REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Optymalizacja podatkowa w VAT, schematy i skutki

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Optymalizacja podatkowa w VAT, schematy i skutki
Optymalizacja podatkowa w VAT, schematy i skutki

REKLAMA

REKLAMA

Do większości „agresywnych” struktur optymalizacyjnych w podatku od towarów i usług ma zastosowanie art. 108 ustawy o VAT – twierdzi profesor Witold Modzelewski.

Zapewne wielu zaskoczyła informacja, że w zeszłym roku, powołując się na dane resortu finansów, wystawiono puste faktury na kwotę 33,7 mld zł, a ilość tych dokumentów przekroczyła 200 tys. Dużo, ale w rzeczywistości było (i będzie) ich znacznie więcej. Dlaczego?

REKLAMA

Bo z każdym rokiem upowszechniają się wśród podatników różnego rodzaju „wynalazki”, których celem jest zmniejszenie opodatkowania lub jego wyeliminowanie, względnie uzyskanie „zysku netto” w postaci zastąpienia zapłaty podatków otrzymaniem jego zwrotu.

Nie są to już klasyczne przestępstwa karuzelowe, które porządnym podatnikom kojarzą się źle: to „wyższa szkoła jazdy”, proponowana przez „uznanych ekspertów”, gdzie oferujący zapewniają o legalizmie tych działań, międzynarodowych wzorcach i… „dobrych relacjach z władzą”.

Samochód w firmie 2015 – multipakiet

Wiele firm zaszczycono wizytami tego rodzaju usługodawców, którzy organizują multimedialne prezentacje schematów, jak tu zarobić, bo podatek dochodowy załatwia się już tylko przy tej okazji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Niedawno tego rodzaju festiwal przeżyła część firm budowlanych, gdzie poprzez wydzielenie do odrębnych spółek części wykonywanych usług, które to podmioty stają się tym samym ich podwykonawcami, oraz kilku innym dodatkowym operacjom finansowym uzyskuje się nie tylko pełne „oszczędności” na tym podatku.

Schematów jest wiele, ale najistotniejsze można podzielić na trzy grupy:

  • „rozczłonkowanie wewnętrzne”, czyli utworzenie kilku firm kooperacyjnych, które wystawiają faktury na podatnika, a wynikający z nich podatek naliczony eliminuje opodatkowanie lub daje zwroty. Owi kooperanci też nic nie płacą, bo kupują od wykreowanego w tym celu „centrum biznesowego” różnego rodzaju „usługi optymalizacyjne”, które również nic nie płaci do budżetu, bo ma w zanadrzu „tarczę” w postaci dużego podatku naliczonego,
  • „rozczłonkowanie zewnętrzne”, czyli utworzenie zagranicznych kontrahentów, na których będą wystawiane przez podatnika faktury bez VAT-u ze względu na zmianę miejsca świadczenia usługi poza granicami kraju albo wywozu towarów do innego państwa UE, dzięki czemu odliczenie staje się zwrotem, a podatnik uzyskuje również krajowych usługodawców, którzy zwiększają kwotę tego zwrotu, przy czym poprzez operacje z zakresu „inżynierii finansowej” nie musi on nic płacić za te usługi, ale zwrot podatku z tego tytułu jest w „brzęczącej monecie”,
  • „operacje stalowe”: tu bogactwo jest wręcz nieograniczone, a nazwa tych „wynalazków” wiąże się z wykorzystywaniem wielokrotnego obrotu stalą na rynku krajowym, która jest od 1 października 2011 r. faktycznie opodatkowana stawką 0% pod nazwą „odwrotnego obciążenia”. W najbardziej upowszechnionej formie podatnikowi oferuje się zakup określonych usług z dużym podatkiem naliczonym, za które płaci się przy pomocy niezbyt jasnych operacji kompensacyjnych lub instrumentów finansowych, a zwrot podatku uzyskuje poprzez zakup i sprzedaż partii towarów, które są wymienione w załączniku nr 11 do ustawy, czyli objętych tzw. odwrotnym obciążeniem.

Aktywne druki i formularze

REKLAMA

Wszystkie powyższe operacje mają nieskazitelną fasadę legalizmu, obudowane są odpowiednimi „papierami”, które mają chronić przed zarzutem fikcyjności. Skala wykorzystywania tych pomysłów jest już tak duża, że w niektórych urzędach zaczęło brakować pieniędzy na zwroty, a spadających tym samym dochodów budżetowych nie daje się już ukryć. Spontaniczną reakcją w wielu organach podatkowych, zresztą z błogosławieństwem „góry”, były i są blokady zwrotów, ale to tylko półśrodek, bo nie eliminuje on utraty dochodów z tytułu odliczenia na podstawie tychże pomysłów.

We wszystkich powyższych operacjach kluczowym problemem jest wystawienie faktury z podatkiem należnym przez podmiot, który albo w sensie ekonomicznym w ogóle nie istnieje albo faktycznie nie wykonał fakturowanej czynności. Może tu mieć zastosowanie art. 108 ustawy, który rodzi aż cztery skutki:

  • podatek wynikający z tej faktury nie jest „podatkiem należnym”, czyli trzeba go zapłacić bez prawa do zmniejszenia o podatek naliczony,
  • nabywca, który otrzymał tę fakturę, nie ma z tego tytułu prawa do odliczenia oraz do zwrotu różnicy podatku,
  • wystawienie tego rodzaju dokumentu może spotkać się ze znacznie groźniejszym niż karnoskarbowy zarzutem popełnienia przestępstwa pospolitego (potwierdzenie nieprawdy na dokumencie),
  • nabywca, który posługuje się tą fakturą w celu wyłudzenia odliczenia lub zwrotu, może spotkać się z dwoma groźnymi zarzutami popełnienia przestępstw pospolitych (oszustwa i prania brudnych pieniędzy).

500 pytań o VAT - odpowiedzi z interpretacjami MF

Toczą się tego rodzaju śledztwa a także stawiane są już konkretne zarzuty lub formułowane akty oskarżenia. Wielu podatników zastanawia się, czy aby nie warto wycofać się ze wszystkiego i złożyć korekty. Należy jednak pamiętać, że:

  • faktura w rozumieniu art. 108 ustawy nie może być skutecznie skorygowana poprzez wystawienie faktury korygującej,
  • korekta deklaracji daje skutek niekaralności karnoskarbowej a nie prawnokarnej w dziedzinie przestępstw pospolitych.

Kończąc należy stwierdzić, że „renoma” i dobre powiązania oferenta tego rodzaju usług mogą być niewystarczającą tarczą dla bezpieczeństwa podatników, którzy są ich beneficjentami.

Witold Modzelewski

Profesor Uniwersytetu Warszawskiego

Instytut Studiów Podatkowych

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. mija ważny termin dla przedsiębiorców. Chodzi o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

REKLAMA

ZUS odbiera zasiłki za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

PKWiU 2025 - nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług jeszcze w 2025 roku

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015. Od kiedy?

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

REKLAMA

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te dla osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA