Nowy JPK_VAT - rewolucja w realizacji obowiązków informacyjnych w VAT

Jeden dokument elektroniczny dla ewidencji i deklaracji VAT

JPK_VDEK jest dokumentem elektronicznym obejmującym deklarację VAT (VAT-7 i VAT-7K) i ewidencję VAT (JPK_VAT). Plik ten jest  wysyłany w terminie właściwym dla złożenia deklaracji VAT tj. do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu rozliczeniowym. Upraszczając podatnicy nie muszą - tak jak dotychczas - składać dwóch dokumentów: pliku JPK_VAT oraz deklaracji VAT-7/VAT-7K, ale wysyłają jeden plik w formie elektronicznej zawierający jednocześnie dane z deklaracji oraz ewidencji VAT.

Dodatkowym ułatwieniem jest eliminacja załączników wymaganych przy składaniu tradycyjnego rozliczenia podatku VAT tj. VAT-ZZ, VAT-ZD i VAT-ZT, a także dodatkowych wniosków występujących w standardowych deklaracjach. Załączniki te zostały zastąpione polami wyboru zawartymi w strukturze pliku JPK_VDEK w części deklaracyjnej. 

Co istotne dotychczasowa cześć ewidencyjna (JPK_VAT) została rozbudowana o dodatkowe elementy sprawozdawcze takie jak: oznaczenia grupowań towarów i usług (GTU), rodzajów transakcji oraz dowodów sprzedaży.

Deklaracje kwartalne w VAT

Dla podatników rozliczających się kwartalnie został nałożony obowiązek przekazywania danych z prowadzonej ewidencji VAT w cyklach miesięcznych w nowej formie tzn. w terminie do 25 dnia miesiąca następującego odpowiednio po każdym z tych miesięcy.

Podatnik kwartalny w dalszym ciągu będzie zwolniony z wysłania części deklaracyjnej  nowego pliku JPK_VDEK za pierwszy i drugi miesiąc danego kwartału – w praktyce część ta zostanie przez podatnika  wysłana bez wypełnionych pól jako tzw. „zerówka”. Dopiero za ostatni miesiąc danego kwartału podatnik rozliczający się kwartalnie, będzie zobowiązany do złożenia deklaracji kwartalnej (wypełnienia części deklaracyjnej nowego pliku JPK_VDEK).

Co się nie zmieniło

Nowe przepisy mają zastosowanie tylko do rozliczeń podatku VAT dokonywanych poprzez deklaracje VAT-7 i VAT-7K. Oznacza to, że zmianie nie ulega forma składania informacji podsumowywującej o dokonanych wewnątrzwspólnotowo transakcjach  VAT-UE/ VAT UEK, a także pozostałych deklaracji i informacji podatkowych: VAT-8, VAT-12, VAT-9M, VAT-10, VAT-11, VAT-13, VAT-21, VAT-23, VAT-26, VAT-R oraz VAT-Z.

Zatem podatnik VAT zarejestrowany na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych,  wykazujący sprzedaż/nabycie wewnątrzwspólnotowe -  w rozliczeniu począwszy za październik 2020 roku, jest zobowiązany do wysłania  nowego pliku JPK_VDEK (zawierającego deklaracje VAT-7/VAT-7K oraz strukturę pliku JPK_VAT) oraz do odrębnej wysyłki informacji podsumowującej VAT-UE/ VAT-UEK.

Część ewidencyjna (JPK_VAT) pliku JPK_VDEK

Bez wątpienia nowe przepisy mają na celu dalsze uszczelnianie systemu VAT, a co za tym idzie dają nowe narzędzie organom podatkowym do sprawowania kontroli nad prawidłowym i należytym rozliczeniem podatku VAT. Efektem tego jest  poszerzenie zakresu raportowanych informacji o danej transakcji zawartych w części ewidencyjnej nowego pliku JPK_VAT. Zmiany te obejmują obowiązek oznaczenia w JPK_VAT transakcji  m.in. objętej mechanizmem podzielonej płatność (MPP), handlu określonymi grupami towarów lub transakcji realizowanej przed podmioty powiązane.

Szczegółowy zakres danych niezbędnych do prawidłowego sporządzenia ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług został zawarty w Rozporządzeniu Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. 2019 poz. 1988, ze zm.). Na mocy wyżej powołanego rozparzenia w przypadku:

a) Ewidencji sprzedaży towarów i usług (rozliczenie podatku należnego) dane w ewidencji zostały rozszerzone o następujące pola:

• grupa towarów/usług tzw. GTU 01-13 (np. GTU 01 à alkohole, GTU 02 àpaliwa);
• rodzaj transakcji (np. SW à sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju, TP à podmioty powiązane);
• dowód sprzedaży  (np. RO à raport okresowy, WEW à dokument wewnętrzny, FP à faktura do paragonu).

b) Ewidencji nabycia towarów i usług (rozliczenie podatku naliczonego) dane w ewidencji zostały rozszerzone o następujące pola:

• rodzaj transakcji (np. IMP – import w procedurze uproszczonej);
• oznaczenie transakcji jako MPP (dla towarów i usług objętych mechanizmem podzielonej płatności zgodnie z załącznikiem 15 ustawy o VAT);
• dowód sprzedaży (np. VAT RR – faktura VAT rolnik ryczałtowy, WEW – dokument wewnętrzny, MK – metoda kasowa).

Pełna lista grup towarów i usług, rodzajów transakcji oraz dowodów sprzedaży objętych obowiązkowym oznaczeniem

Sankcje

Wprowadzone zmiany mają na celu  zobligowanie podatników do dołożenia większej staranności przy wypełnianiu pliku JPK_VAT, zwłaszcza w zakresie części ewidencyjnej. Dane te będą podlegały szczegółowej analizie i weryfikacji. Organy podatkowe będą dysponować oprogramowaniem wyposażonym w  odpowiednie algorytmy, umożliwiającym wychwytywanie niezgodności  w rozliczeniach VAT u podatników, np. tworzących łańcuchy transakcji. 

Za złożenie ewidencji zawierającej błędy, które uniemożliwiają przeprowadzenie weryfikacji prawidłowości transakcji, na mocy nowych regulacji przewidziane zostały surowe sankcje.

W wyniku ujawnienia  ew. błędów naczelnik właściwego urzędu skarbowego wyśle wezwanie do skorygowania ewidencji przez podatnika (pliku JPK_VAT) w którym wskaże wszystkie zidentyfikowane błędy. Jeżeli podatnik prześle w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego wezwania korektę ewidencji, w której poprawi błędy lub złoży wyjaśnienia wskazujące, że ewidencja została wypełniona prawidłowo, wówczas uniknie sankcji, natomiast brak złożenia korekty i wyjaśnień w  wyżej przewidzianym terminie, spowoduje nałożenie kary pieniężnej w wysokości 500 zł za każdy błąd w przesłanej ewidencji VAT.

Podsumowanie

Wprowadzone zmiany z założenia mają ułatwić rozliczanie podatku VAT, ponieważ zamiast kliku dokumentów obowiązywał będzie tylko jeden. W praktyce jednak trzeba liczyć się z tym, że nowy JPK_VDEK został znacznie rozbudowany, w związku z czym podczas składania zeznania łatwiej jest popełnić błąd a tym samy narazić się na surowe sankcje. Wypełnienie pliku bez wątpienia stało się też bardziej czasochłonne, wymagające stałej współpracy miedzy kontrahentami, a także klientem a biurem rachunkowym/ kancelarią podatkową.

Aleksandra Serafin, Doradca podatkowy
Natalia Walczak, Prawnik, konsultant podatkowy

Polecamy: VAT 2020. Komentarz

Polecamy: Biuletyn VAT

Ustawa o VAT

Więcej na ten temat przeczytasz w naszej publikacji

JPK_VAT od 1 lipca 2021 r.

Tylko teraz

39,90 zł

Przejdź do sklepu