REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w ustawie o rzemiośle. Nowa definicja rzemieślnika i rzemiosła. Co się zmieni i od kiedy?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Zmiany w ustawie o rzemiośle. Nowa definicja rzemieślnika i rzemiosła. Co się zmieni i od kiedy?
Zmiany w ustawie o rzemiośle. Nowa definicja rzemieślnika i rzemiosła. Co się zmieni i od kiedy?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Przyjęty 10 lipca 2023 r. przez Radę Ministrów projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ulepszenia środowiska prawnego i instytucjonalnego dla przedsiębiorców zakłada między innymi zmiany w ustawie o rzemiośle. Nastąpić ma w szczególności zmiana definicji rzemieślnika i rzemiosła. Co te zmiany oznaczają dla rzemieślników? Nowe przepisy mają obowiązywać od 2024 roku.

Ustawa z 22 marca 1989 r. o rzemiośle

Jak czytamy w uzasadnieniu omawianego projektu nowelizacji, ustawa o rzemiośle, regulująca zasady funkcjonowania rzemiosła, była wielokrotnie nowelizowana. Ostatnią modyfikację przeszła 1 stycznia 2020 r. w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 31 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych. Wówczas na nowo określono m.in. zakres podmiotowy (definicję rzemieślnika) i zakres przedmiotowy (definicję rzemiosła) ustawy o rzemiośle.

Jak ocenia rząd istnieje potrzeba kolejnej nowelizacji tej ustawy. Chodzi w szczególności o rozszerzenie definicji rzemiosła i rzemieślnika oraz zastosowania środków komunikacji elektronicznej w głosowaniach organów organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła.

Autorzy projektu wskazują, że potrzebę wprowadzenia kolejnych zmian w obowiązującej ustawie o rzemiośle sygnalizują również przedsiębiorcy (rzemieślnicy), zdaniem których − zgodnie z zasadą wolności gospodarczej zawartą w art. 22 Konstytucji oraz wyrażoną w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców − powinni mieć oni prawo do prowadzenia działalności w dogodnej dla nich formie prawnej, ich zaś wyróżnikiem powinny być wyłącznie kwalifikacje zawodowe w rzemiośle, nabyte na podstawie dowodów kwalifikacji zawodowych w rzemiośle.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Aktualna treść ustawy o rzemiośle

Dlaczego trzeba zmienić definicje rzemiosła i rzemieślnika?

Rząd chce zmienić definicje rzemiosła i rzemieślnika, w szczególności poprzez zastosowanie bardziej uniwersalnych kryteriów zaliczania określonych podmiotów do rzemiosła. Dlaczego zmiany te są konieczne?

W uzasadnieniu omawianego projektu nowelizacji wskazuje się, że obecnie obowiązujące przepisy ustawy o rzemiośle umożliwiają uzyskanie statusu rzemieślnika przez niektóre spółki prawa handlowego (np. przez spółkę jawną, spółkę komandytową, spółkę komandytowo-akcyjną czy jednoosobową spółkę kapitałową powstałą w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, wykonującego we własnym imieniu działalność gospodarczą z wykorzystaniem zawodowych kwalifikacji i pracy własnej). Wymagają one jednak, aby wszyscy wspólnicy spółki posiadali kwalifikacje zawodowe w rzemiośle, nabyte w postaci dyplomu mistrza, świadectwa czeladniczego lub robotnika wykwalifikowanego w zawodzie odpowiadającym danemu rodzajowi rzemiosła.

Rząd ocenia, że praktyka stosowania przepisów ustawy o rzemiośle pokazała, że przyjęte rozwiązania są w tym zakresie niewystarczające. Problem ten dotyczy przede wszystkim spółek z ograniczoną odpowiedzialnością jako coraz powszechniejszej formy prowadzenia działalności gospodarczej. Ustawowe ograniczenie w zakresie możliwości zaliczenia do rzemiosła jedynie wskazanych w ustawie o rzemiośle spółek prawa handlowego − zdaniem środowiska rzemieślniczego − nie znajduje uzasadnienia. Dlatego też projekt nowelizacji przewiduje maksymalne uproszczenie definicji rzemiosła i rzemieślnika.

Nowe definicje rzemiosła i rzemieślnika

Przepis art. 8 omawianego projektu nowelizacji zakłada:
- wprowadzenie nowej treści art. 2 ustawy o rzemiośle zawierającego nową definicję rzemiosła oraz 
- wprowadzenie nowego art. 2a ustawy o rzemiośle zawierającego nową definicję rzemieślnika.

Poniżej treść tych proponowanych przepisów.

REKLAMA

„Art. 2. 1. Rzemiosłem jest wykonywanie działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2023 r. poz. 221, 641 i poz. …), z wykorzystaniem kwalifikacji
zawodowych nabytych na podstawie dowodów kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, o których mowa w art. 3 ust. 1.
2. Przez wykorzystanie kwalifikacji zawodowych rozumie się wykonywanie rzemiosła przez przedsiębiorcę:
1) który posiada kwalifikacje zawodowe w rzemiośle, o których mowa w art. 3 ust. 1, lub
2) zatrudniającego, na podstawie umowy o pracę, co najmniej jedną osobę posiadającą kwalifikacje zawodowe w rzemiośle, o których mowa w art. 3 ust. 1, lub
3) będącego wspólnikiem spółki cywilnej, jeżeli działalność gospodarcza w ramach tej spółki jest wykonywana z wykorzystaniem kwalifikacji zawodowych, o których mowa w art. 3 ust. 1, posiadanych przez co najmniej jednego wspólnika.
3. Do rzemiosła nie zalicza się:
1) działalności:
a) transportowej,
b) wytwórczej i usługowej artystów plastyków i fotografików,
c) handlowej, z wyłączeniem działalności handlowej rzemieślników, polegającej na sprzedaży wyrobów własnych;
2) usług:
a) świadczonych w wykonywaniu wolnych zawodów,
b) leczniczych, z wyłączeniem działalności optyków okularowych,
c) hotelowych.”;

Dalszy ciąg materiału pod wideo

„Art. 2a. 1. Rzemieślnikiem jest mikroprzedsiębiorca, mały przedsiębiorca albo średni przedsiębiorca w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1–3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, wykonujący rzemiosło.
2. Rzemieślnikiem jest również każdy wspólnik spółki cywilnej jeżeli co najmniej jeden wspólnik tej spółki wykonuje rzemiosło.”;

Ważne

W zakresie definicji rzemieślnika proponowane jest pozostawienie dotychczasowego kryterium określającego rzemieślnika jako przedsiębiorcę wykonującego działalność gospodarczą z wykorzystaniem kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, ale odejście od wymogu posiadania kwalifikacji zawodowych w rzemiośle przez wszystkich wspólników lub akcjonariuszy spółki prawa handlowego.

Nowa definicja rzemieślnika nie przewiduje szczególnych wymagań wobec wspólników lub akcjonariuszy spółek prawa handlowego, które ograniczałyby możliwość uznania tych spółek za rzemieślnika lub wykluczałyby ich z rzemiosła.

Nowe przepisy nie przewidują również ograniczeń co do wymogu zatrudniania określonej liczby pracowników dysponujących dowodami kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, by można było uznać działalność spółek prawa handlowego, w tym spółek kapitałowych, za rzemiosło, definiowane jako wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców z wykorzystaniem kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, nabytych na podstawie dowodów kwalifikacji zawodowych w rzemiośle.

Rząd wskazuje też, że ograniczenie wielkości przedsiębiorcy rzemieślnika do mikro-, małego i średniego przedsiębiorcy jest rozwiązaniem analogicznym do aktualnie obowiązującego.

Ważne

Nowa definicja rzemieślnika obejmie wszystkie spółki prawa handlowego bez wyjątku, jeśli wykonują działalność gospodarczą z wykorzystaniem kwalifikacji zawodowych w rzemiośle. Pozwoli to przedsiębiorcom-rzemieślnikom szeroki wybór formy prawnej prowadzenia działalności gospodarczej.

Autorzy projektu podkreślają, że nowa definicja rzemieślnika nie przewiduje, by można było uznać za rzemieślnika przedsiębiorcę, który poza stosunkiem pracy jedynie zleca wykonanie określonych produktów lub usług innym przedsiębiorcom, którzy zatrudniają osoby posiadające kwalifikacje zawodowe w rzemiośle. Aby uznać spółkę prawa handlowego za rzemieślnika i za przedsiębiorcę wykonującego rzemiosło, będzie musiała ona w tym celu zatrudniać pracowników posiadających dowody kwalifikacji zawodowych w rzemiośle poprzez nawiązanie stosunku pracy.

Zakres działalności rzemieślniczej. Wolny zawód to nie rzemieślnik

Aktualnie obowiązująca definicja rzemiosła nie obejmuje działalności handlowej, usług hotelarskich, działalności transportowej, usług świadczonych w wykonywaniu wolnych zawodów, usług leczniczych oraz działalności wytwórczej i usługowej artystów plastyków i fotografików.

Projekt nowelizacji ustawy o rzemiośle zakłada utrzymanie regulacji, zgodnie z którą do rzemiosła nie zalicza się działalności transportowej oraz działalności wytwórczej i usługowej artystów plastyków i fotografików, usług hotelowych, a także usług świadczonych w wykonywaniu wolnych zawodów.

Określenie „wolny zawód” jest zdefiniowane w art. 4 ust. 1 pkt 11) ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, w którym ustawodawca enumeratywnie wskazał rodzaje działalności, której wykonywanie jest zaliczane do tej grupy zawodów.

Sprzedaż wyrobów własnych rzemieślnika

Utrzymane będzie wykluczenie działalności handlowej z rzemiosła - z wyłączeniem działalności handlowej prowadzonej przez rzemieślników polegającej na sprzedaży wyrobów własnych.

Ważne

Utrzymane będzie wykluczenie działalności handlowej z rzemiosła - z wyłączeniem działalności handlowej prowadzonej przez rzemieślników polegającej na sprzedaży wyrobów własnych.

Rząd zdaje sobie sprawę, że działalność handlowa to obecnie bardzo często działalność towarzysząca działalności rzemieślników. W obecnych realiach gospodarczych i rynkowych firmy rzemieślnicze − do zapewnienia sobie lepszej pozycji na rynku, poprawy wyników ekonomicznych prowadzonej działalności gospodarczej, jak również uniezależnienia się od praktyk dużych sieci handlowych − zmuszone są do organizacji i prowadzenia sprzedaży wytwarzanych wyrobów. Tworzenie punktów sprzedaży czy sieci sklepów sprzedaży takich wyrobów stało się popularnym rozwiązaniem w zakresie poszukiwania przez rzemieślników form zbytu i pozyskiwania klientów. W ten sposób działalność handlowa rzemieślników stała się immanentnym elementem prowadzonej działalności rzemieślniczej, co powoduje, że wyłączenie tego rodzaju działalności z rzemiosła nie znajduje już uzasadnienia.

Obecne realia konkurencji wśród przedsiębiorców wymagają nie tylko stosowania różnych form prawnych prowadzenia działalności gospodarczej, ale także zachodzi potrzeba łączenia jej z działalnością ściśle handlową. Proponowana w tym zakresie nowelizacja przepisów ustawy o rzemiośle będzie odpowiedzią na wynikające z nowej rzeczywistości gospodarczej i społecznej potrzeby rzemiosła, do czego niezbędnym wydaje się uznanie, że domeną rzemiosła jest nie tylko wytwarzanie produktów i świadczenie usług, ale także ich skuteczna sprzedaż.

Wyłączenie usług leczniczych z rzemiosła - wyjątek dla optyków okularowych

W odniesieniu do obowiązującego wyłączenia usług leczniczych z rzemiosła omawiany projekt zakłada, że wyłączenie to nie obejmuje działalności optyków okularowych.

Zawód optyka okularowego jest zawodem rzemieślniczym, polegającym na doborze i wykonywaniu oraz sprzedaży okularów korekcyjnych oraz innych pomocy wzrokowych. W zawodzie optyka okularowego prowadzona jest zarówno szkolna, jak i praktyczna nauka zawodu, przeprowadzane są egzaminy czeladnicze i mistrzowskie. W Polsce działa 8 branżowych cechów zrzeszających optyków okularowych oraz branżowa Izba Rzemieślnicza – Krajowa Rzemieślnicza Izba Optyczna.

Zgodnie z zapisami art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej działalność lecznicza polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych. W świetle art. 2 ust. 1 pkt 10) tej ustawy świadczeniami zdrowotnymi są działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania.

Okulary korekcyjne, podobnie jak i inne pomoce wzrokowe, spełniają definicję wyrobu medycznego zawartą w ustawie z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych; stąd są traktowane jako wyroby medyczne. Dobór, wykonywanie i sprzedaż okularów korekcyjnych oraz innych pomocy wzrokowych mieści się również w definicji zaopatrzenia w środki pomocnicze ochrony zdrowia; stąd jest również traktowane jako świadczenie zdrowotne i jest m.in. przedmiotem refundacji w ramach NFZ w puli świadczeń zdrowotnych z zakresu zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze.

Zdaniem rządu, działalność optyka okularowego mieści się w definicji działalności leczniczej. Zatem proponuje się – w celu uniknięcia nieporozumień − włączenie usług leczniczych świadczonych przez rzemieślników optyków okularowych także do definicji rzemiosła.

Środki komunikacji elektronicznej w głosowaniach organów władz organizacji rzemiosła

Omawiany projekt nowelizacji przewiduje także wprowadzenie do ustawy o rzemiośle przepisów pozwalających członkom organów jednostek samorządu gospodarczego rzemiosła udział w posiedzeniach tych organów oraz głosowanie na posiedzeniach oraz poza posiedzeniami z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. Proponowany zapis art. 13a ustawy o rzemiośle nawiązuje do rozwiązań legislacyjnych istniejących w ustawie z 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach, wprowadzonych ustawą z 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. 

Uregulowanie możliwości udziału członków organów organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła w posiedzeniach tych organów z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej oraz podejmowania uchwał z wykorzystaniem tychże środków jest szczególnie istotne w stanach nadzwyczajnych lub stanach epidemii. Wprowadzenie przedmiotowej regulacji wpisuje się ponadto w ogólną tendencję upowszechniania praktycznego wykorzystania technologii informatycznych we wszystkich aspektach życia społeczno-gospodarczego.

 

Termin wejścia w życie nowych przepisów

Nowe przepisy dot. rzemieślników i rzemiosła mają wejść w życie 1 stycznia 2024 r.

Źródło: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ulepszenia środowiska prawnego i instytucjonalnego dla przedsiębiorców.

oprac. Paweł Huczko

Zobacz także: Rzemieślnik

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe limity podatkowe na 2026 rok - co musisz wiedzieć już dziś? Wyliczenia i konsekwencje

Rok 2026 przyniesie przedsiębiorcom realne zmiany – limity podatkowe zostaną obniżone w wyniku przeliczenia według niższego kursu euro. Granica przychodów dla małego podatnika spadnie do 8 517 000 zł, a limit jednorazowej amortyzacji do 212 930 zł. To pozornie drobna korekta, która w praktyce może zdecydować o utracie ulg, uproszczeń i korzystnych form rozliczeń.

Samofakturowanie w KSeF – jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces?

Samofakturowanie pozwala nabywcy wystawiać faktury w imieniu sprzedawcy, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Dowiedz się, jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces w systemie KSeF.

SmartKSeF – jak bezpiecznie wystawiać e-faktury

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) zmienia sposób dokumentowania transakcji w Polsce. Od 2026 r. e-faktura stanie się obowiązkowa, a przedsiębiorcy muszą przygotować się na różne scenariusze działania systemu. W praktyce oznacza to, że kluczowe staje się korzystanie z rozwiązań, które automatyzują proces i minimalizują ryzyka. Jednym z nich jest SmartKSeF – narzędzie wspierające firmy w bezpiecznym i zgodnym z prawem wystawianiu faktur ustrukturyzowanych.

Integracja KSeF z PEF, czyli faktury w zamówieniach publicznych. Wyjaśnienia MF

Od 1 lutego 2026 r. wchodzi w życie pełna integracja Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) z Platformą Elektronicznego Fakturowania (PEF). Zmiany te obejmą m.in. zamówienia publiczne, a także relacje B2G (Business-to-Government). Oznacza to, że przedsiębiorcy realizujący kontrakty z administracją publiczną będą zobowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Ministerstwo Finansów w Podręczniku KSeF 2.0 wyjaśnia, jakie zasady będą obowiązywać i jakie rodzaje faktur z PEF będą przyjmowane w KSeF.

REKLAMA

Testy otwarte API KSeF 2.0 właśnie ruszyły – sprawdź, co zmienia się w systemie e-Faktur, dlaczego integracja jest konieczna i jakie etapy czekają podatników w najbliższych miesiącach

30 września Ministerstwo Finansów uruchomiło testy otwarte API KSeF 2.0, które pozwalają sprawdzić, jak systemy finansowo-księgowe współpracują z nową wersją Krajowego Systemu e-Faktur. To kluczowy etap przygotowań do obowiązkowego wdrożenia KSeF 2.0, który już od lutego 2025 roku stanie się codziennością przedsiębiorców i księgowych.

Miliony do odzyskania! Spółki Skarbu Państwa mogą uniknąć podatku PCC dzięki zasadzie stand-still

Wyrok WSA w Gdańsku otwiera drogę spółkom pośrednio kontrolowanym przez Skarb Państwa do zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych przy strategicznych operacjach kapitałowych. Choć decyzja nie jest jeszcze prawomocna, firmy mogą liczyć na milionowe oszczędności i odzyskanie wcześniej pobranych podatków.

Rezerwa na zaległe urlopy pracowników - koszt, który może zaskoczyć na zamknięciu roku

Zaległe dni urlopowe stanowią realne i narastające ryzyko finansowe dla firm — szczególnie w sektorze MŚP. W mniejszych przedsiębiorstwach, gdzie często brakuje dedykowanych działów HR czy zespołów płacowych, łatwiej o kumulację niewykorzystanych dni. Z mojego doświadczenia jako CFO na godziny wynika, że problem jest niedoszacowany. Firmy często nie uświadamiają sobie skali zobowiązania. - tłumaczy Marta Kobińska, CEO Create the Flow, dyrektor finansowa, CFO na godziny.

Tryb awaryjny w KSeF – jak działa i kiedy z niego skorzystać?

Obowiązkowy KSeF od 2026 r. budzi emocje, a jedną z najczęściej zadawanych obaw jest: co stanie się, gdy system po prostu przestanie działać?Odpowiedzią ustawodawcy jest tryb awaryjny. Jest to rozwiązanie, które ma zabezpieczyć przedsiębiorców przed paraliżem działalności w razie oficjalnie ogłoszonej awarii KSeF.

REKLAMA

Ruszyły masowe kontrole kart lunchowych. Co sprawdza ZUS?

Karty lunchowe od kilku lat są jednym z najczęściej wybieranych pozapłacowych benefitów pracowniczych. Do września 2023 r. karty mogły być wykorzystywane wyłącznie w restauracjach i innych punktach gastronomicznych. Od tego momentu ich popularność dodatkowo wzrosła – z uwagi na możliwość korzystania z nich również w sklepach spożywczych i supermarketach. Ta zmiana, choć dla pracowników korzystna, wywołała lawinę kontroli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który coraz uważniej przygląda się temu, w jaki sposób firmy stosują zwolnienie ze składek.

30.09.2025: ważny dzień dla KSeF - Krajowego Systemu eFaktur. Ministerstwo Finansów udostępnia testową wersję systemu

30 września Ministerstwo Finansów udostępnia testową wersję Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF 2.0). To sygnał dla firm, że czas intensywnych przygotowań właśnie się rozpoczął. Jak ten czas na testowanie należy optymalnie wykorzystać?

REKLAMA