REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Po co księgowym Kodeks Zawodowej Etyki

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Profesjonalne wykonywanie zawodu księgowego to nie tylko biegła znajomość przepisów. Ważne jest także stanie na straży wiernego obrazowania sytuacji finansowej jednostki. Dlatego rolą księgowego jest świadome podejmowanie decyzji i nieuleganie presji z zewnątrz. Pomocny może się tu okazać Kodeks Zawodowej Etyki.

Praktyka życia gospodarczego pokazuje, że zachowania nieetyczne nie służą profesjonalizmowi zawodu, a przede wszystkim są działaniami o krótkiej perspektywie. Postępowanie niezgodne z etyką zawodową w rachunkowości może przynieść doraźne korzyści, wynikające z egoistycznych potrzeb pojedynczych osób lub krótkowzroczności menedżerów przedsiębiorstwa. Odniesione w ten sposób korzyści nie służą jednak długofalowemu kształtowaniu wizerunku podmiotu na rynku ani budowaniu dobrych relacji z interesariuszami przedsiębiorstwa. Zachowania nieetyczne stwarzają także zagrożenia finansowe dla działania przedsiębiorstwa oraz obniżają morale pracowników. Nieetyczne postępowanie księgowego godzi również w prestiż zawodu zaufania publicznego.

REKLAMA

REKLAMA

Etyka zawodowa w rachunkowości

Od księgowych zatrudnianych w przedsiębiorstwach wymaga się, aby wykonywali swoją pracę profesjonalnie. Często profesjonalizm utożsamiany jest z biegłą znajomością przepisów prawnych regulujących prowadzenie rachunkowości oraz lojalnością wobec przedsiębiorstwa, w którym pracownik jest zatrudniony. Stosowanie prawa jest zadaniem skomplikowanym, ponieważ obejmuje zagadnienia m.in. z zakresu rachunkowości, podatków czy procedur administracyjno-prawnych. Ze względu na zmienność regulacji prawnych wymaga też ciągle aktualizowanej wiedzy.

Znajomość prawa jest konieczna, jednak niewystarczająca dla wykonywania usług z zakresu rachunkowości. Nieodzownym elementem tego zawodu jest też dokonywanie wyborów, w których rozumienie konsekwencji własnych działań w szerszym niż tylko prawny aspekcie jest miarą odpowiedzialności i profesjonalizmu księgowego. Odpowiedzialność księgowego za wiarygodność sporządzanych zbiorów informacji nie tylko wynika z podległości służbowej, ale przede wszystkim stanowi gwarancję rzetelności księgowego, ponieważ poprzez produkty swojej pracy wpływa na decyzje podejmowane przez inne osoby z własnej organizacji i z otoczenia przedsiębiorstwa. Często brak świadomości, jak ważne są dane dostarczane przez księgowego, powoduje, że osoby prowadzące rachunkowość podejmują decyzje nieetyczne. Sytuację może pogarszać presja prowadzenia agresywnej polityki, jakiej doświadczają księgowi ze strony swoich przełożonych. Z badań przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych wynika, że presja kierownictwa na zachowania nieetyczne jest podstawową przesłanką dylematów etycznych w rachunkowości1.

Dokonywanie wyborów w rachunkowości wymaga uargumentowania własnego stanowiska. Obrona własnego zdania jest elementem krytycznym profesjonalizmu zawodowego, bez którego nie jest możliwe utrzymanie wysokich standardów zawodu. Dyskusja o alternatywnych rozwiązaniach danego problemu, z uwzględnieniem przekonań moralnych i etyki, jest zadaniem trudnym, ponieważ granica między działaniami etycznymi i nieetycznymi oraz legalnymi i nielegalnymi nie zawsze jest jasno określona. Istnieją też obszary, w których działania zgodne z prawem uważane są za nieetyczne, a zachowania nielegalne odbierane są jako etyczne. Agresywna polityka podatkowa służąca obniżeniu zobowiązań podatkowych, często dokonywana z przekroczeniem prawa, ale przy małym prawdopodobieństwie wykrycia i poniesienia kary, często bywa moralnie sankcjonowana, ponieważ podatnicy odbierają system podatkowy jako niesprawiedliwy2. Z kolei przeniesienie rezydencji podatkowej do raju podatkowego tylko w celu obniżenia obciążeń podatkowych, choć zgodne z prawem, może być negatywnie ocenione z punktu widzenia etyki oraz odpowiedzialności wobec społeczeństwa, w którym się faktycznie prowadzi działalność zawodową i w którym korzysta się z ochrony policji, systemu oświaty czy opieki zdrowotnej.

REKLAMA

 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przypadki z życia gospodarczego

Od początku XXI w. przez media przetacza się swoiste tsunami z informacjami o firmach, które stosowały agresywną rachunkowość: AOL, Enron, Wordcom, Xerox, Tyco, Rite Aid, Bernard L. Madoff Investment Securities. W Europie media informowały o nieprawidłowościach w sprawozdawczości finansowej firm: Parmalat (Włochy), Lernout & Huspie Speech Products (Belgia), Royal Ahold (Holandia), ComROAD AG (Niemcy), Uniwersal, Swarzędz, Techmex i Ciech (Polska). Choć przypadki opisywane w prasie różnią się pod względem ekonomicznym, prawnym oraz oceny moralnej, skutkowały one karami finansowymi, a nawet upadkiem jednostek. Skutkiem doniesień prasowych o pomijaniu istotnych informacji, defraudacjach czy działaniach niezgodnych z prawem jest także poważny uszczerbek reputacji środowiska biegłych rewidentów oraz osób zarządzających podmiotami, a w szczególności osób zajmujących się zawodowo rachunkowością. Od kilku lat na Uniwersytecie Stanforda w Kalifornii organizuje się spotkania studentów, słuchaczy studiów podyplomowych i studiów MBA z osobami, które prowadziły agresywną rachunkowość i które zostały skazane wyrokiem sądowym. Osobiste spotkanie z osobą, która była przekonana o swoim sprycie i umiejętności manipulowania przepisami prawnymi dla doraźnych potrzeb członków zarządu, służy refleksji nad zachowaniami występującymi we własnej organizacji. Ma na celu również uwrażliwienie służb księgowych na presję na zachowania nieetyczne, które argumentuje się potrzebami jednostki. W rzeczywistości podejmowane w wielu przypadkach decyzje wynikają z chciwości i pokusy związanej z zarządzaniem powierzonym majątkiem. Wielkość przedsiębiorstwa ani rodzaj wykonywanej działalności nie mają znaczenia dla presji na stosowanie agresywnej rachunkowości. „Dylematy etyczne w biznesie są tak stare, jak sam biznes3”, różnice dotyczą jedynie wykorzystywanych instrumentów.

Kodeks Zawodowej Etyki w Rachunkowości

Zadaniem księgowych jest stanie na straży wiernego obrazowania sytuacji finansowej podmiotu, co ma służyć rzetelnej informacji dostarczanej różnym grupom interesariuszy podmiotu. Dlatego osoba prowadząca rachunkowość jest zobowiązana do interdyscyplinarnego podejścia do problemów, nie zawężając analizy wyłącznie do zagadnień legislacyjnych i bieżących potrzeb organów zarządzających jednostką. Zagadnienia etyczne w rachunkowości należy rozpatrywać na trzech płaszczyznach jednocześnie4:

• indywidualnego kodeksu moralnego osoby podejmującej decyzje,

• organizacji (podmiotu), w której osoba pracuje i której decyzja dotyczy, oraz

• społeczności, w której podmiot prowadzi działalność.


dr Ewa Wanda Maruszewska

Akademia Ekonomiczna w Katowicach, Katedra Rachunkowości

 

1 D. Finn, L. Chonko and S. Hunt, Ethical Problems in Public Accounting: The View from the Top (1988), Journal of Business Ethics, nr 7, s. 605-615. Ch.A. Cruz, W.E. Shafer, J.R. Strawser, A Multidimensional Analysis of Tax Practitioners” Ethical Judgments (2000), Journal of Business Ethics, nr 24, s. 223-244.

2 R.W. McGee, M. Tyler, Tax Evasion and Ethics: A Demographic Study of 33 Countries, Andreas School of Business Working Paper (2006), Barry University, Stany Zjednoczone.

3 Ang. Ethical problems in business are as old as business itself. T. Donaldson, P.H. Werhane, 1993. Ethical Issues in Business: A Philosophical Approach. 4th ed, New York Englewood Cliffs, 1993.

4 W.A. Wines: Seven Pillars of Business Ethics: Toward a Comprehensive Framework (2008), Journal of Business Ethics, nr 79, s. 483-499.

 

Więcej na ten temat w Biuletynie Rachunkowości

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Liczne zmiany w podatkach PIT i CIT od 2026 roku: nowe definicje ustawowe, ulga mieszkaniowa, amortyzacja, programy lojalnościowe, zbywanie nieruchomości, estoński CIT, IP Box

W wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów, prowadzonym na stronach kancelarii premiera, została opublikowana informacja o pracach nad projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten, nad którym pracuje Ministerstwo Finansów, ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Zmiany mają wejść w życie (najprawdopodobniej) od 2026 roku.

Bank prosi o aktualizację danych twojej firmy? Oto dlaczego nie warto z tym zwlekać

Otwierasz serwis elektroniczny swojego banku i widzisz wiadomość o konieczności zaktualizowania danych osobowych lub firmowych? To nie przypadek. Potraktuj to jako priorytet, by działać zgodnie z prawem i zapewnić swojej firmie ciągłość świadczenia usług bankowych. Szczególnie że aktualizację można zrobić w kilku prostych krokach i w dogodnej dla ciebie formie.

Czy ominie Cię KSeF w 2026 roku? Sprawdź, czy jesteś w grupie, która nie będzie musiała stosować e-faktur

W 2026 roku wchodzi w życie obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) dla większości przedsiębiorców w Polsce. System pozwala na wystawianie faktur ustrukturyzowanych i automatyczne przesyłanie ich do administracji podatkowej. Choć wielu przedsiębiorców będzie zobowiązanych do korzystania z platformy, istnieją wyjątki i odroczenia. Sprawdź!

Czy prawo stoi po stronie wierzyciela? Termin 60 dni, odsetki, rekompensaty, windykacja na koszt dłużnika, sąd

Nieterminowe płatności potrafią sparaliżować każdą firmę. Jest to dokuczliwe szczególnie w branży TSL, gdzie koszty rosną z dnia na dzień, a marże są minimalne. Każdy dzień zwłoki to realne ryzyko utraty płynności. Pytanie brzmi: czy prawo faktycznie stoi po stronie wierzyciela, a jeśli tak – jak z niego skutecznie korzystać?

REKLAMA

KSeF dla rolników – rewolucja, która zapuka do gospodarstw w 2026 roku

Cyfrowa rewolucja wkracza na wieś! Już w 2026 roku także rolnik będzie musiał zmierzyć się z KSeF – Krajowym Systemem e-Faktur. Czy jesteś gotowy na koniec papierowych faktur, łatwiejsze rozliczenia i nowe wyzwania technologiczne? Sprawdź, co dokładnie się zmienia i jak przygotować swoje gospodarstwo, żeby nie zostać w tyle.

KSeF tuż za rogiem: 5 pułapek, które mogą sparaliżować Twoją firmę. Jak się przed nimi uchronić?

Do obowiązkowego KSeF zostało już niewiele czasu. Choć większość firm twierdzi, że jest gotowa, praktyka pokazuje coś zupełnie innego. Niespodziewane błędy w testach, odrzucane faktury czy awarie mogą sparaliżować sprzedaż. Sprawdź pięć najczęstszych pułapek i dowiedz się, jak ich uniknąć.

Mały ZUS 2026: Podwyżka może niewielka, ale składka zdrowotna znów boli

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dna 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2026 r., minimalne wynagrodzenie w 2026 roku wyniesie 4806 zł, a minimalna stawka godzinowa 31,40 zł. Minimalne wynagrodzenie wpłynie również na wysokość preferencyjnych składek ZUS, tzw. mały ZUS oraz limit dla działalności nierejestrowanej. Znaczny wzrost też nastąpi w składce zdrowotnej.

KSeF 2026 - Jeszcze można uniknąć katastrofy. Prof. Modzelewski polemizuje z Ministerstwem Finansów

Niniejsza publikacja jest polemiką prof. Witolda Modzelewskiego z tezami i argumentacją resortu finansów zaprezentowanymi w artykule: „Wystawianie faktur w KSeF w 2026 roku. Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów”. Śródtytuły pochodzą od redakcji portalu infor.pl.

REKLAMA

Rolnicy i rybacy muszą szykować się na zmiany – nowe przepisy o pomocy de minimis już w drodze!

Rolnicy i rybacy w całej Polsce powinni przygotować się na nadchodzące zmiany w systemie wsparcia publicznego. Rządowy projekt rozporządzenia wprowadza nowe obowiązki dotyczące informacji, które trzeba będzie składać, ubiegając się o pomoc de minimis. Nowe przepisy mają ujednolicić formularze, zwiększyć przejrzystość oraz zapewnić pełną kontrolę nad dotychczas otrzymanym wsparciem.

Wystawienie faktury VAT (ustrukturyzowanej) w KSeF może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową

Czy wystawienie faktury ustrukturyzowanej może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową? Na to pytanie odpowiada na prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA