Koszty związane z pozyskaniem poręczenia w księgach rachunkowych

Poręczenie jest umową zawieraną między poręczycielem a wierzycielem. Stosuje się do niej regulacje ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (dalej: k.c.). Stroną tej umowy nie jest osoba, za której zobowiązania poręczyciel poręcza. Oświadczenie poręczyciela, że udziela on poręczenia, musi być bezwzględnie wyrażone w formie pisemnej (art. 876 par. 2 k.c.). Natomiast oświadczenie wierzyciela nie musi mieć formy pisemnej. Wierzyciel może wyrazić zgodę na zawarcie umowy poręczenia w dowolny sposób, nawet w sposób dorozumiany, milcząco przyjmując oświadczenie poręczyciela o udzieleniu poręczenia. Z umowy poręczenia musi co najmniej wynikać, kto i za jakie zobowiązanie poręcza oraz kto jest dłużnikiem. Przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.

Jak zaksięgować nietypowe faktury?

Poręczyciele odpowiadają za zapłatę długu solidarnie z osobą, za którą poręczyli (i solidarnie z innymi poręczycielami, jeśli poręczycieli jest więcej). Oznacza to, że wierzyciel może żądać wedle swego uznania zapłaty całości lub części długu od jednego, wszystkich lub tylko wybranych dłużników, którzy odpowiadają solidarnie. Jeśli było kilku poręczycieli, to wierzyciel i tak ma prawo wyegzekwować całą kwotę od jednego z nich i nie interesuje go, jak poręczyciele rozliczą się między sobą ani jakie są ich wewnętrzne ustalenia w tym zakresie. Wierzyciel nie ma obowiązku równego dzielenia długu na wszystkich dłużników solidarnych.

O tym, że dłużnik główny spóźnia się ze spłatą, wierzyciel powinien niezwłocznie powiadomić poręczyciela (art. 880 k.c.). Naruszenie tego obowiązku nie upoważnia jednak poręczyciela do odmowy zapłacenia wierzycielowi. Tak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z 10 października 2003 r., sygn. akt II CK 84/2002. Poręczyciel zbyt późno zawiadomiony przez wierzyciela o niespłaceniu długu może żądać od wierzyciela odszkodowania, o ile udowodni, że gdyby został powiadomiony wcześniej, nie poniósłby szkody.

Polecamy produkt: 50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online

Warto zaznaczyć, że otrzymane poręczenie dotyczące np. spłaty pożyczki nie podlega ewidencji w księgach rachunkowych podmiotu uzyskującego poręczenie. Nie stanowi ono bowiem dla otrzymującego poręczenie aktywu, tj. kontrolowanego zasobu majątkowego, który spowoduje w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych. Wartość tego poręczenia można jednak ująć w ewidencji pozabilansowej na koncie Należności warunkowe. Po stronie Wn tego konta ewidencjonuje się wartość należności warunkowej z tytułu uzyskanego poręczenia. Natomiast pod datą upływu okresu, na jaki poręczenie zostało udzielone, należność warunkową wyksięgowuje się z konta Należności warunkowe po stronie Ma.