REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasady ustalania stanu aktywów na dzień bilansowy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Zasady ustalania stanu aktywów na dzień bilansowy / Fot. Fotolia
Zasady ustalania stanu aktywów na dzień bilansowy / Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Konieczność weryfikacji stanu faktycznego aktywów z zapisami ksiąg rachunkowych na dzień kończący rok obrotowy (dzień bilansowy) wynika z przepisów bilansowych. Jednak w praktyce prace spisowe w przypadku części składników rozplanowuje się w czasie.

REKLAMA

Zgodnie z art. 26 ust. 1 i 3 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U z 2016 r. poz. 1047; dalej: u.r.) inwentaryzację należy przeprowadzać drogą spisu z natury w odniesieniu do aktywów pieniężnych (z wyjątkiem zgromadzonych na rachunkach bankowych), papierów wartościowych w postaci materialnej, rzeczowych składników aktywów obrotowych, środków trwałych oraz nieruchomości zaliczonych do inwestycji, a także maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie - drogą spisu ich liczby z natury, wyceny, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic. Spis należy przeprowadzić w celu ustalenia rzeczywistego stanu tych aktywów na dzień bilansowy – ostatni dzień roku obrotowego, jednak można w przypadku części tych składników rozplanować prace w czasie.

REKLAMA

Taką możliwość mamy w stosunku do aktywów, ale z wyłączeniem aktywów pieniężnych, papierów wartościowych, produktów w toku produkcji oraz materiałów, towarów i produktów gotowych, odpisywanych w koszty w momencie ich zakupu lub wytworzenia. W pozostałych przypadkach spis z natury można rozpocząć nie wcześniej niż trzy miesiące przed końcem roku obrotowego, a zakończyć do 15. dnia następnego roku. Konieczne jest jednak ustalenie stanu na dzień bilansowy przez dopisanie lub odpisanie od stanu stwierdzonego drogą spisu z natury przychodów i rozchodów (zwiększeń i zmniejszeń), jakie nastąpiły między datą spisu a dniem ustalenia stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych, przy czym stan wynikający z ksiąg rachunkowych nie może być ustalony po dniu bilansowym.

Na strzeżonych składowiskach

Warto też podkreślić, że w przypadku zapasów przechowywanych na strzeżonych stanowiskach, dla których jest prowadzona ewidencja ilościowo-wartościowa, spis z natury można przeprowadzić raz na dwa lata. Stanowisko KSR wskazuje, że składowisko strzeżone to dozorowane w sposób ciągły, zamknięte (zabezpieczone) miejsce przechowywania (składowania, magazynowania) zapasów, do którego nie mają dostępu osoby nieuprawnione (postronne). Spis w takich miejscach może być też przeprowadzony w okresie listopada i grudnia.

Przypomnieć należy, że nie narusza obowiązku przeprowadzenia spisu na ostatni dzień roku obrotowego zrealizowanie go w odniesieniu do zapasów materiałów, towarów, wyrobów gotowych i półproduktów objętych bieżącą ewidencją, zapasów towarów i materiałów (opakowań) w punktach obrotu detalicznego objętych ewidencją wartościową (art. 26 ust. 3 pkt 4 u.r.) - w dowolnym dniu danego roku obrotowego oraz w odniesieniu do zapasów drewna w jednostkach prowadzących gospodarkę leśną - w dowolnym dniu danego roku obrotowego (art. 26 ust. 3 pkt 5 u.r.).

Decyduje kierownik

Kierownik jednostki, podejmując decyzję o dacie przeprowadzenia spisu, powinien brać pod uwagę warunki działalności jednostki. Termin spisu z natury zapasów wybiera się, mając na względzie łatwość uzgodnienia wyników spisu z natury z bieżącą ewidencją księgową. Dla większości zapasów taką datą jest ostatni dzień miesiąca, ponieważ na ten dzień najprościej uzyskać dane z systemu informatycznego rachunkowości – zarówno finansowo-księgowego, jak i ewidencji magazynowej. Nie ma jednak przeszkód, aby ustalić spis na inny dzień, np. niedzielę, o ile możliwe jest pozyskanie wiarygodnych danych na ten moment.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian (książka)

REKLAMA

Z kolei na przykład w przypadku zapasów składowanych na wolnym powietrzu na wybór wpływa sezonowość prowadzonej działalności (wiąże się z nią poziom zapasów), konieczność ograniczenia do minimum zakłóceń bieżącej działalności, długość dnia, warunki atmosferyczne (np. temperatura, dostępność zapasów z uwagi na opady). Dogodnie jest przeprowadzić spis z natury wtedy, gdy zapasy są łatwo dostępne i niewielkie, a więc np. towarów po sezonie sprzedaży, opału po sezonie grzewczym; materiałów, półproduktów i towarów, gdy nie trwa produkcja lub sprzedaż, np. w dni wolne od pracy, przed zapełnieniem silosów, zakopcowaniem ziemniaków i innych warzyw czy zapełnieniem komór chłodniczych.

Podkreślić należy, że w jednostkach, których sprawozdanie finansowe podlega badaniu przez biegłego rewidenta, obowiązkiem kierownika jest powiadomienie odpowiednio wcześniej o terminie spisu podmiotu uprawnionego, z którym zawarto umowę o badanie, aby umożliwić biegłemu rewidentowi udział w spisie istotnych składników zapasów.


Komisja inwentaryzacyjna

W czasie przeprowadzania spisów ogromną rolę odgrywa komisja inwentaryzacyjna. Jej zadaniem jest zorganizowanie inwentaryzacji zapasów drogą spisu z natury, jego przeprowadzenie, wyjaśnienie powstania ewentualnych różnic inwentaryzacyjnych i przedłożenie kierownikowi jednostki propozycji co do sposobu ich rozliczenia. Natomiast same czynności spisowe mogą wykonywać:

● komisja inwentaryzacyjna - której członkowie (podobnie jak członkowie zespołów spisowych) powinni mieć wiedzę i umiejętności z przedmiotu i techniki spisu z natury poszczególnych rodzajów zapasów, zasad dokumentowania jego wyników, oceny przydatności zapasów (uszkodzonych, niepełnowartościowych) oraz trybu postępowania z zapasami obcymi,

● zespoły spisowe - odrębnie powołane przez kierownika jednostki,

● mieszane zespoły spisowe, w skład których wchodzi jeden członek komisji inwentaryzacyjnej.

Komisja jest powoływana także wtedy, gdy przeprowadzenie spisu z natury powierzono podmiotowi zewnętrznemu. W bardzo małych jednostkach zadania komisji inwentaryzacyjnej może wykonywać komisarz spisowy. Jeśli jest w takich podmiotach powoływana kilkuosobowa komisja, to jej przewodniczącym może być też kierownik jednostki.

Niedobory inwentaryzacyjne w kosztach uzyskania przychodu

Przypomnijmy – członkami komisji inwentaryzacyjnej oraz zespołów spisowych nie powinny być osoby:

● odpowiedzialne za zapasy objęte spisem z natury,

● prowadzące ewidencję księgową zapasów objętych spisem z natury,

● niebędące w stanie - z innych względów - zapewnić rzetelności i bezstronności spisu, np. osoby mające dostęp do stanów ewidencyjnych zapasów magazynowych.

WAŻNE

Decyzja o dacie przeprowadzenia spisu powinna być wskazana w zarządzeniu o przeprowadzeniu inwentaryzacji wydanym przez kierownika jednostki. Harmonogram prac inwentaryzacyjnych powinien wskazywać szczegółowy zakres spisu oraz osoby odpowiedzialne za poszczególne zadania.

O ile jest to możliwe, rzeczywisty dzień spisu i data, na którą spis się przeprowadza, powinny być bliskie, ponieważ maleje wtedy ryzyko, że błędem są obarczone obroty, o które koryguje się stan zapasu ustalony drogą spisu z natury.

Karolina Pawlak

specjalista ds. rachunkowości

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tusk zapowiada rewolucję: uprościmy podatki i prowadzenie biznesu w Polsce

Podczas piątkowej konferencji prasowej, poprzedzającej posiedzenie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szeroko zakrojone działania mające na celu uproszczenie prowadzenia biznesu w Polsce, w tym gruntowną reformę systemu podatkowego. Jego słowa, pełne determinacji i świadomości skali wyzwań, padły w momencie, gdy polscy przedsiębiorcy coraz częściej apelują o zmniejszenie biurokratycznego ciężaru i stabilność regulacyjną.

Gra w zagranicznym kasynie online: legalność, podatki i ryzyko utraty wygranej

W dobie globalizacji i rosnącej popularności internetowego hazardu wiele osób z Polski decyduje się na grę w zagranicznych kasynach online. Kuszące wygrane i łatwy dostęp to jednak tylko pozory – brak znajomości przepisów może kosztować cię nie tylko grzywnę, ale również całą wypłatę. Sprawdź, kiedy gra jest legalna, kiedy zapłacisz podatek, a kiedy... stracisz wszystko.

Krajowy System e-Faktur – przełomowa zmiana wraca do Komisji Sejmowej. Co oznacza dla przedsiębiorców?

Sejm ponownie skierował do Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy wprowadzającej Krajowy System e-Faktur (KSeF). Nowe przepisy mają zrewolucjonizować wystawianie faktur w Polsce, wprowadzając cyfrową platformę. Zgłoszono poprawki wydłużające termin przesyłania faktur nawet do 5 dni.

Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

REKLAMA

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

REKLAMA

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o pełnym zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

REKLAMA