REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skarbówka zagląda na konta bankowe obywateli i firm. Nadmiernie. UODO do MF: przepisy niezgodne z Konstytucją i prawem unijnym

Enodo Advisors
Doradztwo podatkowe dla efektywnego i bezpiecznego biznesu
Fiskus zagląda na nasze konta bankowe. Nadmiernie. UODO do MF: przepisy niezgodne z Konstytucją i prawem unijnym
Fiskus zagląda na nasze konta bankowe. Nadmiernie. UODO do MF: przepisy niezgodne z Konstytucją i prawem unijnym
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Obowiązujące obecnie przepisy dają organom podatkowym niemal nieograniczony dostęp do rachunków bankowych oraz informacji kredytowych podatników. Otrzymaliśmy już kilka sygnałów od naszych Klientów, którzy zostali zapytani przez organy skarbowe o operacje na ich kontach bankowych, głównie dotyczące dużych przelewów, takich jak darowizny między ojcem a synem.

Organy skarbowe (np. urzędy skarbowe) mogą żądać informacji od banków o rachunkach obywateli - podstawa prawna

Zgodnie z art. 48 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), organy skarbowe mają prawo żądać od banków informacji na temat danej osoby fizycznej lub prawnej. Dotyczy to m.in. danych o posiadanych rachunkach bankowych, w tym rachunkach, na których dana osoba jest współposiadaczem lub posiada pełnomocnictwo. Przepisy obejmują również stan i obroty na rachunkach, tytuły przelewów oraz informacje o nadawcach i odbiorcach. Banki są także zobowiązane dostarczyć dane dotyczące umów kredytów lub pożyczek, w tym ich wysokości, okresów spłaty oraz sposobu zabezpieczenia. 

REKLAMA

Autopromocja

Zmiany wprowadzone przez Polski Ład

Warto zauważyć, że przed zmianami przepisów wprowadzonymi przez Polski Ład (przed 1 lipca 2022 r.), te uprawnienia dotyczyły wyłącznie osób posiadających status podejrzanego w postępowaniach karnych i karnych skarbowych
Po 1 lipca 2022 r. zakres ten został rozszerzony, a pojęcie "podejrzany" zastąpiono zwrotem "osoba fizyczna", eliminując tym samym konieczność prowadzenia jakiegokolwiek postępowania wobec osoby, której dane fiskus chce uzyskać. Ponadto, art. 46a ustawy o KAS nakłada obowiązek współpracy organów KAS z ministrem zdrowia w zakresie wymiany informacji, w tym danych objętych tajemnicą skarbową.

Zastrzeżenia Prezesa UOKiK 

Te uprawnienia organów państwa budzą spore kontrowersje, czego skutkiem jest wystąpienie Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych z 30 lipca 2024 r. skierowane do Ministra Finansów. Prezes UODO wskazuje na konieczność podjęcia pilnych prac nad omawianymi przepisami z uwagi na ich niekonstytucyjność i niezgodność z przepisami unijnymi.  

Wątpliwości Prezesa UODO w zakresie naruszenia obowiązku szczególnej ochrony danych medycznych obywateli budzi też art. 46a ustawy o KAS. Jego zdaniem przepis ten nie może stanowić samodzielnej podstawy do wymiany tego typu danych między instytucjami państwa i wymaga doprecyzowania. Chodzi o to, by jednoznacznie wykluczyć możliwość przekazywania przez ministerstwo zdrowia informacji dotyczących stanu zdrowia obywateli, które ze względu na swój charakter wymagają szczególnej ochrony. 

W zakresie art. 48 Prezes UODO zwraca uwagę na znaczne rozszerzenie kręgu osób, których dane  mogą być przekazane organom, jak i samych informacji, które bank na żądanie KAS jest zobowiązany przekazać. Analiza konta bankowego pozwala na pozyskanie szerokiego zakresu informacji nie tylko o danej osobie, ale także członkach jej rodziny czy innych bliskich osobach. Mogą to być dane obejmujące wpłaty na stowarzyszenia lub partie polityczne, wydatki związane z ochroną zdrowia, spłaty grzywien, mandatów i innych podobnych świadczeń. 

Ważne

Zdaniem Prezesa UODO po tym, jak przepisem w miejsce  „podejrzanych” objęto „osoby fizyczne”, naruszono konstytucyjną gwarancję ochrony danych osobowych obywateli, a także zasadę domniemania niewinności.

Kontrowersje wokół przepisów

Nie jest to nowy problem - przepisy te budziły kontrowersje już wcześniej. Były przedmiotem interpelacji poselskich, a także zapytań ze strony Rzecznika Praw Obywatelskich. RPO wskazywał na brak uzasadnienia zmian wprowadzonych od 1 lipca 2022 r. MF próbował uspokoić sytuację wskazując, że organy skarbowe jedynie w uzasadnionych przypadkach będą żądać od banków udostępnienia informacji na podstawie kwestionowanych przepisów. Jednocześnie w odpowiedzi na zapytania RPO ministerstwo wskazywało, że ustawa będzie przedmiotem dalszych analiz pod kątem zmiany wątpliwych przepisów. Jednak do dziś nie wprowadzono żadnych zmian, a organy chętnie korzystają z nadanych im uprawnień, naruszając prawa obywateli zagwarantowane zarówno przez Konstytucję, jak i prawo unijne. 

Czas pokaże, czy interwencja UODO skłoni ministerstwo do podjęcia prac nad zmianą tych kontrowersyjnych przepisów, ograniczając zapał fiskusa do monitorowania przepływów na rachunkach bankowych obywateli.

Hubert Cichoń, radca prawny, Partner w ENODO Advisors
Jakub Śmiałek, aplikant adwokacki, Analyst w ENODO Advisors.

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odprawa lub odszkodowanie dla pracownika przy odejściu z pracy a podatek. NSA: Nie nazwa świadczenia lecz jego charakter decyduje o opodatkowaniu

Restrukturyzacja zatrudnienia u danego pracodawcy polega niejednokrotnie na wdrożeniu programu dobrowolnych odejść, a następnie procedury zwolnień grupowych. Elementem obu tych rozwiązań są wypłacane pracownikom przez pracodawcę świadczenia o charakterze odpraw pracowniczych. Źródłem kontrowersji stało się opodatkowanie tych świadczeń podatkiem dochodowym PIT. W wyroku z 19 listopada 2024 r. Naczelny Sąd Administracyjny, podzielając dotychczasową, ugruntowaną linię orzeczniczą tego Sądu, wyjaśnia, czy tego typu “odszkodowanie” wolne jest od podatku dochodowego.

Emerycie, myślałeś, że z racji wieku masz prawo do ulgi rehabilitacyjnej? Ministerstwo Finansów rozwiewa wątpliwości

Samo bycie emerytem nie wystarczy! Aby skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, musisz mieć status osoby niepełnosprawnej lub utrzymywać taką osobę. Sprawdź, kto faktycznie może liczyć na odliczenie i dlaczego wiek nie daje automatycznych przywilejów.

Podatek od spadków i darowizn w 2025 r. - skale i grupy podatkowe, kwoty wolne od podatku

Jakie skale podatkowe i kwoty wolne od podatku obowiązują w 2025 roku? Okazuje się, że od lipca 2023 r. nie zmieniły się przepisy w tym zakresie.

Polscy przedsiębiorcy mają dość! W 2025 roku oczekują niższych podatków i pilnych reform

Zawiłe przepisy, rosnące koszty i biurokratyczna udręka – polskie firmy jasno mówią, czego potrzebują od rządu w 2025 roku. Priorytetem są niższe podatki, walka z inflacją i tańsze kredyty. Transport alarmuje o brakach kadrowych, a budownictwo czeka na unijne środki. Czy władze wysłuchają głosu przedsiębiorców?

REKLAMA

Terminy płatności składek do ZUS i przekazywania dokumentów rozliczeniowych w 2025 roku

Płatnicy składek mają obowiązek przekazywania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dokumentów rozliczeniowych i oczywiście płacenia składek. Muszą to robić co miesiąc w określonych terminach.

Pożyczka między firmami bez VAT? Czy może potencjalna bomba zegarowa dla Twoich rozliczeń!

Zwolnienie z VAT przy pożyczkach między firmami brzmi kusząco, ale co jeśli rezygnacja z niego może zrujnować Twoje rozliczenia? Sprawdź, dlaczego ta decyzja to coś więcej niż tylko formalność i jak wpłynie na Twoje podatki!

Kawa z INFORLEX. Fundacja rodzinna w praktyce

Fundacja rodzinna w praktyce – zapraszamy na bezpłatne spotkanie online z cyklu 𝐊𝐚𝐰a 𝐳 𝐈𝐍𝐅𝐎𝐑𝐋𝐄𝐗. Bezpłatne spotkanie online odbędzie się 12.02.25 o g𝐨𝐝𝐳𝐢𝐧ie. 𝐓𝐞𝐦𝐚𝐭em spotkania będą fundacja rodzinna w praktyce.

Mezoinwestycje w MŚP. Czym jest zdolność finansowa i jak ją wykazać? Jak uniknąć błędów w staraniach o dotacje unijne?

To dość oczywiste że zdolność finansowa przedsiębiorstwa stanowi jeden z kluczowych obszarów, determinujących sukces w procesie aplikowania o środki unijne. W szczególności, kiedy mowa o konkursie Mezoinwestycje w MŚP, w którym minimalna wartość dofinansowania to 2 mln PLN, a poziom dofinansowania wynosi nawet do 60% kosztów netto planowanej inwestycji. Wnioskodawca w procesie aplikacyjnym zobowiązany jest wykazać przed instytucją oceniającą swą zdolność finansową do realizacji planowanego przedsięwzięcia.

REKLAMA

Emerycie, skarbowy już na Ciebie czeka! Koniecznie sprawdź swój PIT przed tą datą

Do końca lutego emeryci i renciści otrzymają formularze PIT od ZUS i KRUS. W zależności od tego, jaki dokument dostaniesz – PIT-40A czy PIT-11A – może się okazać, że musisz złożyć zeznanie podatkowe. Sprawdź, co zrobić, by uniknąć problemów i czy 30 kwietnia to dla Ciebie ważny termin!

Budżet pod ścianą: wyższe podatki, mniej wsparcia, koniec ulg

Polacy muszą szykować się na trudne zmiany. OECD zaleca pełne wycofanie wsparcia energetycznego jeszcze w tym roku, wyższe podatki od nieruchomości i środowiskowe oraz koniec ulg dla kierowców – nowy podatek od pojazdów miałby zależeć od emisji spalin. Dodatkowo rząd może ograniczyć stosowanie preferencyjnych stawek VAT, a świadczenia na dzieci kierować tylko do najuboższych. Czy domowe budżety to wytrzymają?

REKLAMA