REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zaewidencjonować koszty działalności usługowej z uwzględnieniem ustalenia wyniku finansowego

Joanna Gawrońska

REKLAMA

Spółka rozpoczyna działalność w branży budowlanej. Jaki wariant ewidencyjny kosztów wybrać? Jak rozliczać wynik na działalności usługowej?

rada

REKLAMA

Autopromocja

 

W działalności budowlanej najbardziej wskazane jest prowadzenie ewidencji i rozliczanie kosztów według rodzajów i równocześnie według funkcji. Innym rozwiązaniem jest ewidencjonowanie i rozliczanie kosztów tylko według funkcji. Szczegóły ewidencji w uzasadnieniu.

uzasadnienie

Firmy usługowe, jak i produkcyjne z reguły realizują jednocześnie kilka zleceń. Dlatego ważne jest, aby odpowiednio zaprojektować ewidencję operacji gospodarczych i odzwierciedlić rzeczywiste wyniki spółki w danym okresie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ewidencja i rozliczanie kosztów według rodzajów i jednocześnie według funkcji

Wiele firm stosuje ewidencję i rozliczanie kosztów jednocześnie na kontach zespołu 4 i 5. Taki sposób ewidencji pozwala na uzyskanie większej ilości informacji. Polecany jest szczególnie spółkom, które chcą uzyskać z ksiąg szczegółowe informacje dotyczące np. kosztów związanych z poszczególnymi zleceniami.

Przykład

Spółka prowadzi ewidencję na kontach zespołu 4 i 5. W okresie sprawozdawczym dokonała następujących operacji:

1. Zakup materiałów od dostawcy (na podstawie faktur od dostawców) i przyjęcie do magazynu:

Wn "Materiały" 100 000

Ma "Rozrachunki z dostawcami" 100 000

2. Bieżące księgowanie kosztów według rodzajów (na podstawie dowodów źródłowych) na łączną sumę 250 000 zł, w tym:

a) zużycie materiałów

Wn "Zużycie materiałów" 55 000

Ma "Materiały" 55 000

b) zużycie energii

Wn "Zużycie energii" 10 000

Ma "Rozrachunki z dostawcami" 10 000

c) zakup usług obcych

Wn "Usługi obce" 35 000

Ma "Rozrachunki z dostawcami" 35 000

d) ubezpieczenie biura

Wn "Ubezpieczenia" 10 000

Ma "Rozrachunki z dostawcami" 10 000

e) naliczenie wynagrodzeń

Wn "Wynagrodzenia" 65 000

Ma "Rozrachunki z pracownikami" 65 000

f) naliczenie składek ZUS

Wn "Świadczenia na rzecz pracowników" 30 000

Ma "Rozrachunki publicznoprawne" 30 000

g) naliczenie amortyzacji

Wn "Amortyzacja" 30 000

Ma "Umorzenie" 30 000

h) poniesienie pozostałych kosztów operacyjnych

Wn "Pozostałe koszty" 15 000

Ma różne konta zespołu 0, 1, 2, 3 15 000

3. Przeniesienie kosztów działalności operacyjnej, tj. zaewidencjonowanych wcześniej kosztów na koncie 4, na konta w zespole 5 według funkcji i na konto 64:

a) koszty bezpośrednie dotyczące działalności usługowej (związane w wykonaniem zlecenia, tj. robocizna, materiały, koszty usług obcych, część kosztów pośrednich możliwa do przyporządkowania do danego zlecenia)

Wn "Koszty działalności usługowej" 180 000

Ma "Rozliczenie kosztów" 180 000

b) koszty aktywowane przypadające na przyszłe okresy sprawozdawcze (ubezpieczenia itp.)

Wn "Rozliczenia międzyokresowe kosztów" 10 000

Ma "Rozliczenie kosztów" 10 000

c) przeniesienie kosztów ogólnych dotyczących czynszu, energii, amortyzacji

Wn "Koszty ogólnego zarządu" 25 000

Ma "Rozliczenie kosztów" 25 000

d) koszty ogólne, administracyjne

Wn "Koszty ogólnego zarządu" 35 000

Ma "Rozliczenie kosztów" 35 000

4. Sprzedaż usług:

Wn "Rozrachunki z odbiorcami" 300 000

Ma "Sprzedaż usług" 300 000

5. Przeksięgowania na koniec miesiąca:

a) koszt sprzedanych usług (rzeczywiste koszty wytworzenia) - przeniesienia tych kosztów dokonuje się po zakończeniu każdego miesiąca

Wn "Koszt własny sprzedanych usług" 140 000

Ma "Koszty działalności usługowej" 140 000

b) koszty działalności usługowej przypadającej na bieżący okres sprawozdawczy

Wn "Rozliczenie kosztów" 140 000

Ma "Koszt własny sprzedanych usług" 140 000

c) koszty ogólnego zarządu

Wn "Rozliczenie kosztów" 60 000

Ma "Koszty ogólnego zarządu" 60 000

d) koszty aktywowane przypadające na bieżący okres sprawozdawczy

Wn "Rozliczenie kosztów" 2 000

Ma "Rozliczenia międzyokresowe kosztów" 2 000

6. Księgowanie kosztów na dzień kończący rok obrotowy w jednostkach sporządzających rachunek zysków i strat w postaci porównawczej - ustalenie wyniku finansowego:

Wn "Wynik finansowy" 250 000

Ma "Koszty rodzajowe" 250 000

7. Przeniesienie na wynik finansowy zmiany stanu produktów:

Wn "Rozliczenie kosztów" 48 000

Ma "Wynik finansowy" 48 000

8. Przeksięgowanie przychodów ze sprzedaży usług:

Wn "Sprzedaż usług" 300 000

Ma "Wynik finansowy" 300 000

 

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

Ewidencja i rozliczanie kosztów tylko według funkcji

Ewidencję kosztów tylko według funkcji mogą z powodzeniem stosować jednostki zajmujące się wyłącznie działalnością usługową, jak też jednostki, w których działalność usługowa jest prowadzona równolegle z innym rodzajem działalności gospodarczej (handlowej lub produkcyjnej).

W przypadku wyboru księgowania kosztów według funkcji ewidencjonuje się je jedynie na odpowiednich kontach zespołu 5 - gdy dotyczą danego okresu, a koszty kwalifikujące się do rozliczenia w czasie odnosi się w całości na konto "Rozliczenia międzyokresowe kosztów".

Koszty rzeczywiste związane z wytworzeniem usług w danym miesiącu, zgrupowane na koncie "Koszty działalności usługowej", przenosi się po zakończeniu każdego miesiąca, jako koszt wytworzenia sprzedanych usług - najczęściej w całości - na obciążenie konta "Koszt sprzedanych usług":

Wn "Koszt sprzedanych usług",

Ma "Koszty działalności usługowej".

REKLAMA

Jeśli firma świadczy usługi, a jednocześnie na koniec okresu sprawozdawczego występuje produkcja w toku, np. poniesienie kosztów zleceń sprzedanych w następnych okresach sprawozdawczych, to wówczas firma może wyceniać produkty w toku produkcji w wysokości bezpośrednich kosztów wytworzenia bądź nie wyceniać ich w ogóle - jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego jednostki.

Koszty te na dzień bilansowy mogą pozostać na koncie "Koszty działalności usługowej" lub przenosi się je na konto "Produkty gotowe i półprodukty" (w analityce: "Usługi niezakończone"), natomiast na początek następnego roku obrotowego przeksięgowuje się je ponownie w ciężar konta "Koszty działalności usługowej".

Przychody ze sprzedaży usług, podobnie jak koszty związane z ich osiągnięciem, wykazuje się w księgach rachunkowych zgodnie z zasadą memoriału, księgując wszystkie osiągnięte (należne) przychody, niezależnie od terminu ich zapłaty.

Uwaga!

Za moment sprzedaży usług uważa się datę odbioru przez usługobiorcę wykonanej usługi. Przy sprzedaży usług za gotówkę za moment sprzedaży przyjmuje się datę zainkasowania gotówki od klienta - z reguły w połączeniu z odbiorem wykonanej usługi.

Ewidencja i rozliczanie kosztów tylko według funkcji z zastosowaniem kont zespołu 5 może przebiegać w sposób następujący:

1. Księgowanie kosztów działalności usługowej dotyczących bieżącego okresu sprawozdawczego - w wielkościach wynikających bezpośrednio z dowodów źródłowych:

Wn "Koszty działalności usługowej",

Ma konta różne zespołu 0, 1, 2, 3.

2. Koszty rozliczane w czasie, przypadające na przyszłe okresy sprawozdawcze - według dowodów źródłowych:

Wn "Rozliczenia międzyokresowe kosztów",

Ma konta różne zespołu 0, 1, 2, 3.

3. Koszty pośrednie - według dowodów źródłowych poniesione w ciągu bieżącego okresu sprawozdawczego (miesiąca):

Wn "Koszty działalności pomocniczej",

Ma konta różne zespołu 0, 1, 2, 3.

4. Koszty ogólne, administracji - według dowodów źródłowych - poniesione w danym miesiącu:

Wn "Koszty ogólne",

Ma konta różne zespołu 0, 1, 2, 3.

5. Koszty aktywowane - w części przypadającej na bieżący okres sprawozdawczy, obciążające działalność usługową:

Wn "Koszty działalności usługowej",

Ma "Rozliczenia międzyokresowe kosztów".

6. Koszty pośrednie - w części obciążającej działalność usługową:

Wn "Koszty działalności usługowej",

Ma "Koszty pośrednie".

7. Koszt wytworzenia sprzedanych usług za bieżący okres sprawozdawczy:

Wn "Koszt sprzedanych usług",

Ma "Koszty działalności usługowej" (po zakończeniu każdego miesiąca).

8. Przeniesienie kosztów na dzień kończący rok obrotowy:

a) koszty sprzedanych usług

Wn "Wynik finansowy",

Ma "Koszt sprzedanych usług";

b) koszty pośrednie

Wn "Wynik finansowy",

Ma "Koszty pośrednie";

c) koszty ogólne

Wn "Wynik finansowy",

Ma "Koszty ogólne".

 

Jeśli w zakładowym planie kont ustalono, że na koncie "Koszt sprzedanych usług" ustala się koszt własny sprzedaży usług, to koszty ogólne oraz pośrednie po zakończeniu każdego miesiąca przenosi się w ciężar konta "Koszt sprzedanych usług", zapisem:

Wn "Koszt sprzedanych usług",

Ma "Koszty ogólne", oraz "Koszty pośrednie".

Ewidencję przychodów ze sprzedaży usług prowadzi się na przeznaczonym do tego celu koncie "Sprzedaż usług" określonym w zakładowym planie kont firmy.

Konto to w ciągu roku może wykazywać wyłącznie saldo kredytowe, które wyraża wartość sprzedaży usług w cenach sprzedaży netto. Wielkość tej sprzedaży, ustaloną za dany rok obrotowy, na dzień bilansowy przenosi się na wynik finansowy zapisem:

Wn "Sprzedaż usług",

Ma "Wynik finansowy".

Spółka do prawidłowego rozliczenia kosztów działalności usługowej powinna zaprojektować odpowiednie opisanie dokumentów źródłowych. Umożliwia to przypisanie kosztów rodajowych do odpowieniej funkcji: zlecenia, koszty pośrednie, koszty ogólne. W ten sposób bez większych trudności będzie można zaewidencjonować koszty na kontach zespołu 5. Wtedy wystarczy zestawić zaewidencjonowane przychody i wyliczone w przedstawiony wyżej sposób koszty, a otrzymamy prawidłowe wyniki na działalności.

(Wadą tej metody jest to, że w informacji dodatkowej wymaga się przedstawienia kosztów w przekroju rodzajowym).

 

l art. 28, art. 34, art. 34a, art. 34b, art. 34c, art. 34d, art. 42 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119

Joanna Gawrońska

biegły rewident

 
Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ordynacja podatkowa - liczne zmiany od 2026 r. Przedawnienie, zapłata podatku, zwrot nadpłaty, MDR i kilkadziesiąt innych nowości w projekcie nowelizacji

W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany są bardzo liczne i mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Ministerstwo Finansów informuje, że celem tej nowelizacji jest poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości. Zobaczmy jakie zmiany czekają podatników od początku przyszłego roku.

Obowiązkowe e-Doręczenia od 1 kwietnia 2025 r. dla firm zarejestrowanych w KRS. Jak założyć skrzynkę i aktywować Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE)

W komunikacie z 27 marca 2025 r. Poczta Polska przypomina o nadchodzącym terminie: 1 kwietnia 2025 r., kiedy to obowiązek korzystania z systemu e-Doręczeń zostanie rozszerzony na przedsiębiorstwa zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed początkiem bieżącego roku.

Ekologiczne opakowania w e-handlu - ogromne wyzwanie dla logistyki

Europejski klient e-commerce ma sprzeczne oczekiwania wobec opakowań, w których dostarczane są jego zamówienia. Domaga się ekologicznych rozwiązań, ale rzadko zrezygnuje z zakupu, jeśli nie otrzyma alternatywy zrównoważonej klimatycznie. Nie chce też płacić za spełnienie postulatów środowiskowych, a długa lista rozbieżności generuje ogromne wyzwania po stronie sprzedawców i logistyki. Ekologiczna rewolucja nie jest tania, dodatkowo nowe unijne przepisy wymuszają daleko idące zmiany w procesie realizacji zamówień.

Praca w KAS - rekrutacja 2025. Gdzie szukać ogłoszeń?

Praca w KAS a rekrutacja w 2025 roku. Jakie zadania ma Krajowa Administracja Państwowa? Kto może pracować w KAS? Gdzie szukać ogłoszeń? Jakie są wymagania są w trakcie rekrutacji w 2025 roku?

REKLAMA

Roczne zeznanie podatkowe CIT tylko do 31 marca. Jak złożyć CIT-8

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przypominają, że 31 marca 2025 r. upływa termin złożenia zeznania CIT-8 za 2024 rok dla tych podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. CIT-8 można złożyć także elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego.

PKPiR 2026: będzie 15 poważnych zmian i nowe rozporządzenie od 1 stycznia. Terminy wpisów, dodatkowe kolumny do KSeF, dowody księgowe i inne nowości

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir). Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

REKLAMA

Składka zdrowotna w 2026 roku – zmiany rewolucyjne, czy ewolucyjne?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

REKLAMA