Jak poprawiać błędy w KPiR?

Autopromocja

Polecamy produkt: 50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online

Samodzielne prowadzenie podatkowej Księgi Przychodów i Rozchodów (KPiR) przy użyciu programu komputerowego lub aplikacji online jest popularne wśród jednoosobowych działalności gospodarczych - zwłaszcza tych, które nie zatrudniają pracowników. Przedsiębiorcy decydują się na to, mimo że czynność ta wymaga posiadania pewnej wiedzy, w tym także śledzenia zmieniających się przepisów.

Oczywiście wówczas, gdy przedsiębiorca korzysta z programu do prowadzenia KPiR, poziom wiedzy o zasadach prowadzenia księgi nie musi być wysoki. Innymi słowy, zgodna z prawem księga generuje się automatycznie. Użytkownik programu (przedsiębiorca) jedynie wprowadza koszty i wystawia faktury przychodowe, a program na tej podstawie automatycznie tworzy gotową do wydruku KPiR.

Co za tym idzie, prowadząc księgowość w KPiR nie trzeba znać większości zasad jej prowadzenia, np. tego z ilu kolumn musi się składać, a także jakie dane zapisywać w której kolumnie. Nie zmienia to jednak faktu, że po stronie przedsiębiorcy nadal pozostaje dodawanie właściwych kosztów we właściwych datach oraz odpowiednie ich opisywanie. W przypadku błędu, należy możliwie szybko interweniować.

Autopromocja

Konferencja: Kongres KSeF. Cyfrowa rewolucja w fakturowaniu

Sprawdź

Jak dokonać w pkpir korekty kosztów

W księdze prowadzonej automatycznie błędy także mogą się zdarzyć

KPiR prowadzona w programie komputerowym pozwala łatwo uniknąć niektórych błędów. Dotyczą one np. dokonania wpisu w niewłaściwej kolumnie, czy pomyłek w działaniach na liczbach. Przedsiębiorca nie podlicza wartości samodzielnie, więc ma pewność, że pod tym względem obliczenia są prawidłowe. Mimo tego mogą jednak zdarzyć się błędy innego rodzaju, w tym m.in.:

- niewłaściwy opis kosztu (opisy kosztów powinny dobrze odzwierciedlać zdarzenie gospodarcze, co oznacza, że przepisanie treści faktury nie zawsze spełnia ten warunek),

Autopromocja

KOMPLET PODATKI 2026

Sprawdź

- niewłaściwa data kosztu (program automatycznie rozlicza podatki we właściwych datach - o ile użytkownik poda właściwe daty),

- rozliczenie kosztów, które nie dają takiego prawa (np. koszty reprezentacji, wydatki o charakterze osobistym),

- błędnie wystawiona faktura przychodowa (program księgowy automatycznie przenosi dane z faktury przychodowej do KPiR - jeśli faktura wystawiona jest błędnie, to błąd  automatycznie trafi do KPiR),

- nieuwzględnienie niektórych przychodów (np. nieodpłatnych świadczeń, sprzedaży majątku firmowego).

Błędy te mają konsekwencje związane po pierwsze z tym, że zapisy w księdze są niewłaściwe (księga jest nierzetelna lub wadliwa), a po drugie z tym, że przedsiębiorca płaci niewłaściwą kwotę podatku. Dzieje się tak dlatego, że zapisy w KPiR są podstawą do obliczenia zaliczki na podatek dochodowy.

Poprawienie błędu w KPiR prowadzonej w programie komputerowym jest proste

Po stwierdzeniu błędu w KPiR, niezależnie od tego czy ma on wpływ na kwotę podatku, należy możliwie szybko poprawić zapis w księdze. W jaki sposób tego dokonać? Oczywiście, konkretne czynności zależą od rodzaju programu do KPiR, z którego przedsiębiorca korzysta. Zapewne jednak w każdym z nich można:

- Dokonać edycji błędnie wprowadzonego kosztu, tzn. zmienić opis, datę, kwotę, itp.

- Dokonać edycji błędnie wystawionej faktury (jeśli nie została jeszcze wysłana do klienta) lub wystawić fakturę korygującą (jeśli błędna faktura została wysłana do klienta).

- Dokonać edycji przychodu wprowadzonego dowodem wewnętrznym i ponownie wydrukować DW (dotyczy np. różnic kursowych, nieodpłatnego świadczenia).

- Ponownie wygenerować KPiR, wydrukować i zamienić z wydrukiem, który zawiera błąd.

Te czynności wystarczą, aby KPiR stała się ponownie rzetelna i niewadliwa. Oczywiście, niezbędne czynności mogą się na tym nie kończyć. Jak zostało wspomniane powyżej, błąd w KPiR może powodować, że kwota zapłaconego podatku dochodowego jest niewłaściwa. Pod tym względem możemy wyróżnić sytuacje, w których zapłacony podatek jest zbyt niski lub zbyt wysoki.

Zapraszamy do dyskusji na forum o podatkach

Zmiany 2014 - Podatki, Księgowość, Kadry, Firma, Praw

Taka sytuacja nie stanowi jednak problemu, gdy termin zapłaty zaliczki jeszcze nie minął. Terminem tym jest 20 dzień miesiąca przypadającego po rozliczanym okresie (miesiącu lub kwartale). Wówczas należy dokonać opisane powyżej czynności zmierzające do poprawienia błędu, ponownie wydrukować KPiR i zapłacić właściwą kwotę zaliczki na podatek dochodowy.

Jeśli jednak termin zapłaty zaliczki minął, sytuacja staje się nieco bardziej skomplikowana. Należy ją inaczej rozpatrywać w zależności od tego, czy podatku zapłacono zbyt mało, czy zbyt dużo.

Błędy zaniżające kwotę podatku

Najpoważniejszy problem pojawia się wtedy, gdy błąd w KPiR zaniża kwotę podatku, tzn. obliczona zaliczka jest niższa, niż powinna być, a termin zapłaty minął. W jego efekcie mamy do czynienia z zaległością podatkową, która może skutkować koniecznością zapłacenia odsetek wraz z brakującą kwotą.

Wówczas podatnik powinien nie tylko możliwie szybko wpłacić zaległą kwotę, ale także obliczyć i zapłacić odsetki wynikające z zaległości. Ich wysokość zależy od kwoty, liczby dni zwłoki oraz obowiązującej stawki odsetek od zaległości podatkowych. Odsetki liczy się od dnia w którym upływał termin zapłaty (np. 20 dzień miesiąca), do dnia w którym dokonano zapłaty. Ponieważ jednak stawki odsetek często się zmieniają, aby je obliczyć najlepiej skorzystać z kalkulatorów odsetek. Zawierają one aktualne stawki odsetek dla danego miesiąca i roku. W przypadku, gdy kwota odsetek nie przekracza 6,60 zł, podatnik jest zwolniony z obowiązku zapłaty.

Przelew na zaległą kwotę powiększony o odsetki należy opisać tak samo, jak przelew za okres, którego dotyczy.

Dodatkowy obowiązek pojawia się wówczas, gdy fakt zaniżenia kwoty podatku został wykryty po złożeniu zeznania rocznego. Odkrycie pomyłki w KPiR może oznaczać, że kwota podatku za rozliczony rok podatkowy jest błędna. Wówczas, poza uregulowaniem zaległości wraz z odsetkami, należy złożyć w urzędzie skarbowym korektę deklaracji rocznej.

Przychód z organizacji koncertu w pkpir

Błędy zawyżające kwotę podatku

Odwrotna sytuacja sytuacja pojawia się wówczas, gdy w wyniku błędu przedsiębiorca zapłacił więcej podatku, niż musiał. Dzieje się tak np. wówczas, gdy przez pomyłkę rozliczone zostały zbyt wysokie przychody lub zbyt niskie koszty, a także, gdy przedsiębiorca w ogóle nie rozliczył danego kosztu. Co wówczas zrobić?

W przypadku zapłaty zbyt wysokiej kwoty podatku w wyniku błędu w KPiR wyjść jest kilka i można je podzielić na następujące sytuacje:

1. Brakujący koszt można ująć w bieżącym okresie lub 31 grudnia, jeśli rok podatkowy zakończył się.

2. Jeśli zawyżony przychód wynika z błędnej faktury, przychód można zmniejszyć wystawiając fakturę korygującą w momencie dostrzeżenia błędu.

3. Jeśli zawyżony przychód lub zbyt niskie koszty wynikają z błędu w KPiR, a nie na fakturach, niewłaściwe zapisy można zedytować. W związku z tym zmienią się zapisy w KPiR, więc należy ponownie wydrukować wszystkie te strony KPiR, które się zmieniły. Ponieważ w wyniku tej operacji pojawi się nadpłata podatku, bieżącą zaliczkę można zmniejszyć o jej kwotę.

4. Jeśli rok podatkowy zakończył się i zeznanie roczne zostało złożone, można złożyć jego korektę, aby uzyskać zwrot nadpłaconego podatku.

Co grozi za błędy w KPiR?

Jak wspomniano wcześniej, podstawową konsekwencją błędów w KPiR mogą być odsetki naliczane za każdy dzień opóźnienia w płatności podatku. Przy czym dotyczy to tych błędów, które powodują zaniżenie podatku do zapłaty. A czy są inne konsekwencje?

Rozporządzenie dotyczące zasad prowadzenia KPiR mówi, że księgę należy prowadzić w sposób „rzetelny” i „niewadliwy”. Jednocześnie przepisy przewidują brak konsekwencji dla sytuacji pominięcia przychodów, która nie przekracza 0,5% całości przychodu w roku podatkowym.

Nie zmienia to jednak faktu, że błędy w KPiR mogą zostać potraktowane jak wykroczenia lub nawet przestępstwa. Kodeks karny skarbowy przewiduje kary za:

- nieprowadzenie księgi,

- niezgłoszenie w terminie tego, że inny podmiot prowadzi księgę dla podatnika (np. biuro rachunkowe),

- prowadzenie księgi nierzetelnie,

- prowadzenie księgi wadliwie.

Czyny mniejszej wagi mogą one zostać potraktowane jako wykroczenia, z czym wiążą się niższe kary (np. w postaci mandatu), niż dla przestępstw podatkowych. W przypadku większych błędów, przy wysyłaniu korekty do urzędy skarbowego można dołączyć pismo stanowiące tzw. czynny żal, co w wielu wypadkach pozwala na złagodzenie  kary lub wręcz całkowite uniknięcie odpowiedzialności karnej.

Preferencje podatkowe dla firm w 2014 r.

Sebastian Bobrowski

Dyrektor Finansowy inFakt