REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odliczenie VAT od samochodów od 1 kwietnia 2014 r. - wyjaśnienia MF

Odliczenie VAT od samochodów od 1 kwietnia 2014 r. - wyjaśnienia MF
Odliczenie VAT od samochodów od 1 kwietnia 2014 r. - wyjaśnienia MF

REKLAMA

REKLAMA

Od 1 kwietnia 2014 r. weszły w życie nowe zasady odliczania i rozliczania na gruncie podatku VAT wszystkich wydatków dotyczących samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony. Poniżej przedstawiamy wyjaśnienia Ministerstwa Finansów.

Zobacz ujednolicony tekst ustawy o VAT: USTAWA z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług

REKLAMA

Autopromocja

Zobacz też: Limit odliczenia VAT od samochodów osobowych

Wprowadzane zmiany wynikają z:

1)  ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 312), zwanej dalej „ustawą nowelizującą”, która wprowadza zmiany do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwana dalej „ustawą o VAT”,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2) rozporządzenia Ministra  Finansów  z  dnia  27  marca  2014  r.  w  sprawie  pojazdów samochodowych uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (Dz. U. poz. 407), zwanego dalej „rozporządzeniem w sprawie katalogu pojazdów”,

3) rozporządzenia   Ministra   Finansów   z   dnia   19   marca   2014   r.   zmieniającego rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. poz. 369),

4) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 marca 2014 r. w sprawie wzoru informacji o  pojazdach    samochodowych    wykorzystywanych   wyłącznie    do    działalności gospodarczej (Dz. U. poz. 371).

Polecamy: Biuletyn VAT

Podstawą wprowadzanych zmian jest przede wszystkim decyzja wykonawcza Rady z dnia 17 grudnia 2013 r. upoważniająca Rzeczpospolitą Polską do stosowania środków stanowiących  odstępstwo  od  art.  26  ust.  1  lit.  a)  i  art.  168  dyrektywy 2006/112/WE w sprawie  wspólnego  systemu  podatku  od  wartości  dodanej  (Dz.  Urz.  UE  L  353 z 28.12.2013, str. 51).

Wprowadzane zmiany wynikają również z konieczności dostosowania przepisów o podatku od towarów i usług do tez wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 19 lipca 2012 r. w sprawie C-160/11 Bawaria Motors.

Polecamy: Samochód w firmie - zmiany od 1 kwietnia 2014 r.

POJAZDY, KTÓRYCH DOTYCZĄ NOWE ZASADY ODLICZANIA

Nowe  zasady  dotyczą  pojazdów  samochodowych  w  rozumieniu  przepisów  o  ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Pojazdami samochodowymi są pojazdy silnikowe, których konstrukcja umożliwia  jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h, czyli m.in.:

- motocykle, quady,

- samochody osobowe, samochody ciężarowe, samochody specjalne.

Za pojazdy samochodowe nie uznaje się zatem m.in.:

- ciągników rolniczych oraz motorowerów.

Podstawa prawna: art. 2 pkt 34 ustawy o VAT oraz art. 2 pkt 33 ustawy Prawo o ruchu drogowym

WYDATKI, KTÓRYCH DOTYCZĄ NOWE ZASADY ODLICZANIA

W  nowych  przepisach  zdefiniowany  został  zamknięty  katalog  wydatków  związanych z pojazdami  samochodowymi,  z  tytułu  których  odliczenie  podatku  naliczonego  może podlegać ograniczeniom. Są to następujące wydatki:

- wydatki z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia pojazdów (np. zakup samochodu czy też części służących do wytworzenia samochodu);

- wydatki z tytułu nabycia lub importu części składowych do tych pojazdów (np. zakup szyb do samochodu czy opon);

- wydatki z tytułu używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową (np. czynsz, raty lub inne płatności wynikające z takiej umowy);

- wydatki z tytułu nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów;

- wydatki z tytułu naprawy lub konserwacji tych pojazdów;

- wydatki  z  tytułu  nabycia  innych  towarów  i  usług  związanych  z  eksploatacją  lub używaniem tych pojazdów (np. opłaty za parking, przejazd autostradą).

Podstawa prawna: art. 86a ust. 2 ustawy o VAT

Autem firmowym do pracy i do domu - odliczenie VAT

OGÓLNA ZASADA
 - OGRANICZENIE DO 50% ODLICZENIA PODATKU NALICZONEGO

Konstrukcja  pojazdów  samochodowych  o  dopuszczalnej  masie  całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony sprawia, że  są one co do zasady wykorzystywane nie tylko biznesowo lecz również prywatnie.

Zgodnie  z  decyzją  Rady  uznano,  że  tego  rodzaju  pojazdy  wykorzystywane w  celach „mieszanych” (tj. zarówno do celów związanych z działalnością gospodarczą, jak i do celów niezwiązanych z tą działalnością) średnio są wykorzystywane w 50% w biznesie, a w pozostałej części prywatnie. Przyjęte uproszczenie oznacza, że nie bada się już realnego wykorzystywania tych pojazdów w celach biznesowych, bo niezależnie od tego czy realne wykorzystywanie byłoby wyższe czy niższe od przyjętego w decyzji  Rady, dla  celów rozliczania podatku VAT uznaje się, że pojazd wykorzystywany jest w 50% w biznesie. Realne badanie wykorzystywania pojazdów niweczyłoby bowiem ideę uproszczenia.

Zapraszamy do dyskusji na forum o podatkach

Przyjęcie założenia, że omawiane pojazdy są wykorzystywane w 50% biznesowo oznacza, że   podatek  naliczony  w  odniesieniu  do  wydatków  związanych  z  tymi  pojazdami przysługuje do odliczenia jedynie w wysokości 50% kwoty podatku:

- wynikającego z faktury otrzymanej przez podatnika,

- należnego  z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu usług oraz dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca,

- należnego z tytułu importu towarów, objętych procedurą uproszczoną,

- wynikającego   z    dokumentu   celnego,   deklaracji   importowej   oraz   decyzji wydawanych przez naczelnika urzędu celnego.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 1 ustawy o VAT

Zgodnie z  nowymi regulacjami podatnikowi przysługiwać będzie ograniczone do 50% prawo  do  odliczenia  podatku  w  odniesieniu  do  wszystkich  wydatków  związanych z pojazdami samochodowymi przeznaczonymi do użytku „mieszanego”.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 2 ustawy o VAT

Ograniczenie to będzie miało zastosowanie niezależnie od tego czy wydatki będą dotyczyć pojazdu samochodowego stanowiącego własność podatnika (co do zasady w sensie cywilistycznym) czy też użytkowanego na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu (operacyjnego) lub innej umowy o podobnym charakterze.

REKLAMA

Dla celów stosowania tego ograniczenia za wykorzystywanie „mieszane” należy rozumieć, że w odniesieniu do pojazdu wykorzystywanego w działalności gospodarczej istnieje możliwość jego użycia również do celów niezwiązanych z tą działalnością np. do celów prywatnych. Wystarczy przy tym możliwość nawet tylko jednorazowego użycia pojazdu do celów prywatnych, aby uznać, że pojazd może być wykorzystywany w sposób „mieszany”. Nie jest przy tym istotny moment, w którym użycie to ma miejsce podczas całego okresu użytkowania przez podatnika danego pojazdu, żeby uznać ten pojazd za wykorzystywany do celów „mieszanych”.

Celem zapewnienia właściwego wdrożenia decyzji wykonawczej Rady z dnia 17 grudnia 2013 r. przyjmuje się, że każdy pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony - ze względu na swoje cechy konstrukcyjne - służy  co do zasady użytkowi „mieszanemu”,  a  zatem  wszystkie  wydatki  z  nim  związane  podlegają  ograniczeniu w odliczaniu do 50%. Wyjątki od tej zasady zostaną omówione poniżej.

WYŁĄCZENIA Z ZASADY OGÓLNEJ - ODLICZENIE W 100% PODATKU NALICZONEGO

Odliczenie pełne, tj. w wysokości 100%, będzie przysługiwało tylko w odniesieniu do wydatków:

- związanych z pojazdami konstrukcyjnie przeznaczonymi do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą (tj. autobusów),

- związanych z pojazdami wykorzystywanymi przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej,

- dotyczących    nabycia    towarów    montowanych    w    pojazdach    samochodowych i związanych z nimi usług montażu,  napraw i konserwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 3 ustawy o VAT

Uwaga!

Analogicznie jak w ogólnej zasadzie, fakt wykorzystywania pojazdu wyłącznie do działalności  gospodarczej rozpatrywany będzie  co  do  zasady wyłącznie w  kategoriach obiektywnych,   tj.   badana   będzie   możliwość   użytku   danego   pojazdu   do   celów niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą (przede wszystkim prywatnych) - jeżeli taka możliwość istnieje pojazd co do zasady nie będzie mógł być uznany za wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej.

Pojazdy konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą

Prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego - tak jak dotychczas - będzie miało zastosowanie do wszystkich wydatków związanych z pojazdami konstrukcyjnie przeznaczonymi do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą (tj. autobusów). Dla możliwości pełnego odliczenia VAT naliczonego nie będzie miało znaczenia w przypadku tych  pojazdów,  że  mogą  być  one  również  wykorzystywane  do  celów  niezwiązanych z działalnością gospodarczą.

Należy jednak zaznaczyć, że użycie w takim przypadku pojazdu w stosunku do którego przysługiwało pełne odliczenie podatku VAT, do celów niezwiązanych z  działalnością gospodarczą, stanowi świadczenie usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. b ustawy o VAT

Uwaga!

Powyższe przeznaczenie musi wynikać z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym.

Pojazdy wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika

Pojazdy będą uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika w przypadku gdy:

- sposób   wykorzystywania   tych   pojazdów   przez   podatnika,   zwłaszcza   określony w ustalonych  przez  podatnika  zasadach  ich  używania,   dodatkowo  potwierdzony prowadzoną przez podatnika ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, lub

- konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą  lub  powoduje,  że  ich  użycie  do  celów  niezwiązanych  z działalnością gospodarczą jest nieistotne.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 4 ustawy o VAT

Pierwsza grupa pojazdów uznawanych za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika

W pierwszej grupie mieszczą się pojazdy, których konstrukcja wskazuje na ich przeznaczenie z reguły do użytku prywatnego, jednakże pojazdy te mogą być także wykorzystywane w działalności gospodarczej (np. samochód osobowy, motocykl). Z tych też  względów - dla celów pełnego odliczania VAT - fakt wykorzystywania ich wyłącznie do   działalności   gospodarczej   musi   być   rozpatrywany  w kategoriach   obiektywnych. W konsekwencji, w celu dokonania pełnego odliczenia podatku VAT muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

1. sposób  wykorzystywania  tych   pojazdów  przez   podatnika,  zwłaszcza   określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania wyklucza ich użycie do celów prywatnych,

2. wykluczenie   użytku   prywatnego   musi   zostać   potwierdzone   prowadzoną   przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT

Sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika

Przepisy ustawy nie określają w jaki sposób podatnik ma zapewnić w przedsiębiorstwie wyeliminowanie użytku  prywatnego używanych  w  nim  pojazdów samochodowych dla celów  pełnego  odliczenia  podatku  naliczonego.  Przykładowo  może  tego  dokonać  za pomocą wprowadzonych regulaminów, umów, zarządzeń wraz z podjęciem dodatkowych działań  zabezpieczających  ich  wykonanie.  Działania  te  muszą  być  dostosowane  do specyfiki  działalności  przedsiębiorstwa i  sposobu  używania  dla  jego  celów  pojazdów. Określone przez podatnika zasady używania pojazdów muszą obiektywnie potwierdzać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej i nie ma możliwości prywatnego użytku tych pojazdów np. przez pracowników (przykładowo celem dojazdu do swojego miejsca zamieszkania).

Okolicznościami potwierdzającymi obiektywnie brak możliwości użytku prywatnego może być przykładowo:

- obowiązek zostawiania po godzinach pracy na parkingach przedsiębiorstwa pojazdów używanych  przez pracowników, bez możliwości  ich pobrania poza tymi godzinami, w tym w weekendy, na cele inne niż wyłącznie działalność przedsiębiorstwa,

- nadzór nad używaniem  pojazdów w trakcie wykonywania obowiązków służbowych, przykładowo za pomocą GPS,

- w przypadku nabywania pojazdów przez podatnika, którego przedmiotem działalności jest odprzedaż tych pojazdów - brak rejestracji tych pojazdów, uniemożliwiający ich poruszanie się po drogach, a w przypadku ich rejestracji - brak możliwości użycia tych pojazdów na cele prywatne; nie mogą to być zatem np. samochody demonstracyjne używane przez pracownika dealera do dojazdów do pracy;

- w przypadku nabywania pojazdów przez podatnika, którego przedmiotem działalności jest wynajem tych pojazdów - określenie reguł wykluczających użytek prywatny,

-   używanie (w przypadku pojazdów tzw. lotniskowych) przez służby lotniska pojazdów do  przemieszczania  się  po  płycie  lotniska,  bez  możliwości  opuszczania  przez  te pojazdy terenu lotniska.

Nie można natomiast obiektywnie uznać wykorzystywania pojazdu wyłącznie do celów działalności gospodarczej przykładowo w następujących przypadkach:

- zostaną zawarte umowy z pracownikami na wynajęcie pojazdów dla celów używania ich  prywatnie,  w  sytuacji  gdy  wynajem  nie  stanowi  podstawowej  działalności przedsiębiorstwa a ceny wynajmu nie są cenami rynkowymi, co łącznie może wskazywać na próbę obejścia przepisów implementujących decyzję derogacyjną.

Przy określaniu  ceny  (opłaty)  za  wynajem  należy  brać  pod  uwagę  postanowienia wynikające z art. 32 ustawy o VAT regulującego kwestię określania podstawy opodatkowania  w przypadku  istnienia  powiązań  między  nabywcą  a  usługodawcą. Zatem cena za wynajem musi stanowić realne wynagrodzenie (rzeczywistą równowartość) za świadczenie tego typu usług dostępne na rynku.

Fakt, że korzystanie przez pracownika do celów prywatnych z samochodu pracodawcy uznawane  jest  za  dochód  dla  pracownika nie  oznacza,  że  warunek  opłaty zostaje spełniony. Również to, że pracownik wykonuje pracę na rzecz przedsiębiorstwa nie może zostać uznane za domniemaną płatność dokonaną przez pracownika za używanie samochodu;

- zostaną    ustalone   zasady   używania    pojazdów,   jednakże    nie    istnieją    żadne zabezpieczenia gwarantujące ich przestrzeganie; przykładowo istnieje zakaz używania przez pracowników pojazdów do celów prywatnych, jednakże nikt nie weryfikuje czy zakaz ten jest respektowany;

- podatnik prowadzi działalność w miejscu zamieszkania, posiadając jeden pojazd - w tych okolicznościach nie jest możliwe obiektywne zagwarantowanie wykluczenia użytku  prywatnego tego  pojazdu,  przykładowo  w  czasie  wolnym  od  prowadzonej działalności gospodarczej (np. weekend czy wyjazd urlopowy).

Ewidencja przebiegu pojazdu

Prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu musi potwierdzać brak użytku prywatnego pojazdu. Ewidencja ta, prowadzona od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej do dnia zakończenia wykorzystywania tego pojazdu w ten sposób, powinna zawierać:

- numer rejestracyjny pojazdu samochodowego;

- dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji;

Samochód w firmie od 1 kwietnia 2014 r. - aktywne druki, przepisy

- stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego na dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji;

- wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dotyczący każdego  wykorzystania tego pojazdu, obejmujący:

-   kolejny numer wpisu,

-   datę i cel wyjazdu,

-   opis trasy (skąd - dokąd),

-   liczbę przejechanych kilometrów,

-   imię i nazwisko osoby kierującej pojazdem

- potwierdzony przez podatnika na koniec każdego okresu rozliczeniowego w zakresie autentyczności wpisu osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem;

- liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego  okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 6 i 7 ustawy o VAT

Uwaga!

Przez okres rozliczeniowy należy  rozumieć okres rozliczeniowy właściwy dla podatnika z tytułu rozliczeń dla celów podatku VAT czyli w zależności od tego jak rozlicza się podatnik - miesiąc lub kwartał.

Uwaga!

Jeżeli osoba kierująca pojazdem realizuje w danym dniu kilka podróży  służbowych  np. z  Warszawy do  Radomia,  z  Radomia  do  Puław,  z  Puław do  Lublina  i  z  Lublina  do Warszawy wówczas można dokonać jednego wpisu (na koniec dnia), zawierającego cel wyjazdu w poszczególnych miastach (np. nazwy zaopatrywanych sklepów), opis trasy (np. Warszawa - Radom - Puławy - Lublin - Warszawa), sumę przejechanych w tym dniu kilometrów.

Powyższa   zasada   dokonywania   jednego   wpisu   nie   znajdzie   jednak   zastosowania w przypadku świadczenia takich usług jak usługi taksówek osobowych (przewozu osób) oraz taksówek bagażowych (przewozu bagażu), w których to obszarach dla rzetelności prowadzonej ewidencji konieczna jest większa jej szczegółowość.

W przypadku gdy pojazd samochodowy udostępniany jest osobie niebędącej pracownikiem podatnika (np. klientowi) wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dokonywany jest przez osobę, która udostępnia pojazd i obejmuje:

- kolejny numer wpisu,

- datę i cel udostępnienia pojazdu,

- stan licznika na dzień udostępnienia pojazdu, liczbę przejechanych kilometrów,

- stan licznika na dzień zwrotu pojazdu,

- imię i nazwisko osoby, której udostępniony został pojazd.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 8 ustawy o VAT

Ewidencja przebiegu pojazdu może  być prowadzona również  w  formie elektronicznej. W takim przypadku dokonywanie w niej wpisów oraz potwierdzenie autentyczności tych wpisów - jeśli wpisów dokonuje kierujący pojazdem niebędący podatnikiem - może być dokonywane w formie elektronicznej.

Ważne!

W przypadku    wadliwości    prowadzonej    ewidencji    (np.    niepełne    zapisy,    luki w poszczególnych pozycjach, sprzeczne zapisy, niezgodności w zakresie stanu licznika ze stanem rzeczywistym, itp.) nie będzie spełniona jedna z przesłanek warunkujących uznanie pojazdu za wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Może to oznaczać, że podatnikowi przysługiwać będzie w takim przypadku jedynie prawo do ograniczonego odliczenia podatku VAT od wszystkich wydatków ponoszonych od początku używania tego pojazdu.


Prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu w okresie przejściowym

W odniesieniu do pojazdów, które zostały nabyte lub były już użytkowane w ramach umów „długoterminowych” przed dniem 1 kwietnia 2014 r. ewidencja przebiegu pojazdu powinna być prowadzona począwszy od dnia, w którym poniesiono pierwszy, od dnia 1 kwietnia 2014 r., wydatek związany z tymi pojazdami.

Podstawa prawna: art. 8 pkt 1 ustawy nowelizującej

Uwaga!

Przez „poniesienie wydatku” należy rozumieć dokonanie wpłaty zaliczki na poczet zakupu towaru czy usługi lub też nabycie towaru czy usługi w zależności od tego, która z tych sytuacji pierwsza miała miejsce.

Wyłączenie prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu

Obowiązek prowadzenia ewidencji został wyłączony w przypadku pojazdów samochodowych:

przeznaczonych wyłącznie do:

- odprzedaży  -  jeżeli  odprzedaż   tych  pojazdów  stanowi  przedmiot  działalności podatnika,

- sprzedaży - w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika, jeżeli sprzedaż stanowi przedmiot działalności podatnika,

- oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze - jeżeli oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika;

w odniesieniu do których:

- podatnik zdecyduje się korzystać z ograniczonego prawa do odliczenia podatku naliczonego pomimo wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej,

- podatnikowi nie przysługiwało w ogóle prawo do obniżenia podatku VAT z uwagi na wykorzystywanie tych pojazdów wyłącznie do działalności zwolnionej od VAT.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 5 ustawy o VAT

Uwaga!

Użycie wyrazu „wyłącznie” wskazuje, że zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji nie obejmuje sytuacji, gdy pojazdy są wykorzystywane - choćby przejściowo - do innych celów  (np.  jazda  próbna,  użytek  służbowy  podatnika,  itp.).  Zatem  w  odniesieniu  do pojazdu, który np. jest przeznaczony do odprzedaży, ale przed jej dokonaniem jest wykorzystywany przez podatnika jako pojazd demonstracyjny, nie może być zastosowane zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji.  Ewidencja  dla  tego  rodzaju  pojazdów (jeśli jest to pojazd obiektywnie wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej) musi być prowadzona i powinna zawierać powyżej wskazane elementy.

Przykład:

Podatnik (dealer samochodowy) przeznacza samochód do wykonywania jazd testowych, wyklucza jednak, poprzez wprowadzenie w przedsiębiorstwie zasad jego używania, możliwość wykorzystywania tego pojazdu w celach prywatnych. W takiej sytuacji podatnik ma prawo do pełnego odliczenia VAT, jednakże  pod warunkiem prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Nie można bowiem uznać, że pojazd jest przeznaczony wyłącznie do odprzedaży.

Druga grupa pojazdów uznawanych za wykorzystywane wyłącznie  do działalności gospodarczej podatnika

W drugiej grupie mieszczą się pojazdy ustawowo uznane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej, przy wykorzystywaniu których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Są to pojazdy o konstrukcji wskazującej na ich podstawowe przeznaczenie do celów gospodarczych, wykluczającej ich użycie do celów prywatnych lub powodującej, że ewentualny użytek do celów prywatnych będzie nieistotny.

Do tej grupy pojazdów zalicza się następujące pojazdy:

- pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest  od  części  przeznaczonej  do  przewozu  ładunków  ścianą  lub  trwałą przegrodą, klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van;

- pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest  od  części  przeznaczonej  do  przewozu  ładunków  ścianą  lub  trwałą przegrodą z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków;

- pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym  rzędem  siedzeń  i  nadwozie  przeznaczone  do  przewozu  ładunków  jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu;

- pojazdy   specjalne,   które   spełniają   warunki   i   wymagania   techniczne   zawarte w odrębnych przepisach, określone dla następujących przeznaczeń:

-    agregat elektryczny/spawalniczy,

-    do prac wiertniczych,

-    koparka, koparko-spycharka,

-    ładowarka,

-    podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych,

-    żuraw samochodowy;

-    pogrzebowy,

-    bankowóz typu A lub B.

Uwaga!

W przypadku pojazdów specjalnych o przeznaczeniu pogrzebowy oraz bankowóz typu A lub B posiadających więcej niż jeden rząd siedzeń musi być spełniony dodatkowy warunek

- dopuszczalna masa całkowita pojazdu musi być większa niż 3 tony.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 9 ustawy o VAT oraz § 2 rozporządzenia  w  sprawie katalogu pojazdów

Uwaga!

Stwierdzenie spełnienia wymagań technicznych dla opisanych powyżej pojazdów odbywać się będzie - tak jak dotychczas - na podstawie:

- dodatkowych badań technicznych przeprowadzonych przez okręgową stację kontroli pojazdów  oraz  wydanego  przez  nią  zaświadczenia  oraz  dowodu  rejestracyjnego z właściwą adnotacją o spełnieniu tych wymagań lub

- dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym - w przypadku pojazdów specjalnych.

Podstawa prawna: art. 86a  ust. 10 ustawy o VAT oraz § 3 i 4 rozporządzenia w sprawie katalogu pojazdów

Ważne:

Brak w ustawowym (uzupełnionym w rozporządzeniu wykonawczym) katalogu niektórych pojazdów, dotychczas korzystających z pełnego prawa do odliczenia (np. bankowozów typu C) nie oznacza automatycznej kwalifikacji tych pojazdów jako pojazdów służących do użytku „mieszanego”. Jeśli bowiem spełnione zostaną ustawowe kryteria obiektywności (sposób wykorzystywania tych pojazdów określony w ustalonych przez podatnika zasadach jego używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza użycie tego pojazdu do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą) podatnicy wykorzystujący te pojazdy wyłącznie do działalności gospodarczej będą mieli prawo do 100% odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z tymi pojazdami.

Dodatkowe badanie techniczne oraz zaświadczenia wydane przed dniem 1 kwietnia 2014 r. W  związku  ze  zmianą  katalogu  pojazdów,  co  do  których  stwierdzenie  spełnienia technicznych   warunków   dokonywane   było    na    podstawie   dodatkowego   badania technicznego, zaświadczenia wydane na tę okoliczność do dnia 31 marca 2014 r. tracą - z jednym opisanym poniżej wyjątkiem - swoją moc. Konieczne jest zatem przeprowadzenie „nowego” dodatkowego badania technicznego. Badanie to powinno zostać przeprowadzone w terminie najbliższego obowiązkowego okresowego badania technicznego, nie później jednak niż przed upływem 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy (czyli przed 1 lipca 2014 r.).

Podstawa prawna: art. 9 ust. 1 ustawy nowelizującej

Jeżeli przed upływem najbliższego obowiązkowego okresowego badania technicznego lub przed 1 lipca 2014 r. dojdzie do sprzedaży takiego pojazdu, wówczas dodatkowe badanie techniczne powinno być przeprowadzone nie później niż przed dniem dokonania sprzedaży.

Podstawa prawna: art. 9 ust. 2 ustawy nowelizującej

Zaświadczenia wydane przed dniem 1 kwietnia 2014 r. dla pojazdów samochodowych mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowanych na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van, zachowują swoją ważność dla potrzeb stosowania nowych przepisów, o ile w pojazdach tych nie zostały wprowadzone zmiany skutkujące  niespełnieniem  warunków technicznych  uprawniających do  pełnego odliczenia podatku VAT.

Podstawa prawna: art. 9 ust. 3 ustawy nowelizującej

Dokonanie zmian w pojazdach konstrukcyjnych

W przypadku wprowadzenia zmian w pojeździe, wskutek czego traci on swoje specyficzne określone ustawą wymagania, uznaje się, że od dnia wprowadzenia tych zmian pojazd ten nie jest już  wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, tj. wydatki z nim związane będą korzystały z ograniczonego odliczenia podatku.

Natomiast w sytuacji, gdy nie można określić dnia wprowadzenia zmian uznaje się, że pojazd nie jest już  wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej od okresu rozliczeniowego, w którym podatnik po raz pierwszy odliczył podatek naliczony od wydatków związanych z tym pojazdem lub od okresu rozliczeniowego następującego po okresie rozliczeniowym, dla którego podatnik wykaże, że pojazd samochodowy spełniał określone wymagania.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 11 ustawy o VAT

Uwaga!

Zasada ta nie znajdzie jednak zastosowania, w przypadku gdy pojazdy te, pomimo utraty ich walorów technicznych, spełniać będą ustawowe kryteria obiektywności (czyli sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą)  i  zostaną  one  dodatkowo  potwierdzone  ewidencją  przebiegu  dla  tych pojazdów prowadzoną od momentu zaistnienia zmian w tym pojeździe.

Przykład:

Podatnik nabył w dniu 2 kwietnia 2014 r. pojazd samochodowy z jednym rzędem siedzeń z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków o dopuszczalnej ładowności przekraczającej 500 kg. Spełnienie wymagań „konstrukcyjnych” tego pojazdu umożliwiło mu  odliczenie  100%  podatku  od  wydatków  z  nim  związanych.  Podatnik  ponosił następujące wydatki:

-     zakup paliwa w dniu 3 kwietnia 2014 r.,

-     zakup opon w dniu 19 kwietnia 2014 r.,

-     zakup paliwa w dniu 22 kwietnia 2014 r.,

-     zakup usługi serwisowej w dniu 6 maja 2014 r.,

-     zakup paliwa w dniu 10 maja 2014 r. i w dniu 18 maja 2014 r.

Podatnik dokonał zmian w pojeździe polegających na trwałym zabudowaniu części przeznaczonej do  przewozu ładunków i  wstawieniu tam  siedzeń  (6  siedzeń  nie  licząc siedzenia kierowcy i pasażera  obok kierowcy). Podatnik nie złożył  informacji, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej.

Sytuacja I: podatnik posiada fakturę na wykonanie zabudowy z dnia 15 maja 2014 r.

Podatnik ma prawo do odliczenia podatku w 100% od zakupów dokonywanych do dnia 14 maja  2014  r.  bez  konieczności  ewentualnego  przyporządkowywania ile  paliwa  zużyto w okresie, w którym przysługiwało 100% , a ile w okresie z 50% odliczeniem.

Natomiast od dnia 15 maja 2014 r. podatnik nie może  dokonywać odliczenia podatku w pełnej wysokości, lecz musi stosować ograniczenie w wysokości  50%, czyli od zakupu paliwa w dniu 18 maja 2014 r. podatnik odliczy 50% podatku.

Sytuacja II: podatnik nie posiada faktury, ale okazał dokumenty (np. korespondencję mailową, pocztową z podmiotem dokonującym przebudowy, zdjęcia oznakowane datownikiem), na podstawie których można  stwierdzić, że  zmian dokonano w miesiącu maju 2014 r.

Podatnik nie może dokonywać odliczenia podatku w pełnej wysokości, lecz musi stosować ograniczenie w wysokości  50% od wydatków poniesionych w miesiącu maju 2014 r. czyli od usługi serwisowej w dniu 6 maja 2014 r., zakupu paliwa w dniu 10 maja 2014 r. i w dniu 18 maja 2014 r. podatnik odliczy 50% podatku.

Sytuacja  III:  podatnik nie  posiada faktury ani  nie okazał  żadnych  dokumentów, które wskazywałyby na moment dokonania zmian dokonanych w pojeździe.

Podatnik nie może dokonywać odliczenia podatku w pełnej wysokości, lecz musi stosować ograniczenie do  wysokości 50% od  wydatków, od  okresu rozliczeniowego, w  którym podatnik po raz  pierwszy odliczył podatek naliczony od wydatków związanych z  tym pojazdem, czyli od miesiąca kwietnia 2014 r.


Towary montowane w pojazdach samochodowych

Możliwość pełnego odliczenia podatku VAT wystąpi również w sytuacji, gdy w pojeździe wykorzystywanym do celów „mieszanych” (czyli do działalności gospodarczej i do celów prywatnych) zostanie zamontowany towar, którego przeznaczenie obiektywnie wskazuje, że  może  być on wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej. Przykładem takich towarów mogą być taksometry montowane w taksówkach.

Pełne prawo do odliczenia podatku VAT będzie również  przysługiwało w odniesieniu do wydatków poniesionych na usługi montażu, napraw i konserwacji, ściśle związanych z tymi towarami.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 3 pkt 2 ustawy o VAT

Przykład:

Podatnik  nabył  bagażnik  dachowy  w  celu  zamontowania  go  na  pojeździe wykorzystywanym do celów ‘mieszanych”. Biorąc pod uwagę fakt, że  tego typu towar może być wykorzystywany również  do celów prywatnych nie można  obiektywnie uznać w tym  przypadku,  że  przeznaczenie  zakupionego  bagażnika  obiektywnie  wskazuje  na wykorzystywanie go wyłącznie do działalności gospodarczej. Zatem z tytułu zakupu bagażnika dachowego podatnikowi nie przysługuje w opisanym przypadku pełne odliczenie podatku.

SYSTEM ZABEZPIECZAJĄCY

Informacja o pojazdach samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej

Złożenie informacji

Podatnicy wykorzystujący pojazdy samochodowe wyłącznie do działalności gospodarczej, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, są również obowiązani do złożenia w urzędzie skarbowym informacji o tych pojazdach w terminie  7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 12 ustawy o VAT

Uwaga!

Przez „poniesienie wydatku” należy rozumieć dokonanie wpłaty zaliczki na poczet zakupu towaru czy usługi lub też nabycie towaru czy usługi, w zależności od tego która z tych sytuacji wystąpiła jako pierwsza.

Przykład 1:
Podatnik wpłacił zaliczkę z tytułu dostawy samochodu w wysokości 100% w dniu 30 kwietnia 2014 r., fakturę otrzymał w dniu 6 maja 2014 r. W takiej sytuacji informacja powinna zostać złożona najpóźniej do dnia 7 maja 2014 r.

Przykład 2:
Podatnik zakupił opony w dniu 7 kwietnia 2014 r. i tego dnia otrzymał fakturę. Zapłaty dokonał w dniu 10 kwietnia 2014 r. W tej sytuacji informacja powinna zostać złożona najpóźniej do dnia 14 kwietnia 2014 r.

Przykład 3:
Podatnik zakupił opony w dniu 7 kwietnia 2014 r. Fakturę z tego tytułu otrzymał 7 maja 2014 r., natomiast zapłaty dokonał w dniu 10 czerwca 2014 r. W tej sytuacji informacja powinna zostać złożona najpóźniej do dnia 14 kwietnia 2014 r.

Obowiązek złożenia informacji w terminie 7 dni wystąpi również w sytuacji zmiany wykorzystywania   pojazdu   z   wykorzystywania   „mieszanego”   na   wykorzystywanie wyłącznie  do  działalności  gospodarczej  (zmiana  wysokości  przysługującego odliczenia podatku z 50% na 100%).

Przykład:
Podatnik posiada samochód osobowy, który wykorzystuje do użytku  „mieszanego”. Od dnia 10 kwietnia 2014 r. samochód będzie używany wyłącznie do działalności gospodarczej (tego dnia podatnik wprowadził zasady używania pojazdu oraz od tego dnia będzie prowadził ewidencję przebiegu pojazdu). W dniu 11 kwietnia 2014 r. podatnik poniósł pierwszy, po zmianie przeznaczenia wykorzystywania tego pojazdu, wydatek związany z tym pojazdem (zakup paliwa). W opisanej sytuacji informację należy złożyć najpóźniej do dnia 18 kwietnia 2014 r.

Złożenie informacji w okresie przejściowym

W odniesieniu do pojazdów wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej, które zostały nabyte lub były już użytkowane w ramach umów „długoterminowych” przed dniem 1 kwietnia 2014 r. informacja o wykorzystywaniu ich wyłącznie do działalności gospodarczej  powinna  być  złożona  w  terminie  7  dni  od  dnia,  w  którym  poniesiono pierwszy, od dnia 1 kwietnia 2014 r., wydatek związany z tymi pojazdami.

Podstawa prawna: art. 8 pkt 2 ustawy nowelizującej

Przykład:
Podatnik nabył samochód w dniu 3 stycznia 2014 r., przy nabyciu którego przysługiwało mu 100% odliczenie podatku VAT. Od dnia 1 kwietnia 2014 r. samochód ten będzie wykorzystywany wyłącznie do działalności  gospodarczej. Podatnik poniósł wydatki na zakup paliwa do tego samochodu w dniach 2 kwietnia oraz 11 kwietnia 2014 r. W takiej sytuacji informację należy złożyć najpóźniej do dnia 9 kwietnia 2014 r.

Uwaga!

Nie ma obowiązku złożenia informacji w przypadku gdy podatnik mimo wykorzystywania pojazdu wyłącznie w działalności gospodarczej zdecyduje, że odlicza podatek w 50% (czyli wybierze uproszczenie przewidziane w ustawie dla wykorzystywania „mieszanego”) lub wykorzystuje pojazd wyłącznie do działalności zwolnionej od podatku.

Konsekwencje niezłożenia informacji

W przypadku niezłożenia  informacji w terminie, dla celów stosowania odliczenia uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej dopiero od dnia jej złożenia. W konsekwencji do czasu złożenia tej informacji podatnikowi przysługiwać będzie prawo tylko do ograniczonego (50%) odliczenia podatku VAT. Pełne odliczenie znajdzie zastosowanie dopiero do wydatków poniesionych od dnia jej złożenia. Jeśli  zatem  podatnik  odliczył  w  całości  podatek  naliczony  od  wszystkich  wydatków związanych z  pojazdem,  w  odniesieniu do  którego nie  złożono  w terminie  informacji, będzie on zobowiązany do dokonania korekty wszystkich dokonanych odliczeń.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 13 ustawy o VAT

Uwaga!

Ograniczenie w odliczaniu w przypadku nieterminowego złożenia informacji zostało jednak złagodzone, jednakże tylko w odniesieniu do wydatków związanych z nabyciem (importem, wytworzeniem)  pojazdu.  Podatnik  ma  bowiem  możliwość  dokonania  korekty nieodliczonego z tego tytułu podatku, przy czym wysokość korekty uzależniona będzie jednak od momentu, w którym zostanie złożona informacja.

Podstawa prawna: art. 90b ust. 3 ustawy o VAT

Przykład:
Podatnik  nabył   w   dniu   2   kwietnia  2014   r.   samochód  z   homologacją  ciężarową o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony i ładowności większej niż 500 kg, który ma być wykorzystywany przez niego wyłącznie do działalności gospodarczej. Poniósł wydatki na zakup paliwa w dniu 5 kwietnia 2014 r. i 20 maja 2014 r. oraz zakup opon w dniu 17 kwietnia 2014 r. Informacja została złożona  w dniu 15 maja 2014 r. Podatnik odliczył 100% podatku od wszystkich poniesionych wydatków.

Termin do złożenia informacji upłynął w dniu 9 kwietnia 2014 r. W związku ze złożeniem informacji po terminie podatnik od wydatków poniesionych w dniach 2, 5 i 17 kwietnia 2014 r. może dokonać odliczenia podatku VAT w wysokości 50%, natomiast od wydatku poniesionego   w   dniu   20   maja   2014   r.   podatnik   może   odliczyć   100%   podatku. W odniesieniu do wydatku poniesionego w dniu 2 kwietnia 2014 r. (zakup samochodu) podatnik może dokonać korekty podatku naliczonego (patrz przykłady w rozdziale: System korekt).

Aktualizacja informacji

Podatnicy mają również obowiązek dokonać aktualizacji złożonej wcześniej informacji, jeżeli nastąpi zmiana wykorzystywania danego pojazdu z wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej na wykorzystywanie „mieszane” (zmiana wysokości przysługującego  odliczenia  podatku  ze  100%  na  50%).  W takiej  sytuacji  aktualizacja informacji powinna zostać dokonana  najpóźniej przed dniem, w którym dokonano zmiany wykorzystywania pojazdu.

Podstawa prawna: art. 86a ust. 12 i ust. 14 ustawy o VAT i art. 8 ustawy nowelizującej

Przykład:
Podatnik posiada samochód osobowy, który wykorzystuje wyłącznie do działalności gospodarczej i odliczył 100% podatku z tytułu jego nabycia (w kwietniu 2014 r.) oraz poniesienia innych wydatków np. eksploatacyjnych. Od dnia 7 sierpnia 2014 r. samochód ten będzie również wykorzystywany do celów prywatnych. Informacja powinna zostać złożona najpóźniej w dniu 6 sierpnia 2014 r.

Uwaga!

Zmiana wykorzystywania pojazdu musi mieć charakter trwały i stały, potwierdzony obiektywnymi okolicznościami, znajdującymi swój wyraz m.in. w zmianie zasad używania pojazdu, określonymi przez podatnika. Krótkookresowe (np. tygodniowe) zmiany wykorzystywania pojazdu wskazują na użytek „mieszany” pojazdu od samego początku ponoszenia wydatków związanych z pojazdem - wskazują bowiem na możliwość użytku prywatnego (patrz: omówienie punktu dotyczącego zasad używania pojazdu określonych przez podatnika, str. 7 broszury).

Konsekwencje złożenia informacji zawierającej dane niezgodne ze stanem rzeczywistym Jeśli  organ  podatkowy stwierdzi  w  trakcie  czynności  sprawdzających  lub  kontrolnych użytek  prywatny pojazdu,  który  miał  służyć  od  1  kwietnia  2014  r.  (data  poniesienia pierwszego  wydatku)  wyłącznie  działalności  gospodarczej,  w sytuacji,  gdy  nie  została zgłoszona  w  stosownym  terminie  zmiana  przeznaczenia  tego  pojazdu  (potwierdzona obiektywnymi   okolicznościami),   to   fakt   ten   będzie   skutkować   uznaniem   złożonej informacji  za  niezgodną  ze  stanem  rzeczywistym.  W  konsekwencji  oznacza  to  utratę pełnego  prawa  do  odliczenia  wszystkich wydatków poniesionych od  dnia  1  kwietnia 2014 r., związanych z tym pojazdem.

Przykład:
Podatnik nabył samochód w dniu 2 kwietnia 2014 r. Informacja została złożona  w dniu 2 kwietnia 2014 r. Podatnik ponosił wydatki na zakup paliwa w dniu 5 kwietnia 2014 r., zakup opon w dniu 17 maja 2014 r. oraz usługę serwisową w dniu 12 lipca 2014 r. Podatnik odliczył 100% podatku od wszystkich poniesionych wydatków.

Organ podatkowy w trakcie czynności kontrolnych przeprowadzonych w dniu 10 września 2014 r. stwierdził, że  podatnik używał  tego samochodu do celów prywatnych (dojazdy z domu do firmy i z powrotem) w dniach 11-14 sierpnia 2014 r. W związku z zaistniałą sytuacją należy uznać, że złożona przez podatnika informacja jest nierzetelna - nie została wyeliminowana możliwość użytku prywatnego i samochód był w ten sposób używany, nie została również w odpowiednim czasie zgłoszona zmiana przeznaczenia wykorzystywania tego samochodu. Bez znaczenia pozostaje fakt, że użytek prywatny pojazdu został zidentyfikowany dopiero w sierpniu 2014 r. Podatnik traci prawo do 100% odliczenia podatku  od  wszystkich  wydatków  poniesionych  od  dnia  2  kwietnia  2014  r.  i  jest zobowiązany do skorygowania dokonanego odliczenia. Będzie również podlegał stosownej karze na gruncie Kodeksu karnego skarbowego.

Wzór informacji

Składana informacja ma charakter sformalizowany, tzn. wzór tej informacji VAT-26 (wraz z opcją jej aktualizacji) został określony przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 21   marca   2014   r.   w   sprawie   wzoru   informacji   o   pojazdach   samochodowych wykorzystywanych  wyłącznie  do  działalności  gospodarczej.  Wzór  informacji  został zamieszczony na stronie internetowej Ministerstwa Finansów http://www.mf.gov.pl/documents/766655/8187175/VAT26

Kary za niewywiązywanie się lub nienależyte wywiązywanie się z obowiązku złożenia informacji o pojazdach samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej

Jeżeli podatnik:

1)  nie  składa  informacji  o  pojazdach  wykorzystywanych  wyłącznie  do  działalności gospodarczej VAT-26 albo

2)  składa taką informację po terminie, lub

3)  składa informację nieprawdziwą

i dokonuje odliczenia podatku niezgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług (czyli stosuje pełne odliczenie podatku) podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. Podstawa prawna: art. 56a §1 ustawy Kodeks karny skarbowy

Wprowadzona kara ma na celu zapewnienie prawidłowej realizacji otrzymanej przez Polskę decyzji Rady z dnia 17 grudnia 2013 r.

Kara ta ma zapewnić prawidłowy pobór podatku VAT, a w szczególności dokładność odliczeń podatkowych, oraz zapobiegać oszustwom podatkowym. Działania takie wynikają ze specyfiki użytkowania pojazdów samochodowych, przy których bardzo trudne jest określenie zakresu ich wykorzystania do celów prywatnych, co sprzyja uchylaniu się od płacenia podatku VAT.

W przypadkach mniejszej wagi (przykładowo, gdy kwota niezasadnie odliczonego podatku nie przekracza ustawowego progu, czyli pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia) podatnik będzie podlegał karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Podstawa prawna: art. 53 §8 i art. 56a §2 ustawy Kodeks karny skarbowy

Odstąpienie od wymierzenia kary będzie miało zastosowanie w przypadku gdy podatnik złoży informację po terminie ale przed dokonaniem jakichkolwiek czynności (sprawdzających, kontrolnych lub wszczęciem postępowania podatkowego) przez organ podatkowy lub skarbowy w zakresie podatku VAT.

Podstawa prawna: art. 56a § 3 ustawy Kodeks karny skarbowy


ZASADY ODLICZANIA PRZY ZMIANIE WYKORZYSTYWANIA POJAZDÓW ORAZ ZMIANIE PRZEPISÓW

Prawo do odliczenia podatku z tytułu poniesienia wydatku związanego z pojazdem samochodowym (zakup towaru lub usługi) w przypadku:

-     merytorycznej zmiany przepisów od dnia 1 kwietnia 2014 r., oraz

-     zmiany przeznaczenia wykorzystywania pojazdu

należy oceniać co do zasady w świetle przepisów obowiązujących na moment powstania obowiązku podatkowego u sprzedawcy towaru lub usługi.

Zmiana przepisów

Przykład 1:
Podatnik dokonał zakupu paliwa w dniu 28 marca 2014 r., natomiast faktura dokumentująca ten zakup została wystawiona w dniu 7 kwietnia 2014 r. i w tym samym dniu podatnik ją też otrzymał. Według przepisów obowiązujących do dnia 31 marca 2014 r. podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu paliwa (paliwo zakupił do samochodu  osobowego).  Od  dnia  1  kwietnia  2014  r.  przedmiotowy samochód  będzie wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej.

Z uwagi na fakt, że obowiązek podatkowy u sprzedawcy paliwa powstał w dniu 28 marca 2014 r. (czynność dokonana w dniu 28 marca 2014 r.) prawo do odliczenia należy oceniać według stanu prawnego obowiązującego w tym miesiącu. Podatnik nie ma zatem prawa do odliczenia podatku od zakupu paliwa, niezależnie od tego kiedy otrzymał fakturę z tego tytułu.

Przykład 2:

Podatnik użytkuje samochód osobowy na podstawie umowy leasingu. Podatnikowi z tego tytułu przysługiwało prawo do odliczenia 60% podatku (nie więcej niż 6 000 zł). Samochód jest  wykorzystywany do  celów  „mieszanych”.  Na  ratę  leasingową  należną  za  miesiąc marzec 2014 r. podatnik otrzymał fakturę w dniu 7 kwietnia 2014 r., wystawioną w dniu 5 kwietnia 2014 r. U sprzedawcy obowiązek podatkowy powstaje w dniu 5 kwietnia 2014 r., zatem prawo do odliczenia należy oceniać według stanu prawnego obowiązującego w tym miesiącu. W opisanej sytuacji podatnik ma prawo do odliczenia podatku w wysokości 50% (bez limitu kwotowego).

Zmiana przeznaczenia

Przykład 1:
Podatnik posiada samochód osobowy, który wykorzystuje wyłącznie do działalności gospodarczej. W dniu 14 lipca 2014 r. składa aktualizację złożonej informacji wskazując, że zmiana sposobu wykorzystywania samochodu do celów „mieszanych” następuje z dniem 15 lipca 2014 r.

1)   Podatnik dokonał zakupu opon w dniu 10 lipca 2014 r., natomiast fakturę otrzymał w dniu 7 sierpnia 2014 r. -  obowiązek podatkowy u sprzedawcy powstał w dniu 10 lipca 2014 r., w konsekwencji podatnik zachowa prawo do odliczenia 100% podatku z tego tytułu.

2)   Podatnik dokonał zakupu opon w dniu 20 lipca 2014 r., fakturę otrzymał w dniu 26 lipca 2014 r. - obowiązek podatkowy u sprzedawcy powstał w dniu 20 lipca 2014 r. podatnik może dokonać odliczenia w wysokości 50% podatku.

Przykład 2:

Podatnik „posiada” w leasingu operacyjnym samochód osobowy, który wykorzystuje wyłącznie do działalności gospodarczej. W dniu 14 lipca 2014 r. składa aktualizację złożonej  informacji wskazując, że  zmiana sposobu wykorzystania samochodu do celów „mieszanych” następuje z dniem 15 lipca 2014 r. Podatnik za leasing tego samochodu w miesiącu lipcu otrzymał fakturę wystawioną przez leasingodawcę w dniu 10 lipca 2014 r. dopiero w dniu 28 lipca 2014 r.

Podatnik w tej szczególnej sytuacji (nabycie usługi „ciągłej”) dokonuje odliczenia z tej faktury w sposób proporcjonalny - za okres do 14 lipca 2014 r. odlicza 100% podatku, za pozostały okres odpowiednio 50% podatku.

SYSTEM KOREKT

Ustawa nowelizująca wprowadza system korekt podatku naliczonego, który będzie stosowany w sytuacji, gdy podatnik nabył pojazd samochodowy:

- z pełnym prawem do odliczenia, w związku z przeznaczeniem go do wykorzystywania wyłącznie w działalności gospodarczej, a następnie w okresie  60 miesięcy od nabycia zmienia  jego przeznaczenie i  będzie wykorzystywał ten  pojazd również  do innych celów niż działalność gospodarcza,

- z ograniczonym do 50% prawem do odliczenia, a następnie  w okresie 60 miesięcy od nabycia dokonuje sprzedaży opodatkowanej tego pojazdu lub przeznacza ten pojazd do użytku wyłącznie w działalności gospodarczej.

W  pierwszym  przypadku, system  korekt  nakłada  obowiązek  zmniejszenia  odliczonego podatku naliczonego, w drugim natomiast umożliwia podatnikowi zwiększenie podatku do odliczenia, jednakże w odpowiedniej proporcji do pozostałego okresu korekty.

Podstawa prawna: art. 90b ust. 1 ustawy o VAT

Uwaga!

Pojazdy samochodowe o wartości początkowej (wartość tę ustala się zgodnie z przepisami o podatku dochodowym) do 15 tys. zł będą podlegały 12-miesięcznej korekcie.

Podstawa prawna: art. 90b ust. 6 ustawy o VAT

Uwaga!

Korekcie podlegają tylko wydatki z  tytułu nabycia, importu lub wytworzenia pojazdu. Pozostałe wydatki, w tym związane z używaniem pojazdu na podstawie umowy najmu, dzierżawy,  leasingu  (operacyjnego)  lub  innej  umowy  o  podobnym  charakterze,  nie podlegają korekcie. Odliczenie tych wydatków odbywa się bowiem na bieżąco (a nie jak przy nabyciu „na własność” - jednorazowo, „z góry“), zatem istnieje możliwość weryfikowania tego odliczania na bieżąco - w miesiącu dokonania zmiany przeznaczenia pojazdu dokonywana jest zmiana zasad odliczania.

Podstawa prawna: art. 90b ust. 1 ustawy o VAT

Sprzedaż pojazdu w okresie korekty

Dla celów stosowania systemu korekt przyjęto założenie, że sprzedaż pojazdu, przy nabyciu którego przysługiwało ograniczone odliczenie, jest równoznaczna ze zmianą jego wykorzystywania z „mieszanego” na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej.   W   konsekwencji   przy   sprzedaży   takiego   pojazdu   podatnik   będzie uprawniony do  dokonania korekty nieodliczonego  przy  nabyciu  tego  pojazdu  podatku naliczonego, w wysokości proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.

Podstawa prawna: art. 90b ust. 2 ustawy o VAT

Uwaga!

Uznanie, że sprzedaż pojazdu, przy nabyciu którego przysługiwało ograniczone odliczenie, jest równoznaczna ze zmianą jego wykorzystania z „mieszanego” na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej powiązane jest z  likwidacją zwolnienia od podatku VAT stosowanego przy dostawie takich pojazdów i objęcie tej czynności opodatkowaniem według stawki podstawowej.

Podstawa prawna: § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 marca 2014 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień

Zasady dokonywania korekty

Okres korekty - 60 miesięcy (lub 12 miesięcy) będzie liczony odpowiednio od miesiąca, w którym nabyto, dokonano importu lub oddano do używania pojazd (w przypadku jego wytworzenia). Na potrzeby korekty uznaje się, że pojazd samochodowy odpowiednio nie jest już wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej albo jest wykorzystywany wyłącznie do takiej działalności począwszy od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana jego wykorzystywania.

Podstawa prawna: art. 90b ust. 1 i  ust. 4 ustawy o VAT

Korekty tej dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.

Po upływie okresu korekty wszelkie zmiany wykorzystania pojazdu pozostaną bez wpływu na zrealizowane przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu odliczenie VAT.

Podstawa prawna: art. 90b ust. 4 ustawy o VAT

Przykład 1:

Podatnik nabył samochód osobowy w dniu 3 kwietnia 2014 r., który będzie mu służył zarówno do celów prywatnych oraz do opodatkowanej działalności gospodarczej (czyli do celów „mieszanych”). Dane wynikające z faktury: cena netto 100.000 zł, podatek VAT - 23.000 zł.

Podatek naliczony w tym przypadku wyniósł 11.500 zł. (23.000 zł x 50%), który został odliczony od podatku należnego w rozliczeniu za miesiąc kwiecień 2014 r.

Podatnik   w   dniu   10   lutego   2015   r.   zmienia   wykorzystanie  tego   samochodu   na wykorzystanie wyłącznie do opodatkowanej działalności gospodarczej (obiektywne kryteria na  to  wskazują). Podatnik od tej  daty będzie wykorzystywał ten  samochód w  sposób wykluczający jego użycie do celów prywatnych (podatnik zgodnie z przepisami rozpoczął prowadzenie ewidencji przebiegu tego samochodu). Podatnik w dniu 15 lutego 2015 r. złożył w urzędzie skarbowym informację o tym samochodzie (VAT-26).

Podatnik w rozliczeniu za miesiąc luty 2015 r. będzie miał prawo podwyższyć  kwotę podatku naliczonego do odliczenia o kwotę 9.583 zł

Sposób wyliczenia korekty:

Lp.

Wyszczególnienie

1

Kwota podatku naliczonego do odliczenia jaka

przysługiwałaby w chwili nabycia, jeżeli samochód byłby przeznaczony do wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej w zł

23.000

2=1*50%

Kwota podatku naliczonego faktycznie odliczona w chwili

nabycia w zł

11.500

3=1-2

Kwota podatku nieodliczona

11.500

4

Liczba miesięcy okresu korekty

60

5

Liczba miesięcy pozostałego okresu korekty (60 - 10)

50

6=(3/4)*5

Kwota korekty

9.583

Przykład 2:

Podatnik nabył samochód osobowy w dniu 15 kwietnia 2014 r., który będzie mu służył wyłącznie do opodatkowanej działalności gospodarczej (będzie wykorzystywał ten samochód w sposób wykluczający jego użycie  do celów prywatnych, podatnik zgodnie z przepisami  rozpoczął  prowadzenie  ewidencji  przebiegu  tego  samochodu).  Podatnik w dniu 18 kwietnia 2014 r. złożył  w urzędzie skarbowym informację o tym samochodzie (VAT-26). Dane wynikające z faktury: cena netto 70.000 zł, podatek VAT - 16.100 zł.

Podatek naliczony w tym przypadku wyniósł 16.100 zł, który został w rozliczeniu za kwiecień 2014 r. odliczony od podatku należnego.

Podatnik od dnia 28 listopada 2017 r. zmienia wykorzystywanie tego samochodu. Będzie go używał również do celów prywatnych.

Podatnik w rozliczeniu za miesiąc listopad 2017 r. będzie obowiązany obniżyć  kwotę podatku naliczonego do odliczenia o kwotę 2.281 zł

Sposób wyliczenia korekty:

Lp.

Wyszczególnienie

1

Kwota podatku wynikająca z faktury w zł

16.100

2=1*50%

Kwota podatku naliczonego do odliczenia jaka

przysługiwałaby w chwili nabycia, jeżeli samochód byłby przeznaczony do wykorzystywania w działalności gospodarczej i do celów prywatnych w zł

8.050

3=1

Kwota podatku naliczonego faktycznie odliczona w chwili

nabycia w zł

16.100

4=2-3

Różnica

-8.050

5

Liczba miesięcy okresu korekty

60

6

Liczba miesięcy pozostałego okresu korekty (60 - 43)

17

7=(4/5)*6

Wielkość korekty

-2.281

System korekt stosuje się  odpowiednio w przypadku gdy w stosunku do podatnika, wskutek niezłożenia przez niego informacji w terminie, stosuje się ograniczone prawo do odliczenia VAT  przy  nabyciu  pojazdu.  W konsekwencji  po  „nieterminowym”  złożeniu   takiej informacji podatnik uprawniony będzie do dokonania korekty, jednakże jej zakres uzależniony będzie od momentu, kiedy taka informacja zostanie złożona.

Podstawa prawna: art. 90b ust. 3 ustawy o VAT

W przypadku wykorzystywania przez podatnika pojazdu samochodowego również do czynności zwolnionych od podatku (bez prawa do odliczeń) kwota korekty powinna uwzględniać proporcję określoną w art. 90 ustawy o VAT zastosowaną przez podatnika przy odliczeniu podatku naliczonego.

Podstawa prawna: art. 90b ust. 5 ustawy o VAT

Przykład 3:

Podatnik nabył samochód osobowy w dniu 25 maja 2014 r., który będzie mu służył do celów „mieszanych”: zarówno do celów prywatnych oraz do celów działalności gospodarczej opodatkowanej i zwolnionej. Dane wynikające z faktury: cena netto 100.000 zł,   podatek  VAT  -   23.000  zł.   Obroty  z opodatkowanej  działalności  gospodarczej w obrotach  z  całej  działalności  gospodarczej  za  2013  r.  stanowiły  90%  (proporcja zastosowana przy odliczeniu). Podatek naliczony w  tym  przypadku wyniósł 11.500 zł (23.000 zł x 50%). W rozliczeniu za maj 2014 r. podatnik odliczył od podatku należnego podatek naliczony w wysokości 10.350 zł (11.500 x  90%).

Podatnik w dniu 12 marca 2015 r. zmienia wykorzystywanie tego samochodu na wykorzystywanie wyłącznie do  działalności  gospodarczej. Podatnik od  tej  daty będzie wykorzystywał ten samochód w sposób wykluczający jego użycie do celów prywatnych, podatnik   zgodnie   z przepisami   rozpoczął   prowadzenie   ewidencji   przebiegu   tego samochodu. Podatnik w dniu 15 marca 2015 r. złożył  w urzędzie skarbowym informację o tym samochodzie (VAT-26).

Podatnik w rozliczeniu za miesiąc marzec 2015 r. będzie miał prawo podwyższyć  kwotę podatku naliczonego do odliczenia o kwotę 8.625 zł

Sposób wyliczenia korekty:

Lp.

Wyszczególnienie

1

Kwota podatku wynikająca z faktury w zł

23.000

2=1*90%

Kwota podatku naliczonego do odliczenia jaka

przysługiwałaby w chwili nabycia, jeżeli samochód byłby przeznaczony do wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej w zł

20.700

3=2*50%

Kwota podatku naliczonego faktycznie odliczona w chwili

nabycia w zł

10.350

4=2-3

Kwota podatku nieodliczona w zł, z uwzględnieniem proporcji

zastosowanej przy odliczeniu

10.350

5

Liczba miesięcy okresu korekty

60

6

Liczba miesięcy pozostałego okresu korekty (60 - 10)

50

7=(4/5)*6

Wielkość korekty w zł

8.625

System korekt w okresie przejściowym

Wprowadzony system korekt dotyczy pojazdów samochodowych nabytych, importowanych lub wytworzonych przez podatnika od dnia 1 kwietnia 2014 r.

Na zasadzie wyjątku systemem korekt w zakresie zwiększenia podatku naliczonego do odliczenia zostaną jednak objęte przypadki dokonania od dnia 1 kwietnia 2014 r. sprzedaży pojazdów samochodowych zakupionych przed tym dniem, objętych dotychczasowym ograniczonym  prawem  do  odliczania  podatku  (ograniczenie  do  50%  lub  60%  kwoty podatku naliczonego nie więcej jednak niż odpowiednio 5 000 zł lub 6 000 zł).

Podstawa prawna: art. 11 ustawy nowelizującej

Przykład 1:

Podatnik prowadzący działalność w zakresie handlu detalicznego w październiku 2012 r. nabył samochód osobowy. Dane wynikające z faktury: cena netto 80.000 zł, podatek VAT - 18.400 zł (80.000 zł x 23%). Podatek naliczony w tym przypadku wyniósł 6.000 zł, który został w rozliczeniu za październik 2012 r. odliczony od podatku należnego.  W kwietniu 2014 r. podatnik sprzedaje ten samochód (sprzedaż opodatkowana). Podatnik w rozliczeniu za miesiąc kwiecień 2014 r. będzie miał prawo podwyższyć kwotę podatku naliczonego do odliczenia o kwotę 8.680 zł

Sposób wyliczenia korekty:

Lp.

Wyszczególnienie

1

Kwota podatku wynikająca z faktury w zł

18.400

2

Kwota podatku naliczonego faktycznie odliczona w chwili

nabycia w zł

6.000

3=1-2

Kwota podatku nieodliczona w zł

12.400

4

Liczba miesięcy okresu korekty

60

5

Liczba miesięcy pozostałego okresu korekty (60 - 18)

42

6=(3/4)*5

Wielkość korekty w zł

8.680

Przykład 2:

Podatnik  nabył  samochód  osobowy w  dniu  25  maja  2014  r.,  który będzie  mu  służył zarówno   do   celów   prywatnych   oraz   do   działalności   gospodarczej   opodatkowanej i zwolnionej. Dane wynikające z faktury: cena netto 100.000 zł, podatek VAT - 23.000 zł. Obroty  z opodatkowanej  działalności  gospodarczej  w  obrotach  z  całej  działalności gospodarczej za 2013 r. stanowiły 90% (proporcja zastosowana przy odliczeniu ).

Podatek naliczony w tym przypadku wyniósł 11.500 zł (23.000 zł x 50%). W rozliczeniu za maj 2014 r. podatnik odliczył od podatku należnego 10.350 zł (11.500 x  90%).

Podatnik w dniu 12 marca 2015 r. sprzedaje samochód.

Podatnik w rozliczeniu za miesiąc marzec 2015 r. będzie miał prawo podwyższyć  kwotę podatku naliczonego do odliczenia o kwotę 10.465 zł.

Sposób wyliczenia korekty (podstawą obliczenia korekty jest zarówno art. 90b jak i art. 91 ust. 4 - 6 ustawy o VAT):

Lp.

Wyszczególnienie

1

Kwota podatku wynikająca z faktury w zł

23.000

2

Kwota stanowiąca 50% podatku naliczonego z faktury w zł

11.500

3=1*90%

Kwota podatku naliczonego do odliczenia jaka

przysługiwałaby w chwili nabycia, jeżeli samochód byłby przeznaczony do wykorzystania wyłącznie do działalności gospodarczej w zł

20.700

4=3*50%

Kwota podatku naliczonego faktycznie odliczona w chwili

nabycia w zł

10.350

5=3-4

Kwota podatku nieodliczona z uwzględnieniem proporcji

zastosowanej przy odliczeniu w zł

10.350

6

Liczba miesięcy okresu korekty wynikająca z art. 90b

60

7

Liczba miesięcy pozostałego okresu korekty (60-10)

50

8=(5/6)*7

Wielkość korekty wynikająca z art. 90b w zł

8.625

9

Liczba lat okresu korekty wynikająca z art. 91

5

10

Liczba lat pozostałego okresu korekty

4

11=(1-3)/9*10

Wielkość korekty wynikająca z art. 91 ust. 4-6

1.840

12=8+11

Łączna wielkość korekty w zł

10.465

Uwaga!

Należy  pamiętać o rozliczeniu z tej sprzedaży  podatku należnego  (od dnia 1 kwietnia 2014 r. nie obowiązuje już bowiem zwolnienie od podatku stosowane przy sprzedaży tego rodzaju pojazdów).


WYŁĄCZENIE OPODATKOWANIA UŻYTKU PRYWATNEGO

W przypadku wykorzystywania przez podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (np. na cele prywatne podatnika lub jego pracowników) pojazdów samochodowych objętych wprowadzanym (50%) ograniczeniem wyłączono konieczność rozliczania podatku VAT. W konsekwencji w opisanej sytuacji podatnik nie będzie miał obowiązku rozliczania  podatku VAT,  jeżeli  taki  pojazd  będzie  wykorzystywany przez niego na cele inne niż działalność gospodarcza.

Podstawa prawna: art. 8 ust. 5 pkt 1 ustawy o VAT

Konieczność opodatkowania użytku  prywatnego została wyłączona również  w przypadku prywatnego użycia pojazdu, w stosunku do którego podatnik nie mógł dokonać odliczenia podatku naliczonego (transakcja nabycia nie była objęta podatkiem VAT lub korzystała ze zwolnienia od tego podatku), jednakże przysługiwało mu ograniczone (50%) odliczenie podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia części składowych do tego pojazdu.

Podstawa prawna: art. 8 ust. 5 pkt 2 ustawy o VAT

Wyłączenie z opodatkowania w opisanych sytuacjach dotyczy również użytku na cele inne niż działalność gospodarcza pojazdów „nabytych” („włączonych” do przedsiębiorstwa) na podstawie umów najmu, dzierżawy,  leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze (które to  umowy nie  są  traktowane w  kategoriach dostawy towarów), w  stosunku do których przysługiwało ograniczone odliczenie VAT.

Podstawa prawna: art. 8 ust. 6 ustawy o VAT

Podsumowując, zasada wyłączenia opodatkowania użytku  prywatnego nie jest stosowana w następujących sytuacjach:

-    podatnik posiadał pełne prawo do odliczenia podatku zarówno przy nabyciu pojazdu, jak i zakupionych do niego części składowych,

-    podatnik posiadał pełne prawo do odliczenia podatku przy nabyciu pojazdu, natomiast przy nabyciu części składowych do tego pojazdu prawo to zostało ograniczone do 50%,

-    podatnik nie posiadał prawa do odliczenia podatku przy nabyciu pojazdu, natomiast przy nabyciu części składowych do niego posiadał prawo do odliczenia pełnego.

Uwaga!

Ustawą  nowelizującą  wyłączono  również  obowiązek  opodatkowania  podatkiem  VAT użytku prywatnego pojazdów zakupionych przed dniem 1 kwietnia 2014 r. objętych dotychczasowym ograniczonym (do 50% lub 60% kwoty podatku naliczonego nie więcej jednak niż odpowiednio 5 000 zł lub 6 000 zł) prawem do odliczania podatku VAT.

Podstawa prawna: art. 7 ustawy nowelizującej

Ponieważ od dnia 1 stycznia 2014 r. użytek prywatny takich pojazdów podlegał opodatkowaniu  na  ogólnych  zasadach,  w  celu  uniknięcia  podwójnego  opodatkowania w  stosunku  do  takich  pojazdów (użytek  prywatny  został  już  bowiem  skalkulowany w ograniczeniu odliczenia w odniesieniu do tych pojazdów) zasada ta ma zastosowanie do okresów rozliczeniowych rozpoczynających się od dnia 1 stycznia 2014 r.

Podstawa prawna: art. 16 ustawy nowelizującej

Przykład 1:

Podatnik posiada samochód o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, przy nabyciu którego w 2013 r. dokonał zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami odliczenia podatku w pełnej wysokości (100%). Podatnik, również w 2013 r., nabył do ww. samochodu akumulator. Z tego tytułu dokonał odliczenia podatku w wysokości 100%. Podatnik zdecydował, że od dnia 1 kwietnia 2014 r. będzie wykorzystywał ww. samochód okazjonalnie do celów „mieszanych”. W dniach 1 - 4 maja 2014 r. podatnik wraz z rodziną pojechał tym samochodem „na majówkę”.

W opisanej powyżej  sytuacji podatnik ma obowiązek opodatkowania użytku  prywatnego ww. samochodu.

Przykład 2:

Podatnik posiada samochód o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, przy nabyciu którego w 2013 r. dokonał zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami odliczenia podatku w pełnej wysokości (100%). W dniu 7 kwietnia 2014 r. podatnik nabył do tego samochodu opony. Z uwagi na fakt, że ww. samochód podatnik wykorzystuje do celów „mieszanych” przy nabyciu opon podatnik dokonał odliczenia podatku w wysokości 50%. Podatnik wykorzystuje ww. samochód do celów prywatnych (jeździ nim po zakupy). W opisanej powyżej sytuacji podatnik ma obowiązek opodatkowania użytku prywatnego ww. samochodu.

Przykład 3:

Podatnik posiada samochód, przy nabyciu którego nie posiadał prawa do odliczenia (zakup od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej). Podatnik w styczniu 2014 r. poniósł wydatki związane z ww. samochodem (zakup silnika i układu wydechowego), przy nabyciu których odliczył podatek w pełnej wysokości. Od  dnia  1  kwietnia  2014  r.  podatnik  wykorzystuje  posiadany  samochód  do  celów „mieszanych” (jadąc do swojego biura z miejsca zamieszkania podatnik dowozi dzieci do szkoły).  W opisanej  powyżej  sytuacji  podatnik  ma  obowiązek  opodatkowania  użytku prywatnego ww. samochodu.

ZACHOWANIE PRAW NABYTYCH

W zakresie pojazdów samochodowych będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartych przed dniem 1 kwietnia 2014 r., w stosunku do których na dzień 31 marca 2014 r. podatnikowi przysługiwało nieograniczone (100%) prawo do odliczenia podatku od czynszu i rat wynikających z takiej umowy -  nie stosuje się ograniczenia w  odliczaniu podatku w  wysokości 50%, pod pewnymi warunkami.

Podatnikowi przysługiwać będzie bowiem odliczenie podatku w pełnej wysokości od czynszu (rat) wynikających z takiej umowy, jeżeli:

-     w umowie tej zawartej przed dniem 1 kwietnia 2014 r. nie dokonano zmian po dniu 31 marca 2014 r.,

-      pojazd  samochodowy będący przedmiotem  tej  umowy został  wydany podatnikowi przed dniem 1 kwietnia 2014 r., oraz

-     umowa    ta    została    zarejestrowana   przez    podatnika   dokonującego   odliczenia u właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego do dnia 2 maja (włącznie).

Podstawa prawna: art. 13 ustawy nowelizującej

Uwaga!

Na nowych zasadach będą odliczane:

-      wszystkie ponoszone od kwietnia 2014 r. wydatki związane z pojazdami, w odniesieniu do których łącznie nie zostaną spełnione opisane powyżej warunki,

-      pozostałe  oprócz  czynszu  i  rat  wydatki  związane  z  pojazdami,  w  odniesieniu  do których łącznie zostaną spełnione opisane powyżej warunki,

-      wszystkie  wydatki  związane  z  pojazdami  używanymi  na  podstawie umów  najmu, dzierżawy,  leasingu  lub  innej  umowy  o podobnym  charakterze,  zawartych  przed 1 kwietnia 2014 r., w stosunku do których podatnikowi przysługiwało na dzień 31 marca 2014 r. ograniczone prawo do odliczenia (odpowiednio 50% i 60%, nie więcej niż 5 000 zł i 6 000 zł) co oznacza, że w stosunku do nich będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia lub ograniczone, w zależności od spełnienia warunków wskazanych w art. 86a ustawy o VAT.

Przykład 1:

Podatnik  zawarł  umowę  leasingu  w  dniu  12  marca  2014  r.  na  pojazd  samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg, od którego przysługiwało 100% odliczenie podatku (samochód z tzw. kratką).  Podatnik  nie  zarejestrował    umowy  i nie  złożył  po  wejściu  w  życie  ustawy nowelizującej    informacji    o wykorzystywaniu    pojazdu    wyłącznie    do    działalności gospodarczej - podatnik od dnia 1 kwietnia 2014 r. będzie miał  prawo do odliczenia podatku w wysokości 50% od rat leasingowych i od pozostałych wydatków (np. zakup paliwa, części zamiennych, itd.).

Przykład 2:

Podatnik  zawarł  umowę  leasingu  w  dniu  12  marca  2014  r.  na  pojazd  samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg, od którego przysługiwało 100% odliczenie podatku (samochód z tzw. kratką). Umowa została zarejestrowana w urzędzie skarbowym w terminie, ale podatnik po wejściu w życie ustawy nowelizującej nie złożył informacji o wykorzystywaniu pojazdu wyłącznie do działalności gospodarczej - podatnik od dnia 1 kwietnia 2014 r. będzie miał prawo  do  odliczenia  podatku w  wysokości 100% od  rat  leasingowych oraz    50% od pozostałych wydatków (np. zakup paliwa, części zamiennych, itd.).

Przykład 3:

Podatnik zawarł umowę leasingu przed dniem 1 kwietnia 2014 r. na pojazd samochodowy, od którego przysługiwało ograniczone odliczenie podatku w wysokości 60%, nie więcej niż 6 000 zł. Łączna kwota dokonanych odliczeń podatku z rat leasingowych dokonana do dnia 31 marca 2014 r. wyniosła 4 200 zł. Podatnik nie złożył  informacji o wykorzystywaniu pojazdu wyłącznie do działalności gospodarczej. Podatnik od dnia 1 kwietnia 2014 r. będzie zatem miał prawo do odliczenia 50% podatku od rat leasingowych i pozostałych wydatków ponoszonych do dnia 1 kwietnia 2014 r.

Przykład 4:

Podatnik zawarł umowę leasingu przed dniem 1 kwietnia 2014 r.  na pojazd samochodowy, od którego przysługiwało ograniczone odliczenie podatku w wysokości 60% nie więcej niż 6 000 zł. Łączna kwota dokonanych odliczeń podatku z rat leasingowych do dnia 31 marca 2014 r. wyniosła 6 000 zł. Podatnik po wejściu w życie ustawy nowelizującej nie złożył informacji o wykorzystywaniu pojazdu wyłącznie do działalności gospodarczej. Podatnik od dnia 1 kwietnia 2014 r. ma zatem prawo do odliczania podatku w 50% zarówno od rat leasingowych (pomimo  wykorzystania do  31 marca  2014 r.  limitu  tych odliczeń), jak i pozostałych wydatków ponoszonych od dnia 1 kwietnia 2014 r.

Przykład 5:

Podatnik zawarł umowę leasingu przed dniem 1 kwietnia 2014 r. na pojazd samochodowy, od którego przysługiwało ograniczone odliczenie podatku w wysokości 60% nie więcej niż 6 000 zł. Łączna kwota dokonanych odliczeń podatku z rat leasingowych do dnia 31 marca 2014 r. wyniosła 6 000 zł. Podatnik zdecydował, że od dnia 1 kwietnia 2014 r. samochód ten będzie wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej (i sposób wykorzystywania, jak i prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu potwierdza wyłącznie biznesowe wykorzystywanie pojazdu). Podatnik złożył  w terminie informację do urzędu skarbowego. W  opisanej  sytuacji  od  dnia  1  kwietnia  2014  r.  podatnik  ma  prawo  do odliczenia podatku w 100%, zarówno wynikającego z rat leasingowych, jak i pozostałych wydatków.

ODLICZANIE PODATKU VAT OD NABYWANYCH PALIW

W przypadku nabycia paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, przeznaczonych do napędu pojazdów samochodowych (w tym również samochodów osobowych) wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej będą odliczane na zasadach ogólnych, tj. będzie w stosunku do nich przysługiwało pełne prawo do odliczenia, przy spełnieniu warunków wskazanych w art. 86a ustawy o VAT.

Natomiast jeżeli nabywane paliwo przeznaczone jest do napędu pojazdów samochodowych wykorzystywanych do celów „mieszanych” (czyli do działalności gospodarczej i do celów prywatnych) wówczas wysokość odliczenia podatku będzie uzależniona od rodzaju pojazdu samochodowego, tj.:

1)  do  dnia  30  czerwca  2015  r.  stosuje  się  całkowity  zakaz  odliczenia  podatku  od nabywanych paliw wykorzystywanych do napędu:

-    samochodów osobowych;

-    pojazdów samochodowych innych niż samochody osobowe, w których liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi:

1 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 425 kg,

2 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 493 kg,

3 lub więcej - jeżeli dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż 500 kg.

Zakaz odliczania podatku od nabywanych paliw dotyczy zatem pojazdów, w stosunku do których od dnia wejścia Polski do Unii Europejskiej (czyli od dnia 1 maja 2004 r.) nigdy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od paliw wykorzystywanych do ich napędu.

2) przy   zakupie   paliwa   przeznaczonego   do   napędu   pozostałych   pojazdów samochodowych,  tj.  pojazdów  samochodowych  innych  niż   samochody  osobowe, w których liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi:

1 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 425 kg,

2 - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 493 kg,

3 lub więcej - jeżeli dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 500 kg. podatnikowi będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku w wysokości 50% kwoty podatku naliczonego.

Podstawa prawna: art. 86a  ust.  1  i  ust.  2  pkt  3  ustawy  o  VAT  oraz art.  12  ustawy nowelizującej

SPRZEDAŻ UŻYWANYCH POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH OBJĘTYCH OGRANICZONYM PRAWEM DO ODLICZENIA PODATKU VAT

Od dnia 1 kwietnia 2014 r. dostawa samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, objętych przy ich nabyciu ograniczonym prawem do odliczenia podatku VAT zawartego m.in. w fakturze, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na zasadach ogólnych.

Stosowane dotychczas, na podstawie § 3 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia  20  grudnia  2013  r.  w  sprawie  zwolnień  od  podatku  od  towarów  i  usług  oraz warunków  stosowania  tych  zwolnień  (Dz.  U.  poz.  1722),  zwolnienie  od  podatku obowiązuje bowiem tylko do dnia 31 marca 2014 r.

Z dniem 1  kwietnia 2014 r. w wyniku nowelizacji ww. rozporządzenia zwolnienie to zostaje uchylone i zastąpione wyżej opisanym systemem korekt.

Podstawa prawna: § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 marca 2014 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień

LIKWIDACJA ZAŚWIADCZEŃ VAT-25

Z dniem 1 stycznia 2015 r. znosi się obowiązek uzyskania z urzędu skarbowego dla potrzeb rejestracji  sprowadzanych pojazdów z  innych państw członkowskich Unii  Europejskiej zaświadczenia (VAT-25) potwierdzającego uiszczenie przez podatnika podatku lub brak obowiązku uiszczenia podatku z tytułu przywozu tych pojazdów.

Zaświadczenie to nie będzie zatem już wymagane przez ograny dokonujące stałej rejestracji pojazdów od dnia 1 stycznia 2015 r.

Podstawa prawna: art. 1 pkt 8 i art. 4 ustawy nowelizującej

PODSUMOWANIE

Wskutek   całkowitych   zmian   zasad   odliczania   podatku   od   wydatków   związanych z pojazdami  samochodowymi,  wprowadzonych  ustawą  nowelizującą  i  powołanymi  na wstępie   aktami   wykonawczymi,   dotychczasowe   zasady   odliczania   i   wypracowane w związku z nim orzecznictwo sądowe tracą zasadniczo na aktualności.

Oprócz niniejszej broszury pomocne w interpretowaniu przepisów ustawy nowelizującej może być uzasadnienie do projektu tej ustawy - druk sejmowy nr 2095 - zamieszczone na stronie internetowej Sejmu http://orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Ministerstwo Finansów

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
2 maja 2023 r. (wtorek)
4 maja 2023 r. (czwartek)
29 kwietnia 2023 r. (sobota)
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Naruszenia prawa w Ministerstwie Finansów można zgłaszać nawet anonimowo. Minister określił procedurę przyjmowania i rozpatrywania zgłoszeń

Od 25 września 2024 r. obowiązuje zarządzenie Ministra Finansów z 18 września 2024 r. w sprawie procedury dokonywania zgłoszeń wewnętrznych naruszeń prawa i podejmowania działań następczych w Ministerstwie Finansów. Celem tej procedury jest realizacja obowiązku wynikającego z ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów. Ta nowa procedura rozszerza zakres przedmiotowy zgłoszeń oraz wprowadza możliwość anonimowego informowania o nieprawidłowościach. 

Prof. Modzelewski: anglosaska firma doradcza faktycznie rządzi polityką podatkową w Polsce. Wieloletni faktyczny wakat na ulicy Świętokrzyskiej

Od prawie piętnastu lat resort finansów korzysta z usług doradczych (chyba nie za darmo) co najmniej jednej „międzynarodowej” czyli anglosaskiej firmy doradczej, która faktycznie rządzi polityką podatkową – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Zdaniem Profesora Modzelewskiego, to jeden z objawów "faktycznego wakatu" na stanowisku ministra finansów.

Nowe ograniczenia w zatrudnianiu cudzoziemców w Polsce. Krytyka projektu ustawy

Najnowsza wersja ustawy o warunkach zatrudniania cudzoziemców w Polsce wywołuje obawy przedsiębiorców. Projekt ogranicza możliwość pracy na podstawie umów cywilnoprawnych, co może negatywnie wpłynąć na rynek pracy. Konfederacja Lewiatan ostrzega przed konsekwencjami tych zmian.

Koniec blokady amerykańskich portów. Eksport do USA - duża szansa dla polskich firm

Strajk amerykańskich dokerów a sprawa polska – czy można rozpatrywać w tym świetle kwestię ubiegłotygodniowej blokady amerykańskich portów? Odbiorcy z USA generują w tym roku rekordowo dużo nowych zamówień dla polskich eksporterów, na szczęście krótki czas blokady amerykańskich portów nie powinien wpłynąć na ich sprzedaż - ocenia Allianz Trade.

REKLAMA

Hołownia: Musimy dowieźć sprawiedliwą składkę zdrowotną

Musimy dowieźć sprawiedliwą składkę zdrowotną, tej sprawy nie odpuścimy - deklarował marszałek Sejmu Szymon Hołownia. Mówił też o kredycie zero procent, rozliczeniach i zatrudnianiu w państwowych spółkach.

Nakaz ujawniania informacji o uzgodnieniach podatkowych narusza prawo do prywatności klienta. Wyrok TSUE

Przepis nakazujący pośrednikom ujawnianie organom informacji o transgranicznych uzgodnieniach podatkowych narusza szeroko rozumiane prawo do poszanowania prywatności klienta. W celu ochrony tajemnicy zawodowej z tego obowiązku zwolnić się może prawnik, jednak warunkiem jest poinformowanie o tym innego pośrednika. Wyrokiem z 29 lipca 2024 r. TSUE potwierdził, że obowiązek nie dotyczy sytuacji gdy inny pośrednik nie jest klientem prawnika. W Polsce nakaz nie może obejmować adwokatów i radców prawnych (sprawa C 623/22, Belgian Association of Tax Lawyers i in., przeciwko Premier minister).

Ryczałt 2025 (od przychodów ewidencjonowanych): limity, stawki, najem prywatny, działalność gospodarcza

Jakie limity dla ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych będą obowiązywały w 2025 roku? Kto może płacić ryczałt w 2025 roku? Kto może płacić ryczałt od przychodów ewidencjonowanych kwartalnie w 2025 r.? Jakie stawki ryczałtu obowiązywać będą w przyszłym roku?

Ostateczny termin wykorzystania zaległego urlopu wypoczynkowego. Jakie skutki prawne upływu tego terminu? Kary, przedawnienie

W ostatnim czasie wiele się mówi o zachowaniu równowagi pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym. Zwolennikami doktryny „work-life-balans” nie są już tylko pracownicy, ale coraz częściej przekonują się do niej również pracodawcy, oferując co rusz nowe przywileje swoim współpracownikom. Jednym, nierzadko spotykanym jest udzielenie pracownikom dodatkowych, płatnych dni wolnych np. z okazji urodzin. Jest to jednak dobrowolność zarówno ze strony pracodawcy, jak i pracownika. Przywilejem pracownika, który z pewnością pomoże zachować równowagę w życiu, jest urlop wypoczynkowy. Udzielenie go jest jednym z obowiązków pracodawcy, którego nieprzestrzeganie podlega karze grzywny. 

REKLAMA

Które firmy płacą największy CIT? Orlen już nie jest liderem - zapłacił tylko 1,38 mld zł, rok wcześniej było to 4,37 mld zł

Orlen dopiero na trzecim miejscu. Tym razem to banki zdominowały listę największych indywidualnych podatników CIT w 2023 r. W pierwszej dziesiątce największych podatników znalazło się siedem banków m.in. Pekao, Santander Bank Polska, czy ING BSK.

Stopy procentowe NBP 2024: bez zmian w październiku. Prezes Glapiński: obniżka stóp najwcześniej w II kw. 2025 r.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 1-2 października 2024 r. postanowiła pozostawić wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. Stopa referencyjna wynosi nadal 5,75 proc. - podał w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków i ekonomistów. Wydaje się, że Rada Polityki Pieniężnej zacznie cykl obniżek stóp procentowych w II kw. 2025 r. Tak wynika z wypowiedzi prezesa NBP Adama Glapińskiego z comiesięcznej konferencji prasowej, która odbyła się 3 października 2024 r.

REKLAMA