Odsetki od zaległości podatkowych i odsetki od składek ZUS w 2023 roku - zmiana oprocentowania od 7 września

Stopy procentowe NBP - zmiana od 7 września 2023 r.

Odsetki od zaległości podatkowych (odsetki podatkowe) niższe od 7 września 2023 r.

Wskutek obniżenia od 7 września 2023 r. stopy oprocentowania kredytu lombardowego NBP do 6,5%, z tym samym dniem zmieniło się (automatycznie z mocy prawa) oprocentowanie odsetek od zaległości podatkowych:  

15,00% w skali roku - stawka podstawowa odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, 

7,50% w skali roku - stawka obniżona odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych (50% stawki podstawowej), 

7,50% w skali roku - stawka opłaty prolongacyjnej (50% stawki podstawowej), 

22,50% w skali roku - stawka podwyższona odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych (150% stawki podstawowej). 

Stawki odsetek podatkowych uległy zmianie wskutek ww. zmiany stopy lombardowej NBP, bowiem zgodnie z art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej stawka odsetek za zwłokę jest równa sumie 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ustalanej zgodnie z przepisami o Narodowym Banku Polskim, i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8%. Aktualnie suma 200% stopy lombardowej i 2% wynosi 15% (200% x 6,5% + 2% = 15,00%) w skali roku. 

Natomiast zgodnie z art. 56a § 1 Ordynacji podatkowej, obniżona stawka odsetek za zwłokę wynosi 50% podstawowej stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych określonej w art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej. 

Zaś na podstawie art. 57 § 2 Ordynacji podatkowej, stawka opłaty prolongacyjnej jest równa obniżonej stawce odsetek za zwłokę. 

Wyżej wskazane stawki zostały potwierdzone w obwieszczeniu Ministra Finansów (z 14 września 2023 r. w sprawie stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, obniżonej stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych oraz podwyższonej stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych, opublikowanym w Monitorze Polskim z 15 września 2023 r. - poz. 1017). 
Jednak bez względu na datę wydania, czy publikacji tego obwieszczenia - nowe stawki odsetek podatkowych obowiązują od 7 września 2023 r. tj. od dnia wejścia w życie uchwały Rady Polityki Pieniężnej podwyższającej stopę lombardową NBP.

Autopromocja

Zaokrąglanie odsetek podatkowych

Na podstawie art. 63 § 1 Ordynacji podatkowej odsetki za zwłokę i opłatę prolongacyjną zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.

Minimalna wysokość naliczanych odsetek za zwłokę

Zgodnie z art. 54 § 1 pkt 5 Ordynacji podatkowej odsetek za zwłokę nie nalicza się, jeżeli ich wysokość nie przekraczałaby trzykrotności wartości opłaty pobieranej przez operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe za traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki poleconej. 

Opłata pobierana przez Pocztę Polską (tj. aktualnego operatora wyznaczonego do pełnienia powszechnych usług pocztowych - do końca 2025 roku) za traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki poleconej, wynosi od dłuższego czasu (także i w 2023 roku) - 2,90 zł. Zatem trzykrotność tej opłaty wynosi (3 x 2,90 zł) 8,70 zł.

Jak obliczyć i zaokrąglić odsetki od zaległości podatkowych powstałych od 1 stycznia 2016 r.

Autopromocja

Nowelizacja VAT 2025.
Praktyczny webinar INFORAKADEMII

Sprawdź

Jak obliczyć i zaokrąglić odsetki od zaległości podatkowych powstałych przed 1 stycznia 2016 r.

Kalkulator odsetek od zaległości podatkowych

Odsetki od składek na ubezpieczenia społeczne (odsetki ZUS) - obniżka od 7 września 2023 r.

Na podstawie z art. 23 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa z wyłączeniem art. 56a. 
Stąd również stawka odsetek od zaległości składkowych spadła i wynosi od 7 września 2023 r. 15% w skali roku - tyle samo, co podstawowa stawka odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych. 

Przy czym (od 18 września 2021 r.) zgodnie z ust. 1a ww. art. 23 odsetek za zwłokę nie nalicza się, jeżeli ich wysokość nie przekraczałaby 1% kwoty minimalnego wynagrodzenia, z zastrzeżeniem ust. 1b–1f. 
W 2023 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wzrosło dwukrotnie - od 1 stycznia 2023 r. do kwoty 3490 zł a od 1 lipca 2023 r. do kwoty 3600 zł. 
A zatem od 1 stycznia 2023 r. graniczną kwotą dla naliczania odsetek ZUS jest kwota 34,90 zł (3490 zł × 1%). 
Natomiast od 1 lipca 2023 r. graniczną kwotą dla naliczania odsetek ZUS jest kwota 36,00 zł (3600 zł × 1%).

Poradnik ZUS: "Zasady naliczania odsetek za nieterminowe opłacenie składek"

Kalkulator odsetkowy dla płatników składek

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź