Kasy fiskalne online dla lekarzy i lekarzy dentystów

Jak działają kasy fiskalne online?

Obowiązek stosowania kas rejestrujących online wprowadziła ustawa z dnia 15 marca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw oraz ustawy – Prawo o miarach (Dz. U. poz. 675).

Kasy fiskalne online, które ostatecznie zastąpią kasy fiskalne z elektronicznym i papierowym zapisem kopii, wyposażone są w nowe funkcjonalności umożliwiające, oprócz zapisu w pamięci fiskalnej i chronionej kasy, również przekazywanie w sposób ciągły, zautomatyzowany i bezpośredni danych rejestrowanych przy ich użyciu z prowadzonej ewidencji oraz danych o zdarzeniach mających znaczenie dla pracy kas do systemu teleinformatycznego Centralnego Repozytorium Kas.

Kasy rejestrujące nowej generacji łączą się z Centralnym Repozytorium Kas za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej w sposób, który zapewnia:

1) przesyłanie danych z kas rejestrujących do Centralnego Repozytorium Kas w sposób bezpośredni, ciągły, zautomatyzowany lub na żądanie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w art. 193a § 2 Ordynacji podatkowej;

2) przesyłanie poleceń z Centralnego Repozytorium Kas do kas rejestrujących, dotyczących pracy kas, i ich odbiór przez te kasy:

a) związanych z fiskalizacją kasy rejestrującej,

b) obejmujących określenie:

• sposobu i zakresu przesyłania danych z tej kasy,
• sposobu pracy kasy rejestrującej,

c) zapewniających prawidłowość pracy kasy rejestrującej.

Ustawodawca określił wymagania i zasady działania, którym powinny odpowiadać kasy online. Kasa rejestrująca musi zapewniać prawidłowe zaewidencjonowanie, przechowywanie i bezpieczne przesyłanie danych z kasy rejestrującej na zewnętrzne nośniki danych oraz umożliwiać połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas.

Znowelizowana ustawa o VAT wskazuje także terminy i grupy podatników, których obejmie obowiązek posiadania kasy online.

Kto musi kupić kasę fiskalną online?

Podatnicy, co do zasady, mogą używać kas rejestrujących starego typu, czyli z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, do czasu ich wyeksploatowania lub, w przypadku kas z papierowym zapisem kopii, konieczności wymiany pamięci fiskalnej.

Ustawodawca wprowadził terminy, po których nie będzie już można kupić kasy z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii. Terminy te są następujące:

- dla kas z elektronicznym zapisem kopii – 31 grudnia 2022 r.;

- dla kas z papierowym zapisem kopii – 31 sierpnia 2019 r.

Oznacza to, że kasy starego typu będą mogły być wprowadzane przez producenta do obrotu na rynek tylko do wyznaczonych terminów. Terminy te nie jednak ograniczają możliwości stosowania tych kas przez podatników. Kasy rejestrujące z elektronicznym i papierowym zapisem kopii będą stopniowo wycofywane z rynku w wyniku naturalnej wymiany starych urządzeń na nowe. Nie ma natomiast obowiązku wymiany kas starego typu od 1 stycznia 2023 r. na kasy online.

Kto musi mieć kasę fiskalną online od 2021 r.?

Ustawodawca objął jednak niektóre branże obligatoryjną wymianą kas w terminach określonych ustawą, czyli zgodnie z art. 145b ustawy o VAT. Chodzi o m.in. sprzedaż paliw, świadczenie usług naprawy pojazdów, usługi gastronomiczne, sprzedaż węgla, usługi fryzjerskie.

Przypomnijmy, że obowiązek stosowania kas fiskalnych online dla branży gastronomicznej i restauracyjnej istnieje od 1 stycznia 2021 r., ale też do końca 2020 r. przedsiębiorcy, którzy znaleźli się w wyjątkowo trudnej sytuacji, mogli wnioskować o przedłużenie terminu na ich zakup. Indywidualne decyzje w takiej sytuacji podejmowały urzędy skarbowe.

Tabela: Kasy fiskalne online 2021

Kiedy kasy fiskalne online dla lekarzy i lekarzy dentystów?

Podatnicy, którzy świadczą usług w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, jak wynikała z pierwotnie wprowadzonych przepisów, mogli prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii w terminie do dnia 31 grudnia 2020 r.

Jednak, zgodnie z § 1 ust. 1 pkt 2 lit d) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2020 r. w sprawie przedłużenia terminów prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 1059) ustawodawca przedłużył terminy, w których podatnicy mogą prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, o których mowa w art. 145b ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o VAT do dnia 30 czerwca 2021 r. do świadczenia usług w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów.

Oznacza to, że podatnicy świadczący usługi w zakresie opieki medycznej jako lekarze i lekarze dentyści ograniczeni są w możliwości prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii do dnia 30 czerwca 2021 r.

Kasy fiskalne online a podmioty lecznicze

Do stosowania kas fiskalnych online od dnia 1 lipca 2021 r. zobowiązani są lekarze i lekarze dentyści (osoby fizyczne). Jak fiskus interpretuje działalność leczniczą lekarzy? A jak wygląda sytuacja, jeżeli chodzi o podmioty lecznicze?

Przywołajmy najnowszą interpretację na ten temat, tj. interpretację indywidualną dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3 marca 2021 r., nr 0114-KDIP1-3.4012.94.2021.1.MPE.

Z opisu sprawy zawartej w interpretacji, wynika, że Wnioskodawca jest podmiotem leczniczym, którego rodzajem wykonywanej działalności leczniczej są stacjonarne ambulatoryjne świadczenia zdrowotne: badania wzroku i zabiegi laserowej korekcji wad wzroku. Świadczenia wykonywane są wyłącznie w ośrodku, stacjonarnie. Wnioskodawca zatrudnia lekarzy okulistów na podstawie umów cywilnoprawnych. Lekarze zatrudnieni przez Wnioskodawcę świadczą na rzecz pacjentów podmiotu swoje usługi, po czym wystawiają Spółce fakturę do opłacenia za wykonane usługi.

W tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do ustalenia czy Wnioskodawca, jako podmiot leczniczy zatrudniający lekarzy okulistów na podstawie umów cywilnoprawnych, zobowiązany jest do wymiany aktualnie używanych kas fiskalnych na kasy fiskalne online.

W niniejszej sprawie, zdaniem Wnioskodawcy, Spółka jako podmiot leczniczy prowadzący działalność w formie spółki z o.o. w zakresie usług ambulatoryjnych stacjonarnych świadczeń zdrowotnych poprzez zatrudnionych lekarzy na umowach cywilnoprawnych, nie podlega przepisom art. 145b ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż przepis wyraźnie wskazuje, że obowiązek wymiany kasy rejestrującej na kasę rejestrującą online dotyczy tylko świadczenia usług w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów w ramach indywidualnej praktyki, a nie przez podmioty lecznicze.

Jak wyjaśnił dyrektor KIS, w myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2020 r., poz. 514) wykonywanie zawodu lekarza polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń zdrowotnych, w szczególności: badaniu stanu zdrowia, rozpoznawaniu chorób i zapobieganiu im, leczeniu i rehabilitacji chorych, udzielaniu porad lekarskich, a także wydawaniu opinii i orzeczeń lekarskich.

Działalność lecznicza lekarzy, zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2020 r., poz. 295) może być wykonywana w formie:

a) jednoosobowej działalności gospodarczej jako indywidualna praktyka lekarska, indywidualna praktyka lekarska wyłącznie w miejscu wezwania, indywidualna specjalistyczna praktyka lekarska, indywidualna specjalistyczna praktyka lekarska wyłącznie w miejscu wezwania, indywidualna praktyka lekarska wyłącznie w zakładzie leczniczym na podstawie umowy z podmiotem leczniczym prowadzącym ten zakład lub indywidualna specjalistyczna praktyka lekarska wyłącznie w zakładzie leczniczym na podstawie umowy z podmiotem leczniczym prowadzącym ten zakład,

b) spółki cywilnej, spółki jawnej albo spółki partnerskiej jako grupowa praktyka lekarska.

W myśl art. 5 ust. 3 ustawy o działalności leczniczej wykonywanie zawodu w ramach praktyk zawodowych nie jest prowadzeniem podmiotu leczniczego.

Cechą charakterystyczną wykonywania zawodu w formie praktyki lekarskiej jest więc udzielanie świadczeń zdrowotnych przez lekarza/lekarzy na własny rachunek i własną odpowiedzialność. Właśnie ta cecha odróżnia prowadzenie praktyki od podmiotu leczniczego, w którym lekarze wykonują zawód na podstawie stosunku prawnego zawartego z podmiotem leczniczym, udzielając świadczeń na rachunek i odpowiedzialność (wobec osób trzecich) podmiotu leczniczego.

Należy zauważyć, że w myśl art. 145b ust. 1 pkt 3 lit. d) ustawy, w zw. z § 1 ust. 1 pkt 2 lit d) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2020 r. w sprawie przedłużenia terminów prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, podatnicy świadczący usługi w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów mogą prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii w terminie do dnia 30 czerwca 2021 r.

Wykładnia normy zawartej w ww. przepisie wskazuje, że do stosowania kas fiskalnych online od dnia 1 lipca 2021 r. zobowiązani są lekarze i lekarze dentyści (osoby fizyczne). Tak więc świadczenie usług w zakresie opieki medycznej przez lekarza lub lekarza dentystę na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub na rzecz rolników ryczałtowych w sytuacji, gdy świadczenia te wykonywane są przez podatnika lub podmioty zatrudniające osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje (lekarze) nie jest objęte obowiązkiem ewidencjonowania usług w ww. zakresie przy zastosowaniu kas rejestrujących on-line.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy, organ skarbowy uznał, że Spółka świadczy usługi w zakresie opieki medycznej wykonywanej przez lekarzy okulistów zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych. Zatem Wnioskodawca jako podmiot zatrudniający ww. osoby – niezależnie od formy zatrudnienia – ma prawo prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii i nie będzie zobowiązany do wymiany aktualnie używanych przez Spółkę kas rejestrujących na kasy fiskalne online.

Podstawa prawna:

- ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r., t.j. z dnia 23 stycznia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r., poz. 106), ostatnia zmiana: Dz.U. z 2020 r., poz. 2419

- ustawa z dnia 15 marca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw oraz ustawy – Prawo o miarach (Dz. U. poz. 675)

- rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2020 r. w sprawie przedłużenia terminów prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii (Dziennik Ustaw rok 2020 poz. 1059)