REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sukcesja w zakresie VAT, kontynuacja działalności po śmierci podatnika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 e-file sp. z o.o.
Producent aplikacji i rozwiązań pomocnych w biznesie oraz w kontaktach z urzędami
Sukcesja w zakresie VAT, kontynuacja działalności po śmierci podatnika
Sukcesja w zakresie VAT, kontynuacja działalności po śmierci podatnika

REKLAMA

REKLAMA

Wiele przedsiębiorstw w Polsce prowadzonych jest w formie jednoosobowej działalności gospodarczej. Do tej pory, po śmierci właściciela takiej działalności podmiot kończył swoją działalność, a przedsiębiorstwo powiązane z zmarłym przedsiębiorcą formalnie znikało. Ustawodawca zauważył, że takie uregulowania często stoją w sprzeczności z praktyką prowadzenia firm rodzinnych oraz nie mają uzasadnienia w zakresie dobra podatników, ich kontrahentów, a także często konsumentów. Wprowadzono nowe przepisy dotyczące sukcesji przedsiębiorstwa. Czym się charakteryzują? Jakie skutki podatkowe odnoszą, w szczególności w zakresie VAT?

Forma i  uzasadnienie wprowadzenia zmian

Nowa ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej, oznaczona została datą 5 lipca 2018 roku, zaś jej wejście w życie nastąpiło po upływie 3 miesięcy od jej ogłoszenia, czyli z dniem 25 listopada 2018 roku. Wyjątkiem pozostają art. 30 (kontynuacja stosunków umownych) - wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od ogłoszenia, czyli 25 lutego 2019 roku oraz art. 122 (zmiany w ustawie o dystrybucji ubezpieczeń), który wszedł w życie 1 października 2019 roku.

REKLAMA

REKLAMA

Wprowadza ona zupełnie nową koncepcję możliwości oderwania przedsiębiorstwa prowadzonego w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, od osoby zmarłego przedsiębiorcy (osoby ją prowadzącej). Zmiany obejmą w swoim zakresie rewolucję w zakresie prawa cywilnego, handlowego, administracyjnego oraz podatkowego.

Jako uzasadnienie zmian, ustawodawca podaje konieczność zabezpieczenia praw i obowiązków przedsiębiorcy oraz współpracujących z nim podmiotów. Zauważono kilka możliwych negatywnych aspektów braku możliwości sukcesji takich firm:

  1. Prawa pracowników – osoby, które pracowały w ramach umów o pracę, z chwilą śmierci przedsiębiorcy, musiały liczyć się z wygaśnięciem takich umów;
  2. Prawa współpracowników – osoby współpracujące z danym przedsiębiorcą, po jego śmierci często nie mogły kontynuować współpracy, umowy cywilnoprawne w wielu przypadkach wygasały;
  3. Prawa konsumentów – wielu konsumentów mogło w praktyce nie móc dochodzić swoich praw, od znikającego bytu prawnego;
  4. Problemy spadkobierców i rodzin – po śmierci przedsiębiorcy pojawiało się wiele problemów z możliwością kontynuowania działalności, w tym wygaśniecie decyzji administracyjnych, utrudnienia w dostępie do rachunków bankowych, czy brak możliwości kontynuacji rozliczeń w zakresie podatkowym.

Odpowiedzią na te najważniejsze problemy, ma być właśnie wielka zmiana i możliwość sukcesji jednoosobowych działalności gospodarczych.

Przedsiębiorstwo w spadku – rewolucyjne zmiany w zakresie podatków

REKLAMA

Jedna ustawa wprowadza pewne rewolucyjne zmiany, które mają swoje odpowiednie konsekwencje oraz obicie w innych przepisach. Nowością jest, przede wszystkim, wprowadzenie nowego bytu prawnego (również na gruncie prawa podatkowego) -  jest to tak zwane „przedsiębiorstwo w spadku”. Zgodnie z art. 2 ustawy o zarządzie sukcesyjnym, obejmuje ono wszystkie składniki niematerialne i materialne, przeznaczone do wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę, stanowiące mienie przedsiębiorcy w chwili jego śmierci. Ustawa ograniczyła jednak swoje działanie wyłącznie do przedsiębiorstw po śmierci przedsiębiorcy, który we własnym imieniu wykonywał działalność gospodarczą, na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przedsiębiorca może za życia wskazać określoną osobę do pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego. Jeżeli przedsiębiorca nie złoży odpowiedniego wniosku o wpis do CEIDG, po jego śmierci zarząd sukcesyjny może zostać ustanowiony przez małżonka, spadkobiercę, na określonych w ustawie zasadach.

Praktyczne aspekty zmian w VAT – nowy katalog podatników i obowiązki rejestracyjne

Sukcesja przedsiębiorstwa odniosła zdecydowane skutki, również na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 96 ust 7 ustawy o VAT, w przypadku śmierci podatnika, naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT. Nowe zmiany o możliwości sukcesji przedsiębiorstwa osoby fizycznej zmieniają tę zasadę. Odpowiedni naczelnik urzędu skarbowego musi zostać poinformowany przez podatnika, o dokonaniu wpisu o zarządcy sukcesyjnym, w terminie 7 dni od wpisu do CEIDG. Jeżeli organ został prawidłowo poinformowany, po śmierci podatnika nie nastąpi wykreślenie z urzędu z rejestru jako podatnika VAT. W praktyce oznacza to, że podmiot kontynuuje swoją działalność VAT, a podatnikiem staje się sama, niejako oderwana od zmarłego firma.

Potwierdzenie nowelizacji można znaleźć również w art. 15 ust 1a ustawy o VAT. Zgodnie z nim, podatnikiem jest również jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, stanowiąca przedsiębiorstwo w spadku, w okresie od otwarcia spadku, do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego lub uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego (jeżeli nie został powołany). Oznacza to wprowadzenie nowego rodzaju podatnika do ustawy o VAT. Ustawodawca podkreśla wprost, że przedsiębiorstwo w spadku uznaje się za podatnika kontynuującego prowadzenie działalności gospodarczej zmarłego podatnika.

Polecamy: Biuletyn VAT

Podsumowanie oraz konsekwencje zmian

Głównym adresatem zmian, będą przede wszystkim firmy rodzinne, często w praktyce prowadzone przez dzieci przedsiębiorcy lub małżeństwa. Do tej pory, w przypadku śmierci osoby formalnie prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą, często musiały borykać się z długotrwałym postępowaniem spadkowym, a następnie biurokracją dotyczącą ponownego uruchamiania nowego przedsiębiorstwa. Bardzo często w ten sposób, faktycznie dochodziło do zakończenia działalności danego podmiotu, ponieważ przez czas potrzebny na stworzenie nowego, nie możliwe było jego odbudowanie. Obecne zmiany mają zapobiec takim sytuacjom oraz zapewnić zachowanie praw pracowników, kontrahentów oraz konsumentów. Ustawodawca wprowadza nowy podmiot prawny – „przedsiębiorstwo w spadku”, które może być podatnikiem. Dla spadkobierców, ważna jest wizja nowej możliwości kontynuacji rozliczeń podatkowych, w tym podatku VAT.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowy KSeF 2026: Prof. W. Modzelewski: Dlaczego trzeba wywrócić do góry nogami obecny system fakturowania? Sprzeczności w kolejnej wersji nowelizacji ustawy o VAT

Obecny system fakturowania w bólach rodził się przed trzydziestu laty – dlaczego teraz trzeba go wywrócić do góry nogami, wprowadzając obowiązkowy model KSeF? Pyta prof. dr hab. Witold Modzelewski. I jednocześnie zauważa, że po uważnej lekturze kolejnej wersji przepisów dot. obowiązkowego KSeF, można dojść do wniosku, że oczywiste sprzeczności w nich zawarte uniemożliwiają ich legalne zastosowanie.

Obowiązki podatkowe pracowników transgranicznych - zasady, terminy, reguła 183 dni, rezydencja podatkowa

W dobie rosnącej mobilności zawodowej coraz więcej osób podejmuje zatrudnienie poza granicami swojego kraju. W niniejszym artykule omawiamy kluczowe zagadnienia dotyczące obowiązków podatkowych pracowników transgranicznych, którzy zdecydowali się podjąć zatrudnienie w Polsce.

Jaka inflacja w Polsce w 2025, 2026 i 2027 roku - prognozy NBP

Inflacja CPI w Polsce z 50-proc. prawdopodobieństwem ukształtuje się w 2025 r. w przedziale 3,5-4,4 proc., w 2026 r. w przedziale 1,7-4,5 proc., a w 2027 r. w przedziale 0,9-3,8 proc. - tak wynika z najnowszej projekcji Departamentu Analiz Ekonomicznych NBP z lipca 2025 r. Projekcja ta uwzględnia dane dostępne do 9 czerwca br.

Podatek od prezentu ślubnego - kiedy trzeba zapłacić. Prawo rozróżnia 3 kategorie darczyńców i 3 limity wartości darowizn

Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.

REKLAMA

Stopy procentowe NBP 2025: w lipcu obniżka o 0,25 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 1-2 lipca 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,25 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosić będzie od 3 lipca 2025 r. 5,00 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zaskoczeniem dla większości analityków finansowych i ekonomistów, którzy oczekiwali braku zmian w lipcu.

Jak legalnie wypłacić pieniądze ze spółki z o.o. Zasady i skutki podatkowe. Adwokat wyjaśnia wszystkie najważniejsze sposoby

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to popularna forma prowadzenia biznesu w Polsce, ceniona za ograniczenie ryzyka osobistego wspólników. Niesie ona jednak ze sobą szczególną cechę – tzw. podwójne opodatkowanie zysków. Oznacza to, że najpierw sama spółka płaci podatek CIT od swojego dochodu (9% lub 19%), a następnie, gdy zysk jest wypłacany wspólnikom, wspólnik musi zapłacić podatek dochodowy PIT od otrzymanych środków. Dla wielu początkujących przedsiębiorców jest to duże zaskoczenie, ponieważ w jednoosobowej działalności gospodarczej można swobodnie dysponować zyskiem i płaci się podatek tylko raz. W spółce z o.o. majątek spółki jest odrębny od majątku prywatnego właścicieli, więc każda wypłata pieniędzy ze spółki na rzecz wspólnika lub członka zarządu musi mieć podstawę prawną. Poniżej przedstawiamy wszystkie legalne metody „wyjęcia” środków ze spółki z o.o., wraz z krótkim omówieniem zasad ich stosowania oraz konsekwencji podatkowych i ewentualnych ryzyk.

Odpowiedzialność członków zarządu za długi i niezapłacone podatki spółki z o.o. Kiedy powstaje i jakie są sankcje? Jak ograniczyć ryzyko?

W świadomości wielu przedsiębiorców panuje przekonanie, że założenie spółki z o.o. jest swoistym „bezpiecznikiem” – że prowadząc działalność w tej formie, nie odpowiadają oni osobiście za zobowiązania. I rzeczywiście – to spółka, jako osoba prawna, ponosi odpowiedzialność za swoje długi. Jednak ta zasada ma wyjątki. Najważniejszym z nich jest art. 299 Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), który otwiera drogę do pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.

Zakładanie spółki z o.o. w 2025 roku. Adwokat radzi jak to zrobić krok po kroku i bez błędów

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pozostaje jednym z najczęściej wybieranych modeli prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W 2025 roku proces rejestracji jest w pełni cyfrowy, a pozorne uproszczenie procedury sprawia, że wielu przedsiębiorców zakłada spółki „od ręki”, nie przewidując potencjalnych konsekwencji. Niestety, błędy popełnione na starcie mogą skutkować realnymi problemami organizacyjnymi, podatkowymi i prawnymi, które ujawniają się dopiero po miesiącach – lub latach.

REKLAMA

Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

REKLAMA