych słowach definiuje, czym jest rażące naruszenie prawa: „ gdy charakter tego naruszenia powoduje, że decyzja nie może być akceptowana jako akt wydany przez organ praworządnego państwa” (II SA/Łd 1089/07, 7 lutego 2008 r.). Podobnych przykładów można mnożyć (np. orzeczenia z 16 stycznia 2018 r., II SAB/Kr 253/17, 10 stycznia 2018 r., II SAB/Wr 86/17, 28 grudnia 2017 r., IV SAB/Wa 288/17).

Fiskus nie lubi konkurencji, czyli co robić, by żyć z nim w zgodzie

Jakże gorzką pigułkę hipokryzji musieli więc przełknąć podatnicy, gdy w czerwcu ubiegłego roku Polska Agencja Prasowa zorganizowała debatę pt. „Wystarczy nie kraść, czyli jak dobrze żyć z polskim fiskusem”! Kontrowersyjny tytuł debaty, delikatnie mówiąc, zrównuje polskiego podatnika z podmiotem działającym w świecie przestępczym. Jednocześnie wyjaśnia, że brak działań noszących znamiona łamania prawa, a dokładnie – w zakresie wyłudzeń VAT, daje immunitet chroniący przed gniewem fiskusa – tego samego fiskusa, który narusza prawo jedną na cztery wydane przez siebie decyzje (z którymi nie zgodził się podatnik). Zgodnie bowiem z „Raportem o przestrzeganiu praw przedsiębiorców w Polsce” z października 2017 r., sporządzonym przez Związek Pracodawców Polskich (http://www.zpp.net.pl), wg danych Ministerstwa Sprawiedliwości, liczba decyzji organów podatkowych uchylonych przez sąd I instancji w stosunku do liczby odwołań w 2016 r. wyniosła 23%. W 2015 r. było to 25%, a rok wcześniej – 26%. W tym kontekście tytuł wspomnianej debaty odebrać można jako nakaz powstrzymania się od konkurencyjnych wobec fiskusa działań.

REKLAMA

Ochrona przed bezprawiem urzędniczym

W obecnej sytuacji równie dobrze można by zorganizować debatę pt.: „Wystarczy mieć firmę, czyli jak nie żyć dobrze z polskim fiskusem”. Praktyka stosowania wobec przedsiębiorców sankcji karnoskarbowych wskazuje wręcz, że skarbówka wypowiedziała im wojnę totalną, która oprócz wrogów pochłania też niewinne ofiary. Wszczynanie postępowań karnych skarbowych, często bez podstawy faktycznej, mającej umocowanie w prawomocnym orzeczeniu administracyjnym, oraz wstrzymywanie zwrotu nadpłaconego VAT to chyba największa patologia działań polskiego fiskusa. „Procedura zwrotu podatku nie może ciągnąć się w nieskończoność. Urzędnicy mają obowiązek działać w sprawie wnikliwie i szybko (…)”. Prowadzenie postępowania zbyt długo to dla przedsiębiorcy ryzyko utraty płynności finansowej, a nawet upadłości” (por. wyrok NSA z 24 kwietnia 2015 r., sygn. akt I FSK 1881/14).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018

In dubio pro tributario

Mnóstwo przepisów podatkowych jest tak nieprecyzyjnie skonstruowanych i pełnych nieostrych definicji, że przedsiębiorcy napotykają równie duże trudności nie tylko z ich śledzeniem, ale i właściwym, czyli zgodnym z punktem widzenia fiskusa, rozumieniem. Interweniował w tej sprawie sam Rzecznik Praw Obywatelskich, zarzucając przepisom podatkowym niejednoznaczność (pismo z 31 stycznia 2017 r., V.511.25.2017.EG), a systemowi dokonywanych interpretacji przepisów prawa podatkowego – niejasność (pismo z dnia 19 października 2016 r., V.511.394.2016.JG).

Ten stan miała zmienić zasada in dubio pro tributario, która głosi, że niemożliwe do rozstrzygnięcia wątpliwości co do przepisów podatkowych rozstrzyga się na korzyść podatnika (art. 2a Ordynacji podatkowej). Niestety, organy podatkowe najczęściej o tej regule zapominają, korzystając jednocześnie z furtek prawnych legitymujących do wstrzymywania zwrotu nadpłaconego podatku.


Walka z bogiem

Hasło „Wystarczy nie kraść, by żyć w zgodzie z fiskusem” nie tylko, w obliczu licznych przykładów bezprawia urzędniczego, nosi znamiona hipokryzji, lecz także budzi poczucie bezradności wśród przedsiębiorców. To do fiskusa należy bowiem ocena, które z zachowań podatnika zostanie uznane za kradzież. Co więcej, to fiskus tworzy prawo, kreując rzeczywistość, w której dane działanie przedsiębiorców zostanie za tę kradzież uznane. A czy jest w tym nieomylny?

W 2004 r. Trybunał Konstytucyjny podważył pierwszą regulację dotyczącą klauzuli obejścia prawa podatkowego, zarzucając jej, że „nie spełnia konstytucyjnych standardów przyzwoitej legislacji, a w konsekwencji narusza podstawowe elementy kształtujące treść zasady zaufania do państwa i stanowionego prawa”. W ubiegłym roku Komisja Europejska nakazała Polsce zawieszenie stosowania przepisów o podatku od sprzedaży detalicznej, gdyż naruszają one unijne zasady dopuszczalnej pomocy państwa.

Prawa przedsiębiorców częściej łamane niż przestrzegane

Niestety, praktyka obrotu gospodarczego poparta badaniami statystycznymi pokazuje, że sam fiskus częściej łamie prawo, niż go przestrzega. Opracowany na podstawie danych Ministerstwa Sprawiedliwości, ww. „Raport o przestrzeganiu praw przedsiębiorców w Polsce” wskazuje, że w latach 2014–2016 „sytuacja przedsiębiorców była bliższa częściowego łamania praw, aniżeli ich przestrzegania”. Na tak negatywną ocenę wpływ miały wysoki odsetek decyzji organów podatkowych uchylanych przez sąd pierwszej instancji oraz nieefektywność komorniczych egzekucji.

We własnym gnieździe

Zorganizowana przez PAP debata miała na celu wskazanie problemów związanych z VAT, który jest najważniejszym podatkiem dla budżetu państwa, a ze względu na swój neutralny charakter – także dla przedsiębiorców. Najistotniejsze jest, by fiskus pamiętał, że sami przedsiębiorcy są równie ważni jak podatek VAT, który właśnie oni płacą, a hipokryzją jest widzieć w cudzym oku źdźbło, we własnym nie dostrzegając belki.

Autor: radca prawny Robert Nogacki

Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku oraz doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Faktury w zamówieniach publicznych – integracja PEF z KSeF od 2026 r.

Od 1 lutego 2026 r. wchodzi w życie pełna integracja Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) z Platformą Elektronicznego Fakturowania (PEF). Zmiany te obejmą m.in. zamówienia publiczne, a także relacje B2G (Business-to-Government). Oznacza to, że przedsiębiorcy realizujący kontrakty z administracją publiczną będą zobowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Ministerstwo Finansów w Podręczniku KSeF 2.0 wyjaśnia, jakie zasady będą obowiązywać i jakie rodzaje faktur z PEF będą przyjmowane w KSeF.

Testy otwarte API KSeF 2.0 właśnie ruszyły – sprawdź, co zmienia się w systemie e-Faktur, dlaczego integracja jest konieczna i jakie etapy czekają podatników w najbliższych miesiącach

30 września Ministerstwo Finansów uruchomiło testy otwarte API KSeF 2.0, które pozwalają sprawdzić, jak systemy finansowo-księgowe współpracują z nową wersją Krajowego Systemu e-Faktur. To kluczowy etap przygotowań do obowiązkowego wdrożenia KSeF 2.0, który już od lutego 2025 roku stanie się codziennością przedsiębiorców i księgowych.

Miliony do odzyskania! Spółki Skarbu Państwa mogą uniknąć podatku PCC dzięki zasadzie stand-still

Wyrok WSA w Gdańsku otwiera drogę spółkom pośrednio kontrolowanym przez Skarb Państwa do zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych przy strategicznych operacjach kapitałowych. Choć decyzja nie jest jeszcze prawomocna, firmy mogą liczyć na milionowe oszczędności i odzyskanie wcześniej pobranych podatków.

Rezerwa na zaległe urlopy pracowników - koszt, który może zaskoczyć na zamknięciu roku

Zaległe dni urlopowe stanowią realne i narastające ryzyko finansowe dla firm — szczególnie w sektorze MŚP. W mniejszych przedsiębiorstwach, gdzie często brakuje dedykowanych działów HR czy zespołów płacowych, łatwiej o kumulację niewykorzystanych dni. Z mojego doświadczenia jako CFO na godziny wynika, że problem jest niedoszacowany. Firmy często nie uświadamiają sobie skali zobowiązania. - tłumaczy Marta Kobińska, CEO Create the Flow, dyrektor finansowa, CFO na godziny.

REKLAMA

Tryb awaryjny w KSeF – jak działa i kiedy z niego skorzystać?

Obowiązkowy KSeF od 2026 r. budzi emocje, a jedną z najczęściej zadawanych obaw jest: co stanie się, gdy system po prostu przestanie działać?Odpowiedzią ustawodawcy jest tryb awaryjny. Jest to rozwiązanie, które ma zabezpieczyć przedsiębiorców przed paraliżem działalności w razie oficjalnie ogłoszonej awarii KSeF.

Ruszyły masowe kontrole kart lunchowych. Co sprawdza ZUS?

Karty lunchowe od kilku lat są jednym z najczęściej wybieranych pozapłacowych benefitów pracowniczych. Do września 2023 r. karty mogły być wykorzystywane wyłącznie w restauracjach i innych punktach gastronomicznych. Od tego momentu ich popularność dodatkowo wzrosła – z uwagi na możliwość korzystania z nich również w sklepach spożywczych i supermarketach. Ta zmiana, choć dla pracowników korzystna, wywołała lawinę kontroli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który coraz uważniej przygląda się temu, w jaki sposób firmy stosują zwolnienie ze składek.

30.09.2025: ważny dzień dla KSeF - Krajowego Systemu eFaktur. Ministerstwo Finansów udostępnia testową wersję systemu

30 września Ministerstwo Finansów udostępnia testową wersję Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF 2.0). To sygnał dla firm, że czas intensywnych przygotowań właśnie się rozpoczął. Jak ten czas na testowanie należy optymalnie wykorzystać?

Rewolucja nie mniej ważna niż KSeF. Nowy obowiązek dla firm sektora MŚP

Cyfryzacja rozliczeń podatkowych w Polsce wchodzi w kolejny etap. Podczas gdy uwaga przedsiębiorców skupia się dziś na KSeF, równie istotna zmiana dotknie ich jeszcze wcześniej. Od 1 stycznia 2026 roku prowadzenie KPiR możliwe będzie wyłącznie w formie cyfrowej. MF przekonuje, że to krok w stronę uproszczenia, automatyzacji oraz zwiększenia transparentności biznesu. Dla sektora MŚP oznacza on również nowe formalności, konieczność inwestycji w systemy IT oraz kary za nieterminowe raporty.

REKLAMA

Samochód w JDG – zakup, leasing, VAT, koszty (100%, 75%, czy 50%), sprzedaż. To przedsiębiorca musi wiedzieć koniecznie

Mobilność to często klucz do efektywnego działania przedsiębiorcy, zwłaszcza w usługach, handlu czy transporcie. Prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) mogą skorzystać z licznych udogodnień podatkowych, które umożliwiają nie tylko częściowe odliczenie kosztów zakupu pojazdu, ale także rozliczanie wydatków związanych z jego użytkowaniem i eksploatacją. Bierzemy pod lupę najpopularniejsze ulgi i odliczenia samochodowe przysługujące od momentu zakupu, poprzez jego użytkowanie aż po sprzedaż.

KSeF zmienia zasady gry. Jak biura rachunkowe mogą zabezpieczyć siebie i klientów?

Wprowadzenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) zautomatyzuje obieg dokumentów, ale jednocześnie zrodzi fundamentalne pytanie o odpowiedzialność za kwalifikację kosztów. Obowiązek ten spoczywa na przedsiębiorcy, jednak w praktyce to biura rachunkowe znajdą się na pierwszej linii jeśli idzie o nowe wyzwanie. Niewdrożenie odpowiednich procedur może prowadzić do chaosu komunikacyjnego, sporów z klientami, a nawet do procesów sądowych.

REKLAMA