Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Po co księgowym Kodeks Zawodowej Etyki

Profesjonalne wykonywanie zawodu księgowego to nie tylko biegła znajomość przepisów. Ważne jest także stanie na straży wiernego obrazowania sytuacji finansowej jednostki. Dlatego rolą księgowego jest świadome podejmowanie decyzji i nieuleganie presji z zewnątrz. Pomocny może się tu okazać Kodeks Zawodowej Etyki.

Praktyka życia gospodarczego pokazuje, że zachowania nieetyczne nie służą profesjonalizmowi zawodu, a przede wszystkim są działaniami o krótkiej perspektywie. Postępowanie niezgodne z etyką zawodową w rachunkowości może przynieść doraźne korzyści, wynikające z egoistycznych potrzeb pojedynczych osób lub krótkowzroczności menedżerów przedsiębiorstwa. Odniesione w ten sposób korzyści nie służą jednak długofalowemu kształtowaniu wizerunku podmiotu na rynku ani budowaniu dobrych relacji z interesariuszami przedsiębiorstwa. Zachowania nieetyczne stwarzają także zagrożenia finansowe dla działania przedsiębiorstwa oraz obniżają morale pracowników. Nieetyczne postępowanie księgowego godzi również w prestiż zawodu zaufania publicznego.

Etyka zawodowa w rachunkowości

Od księgowych zatrudnianych w przedsiębiorstwach wymaga się, aby wykonywali swoją pracę profesjonalnie. Często profesjonalizm utożsamiany jest z biegłą znajomością przepisów prawnych regulujących prowadzenie rachunkowości oraz lojalnością wobec przedsiębiorstwa, w którym pracownik jest zatrudniony. Stosowanie prawa jest zadaniem skomplikowanym, ponieważ obejmuje zagadnienia m.in. z zakresu rachunkowości, podatków czy procedur administracyjno-prawnych. Ze względu na zmienność regulacji prawnych wymaga też ciągle aktualizowanej wiedzy.

Znajomość prawa jest konieczna, jednak niewystarczająca dla wykonywania usług z zakresu rachunkowości. Nieodzownym elementem tego zawodu jest też dokonywanie wyborów, w których rozumienie konsekwencji własnych działań w szerszym niż tylko prawny aspekcie jest miarą odpowiedzialności i profesjonalizmu księgowego. Odpowiedzialność księgowego za wiarygodność sporządzanych zbiorów informacji nie tylko wynika z podległości służbowej, ale przede wszystkim stanowi gwarancję rzetelności księgowego, ponieważ poprzez produkty swojej pracy wpływa na decyzje podejmowane przez inne osoby z własnej organizacji i z otoczenia przedsiębiorstwa. Często brak świadomości, jak ważne są dane dostarczane przez księgowego, powoduje, że osoby prowadzące rachunkowość podejmują decyzje nieetyczne. Sytuację może pogarszać presja prowadzenia agresywnej polityki, jakiej doświadczają księgowi ze strony swoich przełożonych. Z badań przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych wynika, że presja kierownictwa na zachowania nieetyczne jest podstawową przesłanką dylematów etycznych w rachunkowości1.

Dokonywanie wyborów w rachunkowości wymaga uargumentowania własnego stanowiska. Obrona własnego zdania jest elementem krytycznym profesjonalizmu zawodowego, bez którego nie jest możliwe utrzymanie wysokich standardów zawodu. Dyskusja o alternatywnych rozwiązaniach danego problemu, z uwzględnieniem przekonań moralnych i etyki, jest zadaniem trudnym, ponieważ granica między działaniami etycznymi i nieetycznymi oraz legalnymi i nielegalnymi nie zawsze jest jasno określona. Istnieją też obszary, w których działania zgodne z prawem uważane są za nieetyczne, a zachowania nielegalne odbierane są jako etyczne. Agresywna polityka podatkowa służąca obniżeniu zobowiązań podatkowych, często dokonywana z przekroczeniem prawa, ale przy małym prawdopodobieństwie wykrycia i poniesienia kary, często bywa moralnie sankcjonowana, ponieważ podatnicy odbierają system podatkowy jako niesprawiedliwy2. Z kolei przeniesienie rezydencji podatkowej do raju podatkowego tylko w celu obniżenia obciążeń podatkowych, choć zgodne z prawem, może być negatywnie ocenione z punktu widzenia etyki oraz odpowiedzialności wobec społeczeństwa, w którym się faktycznie prowadzi działalność zawodową i w którym korzysta się z ochrony policji, systemu oświaty czy opieki zdrowotnej.

 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przypadki z życia gospodarczego

Od początku XXI w. przez media przetacza się swoiste tsunami z informacjami o firmach, które stosowały agresywną rachunkowość: AOL, Enron, Wordcom, Xerox, Tyco, Rite Aid, Bernard L. Madoff Investment Securities. W Europie media informowały o nieprawidłowościach w sprawozdawczości finansowej firm: Parmalat (Włochy), Lernout & Huspie Speech Products (Belgia), Royal Ahold (Holandia), ComROAD AG (Niemcy), Uniwersal, Swarzędz, Techmex i Ciech (Polska). Choć przypadki opisywane w prasie różnią się pod względem ekonomicznym, prawnym oraz oceny moralnej, skutkowały one karami finansowymi, a nawet upadkiem jednostek. Skutkiem doniesień prasowych o pomijaniu istotnych informacji, defraudacjach czy działaniach niezgodnych z prawem jest także poważny uszczerbek reputacji środowiska biegłych rewidentów oraz osób zarządzających podmiotami, a w szczególności osób zajmujących się zawodowo rachunkowością. Od kilku lat na Uniwersytecie Stanforda w Kalifornii organizuje się spotkania studentów, słuchaczy studiów podyplomowych i studiów MBA z osobami, które prowadziły agresywną rachunkowość i które zostały skazane wyrokiem sądowym. Osobiste spotkanie z osobą, która była przekonana o swoim sprycie i umiejętności manipulowania przepisami prawnymi dla doraźnych potrzeb członków zarządu, służy refleksji nad zachowaniami występującymi we własnej organizacji. Ma na celu również uwrażliwienie służb księgowych na presję na zachowania nieetyczne, które argumentuje się potrzebami jednostki. W rzeczywistości podejmowane w wielu przypadkach decyzje wynikają z chciwości i pokusy związanej z zarządzaniem powierzonym majątkiem. Wielkość przedsiębiorstwa ani rodzaj wykonywanej działalności nie mają znaczenia dla presji na stosowanie agresywnej rachunkowości. „Dylematy etyczne w biznesie są tak stare, jak sam biznes3”, różnice dotyczą jedynie wykorzystywanych instrumentów.

Kodeks Zawodowej Etyki w Rachunkowości

Zadaniem księgowych jest stanie na straży wiernego obrazowania sytuacji finansowej podmiotu, co ma służyć rzetelnej informacji dostarczanej różnym grupom interesariuszy podmiotu. Dlatego osoba prowadząca rachunkowość jest zobowiązana do interdyscyplinarnego podejścia do problemów, nie zawężając analizy wyłącznie do zagadnień legislacyjnych i bieżących potrzeb organów zarządzających jednostką. Zagadnienia etyczne w rachunkowości należy rozpatrywać na trzech płaszczyznach jednocześnie4:

• indywidualnego kodeksu moralnego osoby podejmującej decyzje,

• organizacji (podmiotu), w której osoba pracuje i której decyzja dotyczy, oraz

• społeczności, w której podmiot prowadzi działalność.


dr Ewa Wanda Maruszewska

Akademia Ekonomiczna w Katowicach, Katedra Rachunkowości

 

1 D. Finn, L. Chonko and S. Hunt, Ethical Problems in Public Accounting: The View from the Top (1988), Journal of Business Ethics, nr 7, s. 605-615. Ch.A. Cruz, W.E. Shafer, J.R. Strawser, A Multidimensional Analysis of Tax Practitioners” Ethical Judgments (2000), Journal of Business Ethics, nr 24, s. 223-244.

2 R.W. McGee, M. Tyler, Tax Evasion and Ethics: A Demographic Study of 33 Countries, Andreas School of Business Working Paper (2006), Barry University, Stany Zjednoczone.

3 Ang. Ethical problems in business are as old as business itself. T. Donaldson, P.H. Werhane, 1993. Ethical Issues in Business: A Philosophical Approach. 4th ed, New York Englewood Cliffs, 1993.

4 W.A. Wines: Seven Pillars of Business Ethics: Toward a Comprehensive Framework (2008), Journal of Business Ethics, nr 79, s. 483-499.

 

Więcej na ten temat w Biuletynie Rachunkowości

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Biuletyn Rachunkowości
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Maksymalna cena gazu dla piekarni i cukierni 200,17 zł/MWh. Wniosek RPG tylko przez PUE ZUS od 8 kwietnia 2023 r.

    ZUS informuje, że przedsiębiorcy, którzy zajmują się produkcją pieczywa, świeżych wyrobów ciastkarskich i ciastek oraz wykorzystują do prowadzenia działalności piec ogrzewany gazem ziemnym, będą mogli korzystać od 1 kwietnia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. z ceny maksymalnej gazu wynoszącej 200,17 zł/MWh. Muszą w tym celu złożyć wniosek przez PUE ZUS. Wnioski można składać od 8 kwietnia 2023 r. Jakie warunki trzeba spełnić by skorzystać z tej ceny gazu?

    14. emerytura będzie wypłacana emerytom i rencistom w każdym roku - także w 2023 r. Ile wyniesie czternasta emerytura?

    Tak zwana "czternasta emerytura" będzie wypłacana emerytom i rencistom corocznie. Tak wynika z założeń projektu ustawy o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów, opublikowanym 24 marca 2023 r. w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów.

    Estoński CIT a udziały w spółce cichej. Jakie skutki?

    Estoński CIT pozwala firmie tak długo nie płacić podatku od zysku, dopóki nie zostanie on wypłacony wspólnikom. Oznacza to, że spółka rozliczająca się estońskim CIT-em nie musi odprowadzać zaliczek na CIT tak długo, jak długo wygenerowane przychody przeznacza na bieżącą działalność lub inwestycje. Wybierając tę formę opodatkowania spółka musi spełnić jednak określone warunki. Czy jednym z nich jest nie przystępowanie do spółki cichej?

    Składki ZUS od umowy zlecenia w 2023 roku. Składka zdrowotna od zleceń. Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne zleceniobiorców

    Kto podlega ubezpieczeniom społecznym od umów zlecenia? Jakie składki płaci się na zleceniu? Czy trzeba płacić składki ZUS od zleceniobiorcy, który jest również pracownikiem? Co ze składkami od zleceniobiorców na urlopach macierzyńskich, wychowawczych, bezpłatnych? Co z ubezpieczeniem zleceniobiorców, którzy są rolnikami, przedsiębiorcami? Jaka składka zdrowotna od zleceniobiorcy?

    Co to jest windykacja polubowna i dlaczego nie warto bać się windykatora

    Windykacja polubowna. Wystarczy dłuższa choroba, która uniemożliwi pracę, a brak regularnych dochodów przełoży się na zwlekanie z terminową zapłatą rachunków i już można zostać dłużnikiem. Wiele osób wpada w panikę, gdy otrzymuje list lub telefon z firmy windykacyjnej. Skąd te emocje? Powodem jest brak wiedzy. Kiedy kontaktuje się z nami windykator, to dobra wiadomość, bo oznacza, że zaległym długiem nie zainteresował się jeszcze sąd i mamy szansę na polubowne rozwiązanie problemu finansowego. 

    Ulga na niepełnosprawne dziecko - rodzice bez limitu dochodów. Limit 100 tys. zł dla każdego małżonka przy ryczałcie od najmu prywatnego

    23 marca 2023 r. sejmowa Komisja Finansów Publicznych przyjęła poprawki do nowelizacji kilku ustaw podatkowych łącznie - dotyczące m.in. podatku PIT oraz ryczałtu od najmu. Rodzice dziecka niepełnosprawnego będą mogli korzystać z ulgi na dziecko bez limitu dochodów. Obecnie limit ten wynosi 112 tys. zł rocznie dla obojga rodziców łącznie. Dziadkowie opiekujący się niepełnosprawnym wnukiem będą mogli skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. A zgodnie z inną poprawką, w ryczałcie od najmu prywatnego każdy z małżonków będzie miał własny limit 100 tys. zł, powyżej którego płaci się podwyższoną stawkę 12,5 proc.

    Czy ceny będą wyższe? Ile jeszcze potrwa zamieszanie na rynku energetycznym?

    - Każdy ma nostalgię i chęć powrotu do tego co było przed wojną w kontekście cen, ale to oczywiście nie jest możliwe - mówi Waldemar Buda Minister Rozwoju i Technologii w rozmowie z Grzegorzem Osieckim z DGP.

    Które narody Polacy lubią bardziej, a które mniej w 2023 roku? Co wynika z badań?

    Z sondażu CBOS-u z lutego 2023 r. wynika, że Polacy najbardziej lubią Amerykanów, Włochów, Anglików, Słowaków, Czechów i Ukraińców. Do Rosjan niechęć deklaruje ogromna większość badanych (82 proc.), a sympatię bardzo niewielu (6 proc.).

    Umowa o dofinansowanie w ścieżce SMART – nowe zasady rozliczania projektów od 2023 roku

    Rozpoczęła się długo zapowiadana polityka spójności na lata 2021-2027, w ramach której finansowany jest program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG). Nowy program to nowe założenia i zasady, ale także zmiany w dokumentacji konkursowej, w tym w umowach o dofinansowanie. W pierwszym konkursie Ścieżki SMART umowa o dofinansowanie została stworzona na fundamentach umów zawieranych w ramach POIR. Choć sporo elementów nie zostało zmienionych, to są pewne różnice, na które warto zwrócić uwagę. 

    Zbiorcza faktura korygująca - kiedy można wystawić

    Jeżeli istnieje konieczność skorygowania większej liczby transakcji z danym kontrahentem sprzedawca może wystawić jedną zbiorczą fakturę korygującą. Nie ma wątpliwości, że taka możliwość istnieje, gdy udzielono rabatu czy opustu, gdyż wynika to wprost z przepisów ustawy o VAT. Inaczej ma się sytuacja, gdy powodem wystawienia zbiorczej faktury korygującej jest inna przyczyna. Organy podatkowe nie zabraniają jednak wystawiania w takich przypadkach zbiorczych faktur, pod warunkiem że zawierają one wszystkie elementy przewidziane dla pojedynczych faktur korygujących.

    Bezpieczny kredyt 2 procent a wynajem mieszkania. Co się bardziej opłaca?

    “Bezpieczny Kredyt 2%”, nad którym pracuje rząd, ma być nie tylko 3-4 razy tańszy niż standardowy kredyt. Dzięki preferencyjnej “hipotece” zakup mieszkania ma być też 3 razy tańszy niż najem – wynika z szacunków HRE Investments. Będzie tak we wszystkich przebadanych 10 miastach w Polsce. 

    Trzynasta emerytura z KRUS 2023. Kiedy wypłata? Dla kogo? Jaka kwota brutto?

    Kto otrzyma tzw. trzynastą emeryturę z KRUS w 2023 roku. Kiedy nastąpi wypłata? Jaka kwota brutto trzynastej emerytury?

    Zakup używanej maszyny rolniczej - np. ciągnika - a podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)

    Czy rolnik ryczałtowy ma obowiązek zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) jeżeli kupi od innego rolnika używany traktor (czy inną maszynę rolniczą, np. siewnik, bronę, pług, kombajn), czy inną rzecz wykorzystywaną w gospodarstwie rolnym? Jak odpowiadają na to pytanie organy podatkowe?

    Utrata prawa do estońskiego CIT wskutek powierniczego nabycia udziałów

    Estoński CIT stanowi interesującą przestrzeń do funkcjonowania dla podatnika i stosunkowo nadal nie do końca zagospodarowaną pod kątem prawnopodatkowym. W związku z tym pojawiają się nadal wśród podatników różnego rodzaju wątpliwości i pytania w zakresie możliwości dokonywania różnorodnych działań na gruncie tej specjalnej formy opodatkowania.

    Ceny jaj 2023 - detaliczne, hurtowe. Ile trzeba zapłacić za jaja w marcu w polskich sklepach?

    W Polsce ceny jaj skoczyły przez rok prawie o 30 proc. Ile kosztują jaja w Polsce? W hurtowniach, w sklepach i na targowiskach (bazarkach). Ceny detaliczne jaj w Unii Europejskiej w styczniu 2023 r. były (średnio) o 30 procent większe w porównaniu do stycznia 2022 r. Najbardziej podrożały w Czechach (+85%) a najmniej w państwach europejskich nie należących do UE (Szwajcaria, Norwegia) - ok. +10% r/r.

    Pułapki podatkowe w fundacji rodzinnej - na co trzeba uważać?

    Hasło „fundacja rodzinna” krąży po polskim Internecie od lat, a zainteresowanie tą instytucją nasiliło się wraz z uchwaleniem ustawy o fundacjach rodzinnych. Mogłoby się wydawać, że samo utworzenie fundacji jest lekiem na całe zło i rozwiąże wszystkie problemy polskiego podatnika, który ledwo podniósł się po Polskim Ładzie. Czy tak jest w rzeczywistości?

    Faktura dla osoby fizycznej w JPK. Co zrobić gdy sprzedaży nie zarejestrowano na kasie fiskalnej?

    Jak ująć w pliku JPK fakturę dla osoby fizycznej bez dopiętego paragonu z kasy fiskalnej. Dla osoby fizycznej została wystawiona faktura bez NIP, ale sprzedaży nie zaewidencjonowano na kasie fiskalnej (błąd pracownika). Czy taką fakturę ujmuję bez oznaczenia FP? Czy muszę ten błąd jakoś naprawić?

    Zmiana czasu na letni 2023 - kiedy. Która noc będzie krótsza?

    W nocy z soboty 25 marca na niedzielę 26 marca 2023 r. następuje zmiana czasu z zimowego na letni. Wskazówki zegarów trzeba przesunąć z godz. 2.00 na 3.00. a więc spać będziemy tej nocy godzinę krócej. 

    Zerowy VAT na żywność (stawka 0%) do końca 2023 roku. Minister Finansów: prawdopodobne

    Pozostawienie "zerowej" stawki VAT do końca tego roku jest prawdopodobne, a decyzja w tej sprawie powinna zapaść w kwietniu - poinformowała w środę minister finansów Magdalena Rzeczkowska.

    Darowizny na cele kultu religijnego – ulga w podatku PIT

    Przekazałeś darowiznę na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą? A może na kościół lub związek religijny? Dobro wraca! Skorzystaj z ulgi i zapłacić niższy podatek.

    Ulga termomodernizacyjna. Jak odliczyć 53 tys. zł lub więcej

    Ulga termomodernizacyjna pozwala na znaczne odliczenie w zeznaniu rocznym PIT, które można opcjonalnie podzielić na kilka lat. Małżonkowie mogą odliczyć dwukrotność kwoty 53 tys. zł. Jak skorzystać z ulgi?

    Opodatkowanie nieruchomości w Polsce 2023 – raport Instytutu Finansów. Czy jest szansa na wprowadzenie podatku katastralnego?

    Instytut Finansów przy Ministerstwie Finansów opublikował 21 marca 2023 r. raport: „Opodatkowanie nieruchomości w Polsce na tle systemów europejskich. Wybrane problemy i propozycje zmian”. Zdaniem Instytutu obecny system opodatkowania nieruchomości w Polsce wymaga zmian. Jednocześnie w raporcie stwierdzono, że „(…) jeszcze przez długi czas realizacja opodatkowania wartości wszystkich nieruchomości (czyli podatek katastralny – przypisek PH) nie będzie możliwa. Przeprowadzenie takiej reformy podatków od nieruchomości w Polsce należy obiektywnie uznać za zadanie niezmiernie złożone i trudne do zrealizowania.”

    ZUS: utrudniona komunikacja elektroniczna od 23 do 27 marca 2023 r. Co może nie działać?

    ZUS informuje, że w związku z koniecznością przeprowadzenia prac serwisowych od 23 do 27 marca 2023 r. mogą występować ograniczenia w komunikacji elektronicznej z ZUS. Na czym będą polegać te ograniczenia?

    5 rzeczy, na które musisz zwrócić uwagę przy składaniu deklaracji podatkowej w Polsce (5 речей, на які потрібно звернути увагу при подачі податкової декларації в Польщі) JĘZYK UKRAIŃSKI

    W związku z trwającym gorącym okresem podatkowym i obowiązkowym składaniem deklaracji PIT nawarstwiają się pytania odnośnie rozliczania podatkowego pracowników z Ukrainy. Co musisz wiedzieć, jeśli jesteś obywatelem Ukrainy, w ciągu ostatniego roku zamieszkałeś w Polsce i to właśnie tutaj podjąłeś pracę zarobkową? 

    Оскільки вже розпочався період податкового декларування податків від доходів фізичних осіб PIT, виникають численні запитання щодо податкового обліку працівників з України. Що потрібно знати, якщо Ви є громадянином України, який проживав у Польщі протягом останнього року і виконував тут оплачувану роботу? 

    e-ZLA 2023 - zmiany w przekazywaniu zaświadczeń (zwolnień) lekarskich od 24 marca

    Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) poinformował w komunikacie z 21 marca 2023 r., że po 24 marca 2023 r. elektroniczne zaświadczenia lekarskie (e-ZLA) będą przekazywane na profile płatników składek automatycznie utworzone przez ZUS, nawet jeśli płatnik nie dokończył procesu rejestracji na PUE ZUS.