Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej

Zawieszenie działalności gospodarczej jest instytucją uregulowaną w przepisach ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym odnośnie przedsiębiorców podlegającym obowiązkowemu wpisowi do KRS.

Zawieszenie działalności gospodarczej jest prawem przedsiębiorcy, z którego może skorzystać bez względu na powody tej decyzji, po spełnieniu określonych przepisami obowiązków formalnych. Przysługuje ono wyłącznie przedsiębiorcom, którzy w momencie zawieszenia nie zatrudniają pracowników w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. Inne formy zatrudnienia, przykładowo umowy cywilnoprawne, nie wykluczają zawieszenia działalności. Natomiast uniemożliwia to przebywanie pracownika na urlopie wychowawczym lub bezpłatnym, czy też na zwolnieniu lekarskim, gdyż są to sytuacje, które nie powodują ustania stosunku pracy.

Okresy zawieszenia

Przedsiębiorca może zawiesić swoją działalność gospodarczą na okres od 30 dni do 24 miesięcy, przy czym należy zauważyć, że jeśli okres zawieszenia przypada wyłącznie na miesiąc luty, za minimalny okres zawieszenia przyjmuje się liczbę dni lutego przypadającą w danym roku kalendarzowym. Wskazany w ustawie okres odnosi się do jednorazowego zawieszenia, przedsiębiorca ma możliwość, po choćby jednym dniu wznowienia działalności, ponownego zawieszenia działalności.

Ustawa przewiduje także inną możliwość, dzięki której przedsiębiorca niezatrudniający pracowników, prowadzący działalność gospodarczą przez co najmniej 6 miesięcy, może zawiesić swoją działalność na okres do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Ograniczone jest to jednak do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia. Ponadto w przypadku dziecka, które z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wymaga osobistej opieki osoby prowadzącej działalność, przedsiębiorca ma prawo zawiesić działalność na okres do 6 lat, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia. Z powyższego uprawnienia można skorzystać jednorazowo w całości bądź w nie więcej niż 4 częściach.

Okres zawieszenia rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu, nie wcześniej niż w dniu złożenia wniosku, z czego wynika, że niemożliwe jest zawieszenie działalności z datą wsteczną. Trwa on do dnia złożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu lub daty wskazanej w tym wniosku, nie wcześniejszej jednak niż dzień złożenia wniosku.

W stosunku do zobowiązań o charakterze publicznoprawnym zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej wywiera skutki prawne od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia działalności.

Zawieszenie działalności w przypadku spółki cywilnej i innych form prawnych

W przypadku wykonywania działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej, zawieszenie działalności będzie skuteczne, jeżeli jej zawieszenia dokonają wszyscy wspólnicy. Przedsiębiorca wykonujący działalność jako wspólnik w więcej niż jednej spółce cywilnej, ma prawo zawiesić działalność w jednej lub kilku takich spółkach. Odmiennie rzecz jest uregulowana w przypadku prowadzenia działalności w kilku różnych formach prawnych, gdzie możliwe jest zawieszenie wyłącznie w jednej z tych form.

Procedura zawieszenia działalności gospodarczej

Zawieszenie działalności gospodarczej następuje na podstawie złożonego przez przedsiębiorcę wniosku do właściwego organu rejestrowego.

Osoby fizyczne i wspólnicy spółek cywilnych dokonują zgłoszenia na formularzu CEIDG-1 we właściwym urzędzie miasta lub gminy. Nie jest wymagane podanie powodu takiej decyzji, ani otrzymanie zgody od organu. Następnie urząd przekazuje informację o zawieszeniu do ZUS, który to  sporządza właściwe dokumenty wyrejestrowujące.

Polecamy książkę: Jednolity Plik Kontrolny

Przedsiębiorcy wpisani do Krajowego Rejestru Sądowego jako przedsiębiorcy składają informację o zawieszeniu do sądu rejestrowego na formularzu KRS-Z62. Dodatkowo są zobowiązani dołączyć uchwałę właściwego organu spółki dotyczącą zawieszenia oraz oświadczenie o niezatrudnianiu pracowników. W tym przypadku konieczne jest wyrejestrowanie spółki jako płatnika składek. Spółka przekazuje wypełniony formularz do ZUS we własnym zakresie lub przez sąd rejestrowy, załączając formularz do wniosku KRS-Z62.

Prawa i obowiązki przedsiębiorcy w trakcie zawieszenia działalności

Zgodnie z przepisami ustawy przedsiębiorca w okresie zawieszenia nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Zachowuje jednak prawa do wskazanych w ustawie czynności, do których należą:

- wykonywanie wszelkich czynności niezbędnych do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

- przyjmowanie należności powstałych przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej,

- zbywanie własnych środków trwałych i wyposażenia,

- uczestniczenie w postępowaniach sądowych, podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem,

- osiąganie przychodów finansowych, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywanej działalności.

Z drugiej strony na przedsiębiorcy spoczywają także obowiązki, takie jak:

- regulowanie zobowiązań powstałych przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej,

- uczestniczenie w postępowaniach sądowych, podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem,

- wykonywanie wszelkich innych obowiązków nakazanych przepisami prawa,

- może także zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.

Skutki zawieszenia działalności gospodarczej

Przez cały okres trwania zawieszenia przedsiębiorca zostaje zwolniony z obowiązku wpłaty zaliczek na poczet podatku dochodowego oraz zryczałtowanego podatku, dotyczy to zarówno osób fizycznych, jak i prawnych, jeśli nie później niż przed upływem 7 dni od dnia złożenia wniosku o zawieszenie działalności, powiadomią oni w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o okresie zawieszenia. Przedsiębiorca przestaje być ponadto zobowiązany do składania deklaracji VAT.

Poza tym skutkiem zawieszenia jest ustanie obowiązku opłacania składek ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego, natomiast składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stają się dobrowolne.

Należy jednak pamiętać, że zawieszenie działalności gospodarczej nie powoduje zwolnienia przedsiębiorcy z obowiązku opłaty podatku od nieruchomości.