REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

VAT od kar umownych - przesłanki opodatkowania w wyrokach TSUE

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Enodo Advisors
Doradztwo podatkowe dla efektywnego i bezpiecznego biznesu
VAT od kar umownych - przesłanki opodatkowania w wyrokach TSUE
VAT od kar umownych - przesłanki opodatkowania w wyrokach TSUE

REKLAMA

REKLAMA

VAT od kar umownych. Żaden przepis Dyrektywy w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (ani też zresztą żaden przepis polskiej ustawy o VAT) nie reguluje bezpośrednio kwestii opodatkowania VAT kar umownych ani odszkodowań. Dlatego kluczową rolę odgrywa w tym przypadku orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE.

Orzecznictwo TSUE dot. ogólnych zasad systemu VAT

Chodzi przede wszystkim o wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), bazujące na ogólnych zasadach systemu VAT. Nawet jeśli dane orzeczenie TSUE nie dotyczy akurat branży, w której działamy, czy konkretnego rodzaju kary albo odszkodowania, pewne ogólne reguły wykładni prawa, jakie przedstawia Trybunał, nie mogą być pominięte.

Punktem wyjścia dla TSUE są dość dobrze znane orzeczenia z lat 80-tych i 90-tych, w których Trybunał rozważał, w jakich sytuacjach możemy mówić o czynności podlegającej VAT. Warto wskazać orzeczenie z 1988 r. w sprawie Apple and Pear Development Council (sygn. C-102/86) oraz sprawę Tolsma (sygn. C-16/93) z 1994 r., z których wynika (najogólniej rzecz ujmując), że do czynności opodatkowanej dochodzi wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem a otrzymywanym za nie świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste, umówione wynagrodzenie za wyodrębnione świadczenie w ramach danego stosunku prawnego.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Musimy zatem w danej relacji mieć do czynienia ze świadczeniem i umówioną za nie wzajemną płatnością (bądź pieniężną, bądź innym świadczeniem). Prowadzi to do wniosku, iż generalnie kary umowne oraz odszkodowania nie powinny być opodatkowane VAT. Niewątpliwie bowiem, chociaż w ich przypadku mamy do czynienia z płatnościami pomiędzy dwoma stronami, to płatności te zasadniczo nie są wynagrodzeniem za żadne świadczenie wzajemne.

Przykładem zastosowania przez TSUE tego rodzaju rozumowania do jednego z rodzajów kary umownej jest orzeczenie z 18 sierpnia 2007 r. w sprawie Société thermale d'Eugénie-les-Bains (sygn. C-277/05). W tym wyroku Trybunał przesądził, iż zadatek zatrzymany przez jedną ze stron w przypadku odstąpienia od umowy przez stronę, która wpłaciła zadatek, nie podlega VAT. Zdaniem TSUE mamy bowiem tutaj do czynienia z rodzajem ryczałtowej kary lub odszkodowania, które nie stanowi wynagrodzenia za żadne świadczenie.

Kary umowne i odszkodowania a VAT - brak jednoznacznych wskazówek od TSUE

Inne rozstrzygnięcia zapadły natomiast w przypadku kar pobieranych za rozwiązanie umowy przed terminem. TSUE zajmował się tą problematyką w dwóch sprawach (wyrok z 22 XI 2017 r. sygn. C-295/17 oraz z 11 VI 2020 r. sygn. C-43/19) i chociaż obydwie dotyczyły usług telekomunikacyjnych, ich znaczenie jest o wiele szersze. W obu sprawach TSUE uznał, że kary pobierane od klientów rozwiązujących umowy stanowią wynagrodzenie za świadczenie wzajemne i podlegają VAT. U podstaw takiego rozstrzygnięcia legły rozważania na temat realiów gospodarczych, w jakich pobierane są kary danego rodzaju. Zdaniem TSUE w tych sprawach w istocie kary stanowiły element ceny za usługi, gdyż ich pobieranie było sposobem zapewnienia sobie pewnego minimalnego wynagrodzenia za te usługi.

Podsumowanie

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Te przykłady pokazują, że w świetle orzecznictwa TSUE opodatkowanie VAT kar umownych nie jest kwestią jednoznaczną. Z jednej strony TSUE daje nam rodzaj ogólnej wskazówki, że gdy brak jest świadczenia wzajemnego, wówczas płatność nie podlega VAT. Z drugiej jednak strony, bardzo różne okoliczności składające się na „realia gospodarcze” danej sprawy mogą sprawić, że rozstrzygnięcie będzie inne. Ustalenie jak postąpić wymaga zatem kompleksowej analizy różnych przesłanek.

Piotr Litwin, doradca podatkowy, partner w ENODO Advisors

Więcej na ten temat podczas bezpłatnego webinarium "VAT a kary umowne i odszkodowania w branży budowlanej", na które serdecznie zapraszamy 10 czerwca 2021 r.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MF proponuje zmiany w raportowaniu do KNF. Mniej obowiązków dla domów maklerskich

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia zmieniającego zasady przekazywania informacji do Komisji Nadzoru Finansowego przez firmy inwestycyjne i banki prowadzące działalność maklerską. Nowe regulacje, będące częścią pakietu deregulacyjnego, mają na celu uproszczenie obowiązków sprawozdawczych i zmniejszenie obciążeń administracyjnych.

Kawa z INFORLEX. Przygotowanie do KSeF

Zapraszamy na bezpłatne spotkanie online. Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 2 cenionymi ekspertami.

Kolejna rewolucja i sensacyjne zmiany w KSeF i elektronicznym fakturowaniu. Czy są nowe terminy, co z możliwością fakturowania offline

Deregulacja idzie pełną parą. Rząd zmienia nie tylko obowiązujące już przepisy, ale i te, które dopiero mają wejść w życie. Przykładem takiej deregulacji są przepisy o KSeF czyli o obowiązkowym przejściu na wyłącznie cyfrowe e-faktury. Co się zmieni, co z terminami obowiązkowego przejścia na e-fakturowanie dla poszczególnych grup podatników?

BPO jako most do innowacji: Jak outsourcing pomaga firmom wyjść ze swojej bańki i myśleć globalnie

W dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym, gdzie innowacyjność decyduje o przewadze konkurencyjnej, wiele przedsiębiorstw boryka się z paradoksem: potrzebują dostępu do najnowszych technologii i świeżych perspektyw, ale ograniczają ich własne zasoby, lokalizacja czy kultura organizacyjna. Business Process Outsourcing (BPO) staje się w tym kontekście nie tylko narzędziem optymalizacji kosztów, ale przede wszystkim bramą do globalnej puli wiedzy i innowacji.

REKLAMA

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rząd podjął decyzję

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rząd podjął decyzję

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

Wzmożone kontrole upoważnionych i zarejestrowanych eksporterów w UE

Od czerwca 2025 r. unijne służby celne rozpoczęły skoordynowane i intensywne kontrole firm posiadających status upoważnionego eksportera (UE) oraz zarejestrowanego eksportera (REX). Działania te są odpowiedzią na narastające nieprawidłowości w dokumentowaniu preferencyjnego pochodzenia towarów i mają na celu uszczelnienie systemu celnego w ramach umów o wolnym handlu.

8 Najczęstszych błędów przy wycenie usług księgowych

Prawidłowa wycena usług księgowych pozwala prowadzić rentowne biuro rachunkowe. Za niskie wynagrodzenie za usługi księgowe spowoduje w pewnym momencie zapaść zdrowotną księgowej, wypalenie zawodowe, depresję, problemy w życiu osobistym.

REKLAMA

Audytor pod lupą – IAASB zmienia zasady współpracy i czeka na opinie

Jak audytorzy powinni korzystać z wiedzy zewnętrznych ekspertów? IAASB proponuje zmiany w międzynarodowych standardach i otwiera konsultacje społeczne. To szansa, by wpłynąć na przyszłość audytu – głos można oddać do 24 lipca 2025 r.

Zamiast imigrantów na stałe ich praca zdalna. Nowa szansa dla gospodarki dzięki deregulacji

Polska jako hub rozliczeniowy: Jak deregulacja podatkowa może przynieść miliardowe wpływy? Zgodnie z szacunkami rynkowych ekspertów, gdyby Polska zrezygnowała z obowiązku przedstawiania certyfikatów rezydencji podatkowej, mogłaby zwiększyć liczbę zagranicznych freelancerów zatrudnianych zdalnie przez polskie firmy do około 1 mln osób rocznie.

REKLAMA