REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obowiązek podatkowy w VAT przy usługach budowlanych - decyduje protokół zdawczo-odbiorczy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Obowiązek podatkowy w VAT przy usługach budowlanych - decyduje protokół zdawczo-odbiorczy
Obowiązek podatkowy w VAT przy usługach budowlanych - decyduje protokół zdawczo-odbiorczy
Lafarge

REKLAMA

REKLAMA

Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł 2 maja 2019 r., że jeżeli strony zapisały w umowie, że o wykonaniu prac budowlanych decyduje podpisanie protokołu zdawczo-odbiorczego, to dopiero z momentem podpisania tego protokołu powstaje obowiązek podatkowy w VAT. Polskie organy podatkowe uważają, że obowiązek podatkowy powstaje w momencie zgłoszenia prac budowlanych do odbioru.

Odbiór inwestycji decyduje o VAT

Wyrok TSUE w sprawie C‑224/18 to dobra wiadomość dla branży budowlanej. Oznacza bowiem odejście od dotychczasowego, niekorzystnego stanowiska polskiego fiskusa, że decydujący jest moment zgłoszenia prac do odbioru. Minister finansów wydał nawet w tej sprawie interpretację ogólną z 5 kwietnia 2016 r. (nr PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141), którą musieli stosować zamawiający i wykonawcy robót budowlanych.

REKLAMA

Jak nieoficjalnie dowiedział się DGP, w związku z wyrokiem TSUE resort finansów już rozważa wydanie nowej interpretacji ogólnej, która będzie zgodna ze wskazówkami Trybunału.

Kłopotliwa zmiana przepisów

REKLAMA

Problem dla branży powstał wraz z nowelizacją ustawy o VAT, która weszła w życie od początku 2014 r. Przyjęto wówczas, że obowiązek podatkowy dla usług budowlanych lub budowlano-montażowych powstaje z chwilą wystawienia faktury (art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a ustawy o VAT). Ta zaś powinna zostać wystawiona nie później niż w ciągu 30 dni od dnia wykonania usługi (art. 106i ust. 3 ustawy o VAT).

Ustawodawca nie sprecyzował jednak, co należy rozumieć przez pojęcie wykonania usługi budowlanej. Przed zmianą przepisów decydowało o tym podpisanie przez odbiorcę protokołu zdawczo-odbiorczego i faktyczne odebranie inwestycji. Po nowelizacji przepisów z 2014 r. urzędnicy fiskusa zaczęli twierdzić, że o powstaniu obowiązku podatkowego decyduje nie rzeczywisty odbiór prac, a już samo przedstawienie ich przez wykonawcę do odbioru. Argumentowali, że w przeciwnym razie można by dowolnie wydłużać termin na rozliczenie podatku od towarów i usług, np. przez zgłaszanie fikcyjnych usterek, a nawet celowe niepodpisywanie protokołu.

Takie podejście w praktyce oznacza, że wykonawcy usług budowlanych na wystawienie faktury mają 30 dni od momentu zgłoszenia inwestycji do odbioru. To z kolei wiąże się z tym, że muszą na tym dokumencie wykazać podatek według swoich szacunkowych obliczeń, albo – zgodnie z zapisami umownymi – wstrzymać się do czasu odbioru inwestycji, co może jednak stwarzać ryzyko wdania się w spór z fiskusem.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Biuletyn VAT

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Sądy wierzyły fiskusowi…

Przedsiębiorcy budowlani, którzy ten spór podejmowali, dotychczas przegrywali jednak w sądach administracyjnych. Te bowiem jednomyślnie orzekały, że postanowienia umowne nie mogą wpływać na moment powstawania obowiązku podatkowego w VAT. Sędziowie potwierdzali, że skutkiem tego może być odwlekanie terminu na rozliczenie podatku (tak np. NSA w wyrokach z 7 lutego 2017 r., sygn. akt I FSK 840/15, z 5 kwietnia 2017 r., sygn. akt I FSK 1482/15, z 28 kwietnia 2017 r., sygn. akt I FSK 1811/15, z 8 listopada 2017 r., sygn. akt I FSK 2239/15). Rację w tym sporze miał zatem fiskus, który żądał rozliczenia podatku jeszcze przed zgodą na odbiór inwestycji.

…ale do czasu

Tym większą niespodzianką okazało się pytanie prejudycjalne do TSUE, które zadał jeden ze składów orzekających sądu kasacyjnego (postanowienie z 28 listopada 2017 r., sygn. akt I FSK 65/16).

REKLAMA

Chodziło o spółkę Budimex realizującą kontrakty na podstawie umów opartych na warunkach kontraktowych FIDIC (stosowane na całym świecie, regulują w szczegółowy sposób wzajemne zobowiązania pomiędzy stronami umowy). Firma na wszystkich etapach sporu podnosiła, że zgodnie z takimi regułami wystawienie faktury musi poprzedzić świadectwo płatności, a z kolei ten dokument może zostać wydany dopiero po zaakceptowaniu prac, a następnie podpisaniu protokołu przez inżyniera kontraktu.

– Gdyby przyjąć, że obowiązek podatkowy powstaje wcześniej, to wykonawca musiałby szacować zakres wykonanych usług, wysokość swojego wynagrodzenia i podatku należnego – argumentowała spółka.

Co więcej, nawet gdyby wykonawca tak postąpił i wystawił fakturę, to zamawiający jej nie przyjmie. W efekcie spółka podnosiła, że fiskus wymaga od niej, by rozliczała podatek na podstawie szacunków i na długo przed otrzymaniem wynagrodzenia, narażając ją tym samym na nieuzasadnione koszty. Te właśnie argumenty skłoniły NSA do zadania pytania prejudycjalnego.

Protokół jednak istotny

Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku, który zapadł 2 maja, nie miał wątpliwości, że rację w sporze ma Budimex. Odwołał się do swojego orzecznictwa, zgodnie z którym dla zakwalifikowania danej transakcji jako „podlegającej opodatkowaniu” istotna jest rzeczywistość gospodarcza i handlowa (orzeczenie z 22 listopada 2018 r., sygn. akt C-295/17).

TSUE przyznał też, że w branży budowlanej mogą wystąpić sytuacje, w których usługa będzie wykonana dopiero po spełnieniu nierozerwalnie związanych z nią warunków, np. podpisaniu protokołu zdawczo-odbiorczego.

– W zakresie, w jakim nie jest możliwe określenie wynagrodzenia należnego od usługobiorcy przed dokonaniem przez niego odbioru usług budowlanych lub budowlano-montażowych, podatek od tych usług nie może stać się wymagalny przed owym odbiorem – podsumował unijny trybunał. ©℗


Trzeba zadbać o postanowienia umów - opinia

Małgorzata Militz doradca podatkowy i partner w GWW Tax, pełnomocnik Budimex SA przed TSUE

Wyrok TSUE w sprawie Budimex sprawia, że firmy budowlane odetchną z ulgą. Trybunał stwierdził bowiem, że jeśli postanowienia umów wskazują, że momentem zakończenia prac jest ich akceptacja i podpisanie protokołu odbioru robót, to należy uznać, że zostały one wykonane w tym właśnie momencie. Oznacza to, że dla celów rozliczenia VAT do branży budowlanej powróci praktyka stosowana przed 2014 r., ale z pewnymi modyfikacjami: podatnicy muszą zadbać o wprowadzenie odpowiednich postanowień do podpisywanych przez siebie umów. Rozstrzygnięcie trybunału oznacza też, że przestanie obowiązywać interpretacja ogólna ministra finansów. Ponadto otwiera podatnikom możliwość wznowienia postępowań podatkowych i sądowych, w sytuacji gdy w analogicznych sprawach wydano prawomocne decyzje wymiarowe. Pogląd wyrażony przez TSUE jest też ważny dla nabywców usług budowlanych, którzy będą mieli pewność, że prawidłowo rozliczyli VAT w drodze odwrotnego obciążenia.

Analiza wyroku TSUE skłania też do dalszych przemyśleń, w szczególności czy tezy wyrażone w tym wyroku będą mogły być zastosowane dla innych usług, w innych branżach.

Kiedy trzeba rozliczyć VAT

Wykonawca 30 marca zgłasza inwestorowi, że roboty są gotowe do odbioru.
Sam odbiór następuje 30 kwietnia.

Według fiskusa i dotychczasowego orzecznictwa sądów administracyjnych: wykonawca powinien wystawić fakturę do 29 kwietnia (czyli w ciągu 30 dni od zgłoszenia usługi do odbioru). Jeśli wystawi ją później, np. w maju, to za kwiecień będzie miał zaległość podatkową i będzie się musiał liczyć z zapłatą odsetek.

Według wykonawców i zgodnie z orzeczeniem TSUE: faktura powinna zostać wystawiona do 30 maja (w ciągu 30 dni od odbioru prac).

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE (siódma izba) z 2 maja 2019 r. w sprawie C‑224/18 mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Naczelny Sąd Administracyjny (Polska) postanowieniem z dnia 28 listopada 2017 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 28 marca 2018 r., w postępowaniu: Budimex S.A. przeciwko Ministrowi Finansów.

Mariusz Szulc

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jaka inflacja w Polsce w 2025, 2026 i 2027 roku - prognozy NBP

Inflacja CPI w Polsce z 50-proc. prawdopodobieństwem ukształtuje się w 2025 r. w przedziale 3,5-4,4 proc., w 2026 r. w przedziale 1,7-4,5 proc., a w 2027 r. w przedziale 0,9-3,8 proc. - tak wynika z najnowszej projekcji Departamentu Analiz Ekonomicznych NBP z lipca 2025 r. Projekcja ta uwzględnia dane dostępne do 9 czerwca br.

Podatek od prezentu ślubnego - kiedy trzeba zapłacić. Prawo rozróżnia 3 kategorie darczyńców i 3 limity wartości darowizn

Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.

Stopy procentowe NBP 2025: w lipcu obniżka o 0,25 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 1-2 lipca 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,25 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosić będzie od 3 lipca 2025 r. 5,00 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zaskoczeniem dla większości analityków finansowych i ekonomistów, którzy oczekiwali braku zmian w lipcu.

Jak legalnie wypłacić pieniądze ze spółki z o.o. Zasady i skutki podatkowe. Adwokat wyjaśnia wszystkie najważniejsze sposoby

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to popularna forma prowadzenia biznesu w Polsce, ceniona za ograniczenie ryzyka osobistego wspólników. Niesie ona jednak ze sobą szczególną cechę – tzw. podwójne opodatkowanie zysków. Oznacza to, że najpierw sama spółka płaci podatek CIT od swojego dochodu (9% lub 19%), a następnie, gdy zysk jest wypłacany wspólnikom, wspólnik musi zapłacić podatek dochodowy PIT od otrzymanych środków. Dla wielu początkujących przedsiębiorców jest to duże zaskoczenie, ponieważ w jednoosobowej działalności gospodarczej można swobodnie dysponować zyskiem i płaci się podatek tylko raz. W spółce z o.o. majątek spółki jest odrębny od majątku prywatnego właścicieli, więc każda wypłata pieniędzy ze spółki na rzecz wspólnika lub członka zarządu musi mieć podstawę prawną. Poniżej przedstawiamy wszystkie legalne metody „wyjęcia” środków ze spółki z o.o., wraz z krótkim omówieniem zasad ich stosowania oraz konsekwencji podatkowych i ewentualnych ryzyk.

REKLAMA

Odpowiedzialność członków zarządu za długi i niezapłacone podatki spółki z o.o. Kiedy powstaje i jakie są sankcje? Jak ograniczyć ryzyko?

W świadomości wielu przedsiębiorców panuje przekonanie, że założenie spółki z o.o. jest swoistym „bezpiecznikiem” – że prowadząc działalność w tej formie, nie odpowiadają oni osobiście za zobowiązania. I rzeczywiście – to spółka, jako osoba prawna, ponosi odpowiedzialność za swoje długi. Jednak ta zasada ma wyjątki. Najważniejszym z nich jest art. 299 Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), który otwiera drogę do pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.

Zakładanie spółki z o.o. w 2025 roku. Adwokat radzi jak to zrobić krok po kroku i bez błędów

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pozostaje jednym z najczęściej wybieranych modeli prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W 2025 roku proces rejestracji jest w pełni cyfrowy, a pozorne uproszczenie procedury sprawia, że wielu przedsiębiorców zakłada spółki „od ręki”, nie przewidując potencjalnych konsekwencji. Niestety, błędy popełnione na starcie mogą skutkować realnymi problemami organizacyjnymi, podatkowymi i prawnymi, które ujawniają się dopiero po miesiącach – lub latach.

Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

REKLAMA

Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

REKLAMA