Ulga dla klasy średniej, składka zdrowotna, PIT-2 - pytania i odpowiedzi

Najczęstsze pytania do podatkowego Polskiego Ładu - odpowiadają eksperci EY

W komunikacie z 15 lutego 2022 r. firma doradcza EY zauważa, że dyskusja dotycząca zmian podatkowych wprowadzonych przez Polski Ład wciąż trwa, co ma związek m.in. z pojawiającymi się zapowiedziami dalszych nowelizacji w zakresie PIT i składki zdrowotnej. Poniżej kilka najczęstszych pytań i odpowiedzi przygotowane przez EY:

Czy PIT-2 to to samo co ulga dla klasy średniej?

NIE. Kwota zmniejszająca podatek jest mylnie łączona z ulgą dla klasy średniej. Należy zauważyć, że ulga dla klasy średniej to zupełnie nowe rozwiązanie, obowiązujące od 1 stycznia 2022 r. Z kolei kwota zmniejszająca podatek jest mechanizmem znanym w systemie podatkowym od dłuższego czasu.
PIT-2 to oświadczenie pracownika, na podstawie którego pracodawca pomniejsza miesięczną zaliczkę na PIT o kwotę zmniejszającą podatek. W tym roku jest to 425 zł w skali miesiąca (5.100 zł w skali roku). Dotychczas o PIT-2 i o samej kwocie zmniejszającej podatek nie było tak głośno, gdyż kwota ta wynosiła jedynie 43,76 zł w skali miesiąca.

Do kwoty zmniejszającej podatek ma prawo pracownik, który w PIT-2 potwierdzi, że:

• nie otrzymuje emerytury lub renty za pośrednictwem płatnika, który z mocy ustawy stosuje zmniejszenie zaliczki od tego świadczenia;
• nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną;
• nie osiąga dochodów opodatkowanych według skali podatkowej, od których sam jesteś zobowiązany obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy (np. dochody z najmu lub działalności gospodarczej);
• nie otrzymuje świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Oświadczenie PIT-2 – co do zasady – jest składane z chwilą podjęcia zatrudnienia. EY zauważa jednak, że trwają jednak prace legislacyjne nad nowelizacją ustawy o PIT, zgodnie z którą pracodawca ma stosować  kwotę zmniejszającą podatek także wtedy, gdy pracownik złoży oświadczenie PIT-2 w trakcie roku podatkowego. Co ważne, kwota zmniejszająca podatek nie przepada nawet, gdy pracownik nie złoży oświadczenia PIT-2. Można będzie ją uwzględnić w zeznaniu rocznym. 

Czy kwota wolna od podatku przysługuje każdemu, niezależnie od zarobków?

TAK. Kwota wolna od podatku przysługuje niezależnie od wysokości przychodów podatnikom, których dochody opodatkowane są na zasadach ogólnych według skali podatkowej. Dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę i przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych istnieje możliwość uwzględnienia kwoty wolnej w rozliczeniu miesięcznym (poprzez miesięczną kwotę zmniejszającą podatek w kwocie 425 zł) lub w rozliczeniu rocznym (poprzez roczną kwotę zmniejszającą podatek 5 100 zł). Z kolei w przypadku umowy zlecenie oraz umowy o dzieło możliwość odliczenia kwoty wolnej istnieje w rozliczeniu rocznym.

Czy prawo do ulgi dla klasy średniej ma także pracownik, który posiada umowę z tytułu praw autorskich?

TAK, jeżeli honorarium autorskie, którego dotyczą 50 proc. koszty uzyskania przychodu, wynika z umowy o pracę. W takim przypadku ulgę dla klasy średniej stosuje się tak samo jak w przypadku pozostałych uprawnionych. Jeśli jednak 50 proc. koszty uzyskania przychodu dotyczą innej umowy (np. umowy o dzieło) – ulga dla klasy średniej nie przysługuje.

Czy prowadzenie działalności gospodarczej opodatkowanej ryczałtem wyklucza możliwość złożenia oświadczenia PIT-2 w przypadku jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy?

NIE. W takim przypadku pracownik może złożyć u pracodawcy oświadczenie PIT-2, na podstawie którego płatnik, obliczając wynagrodzenie ze stosunku pracy, będzie stosował kwotę zmniejszającą podatek od zaliczek na podatek dochodowy.

Czy pracując jednocześnie u kilku pracodawców, należy zrezygnować z PIT-2?

TAK. W takiej sytuacji warto złożyć PIT-2 tylko u jednego pracodawcy. W przeciwnym wypadku dopłata w zeznaniu rocznym może być spowodowana tym, że kilku pracodawców odliczałoby kwotę zmniejszającą podatek, a przysługuje ona tylko raz, niezależnie od liczby pracodawców.

Czy ulga dla klasy średniej ma zastosowanie przy wspólnym rozliczeniu z małżonkiem, jeśli jedno z nich przekracza roczny limit przychodów uprawniający do tej ulgi, czyli 133 692 zł?

TAK. Odpowiadając ogólnie na zadane pytanie, w przypadku wspólnego zeznania podatkowego małżonków należy zsumować przychody obojga małżonków, podzielić je przez 2 i jeżeli uzyskany wynik stanowi kwotę mieszczącą się w przedziale pomiędzy 68.412 zł a 133.692 zł, to ulgę dla klasy średniej stosujemy odpowiednio.

Czy ulga dla klasy średniej ma zastosowanie do przychodów z zasiłku macierzyńskiego?

NIE. Ulga dla klasy średniej nie obejmie przychodów z tytułu zasiłku macierzyńskiego ani innych zasiłków z ubezpieczenia społecznego, w tym zasiłku chorobowego. Przy czym zasiłek chorobowy należy odróżnić od wynagrodzenia chorobowego, które traktowane jest jak wynagrodzenie ze stosunku pracy, a tym samym korzysta z ulgi dla klasy średniej. 

Czy przychody z wynajmu mieszkania są objęte ulgą dla klasy średniej?

NIE. Z ulgi dla klasy średniej mogą skorzystać osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę i prowadzące działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych. Wynajmowanie mieszkania nie stoi na przeszkodzie zastosowania ulgi dla klasy średniej, ale ulga ta będzie mieć zastosowanie wyłącznie do wskazanych powyżej przychodów.  

Jednocześnie EY zwraca uwagę, że zgodnie z zapowiedziami Rządu ulga dla klasy średniej ma zostać rozszerzona w stosunku do osób uzyskujących wynagrodzenie m.in. z tytułu:

• emerytury i renty,
• umowy zlecenia,
• opodatkowanych świadczeń Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
• nauczycieli akademickich i innych zawodów, które stosują inne koszty uzyskania przychodów.

Czy do limitu przychodu warunkującego prawo do ulgi dla klasy średniej należy wliczać wartości benefitów?

TAK. Przychód wynikający otrzymanych benefitów/świadczeń również jest wliczany do przychodu warunkującego prawo do skorzystania z ulgi dla klasy średniej. W przypadku ulgi dla klasy średniej kwotą przychodu jest cały przychód brutto (a nie tylko wynagrodzenie podstawowe/zasadnicze). Do przychodu (kwoty brutto wynagrodzenia) wliczamy - co do zasady - wszystkie benefity, świadczenia, otrzymane nagrody, czy bonusy, chyba że dany składnik podlega zwolnieniu z opodatkowania zgodnie z ustawą o PIT.

Odpowiedzi udzielono zgodnie ze stanem prawnym na 11 lutego 2022 r. Pełna lista pytań i odpowiedzi znajduje się na stronie internetowej EY.(PAP)

pif/ drag/