REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przedsiębiorca od 20 lat walczy o zwrot VAT – sąd przyznał mu rację, a co zrobi fiskus?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
EMPIRIUM Jaroń Klęczar spółka cywilna
DORADCY PODATKOWI I RADCOWIE PRAWNI
Jerzy Tatarczak, doradca podatkowy
Przedsiębiorca od 20 lat walczy o zwrot VAT – sąd przyznał mu rację, a co zrobi fiskus? /fot. Shutterstock
Przedsiębiorca od 20 lat walczy o zwrot VAT – sąd przyznał mu rację, a co zrobi fiskus? /fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Historia zna przypadki wojen, które toczyły się tak długo, że zwaśnione strony nie pamiętały już o co właściwie toczy się konflikt. Takich wątpliwości z pewnością nie ma pewien podatnik od lat spierający się z fiskusem o zwrot nadwyżki VAT za grudzień 1998 r. oraz luty 1999 r. Chociaż jego sprawa przypomina film sensacyjny pełen zwrotów akcji lub wielotomową powieść z zawiłą, piętrową intrygą, dzięki niedawnemu rozstrzygnięciu Naczelnego Sądu Administracyjnego wreszcie zanosi się na happy end.

Jak to się zaczęło?

Dawno, dawno temu w odległych latach 90. polska firma z branży tekstylnej eksportowała na Łotwę towar nabywany od krajowego kontrahenta. W związku z dokonanymi transakcjami wystąpiła do urzędu skarbowego o zwrot nadwyżki podatku naliczonego VAT wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towaru w terminie 25 dni. Nie spodziewała się, że o odzyskanie wnioskowanej kwoty przyjdzie jej walczyć ponad 20 lat…

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Fiskus zakwestionował bowiem, że transakcje w ogóle miały miejsce. Zdaniem skarbówki ze zgromadzonego materiału dowodowego wynikało, że zarówno faktury, jak i dokumenty celne powstały jedynie dla stworzenia pozoru autentyczności obrotu, który w rzeczywistości nie stanowił transakcji gospodarczych, służąc tylko dokonaniu oszustw w zakresie podatku VAT. Wątpliwości organu wzbudziło również rzekomo niewiadome pochodzenie towaru będącego przedmiotem transakcji. Nie przekonały go również przemawiające na korzyść spółki ustalenia z postępowania karnego, którymi, jak wskazał fiskus, nie był on związany, gdyż procedura karna toczy się niezależnie od postępowania przed organami skarbowymi.

Sprawa wielokrotnie krążyła między sądami administracyjnymi a organami podatkowymi, gdyż spółka konsekwentnie odwoływała się od niekorzystnych rozstrzygnięć, a urząd oraz izba skarbowa dokonywały kolejnych ustaleń w sprawie wciąż odmawiając firmie prawa do zwrotu podatku.

Ostatecznie sprawa merytorycznie zakończyła się pozytywnie dla podatnika wyrokami Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. akt I FSK 1691/13) oraz związanego jego rozstrzygnięciem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 48/15). Sądy uznały, że skarbówka nie może odmawiać spółce prawa do zwrotu podatku, w sytuacji, gdy nie zakwestionowała prawidłowości rozliczenia VAT po stronie dostawcy. Postępowanie fiskusa nie wykazało również, że towar nie opuścił terytorium Polski, zatem warunek dokonania eksportu, skutkujący prawem do odliczenia VAT, został przez przedsiębiorcę spełniony.

Przedawnienie pomoże, gdy brak merytorycznych argumentów

REKLAMA

Pomimo prawomocnych, korzystnych dla podatnika, wyroków sądowych, urząd skarbowy nie zamierzał odpuszczać i zwrócić spółce wnioskowanej nadwyżki VAT. Skoro nie udało się w dalszym ciągu kwestionować zasadności zwrotu z powodów merytorycznych, fiskus postanowił wspomóc się instytucją przedawnienia, którego wystąpienie stwierdził w lutym 2016 r. Dyrektor izby skarbowej uważał bowiem, że nadwyżkę podatku VAT należy traktować jak zobowiązanie podatkowe, które przedawnia się po 5 latach licząc od końca roku podatkowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Biorąc zatem pod uwagę, że zwrot VAT, o który ubiegała się spółka dotyczył 1998 i 1999 roku, prawo do jego uzyskania przedawniło się zdaniem fiskusa z końcem 2003 i 2004 r.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Organ próbował ponadto wykazać, że firma sama jest sobie winna, bo poprzestała na złożeniu pierwszej deklaracji podatkowej, zamiast regularnie składać korekty rozliczenia i wniosek o stwierdzenie nadpłaty VAT przed upływem terminu przedawnienia. Czynności te powodowałoby przesunięcie terminu na zwrot podatku, co z uwagi na brak działania ze strony podatnika jednak nie nastąpiło.

Według organu nie doszło również do zawieszenia ani przerwania biegu przedawnienia, bo o wszczęciu egzekucji spółka nie została prawidłowo powiadomiona (zawiadomienie o zajęciu firmowego konta bankowego wysłano na adres, pod którym siedziba przedsiębiorcy już się nie mieściła). Z kolei złożona w 2004 r. skarga do WSA nie miała wpływu na bieg terminu przedawnienia, bo fiskus zastosował w tym zakresie stare, mniej korzystne dla spółki. Urząd w sposób mocno wątpliwy i dyskusyjny zastosował zatem zasadę stosowania starych przepisów podatkowych, jeśli są one bardziej korzystne dla podatników. Jakkolwiek walczącej o zwrot VAT spółce bardziej opłacało się stosować nowe regulacje, zdaniem organu stare przepisy były bardziej korzystne dla ogółu podatników, co uzasadniało ich zastosowanie w sprawie.

Co ciekawe, dyrektor izby skarbowej miał spore wątpliwości kiedy dokładnie doszło do przedawnienia, gdyż w grę wchodziły jego zdaniem 2 terminy – koniec 2004 lub 2009 roku. Gdyby przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od kiedy upłynął 25-dniowy termin na zwrot nadwyżki VAT za 1999 r., to prawo do odzyskania podatku przedawniłoby się 31 grudnia 2004 r. (w przypadku rozliczenia za grudzień 1998 r. – 31 grudnia 2003 r.) Druga koncepcja rozważana przez fiskusa zakładała, że 5-letni termin na dokonanie zwrotu VAT należy liczyć od czasu przedawnienia zobowiązania podatkowego, czyli od 31 grudnia 2004 r., a firma mogłaby ubiegać się o zwrot żądanej kwoty do końca 2009 r.

Szczęśliwy finał wieloletniego sporu?

Zapał organów skarbowych ostudził jednak WSA w Warszawie wyrokiem z dnia 6 maja 2017 r. (sygn. akt III SA/Wa 2136/16) stwierdzając, że organy są związane wyrokami, które już zapadły w tej sprawie. Krytycznie ocenił próbę odmowy zwrotu VAT z uwagi na podnoszony przez fiskusa upływ terminu przedawnienia. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazał m.in., że skoro organ podatkowy przedłużył termin zwrotu podatku VAT zadeklarowanego przez Skarżącą, do czasu zakończenia postępowania wyjaśniającego, a postępowanie wyjaśniające nie zostało zakończone decyzją, z której wynikałoby, że Skarżącej należy się zwrot podatku VAT (że jest on zasadny), to w ogóle nie rozpoczął się pięcioletni termin wygaśnięcia prawa do zwrotu "zwrotu podatku VAT" przewidziany w art. 80 § 1 O.p.

Organ podatkowy postanowił walczyć do końca i zaskarżył niekorzystne dla siebie rozstrzygnięcie do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ten zaaprobował jednak stanowisko WSA i w wyroku z dnia 8 lipca br. (sygn. akt I FSK 1264/19) opowiedział się po stronie spółki, kolejny raz wskazując, że sprawa była już wielokrotnie rozstrzygnięta, a fiskusowi nie udało się skutecznie podważyć, że firma prowadziła rzeczywistą działalność gospodarczą dokonując faktycznych transakcji. Ewentualne nieprawidłowości, które miały miejsce po stronie kontrahentów na wcześniejszym etapie obrotu nie powinny natomiast skutkować odmową zwrotu VAT i negatywnymi konsekwencjami wobec spółki. Zdaniem sądu, ponownie rozpatrując sprawę, organy muszą wziąć wskazane kwestie pod uwagę, co pozwala mieć nadzieję, że tym razem fiskus wreszcie zwróci podatnikowi żądaną kwotę.

Cenna lekcja dla wszystkich podatników

Dramatyczna historia przedsiębiorcy obrazuje upór i bezduszność urzędników, którzy za wszelką cenę starają się odmówić zwrotu należnego podatku prowadząc postępowanie pod z góry założoną tezę i bez obiektywnej oceny zgromadzonych dowodów.

Z drugiej strony opisana sprawa dowodzi, że podatnicy powinni konsekwentnie walczyć o swoje prawa, nie odpuszczając skarbówce  i do końca przedstawiając racje na poparcie swojego stanowiska. Aby wygrać z fiskusem i odzyskać VAT często nie wystarczają merytoryczne argumenty (bezbłędne rozliczenia podatkowe, niebudzące wątpliwości dokumenty handlowe i przewozowe, dobra wiara i należyte staranność w relacjach z kontrahentami), potrzeba również doskonałej znajomości urzędowych procedur. Organy skarbowe często popełniają formalne błędy, z tego względu niezmiernie istotną kwestią jest monitorowanie działań fiskusa i bieżące reagowanie na jego poczynania. Spóźnione przedłużenie weryfikacji zasadności VAT, brak należytego uzasadnienia podjętych rozstrzygnąć czy opieszałe działanie to najczęstsze uchybienia urzędników, które „wyłapane” w odpowiednim momencie pozwalają pomyślnie zakończyć postępowanie i odzyskać wnioskowaną kwotę nadwyżki podatku. Wsparcie doradcy z zawodowym doświadczeniem po obu stronach „barykady” może okazać się bezcenne w sporze z administracją skarbową.

Doradca podatkowy Jerzy Tatarczak
Kancelaria Empirium

Polecamy: Oferta specjalna: Pakiet książek – Nowa matryca stawek VAT Towary i Usługi z programem INFORLEX PKWiU + CN, stawki VAT i WIS na 2 m-ce

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

REKLAMA

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

REKLAMA