Jakie zasady rachunkowości obowiązują w firmach deweloperskich

dr ANDRÉ HELIN

Autopromocja

prezes firmy audytorskiej BDO Numerica

Obowiązująca ustawa o rachunkowości wraz krajowym standardem rachunkowości nie reguluje tych zagadnień, a obowiązujące Międzynarodowe Standardy Rachunkowości w tym obszarze (MSR 11 i MSR 18) są pełne sprzeczności.

Problem polega m.in. na tym, że działalność deweloperska nie jest klasyczną usługą budowlaną, w której usługodawca (inwestor) zleca firmie budowlanej realizację projektu według specyfikacji i życzeń opracowanych przez inwestora ani też klasyczną sprzedażą już wybudowanej i gotowej do eksploatacji nieruchomości.

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

W przypadku działalności deweloperskiej inwestor często zawiera umowę przedwstępną, ma pewien wpływ na charakter i specyfikację projektu i zazwyczaj uczestniczy w finansowaniu projektu w fazie jego realizacji.

Próbę rozwiązania tych problemów i ujednolicenia polityki rachunkowości podjęły MSR w IFIRC Draft Interpretation 21 Real Esteta Sales. W projekcie tym podjęto próbę zdefiniowania usługi budowlanej podlegającej zasadom rachunkowości określonym w MSR 11 (tj. zastosowaniu metody procentowej) i odróżnienia jej od sprzedaży już wybudowanej i gotowej do eksploatacji nieruchomości, która powinna stosować zasady rachunkowości określone w MSR 11 (tj. uznania przychodów po zakończeniu budowy i sprzedaży nieruchomości).

Jako kryteria kwalifikacji usługi budowlanej przyjęto dwa aspekty: aby dana usługa mogła być zakwalifikowana do usługi budowlanej, wobec której należy stosować MSR 11 i sposób ustalania przychodów według stopnia zaawansowania pracy (metody procentowej) umowa o usługę budowlaną musi spełniać dwa warunki:

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

• firma budowlana realizuje swoją usługę na życzenie klienta i w oparciu o opracowane przez niego specyfikacje,

• wszelkie pożytki, korzyści, ale też i ryzyko w trakcie budowy przypada klientowi. W praktyce oznacza to, że od początku realizacji projektu inwestor ma kontrolę ekonomiczną, a zazwyczaj i prawną nad wartością inwestycji.

Autopromocja

Kasowy PIT 2025 – webinar.
Nowe przepisy

Sprawdź

Warunków tych nie spełniają zazwyczaj firmy deweloperskie. W ich przypadku klient kupuje projekt opracowany przez dewelopera, a pożytki i ryzyka związane z projektem przypadają deweloperowi do czasu przekazania obiektu i podpisania ostatecznej umowy sprzedaży. W przypadku zatwierdzenia projektu IFRIC 21 w aktualnej formie firmy deweloperskie nie będą mogły stosować zasad określonych w MSR 11 i rozpoznawać przychodów na podstawie MSR 18, czyli dopiero po zakończeniu projektu i przyjęcia go przez inwestora lub podpisaniu ostatecznej umowy.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

dr André Helin, prezes firmy audytorskiej BDO Numerica

Not. EM