REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obowiązki bhp przedsiębiorcy wobec zleceniobiorcy – czy zgodnie z przepisami trzeba szkolić i badać współpracownika?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna GHMW – Hulist, Prawdzic Łaszcz – Radcowie Prawni spółka partnerska
Kancelaria świadczy kompleksowe usługi prawne związane z bieżącą obsługą przedsiębiorców (głównie spółek handlowych).
Obowiązki bhp przedsiębiorcy wobec zleceniobiorcy – czy zgodnie z przepisami trzeba szkolić i badać współpracownika? /Fot. Fotolia
Obowiązki bhp przedsiębiorcy wobec zleceniobiorcy – czy zgodnie z przepisami trzeba szkolić i badać współpracownika? /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W pierwszej kolejności należałoby udzielić odpowiedzi, czy na przedsiębiorcy spoczywają wobec zleceniobiorcy jakiekolwiek obowiązki z zakresu bhp, a następnie – jeżeli tak jest – jakie to obowiązki, a w szczególności czy dotyczą one szkoleń i badań zleceniobiorcy.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Co wynika z przepisów prawa pracy?

Art. 304 Kodeksu pracy stanowi tutaj, że „pracodawca jest obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, o których mowa w art. 207 § 2, osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą (art. 304 § 1 k.p.). Wymóg ten dotyczy zarówno przedsiębiorców pracodawców, jak i tych niebędących pracodawcami, ale organizujących pracę ww. osób (art. 304 § 3 k.p.).

Patrząc na podany przepis należałoby stwierdzić, że przedsiębiorca - co do zasady - ma wobec zleceniobiorcy do spełnienia obowiązki w dziedzinie bhp określone w Kodeksie pracy.

Jak interpretowany jest art. 304 Kodeksu pracy?

Redakcja ww. przepisu od początku rodziła pewne wątpliwości, głównie ze względu na zakres owych bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, które to przedsiębiorca ma zagwarantować zleceniobiorcy (czy szerzej osobie z nim współpracującej w innej formule niż stosunek pracy), jeżeli tylko świadczy on usługi w zakładzie pracy lub innym miejscu wskazanym przez zleceniodawcę.

REKLAMA

Wypadek przy pracy - zasiłek także dla zleceniobiorcy

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Odesłanie w ww. przepisie do art. 207 § 2 kodeksu pracy nie jest zbyt szczęśliwe. Przepis ten bowiem w sposób przykładowy („w szczególności”) wymienia obowiązki pracodawcy, których ten winien dochować w ramach ochrony zdrowia i życia pracowników oraz zawiera się w katalogu tzw. podstawowych obowiązków pracodawcy w dziedzinie bhp. Mógłby sugerować zatem, że chodzi o analogiczny katalog obowiązków jak wobec pracowników, a więc bardzo szeroki, w tym w szczególności w zakresie kierowania zleceniobiorcy na badania lekarskie i szkolenia bhp (wstępne lub okresowe, instruktaż stanowiskowy lub ogólny).

Ponadto, „sprawę” komplikuje przepis art. 3041 kodeksu pracy, który wprowadza w stosunku do zleceniobiorcy wymóg zrealizowania obowiązków z art. 211 kodeksu pracy, w tym m. in. jego udziału w szkoleniu i instruktażu z zakresu bhp oraz poddawaniu się przez niego wstępnym, okresowym i kontrolnym badaniom lekarskim. Z tym zastrzeżeniem, że zakres owych obowiązków zleceniobiorcy powinien określić zleceniodawca. Do wyjaśnienia konieczne i pomocne staje się w związku z tym orzecznictwo.

Polecamy: Nowe umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne – PDF

Jakie jest zatem stanowisko orzecznictwa sądowego

Z analizy orzecznictwa wynika, że przedsiębiorca „zapewniając” ww. odpowiednie warunki pracy niekoniecznie musi kierować zleceniobiorcę na badania lekarskie i je finansować oraz w sposób sformalizowany (właściwy dla pracodawcy) przeprowadzać szkolenie w dziedzinie bhp (ogólne, stanowiskowe).

Za wystarczające do spełnienia ww. wymogów ciążących na przedsiębiorcy należy uznać już samo wyegzekwowanie od zleceniobiorcy wykonania badań lekarskich w celu uzyskania orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do wykonywania zleconej pracy, a w zakresie instruktażu zleceniobiorcy - przeszkolenie w sposób udokumentowany w zakresie bezpiecznego wykonywania zleconych czynności.

To pierwsze przedsiębiorca może osiągnąć zwłaszcza poprzez uzyskanie od zleceniobiorcy potwierdzenia o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy (świadczenia usług) umówionego przez strony rodzaju. W tym celu dobrze by wspomniane kwestie określić już w samej umowie ze zleceniobiorcą, co pozwoli i zapewni każdej ze stron – i przedsiębiorcy jako zleceniodawcy i zatrudnionemu jako zleceniobiorcy – wywiązanie się z ciążących na nich ww. obowiązków określonych w przywołanych przepisach art. 207 i 211 kodeksu pracy.

Kiedy zlecenie, a kiedy umowa o dzieło - PIT i składki ZUS

Takie wnioski można wyprowadzić z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 8 maja 2014 roku, sygn. akt III SA/Gd 1006/13, na tle opisanego w nim stanu faktycznego, a zwłaszcza decyzji Okręgowej Inspekcji Pracy. Sąd ten podzielił stanowisko tej instytucji w przedmiotowym zakresie. Z praktycznego punktu widzenia, przy uwzględnieniu również kontrolnego charakteru inspekcji pracy, może ono mieć istotne znaczenia w ewentualnym „sporze” z przedsiębiorcą co do tego, czy zrealizował ustawowe obowiązki bhp.

Potwierdzenie dla takiego stanowiska wynika również z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 13 sierpnia 2014 roku, sygn. akt II SA/Ol 644/14, w którym sąd wskazał, że: „zamieszczając w art. 304 § 1 k.p. odesłanie do warunków pracy, o których mowa w art. 207 § 2 k.p., ustawodawca uregulował bardzo szeroko stosowanie przepisów bhp do osób zatrudnionych w ramach form niepracowniczych (…). Natomiast osoby fizyczne wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy oraz osoby prowadzące w zakładzie działalność gospodarczą mają obowiązek przestrzegania przepisów i zasad bhp (zgodnie z art. 211 k.p.) na równi z pracownikami - w zakresie ustalonym przez pracodawcę lub przedsiębiorcę (…) ustawodawca dając z jednej strony większą swobodę w kształtowaniu wzajemnych obowiązków stron umowy cywilnoprawnej, nałożył na pracodawcę wymóg oceny charakteru pracy wykonywanej przez te osoby i zagrażającego im ryzyka, a także dał mechanizm pozwalający na nałożenie tego rodzaju obowiązków na zleceniobiorców”.

Polecamy: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń

Na marginesie możne jeszcze wskazać, że potwierdzenie dla opisanej powyżej interpretacji przepisów art. 304 i 3041 Kodeksu pracy i w konsekwencji określenie zakresu obowiązków przedsiębiorcy wobec zleceniobiorców można było znaleźć już w stanowisku Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy w sprawie szkolenia bhp z 2007 roku (GNP/426/4560-364/07/PE). Mimo tego jednak w późniejszym okresie czasu brak było tak jednoznacznie sformułowanych opinii, a wręcz można było spotkać teorie przeciwne skłaniające się ku szerokiej interpretacji i zrównaniu obowiązków przedsiębiorcy z zakresu bhp wobec zleceniobiorcy z obowiązkami wobec pracowników.

Podsumowując, pracodawca niekoniecznie musi kierować osoby wykonujące na terenie zakładu pracy swoje usługi na finansowane przez siebie badania lekarskie. Zgodnie z orzecznictwem, wystarczające jest uzyskania przez przedsiębiorcę od takiego zleceniobiorcy orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do wykonywania przez niego zleconych mu działań.

Autor: Agnieszka Śniegowska, radca prawny w Kancelarii GHMW - Gach, Hulist, Prawdzic Łaszcz - Radcowie Prawni spółka partnerska

 (www.ghmw.pl)

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

REKLAMA

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF: Jak powinny być wystawiane od lutego 2026 roku?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

REKLAMA