REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatnicy VAT siedzą na minie, którą tworzy art. 108 ustawy o VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Podatnicy VAT siedzą na minie, którą tworzy art. 108 ustawy o VAT
Podatnicy VAT siedzą na minie, którą tworzy art. 108 ustawy o VAT

REKLAMA

REKLAMA

Dziś (prawie) każdy przedsiębiorca będący podatnikiem podatku od towarów i usług może posiadać nieujawnione zaległości w tym podatku. Dlaczego? Bo zdarza się, że kupują towary i usługi od podmiotów, które nie są formalnie podatnikami tego podatku.

Przyczyny tego fenomenu jest co najmniej trzy:

REKLAMA

  1. wielu ich dostawców (usługodawców) „refakturuje” dostawy lub usługi faktycznie wykonane przez inne podmioty, gdyż pojawiają się tylko jako „pośrednik” niemający żadnej styczności z wykonaną czynnością,
  2. w celu „optymalizacji obciążeń podatkowych” tworzy się często dziwaczne struktury organizacyjne, których głównym celem jest „tworzenie kosztów”, czyli wystawiane są faktury niemające związku z wykonanymi faktycznie przez ten podmiot czynnościami, które rodzą obowiązek podatkowy,
  3. świadome lub nieświadome uczestnictwo nabywcy w tzw. karuzeli podatkowej, czyli operacji mającej na celu wyłudzanie zwrotu tego podatku.

VAT po zmianach od 1 lipca 2015 r.

Refakturowanie - Ad 1

REKLAMA

W obrocie gospodarczym pojawia się coraz więcej wszelkiej maści pośredników, których jedyną rolą jest wystawić fakturę i „zapewnić”, aby zupełnie ktoś inny dostarczył towar lub wykonał usługę. Często są to podmioty „namaszczone” przez kogoś z salonów politycznych, które wygrywają publiczne przetargi lub są „koniecznym” względnie „dobrze widzianym” oferentem.

Zupełnym nieszczęściem są one zwłaszcza na rynku budowlanym, gdzie roi się od „firm”, które obiektywnie nie robią nic, ale mają dojścia do dobrych zamówień i podzlecają je faktycznym wykonawcom. Zakwestionowanie ich faktur jako podstawy odliczenia zależy tylko od dobrej woli czy też humoru organu kontroli. Jeśli będzie mieć do nich zastosowanie art. 108 ustawy o podatku od towarów i usług, to przedsiębiorca, który posłużył się tą fakturą, ma przed sobą lata sporu o odliczenie, który to spór może przegrać.

50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Optymalizacyjne struktury podatkowe - Ad 2

Zwłaszcza ostatnie lata były okresem, w którym powstało wiele „optymalizacyjnych struktur podatkowych”. Dzielono istniejące firmy często tylko na papierze, aby zwiększyć ilość wystawianych faktur i chować gdzieś zyski, które dzięki temu unikały (jakoby) legalnie opodatkowania. Tu pole zastosowania art. 108 tej ustawy do owych dostawców czy usługodawców jest wręcz nieograniczone, bo przecież często owe „podmioty optymalizacyjne” faktycznie nie wykonały żadnej czynności, czyli nie powstał w ich przypadku obowiązek podatkowy. Już tylko krok do skutecznego zastosowania  wspomnianego przepisu, będącego dziś najważniejszym artykułem tej ustawy.

Koszty pracy po zmianach - multipakiet: książka, program, CD, teleporadnia

Karuzele podatkowe - Ad 3

REKLAMA

Świadome lub nieświadome uczestnictwo w transakcjach karuzelowych w obrocie m.in. paliwami, stalą, cementem, olejem rzepakowym (lista bardzo długa), jest największym ryzykiem dla firm handlowych. Towary te formalnie przechodzą przez ręce wielu odprzedawców, najczęściej w tranzycie rozliczanym, gdzie towaru nikt nie widział na oczy, a organizator tego procederu, uchylający się od opodatkowania, pozostaje nieuchwytny lub gdy wpadnie – idzie na współpracę z organami ścigania i topi kolejnych uczestników tej operacji. Zastosowanie do wystawionych tu faktur art. 108 ustawy o VAT - co wyklucza prawo do odliczenia - jest powszechną praktyką.

Jak widać kluczowe znaczenie ma we wszystkich powyższych przypadkach art. 108 ustawy o VAT, a nabywca towarów lub usługobiorca może co najwyżej powoływać się na dobrą wiarę, czyli że „nie wiedział i nie mógł wiedzieć”, że posłużył się fakturą, która nie była wystawiona przez podmiot wykonujący czynność rodzącą obowiązek podatkowy. Szanse obrony odliczenia z tego tytułu są, ale w rzeczywistości bardzo małe, bo sądy administracyjne bardzo niechętne odnoszą się do zastosowania tej przesłanki odliczenia.

Paradoksalnie władza ma bardzo duże możliwości zwiększenia dochodów budżetowych z tego podatku, a kryzys wpływów z tego tytułu prędzej czy później (po wyborach) przyspieszy działanie organów podatkowych, ale przede wszystkim kontroli skarbowej.

Witold Modzelewski

Profesor Uniwersytetu Warszawskiego

Instytut Studiów Podatkowych

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PKWiU 2025 - będzie nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015.

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

REKLAMA