Sukcesja przedsiębiorstw osób fizycznych - zmiany w ustawie o rachunkowości od 2018 roku

Kontynuacja prowadzenia ksiąg rachunkowych przez przedsiębiorstwo w spadku

Proponowane zmiany w art. 2 ustawy o rachunkowości mają na celu kontynuację rozwiązań przyjętych w ustawie o rachunkowości dla jednostki przed dniem otwarcia spadku. Zmiany te stanowią więc doprecyzowanie przepisów w zakresie obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych przez przedsiębiorstwo w spadku, jako kontynuacja prowadzonych ksiąg rachunkowych przez jednostkę w okresie poprzedzającym dzień otwarcia spadku.

Przedsiębiorstwo w spadku będzie zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych również w następnym roku obrotowym, jeżeli przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy- tj. zarówno w okresie poprzedzającym dzień otwarcia spadku, jak i w okresie po dniu otwarcia spadku – wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro. Ponadto, proponuje się umożliwienie prowadzenia ksiąg rachunkowych przez przedsiębiorstwo w spadku w następnym roku obrotowym, jeżeli ww. przychody są niższe niż równowartość w walucie polskiej 2 000 000 euro.

Warto jednocześnie zaznaczyć, że zgodnie z projektowanym brzmieniem art. 4 ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej „przedsiębiorstwo w spadku” stanowią:

-   należące do spadku po przedsiębiorcy przedsiębiorstwo, jego zorganizowana część albo udział we współwłasności przedsiębiorstwa, także jeżeli jest przedmiotem zapisu windykacyjnego, a w przypadku gdy przedsiębiorca w chwili śmierci pozostawał w związku małżeńskim, także część majątku wspólnego małżonków obejmująca składniki przedsiębiorstwa - w okresie od chwili śmierci przedsiębiorcy do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, a jeżeli zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony – do dnia wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego;
- składniki niematerialne i materialne, o których mowa w art. 551 Kodeksu cywilnego, nabyte przez zarządcę sukcesyjnego albo przez osobę, o której mowa w art. 24, na rachunek następców prawnych przedsiębiorcy i małżonka przedsiębiorcy.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Możliwość niezamykania ksiąg rachunkowych w przypadku kontynuowania działalności gospodarczej

Minister Rozwoju i Finansów chce wprowadzić także zmiany w art. 12 ust. 3d ustawy o rachunkowości, dając firmom możliwość niezamykania ksiąg rachunkowych w przypadku kontynuowania działalności gospodarczej prowadzonej przy użyciu przedsiębiorstwa osoby fizycznej po jej śmierci, tj. niezamykania na dzień poprzedzający dzień otwarcia spadku i nieotwierania ich na dzień otwarcia spadku.

W ramach kontynuowania działalności także ustanowienie zarządu sukcesyjnego nie będzie powodować obowiązku zamknięcia i otwarcia ksiąg rachunkowych.

Inwentaryzacja pasywów i aktywów

W przypadku kontynuowania prowadzenia przedsiębiorstwa osoby fizycznej po jej śmierci, nie będzie występował ustawowy obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji aktywów i pasywów oraz sporządzania sprawozdania finansowego jednostki.

Obowiązek taki powstanie na dzień odwołania zarządcy sukcesyjnego lub wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego. (art. 26 w nowym ust. 4a). Natomiast nie będzie obowiązku przeprowadzenia inwentaryzacji na dzień ustanowienia zarządu sukcesyjnego w przedsiębiorstwie w spadku (tym niemniej zawsze będzie można przeprowadzić dobrowolną inwentaryzację).

Zarządca sukcesyjny został także uwzględniony w definicji kierownika jednostki.