REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ustalić wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jak ustalić wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości?
Jak ustalić wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości?

REKLAMA

REKLAMA

Od dłuższego już czasu wątpliwości wzbudza sposób ustalenia przez sąd orzekający wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, tzn. przesłanki i okoliczności, na których ma się opierać przy jego ustalaniu. Analizowane zagadnienie ma istotne znaczenie praktyczne i przekłada się z jednej strony na wielkość ewentualnego obciążenia finansowego przedsiębiorstwa przesyłowego oraz wysokość potencjalnego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przysługującego właścicielowi nieruchomości – z drugiej strony. Ważne jest również, aby powoływani przez sąd biegli sądowi nie abstrahowali od aktualnego zapatrywania judykatury na kwestię zasad określania wynagrodzenia, o którym mowa.

Właścicielowi nieruchomości, na której posadowiono urządzenia infrastruktury energetycznej przysługuje roszczenie o odpowiednie wynagrodzenie za korzystanie przez przedsiębiorstwo przesyłowe z należącej do niego nieruchomości gruntowej.

REKLAMA

REKLAMA

Chodzi tu o te przedsiębiorstwa przesyłowe (posiadaczy służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu), które są w tzw. złej wierze, tj. nie legitymują się uprawnieniami do ingerowania w sferę cudzej własności nieruchomości dla bieżącego utrzymania urządzeń przesyłowych (brak tytułu prawnego w postaci umowy z właścicielem nieruchomości, ustanowienia odpowiedniej służebności przez sąd, czy też w postaci decyzji administracyjnej).

Nie należy przy tym zapominać, że judykatura dopuszcza również możliwość wystąpienia z roszczeniem o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie także w sytuacji gdy korzystanie z nieruchomości realizowane jest przez przedsiębiorstwo przesyłowe w dobrej wierze.

Polecam:Lokowanie wolnych środków pieniężnych w obligacje emitowane przez inne podmioty nie podlega VAT

Dobra wiara zostaje bowiem wyłączona od momentu, w którym przedsiębiorstwo przesyłowe uzyskało informację o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy (art. 224 § 2 zd. 1 kodeksu cywilnego).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Trzeba zauważyć, że roszczenie o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości jest niezależne od roszczenia określonego w art. 222 § 2 Kodeksu cywilnego.

REKLAMA

Oznacza to w praktyce, że właściciel nieruchomości, który realizuje roszczenie o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie nie jest obowiązany do równoczesnego wystąpienia z żądaniem:
- przywrócenia stanu zgodnego z prawem (zmiany sposobu korzystania z nieruchomości) oraz
- zaniechania naruszeń przeciwko przedsiębiorstwu przesyłowemu.

Przykładowo z roszczeniem o wynagrodzenie zza bezumowne korzystanie właściciel może wystąpić bez kierowania jednoczesnego żądania usunięcia, czy też zmiany sposobu przebiegu sieci elektroenergetycznej.

Należy podkreślić, że z uwagi na wprowadzenie od dnia 3 sierpnia 2008 r. do Kodeksu cywilnego instytucji służebności przesyłu (ustawa z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, Dz. U. Nr 116, poz. 731), roszczenia o zapłatę wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości po tej dacie należy rozpatrywać z uwzględnieniem przepisów wprowadzonych w wyniku wskazanej wyżej nowelizacji przepisów (art. 3051 - 3054 k.c.) oraz art. 49 kodeksu cywilnego, który również uległ zmianie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 2009 r.; II CSK 137/09).

Polecamy:Jakie obowiązki podatkowe ma przedsiębiorca przesyłowy korzystający z cudzej nieruchomości?

Dlatego też najbardziej miarodajny dla określenia zasad ustalania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez przedsiębiorstwo przesyłowe z określonej nieruchomości jest dorobek orzecznictwa powstały po dacie wprowadzenia wyżej wskazanych przepisów do kodeksu cywilnego.

Już w roku 1984 r. Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów (z dnia 10 lipca 1984 r., III CZP 20/84), mającej moc zasady prawnej, wyraził pogląd o konieczności stosowania przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie obiektywnego kryterium, jakim jest układ odpowiednich cen rynkowych - stawek za korzystanie z rzeczy tego rodzaju (wynagrodzenie takie powinno równać się dochodowi, jaki normalnie osiąga się z danego stosunku prawnego – najmu czy dzierżawy).

Podzielając pogląd odnoszący się do kryterium obiektywnego wyrażono w judykaturze wątpliwość co do istnienia cen rynkowych właściwych dla stanu faktycznego, jakim jest posiadanie przez przedsiębiorstwo przesyłowe służebności przesyłu.

Posiadanie służebności przesyłu (służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu) przez przedsiębiorcę przesyłowego z reguły nie powoduje bowiem pozbawienia właściciela faktycznego władztwa nad nieruchomością obciążoną.

Wydaje się więc, że kryteria ustalania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości w oparciu jedynie o układ odpowiednich cen rynkowych właściwych dla najmu czy też dzierżawy nie są właściwe w sytuacji gdy właściciel nieruchomości nie zostaje zupełnie pozbawiony fizycznego władztwa nad nieruchomością, której jest właścicielem.

W konsekwencji kryteria określenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości przez przedsiębiorstwo przesyłowe powinny uwzględniać stopień ingerencji w treść prawa własności (taką opinię wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 lutego 2010 r., II CSK 444/09).

Należy przy tym pamiętać, że posiadanie służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu, która swoje uregulowanie znajduje obecnie w art. 3051 k.c., przybiera taką postać, że co do zasady nie pozbawia w zupełności faktycznego władztwa właściciela nad jego nieruchomością, chociaż nie można wykluczyć wystąpienia przypadków, w których z uwagi na charakter i przeznaczenie urządzeń przesyłowych faktyczne władztwo nad nieruchomością będzie wyłączone w całości lub w jej części.

Stwierdzić zatem należy, że w tych przypadkach, kiedy sposób korzystania przez przedsiębiorstwo przesyłowe z nieruchomości, na której posadowione są urządzenia infrastruktury przesyłowej, pozwala będzie na korzystanie z nieruchomości przez właściciela (w mniejszym lub większym zakresie), wynagrodzenie za bezumowne korzystania powinno być w odpowiedniej mierze obniżone w stosunku do wynagrodzenia określonego zgodnie z układem odpowiednich cen rynkowych właściwych dla stosunku najmu lub dzierżawy gruntu.

Oprócz stopnia ingerencji w prawo własności nieruchomości, winny być również uwzględniane takie okoliczności, jak wartość nieruchomości, czasową perspektywę posiadania służebności przez przedsiębiorstwo przesyłowe oraz ewentualne usytuowanie sieci na wielu nieruchomościach.

Inwestycja polegająca na posadowieniu urządzeń infrastruktury przesyłowej jest z reguły zdarzeniem nieodwracalnym w pewnym okresie czasu – przewidywany okres trwałości tych urządzeń posadowionych na gruncie ma również wpływ na wysokość wynagrodzenia a jego suma nawet w odległej perspektywie nie powinna rażąco przekraczać wartości nieruchomości zajętej pod budowę określonego rodzaju sieci (np. elektroenergetycznej czy gazowej), tak m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 czerwca 2005 r. sygn. akt V CK 679/04.

Wypada również zwrócić uwagę, że w postępowaniu sądowym na stronach spoczywają obowiązki w zakresie wskazywania okoliczności i przedstawiania środków dowodowych dla wykazania faktów, z których wywodzą skutki prawne, stosownie do reguły rozkładu ciężaru dowodu, zawartej w art. 6 k.c.

Co do zasady więc na właścicielu nieruchomości, na której bez tytułu prawnego znajdują się urządzenia przesyłowe, spoczywał będzie ciężar udowodnienia, że wysokość żądanego przez niego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości jest uzasadniona.

Jakie są skutki podatkowe ustanowienia służebności przesyłu?

Jakie obowiązki podatkowe ma przedsiębiorca przesyłowy korzystający z cudzej nieruchomości?

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

REKLAMA

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o pełnym zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

REKLAMA

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA