REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Główne zasady w rachunkowości

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ustawa o rachunkowości. Najważniejsze zasady rachunkowości: zasada ciągłości i kontynuacji działalności, zasada memoriału i współmierności, zasada ostrożnej wyceny, zasada istotności.
Ustawa o rachunkowości. Najważniejsze zasady rachunkowości: zasada ciągłości i kontynuacji działalności, zasada memoriału i współmierności, zasada ostrożnej wyceny, zasada istotności.
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Każda jednostka ma obowiązek stosować przyjęte przez siebie zasady rachunkowości, które rzetelnie i jasno przedstawiają sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy. W tym celu przedsiębiorstwa powinny przestrzegać ogólnych zasad rachunkowości.

Zasada ciągłości i kontynuacji działalności

Odpowiedzialność za rachunkowość

REKLAMA

REKLAMA

Jedną z podstawowych zasad rachunkowości jest zawarta w art. 5 ustawy o rachunkowości zasada ciągłości działalności. Oznacza ona, że przyjętą przez firmę politykę rachunkowości należy stosować w sposób ciągły, pamiętając o dokonywaniu w kolejnych latach obrotowych jednakowego grupowania operacji gospodarczych, wyceny aktywów i pasywów, w tym także dokonywania odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych, ustalania wyniku finansowego i sporządzania sprawozdań finansowych tak, aby za kolejne lata informacje z nich wynikające były porównywalne. Ustawa nakazuje także, aby wykazane w księgach rachunkowych stany aktywów i pasywów na dzień ich zamknięcia ujmować w tej samej wysokości, w otwartych na następny rok obrotowy księgach rachunkowych.

Zasada kontynuacji działalności opiera się na założeniu, że jednostka będzie kontynuowała działalność w dającej się przewidzieć przyszłości, w niezmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba że jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym. Na kierowniku jednostki spoczywa obowiązek ustalenia zdolności jednostki do kontynuowania działalności z uwzględnieniem wszystkich informacji dostępnych na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego. Informacje te dotyczą dającej się przewidzieć przyszłości, obejmującej okres nie krótszy niż jeden rok od dnia bilansowego.

Zasada memoriału i współmierności

Art. 6 ustawy o rachunkowości zawiera kolejne zasady rachunkowości. Pierwszą z nich jest zasada memoriału. Przestrzeganie tej zasady jest równoznaczne z tym, że w księgach rachunkowych jednostki ujmuje się wszystkie osiągnięte, przypadające na rzecz tej jednostki przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. Może to jednak prowadzić do błędnej oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, zwłaszcza, jeśli przychody wynikające z kosztów poniesionych w danym okresie sprawozdawczym będą osiągnięte dopiero w przyszłych okresach.

REKLAMA

Dlatego też korzystniejsze jest przestrzeganie przez firmy zasady współmierności. W celu zapewnienia współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów, do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego zaliczane będą koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdawczy koszty, które jeszcze nie zostały poniesione.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zasada ostrożnej wyceny

Zasady wyceny aktywów

Przy wycenie poszczególnych składników aktywów i pasywów przedsiębiorstwo powinno stosować rzeczywiście poniesione na ich nabycie (wytworzenie) ceny (koszty). Należy jednak pamiętać o zachowaniu zasady ostrożności. W tym celu należy uwzględnić, bez względu na wysokość, w szczególności:

1) zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów, w tym również dokonywane w postaci odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych;

2) wyłącznie niewątpliwe pozostałe przychody operacyjne i zyski nadzwyczajne;

3) wszystkie poniesione pozostałe koszty operacyjne i straty nadzwyczajne;

4) rezerwy na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń.

Zaistnienie powyższych zdarzeń należy uwzględnić także wtedy, gdy zostaną one ujawnione między dniem bilansowym a dniem, w którym rzeczywiście następuje zamknięcie ksiąg rachunkowych. W przypadku poszczególnych składników aktywów i pasywów, przychodów i związanych z nimi kosztów, jak też zysków i strat nadzwyczajnych wartość każdego składnika ustala się oddzielnie. Nie można kompensować ze sobą wartości różnych co do rodzaju aktywów i pasywów, przychodów i kosztów związanych z nimi oraz zysków i strat nadzwyczajnych.

Zasada istotności

Dla zachowania rzetelnego i jasnego obrazu sytuacji majątkowej i finansowej jednostki przy określeniu polityki rachunkowości należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji firmy, pamiętając o zachowaniu zasady ostrożności.

Jak już wcześniej wspomniano, nadrzędnym celem jednostki jest rzetelne i jasne przedstawienie swojej sytuacji. W związku z tym ustawodawca daje możliwość zmiany dotychczas stosowanych rozwiązań w zakresie rachunkowości na inne, przewidziane ustawą. Zgodnie z art. 8 ust. 2 jednostka ma prawo dokonania takiej zmiany, która następuje od pierwszego dnia roku obrotowego, bez względu na datę podjęcia decyzji. Zmiana dotychczas stosowanych rozwiązań wymaga również określenia w informacji dodatkowej wpływu tych zmian na sprawozdania finansowe wymagane innymi przepisami prawa, jeżeli zostały one sporządzone za okres, w którym powyższe rozwiązania uległy zmianie. W związku z tym w sprawozdaniu finansowym jednostki za rok obrotowy, w którym zmiany te nastąpiły, należy podać przyczyny tych zmian, ustalić, w jakim stopniu liczbowo wpływają na  wynik finansowy, a także zapewnić porównywalność danych sprawozdania finansowego dotyczących roku poprzedzającego rok obrotowy, w którym dokonano zmian.

Jeżeli zmiany polityki rachunkowości są spowodowane zaprzestaniem stosowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości przy sporządzaniu sprawozdań finansowych przez emitentów papierów wartościowych dopuszczonych, emitentów zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej, w której jednostka dominująca sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z MSR, skutki finansowe przejścia na zasady rachunkowości odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako zysk (strata) z lat ubiegłych. W  przypadku gdy skutki przeszacowania aktywów dokonanego zgodnie z MSR rozliczono z kapitałem (funduszem) z aktualizacji wyceny, zostają one wykazane jako zmiana stanu tego kapitału (funduszu).

Warto wspomnieć, że jednostka może w ramach przyjętej polityki rachunkowości stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to istotnie negatywnego wpływu na realizację obowiązku rzetelnej i jasnej prezentacji sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Podstawa prawna

Art.4-8 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 z późn. zm.).

Autor: Marta Przyborowska

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

REKLAMA

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod [zgłoszenie: ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF]

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

REKLAMA