Czy zawsze można zaliczyć do kosztów nieodzyskane wierzytelności

Odpowiedź organu podatkowego jest prawidłowa. Umorzenie postępowania przez komornika uprawdopodobnia nieściągalność wierzytelności i umożliwia zaliczenie wierzytelności, uprzednio zarachowanych jako przychód należny, do kosztów uzyskania przychodów. Jeżeli dochodzona wierzytelność stanowiła przychód podatkowy – koszty procesu stanowią koszty uzyskania przychodów.

Na podstawie art. 14b § 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku informuje:

Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio, na podstawie art. 14, zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Kwestie uprawdopodobnienia wierzytelności nieściągalnej zostały uregulowane w art. 23 ust. 2 pkt 1 updof, zgodnie z którym za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 20, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela za odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego.

W myśl powołanych wyżej przepisów w przedstawionym stanie faktycznym postanowienie komornika sądowego umarzające postępowanie egzekucyjne wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji jest dokumentem uprawniającym podatnika do zaliczenia wierzytelności nieściągalnej w ciężar kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem że przedmiotowa wierzytelność została uprzednio zarachowana jako przychód należny.

Jeżeli zatem poszczególne kwoty należności zostały wcześniej zarachowane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów jako przychód należny, to w momencie udokumentowania postanowieniem komornika sądowego o ich nieściągalności staną się kosztem uzyskania przychodów.

W kwestii kosztów procesowych z tytułu dochodzenia roszczenia – w ciężar kosztów prowadzonej działalności można zaliczyć tylko tę część poniesionego wydatku, która dotyczy wierzytelności zarachowanych jako przychód należny. Zgodnie bowiem z zasadą wyrażoną w art. 22 ust. 3 updof, jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów.

Zatem w myśl powołanych wyżej przepisów podatnik ma prawo zaliczyć w ciężar kosztów uzyskania przychodów kwotę nieodzyskanych należności, które wcześniej zostały zarachowane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów jako przychód należny, oraz koszty procesowe w tej części, która dotyczy wierzytelności zarachowanych jako przychody należne, przy zachowaniu zasady wynikającej z art. 22 ust. 3 updof.